"Ahlak standartları yüksek kişiler daha az eğlenceli

Bir araştırmaya göre mizah anlayışı düşük olan kişiler daha az sempatik bulunuyor
Bir araştırmaya göre mizah anlayışı düşük olan kişiler daha az sempatik bulunuyor
TT

"Ahlak standartları yüksek kişiler daha az eğlenceli

Bir araştırmaya göre mizah anlayışı düşük olan kişiler daha az sempatik bulunuyor
Bir araştırmaya göre mizah anlayışı düşük olan kişiler daha az sempatik bulunuyor

Singapur Ulusal Üniversitesi’nden bir grup bilim insanı şaka anlayışı, şaka yapma ve ahlak anlayışı konuları arasındaki bağı inceledi. 
Buna göre, yüksek ahlaki standartlara sahip insanlar daha az şaka yapıyor ya da yapılan şakalara daha az gülüyor ve bu durum da onları daha az sevimli kişiler haline getiriyor.
Araştırmayı yöneten bilim insanları Kişilik ve Sosyal Psikoloji Dergisi’ne konuyla ilgili olarak şunları yazdı: “Yüksek ahlaklı insanların genelde beğenilen karakter özellikleri sergilediği gözlemlense de, bu insanlar tepeden bakan, aşırı ahlaklı geçinen ya da ilişki kurulamayan kişiler olarak görüldüklerinden pek sevilmezler.”
Araştırma, ahlakın sadece mizahı etkilemekle kalmadığını aynı zamanda sevimlilik ve popülariteyle de bağlantılı olduğunu gösteriyor.   
Çalışma süresince araştırmacılar insanların reaksiyonlarını test etmek için pek çok şaka denemesi yaptı. Araştırmacılar, toplumsal sınırları aşan mizahın, bu sınırlara son derece bağlı olan insanlar üzerinde gerginlik yarattığı teorisini test etti. 
Dergide şu ifadeler yer aldı: “Ahlak standartları yüksek olan kişilerin ahlaki normları zorlayan uygunsuz şakalardan kaçınmaları bu kişilerin genel olarak daha az mizahi görünmelerine neden olabilir.”   
Öte yandan araştırma, yüksek ahlaklı insanların daha az mizahi olarak algılanmalarına karşın daha güvenilir olarak görüldüklerini ortaya koydu. 
 
 



Neandertaller 200 bin yıl önce tahta mızraklarla at avlamış

Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)
Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)
TT

Neandertaller 200 bin yıl önce tahta mızraklarla at avlamış

Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)
Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)

Bilim insanları, Neandertallerin 200 bin yıl önce tahta mızraklarla at sürülerini avladığını öne sürdü. Yeni çalışma modern insanların en yakın akrabasının geçmişinde az bilinen bir döneme ışık tutuyor.

Almanya'nın Schöningen bölgesindeki arkeolojik kazı alanında 1994'te yapılan çalışmalarda, Paleolitik dönemden kalma bugüne kadarki en sağlam tahta mızraklar keşfedilmişti. 

İlk başta 400 bin ve sonra 300 bin yıl önceye tarihlenen mızrakları, modern insanlar (Homo sapiens) ve Neandertallerin ortak atası Homo heidelbergensis'in yaptığı düşünülüyordu. 

Ancak bulguları hakemli dergi Science Advances'ta 9 Mayıs Cuma günü yayımlanan çalışmaya göre mızraklar daha yeni ve muhtemelen Neandertaller tarafından kullanıldı.

Yeni bir yönteme başvuran bilim insanları, mızraklarla aynı tortu tabakasında bulunan salyangoz kabuklarının amino asit analizini yaparak silahları tarihledi. Bulgular aletlerin yaklaşık 200 bin yıl önce yapıldığına işaret ediyor.

Neandertallerin kullandığı anlaşılan bu silahlar, bozulmamış haldeki en eski tahta mızrak olma özelliğini koruyor. 

Araştırmacılar Neandertaller hakkındaki bilgilerin büyük bölümü 60 bin ila 40 bin yıl önceden geldiği için yeni çalışmanın önem arz ettiğini söylüyor.

Smithsonian Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'nden makalenin ortak yazarı Dr. Jarod Hutson "Schöningen, Neandertal davranışının daha eski yönünü gösteriyor ve bu da bir boşluğu dolduruyor ve 200 bin yıl önce Neandertallerin hayatında neler olup bittiğine dair çok net bir resim veriyor" diyor.

Dr. Hutson örneğin mızrakların "bu kadar eski bir şey için epey gelişmiş" seviyede olduğunu belirtiyor.

Kazı alanında, kesilerek öldürülmüş yaklaşık 50 atın kalıntıları da keşfedilmişti. Bilim insanları Neandertallerin bu hayvanları mızrakla avladığını düşünüyor. 

Araştırmacılar bölgenin, at ailelerinin hedef alındığı bir pusu ve avlanma alanı olduğunu öne sürerek makalede şöyle yazıyor:

Bu rutin başarı seviyesine ulaşmak için Schöningen'deki av saldırıları, ortak bir dizi hedefle tam bir işbirliği içinde gerçekleştirilmiş olmalı. 

Bu kadar koordineli bir avlanma stratejisinin varlığı, yaklaşık 200 bin yıl önce ciddi bir organizasyon ve iletişim becerisine işaret ediyor.

Ekip, bu dönemde yeni yeni ortaya çıkan Homo sapiens'le Neandertallerin birbirine daha önce düşünülenden daha fazla benzediğini tahmin ediyor.

Ancak bazı uzmanlar bulgulara şüpheyle yaklaşarak mızrakların ne zaman ve kim tarafından kullanıldığını anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğunu söylüyor.

Göttingen Üniversitesi'nden arkeolog Thomas Terberger, yer almadığı çalışma hakkında "Şu an için argümanları ilgi çekici buluyorum ama kesinlikle ikna edici değiller" diyor. 

Independent Türkçe, IFLScience, Interesting Engineering, AP, Science Advances