Uluslararası Kriz Grubu’ndan Sudan’da akan kanın durması için 3 öneri

Uluslararası Kriz Grubu’ndan Sudan’da akan kanın durması için 3 öneri
TT

Uluslararası Kriz Grubu’ndan Sudan’da akan kanın durması için 3 öneri

Uluslararası Kriz Grubu’ndan Sudan’da akan kanın durması için 3 öneri

Brüksel merkezli bir araştırma şirketi olan Uluslararası Kriz Grubu, ABD’den, akan kanın durması için Sudan’a müdahale etmesi çağrısında bulundu. Grup tarafından Sudan’daki protestolar hakkında yayımlanan raporda Batılı ülkelerden Sudan’da göstericilere yönelik şiddete son verilmesi için Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir’e baskı yapmaları istendi.
Raporda bağışçı ülkelerden Sudan hükümeti ile yapacakları tüm işbirliklerinin göstericilere karşı takınılan tavra bağlı olduğuna vurgu yapmaları istenirken, ABD’den Sudan’ın isminin terör listesinden kaldırılmasının barışçıl göstericilere yapılan muameleye bağlı olduğu konusunda daha açık olması talep edildi. Raporda ayrıca ABD’den birçok milis ve grup lideri için uyarıda bulunması, ekonomik yaptırımları yürürlüğe sokması ve gösterilerin bastırılmasına karışan herkesin bankadaki hesapların dondurulması talep edildi.
Uluslararası Kriz Grubu Birleşmiş Milletler’in (BM), mahkeme tüzüğünün 16. maddesine göre uluslararası ceza mahkemesinden Darfur konusunda el-Beşir’e yöneltilen suçlamaların dondurulması veya ertelenmesini talep etmesini önerdi. Sudanlı meşhur tüccar Muhammed İbrahim bir haftadan az bir süre önce bu öneriyi dile getirmiş ve el-Beşir’in bir sene içerisinde yönetimi bırakması şartıyla uluslararası ceza mahkemesinin aldığı kararın ertelenmesini talep etmişti.
Sudan hükümetine 3 teklif
Uluslararası Kriz Grubu tarafından yayımlanan raporda Sudan hükümetinin önüne üç teklif konuluyor. Birincisi gösterilerle mücadele etmeye devam etmek. Bu durumda Sudan isminin teröre destek veren ülkeler arasından kaldırılması, birikmiş borçların affedilmesi ve ülkeye yatırımların çekilmesi hayalleri sonsuza kadar yok olacak.
İkinci senaryo ise protesto gösterilerinin iktidardaki Ulusal Kongre Partisi (NCP), güvenlik birimi veya ordu aracılığı ile el-Beşir’in görevinden azledilmesine neden olması. Ancak hâlihazırda ülkede herhangi bir darbe girişiminin başarılı olması, Beşir’in partisi veya ordu tarafından izole edilmesi bölgedeki yeni bir siyasi durumun ortaya çıkmasına neden olabilir. Özellikle uluslararası toplum bunun yaşanması durumunda ülkede istikrarsızlığın ve çatışmaların artmasından endişe duyuyor.
Üçüncü senaryo da Beşir’in kendi isteği ile yönetimi bırakması ki bu yönetim piramidini değiştirecek. Özellikle de Beşir’in bazı müttefikleri ve üst düzey yetkililer, Beşir’i 2020’da yapılacak seçimlerde aday olmaması konusunda ikna etmeye çalışıyor. Bu senaryo göstericiler tarafından kabul edilebilir ancak raporda 3.senaryonun çok da imkân dâhilinde olmadığı ifade ediliyor. Çünkü Beşir başkanlığı bırakması durumunda ardından gelen hükümetin kendisini sorgulamasından korkuyor.
Beşir hükümeti birçok halk protestosu ile karşı karşıya kalmış (Eylül 2013- Kasım 2018) ve gösterilerde şiddet olayları yaşanmıştı. Uluslararası kurumların yayımladığı raporlara göre gösterilerde yaşanan çatışmalarda en az 250 kişi öldü. Bazı gözlemciler ise mevcut gösterilerin daha önceki gösterilerden devamlılık konusunda farklılık arz ettiğini belirtiyor.



Libya'nın Beni Velid şehrindeki toplantıda şehrin ‘ötekileştirilmesinden’ duyulan rahatsızlık dile getirilirken ‘uzlaşı’ çağrısı yapıldı

Stephanie Khoury’nin Libya'nın Beni Velid şehrine yaptığı ziyaretten bir kare (UNSMIL)
Stephanie Khoury’nin Libya'nın Beni Velid şehrine yaptığı ziyaretten bir kare (UNSMIL)
TT

Libya'nın Beni Velid şehrindeki toplantıda şehrin ‘ötekileştirilmesinden’ duyulan rahatsızlık dile getirilirken ‘uzlaşı’ çağrısı yapıldı

Stephanie Khoury’nin Libya'nın Beni Velid şehrine yaptığı ziyaretten bir kare (UNSMIL)
Stephanie Khoury’nin Libya'nın Beni Velid şehrine yaptığı ziyaretten bir kare (UNSMIL)

Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL), BM Genel Sekreteri António Guterres’in Siyasi İşler Özel Temsilci Yardımcısı Stephanie Khoury'nin ülkenin kuzeybatısındaki Beni Velid şehrinde belediye meclisiyle genel istişarelerde bulunduğunu ve sivil toplum temsilcileri, akademisyenler, kadınlar ve gençlerle bir araya geldiğini duyurdu.

UNSMIL, toplantı katılımcılarının uzun süren siyasi çıkmazdan ve Libya'da kalıcı bir çözüm bulunamamasından duydukları hayal kırıklığını dile getirdiklerini aktardı.

y6u7
Stephanie Khoury, Beni Velidli kadınlarla bir araya geldi (UNSMIL)

UNSMIL’in açıklamasına göre görüşmelerde danışma komitesinin sunduğu öneriler ve ‘ülkenin yaşadığı çok boyutlu kriz karşısında devlet kurumlarının birleştirilmesi konusundaki acil ihtiyaç’ üzerinde duruldu.

Görüşmelere katılanların birçoğu ‘mevcut duruma kesin bir çözüm bulunması’ çağrısında bulunurken, ‘Beni Velid şehirine yönelik ötekileştirmenin devam etmesinden duydukları rahatsızlığı ve ulusal uzlaşının güçlendirilmesi gerektiğini’ ifade ettiler.

UNSMIL’in ayrıntılarını aktardığı toplantıya katılanlar, Libya'nın farklı bölgelerinden gelen seslerin, UNSMIL’in kolaylaştırdığı siyasi sürece kapsamlı ve etkili bir şekilde katılımının sağlanmasını istediler ve ‘bu katılımın son derece önemli olduğunun’ altını çizdiler.

Beni Velid Belediye Başkanı Abdulhafiz er-Rayis, Khoury'nin şehre yaptığı resmi ziyaretin, ülkedeki siyasi gelişmeleri ve mevcut durumdaki gelişmeleri tartışmak amacıyla yapıldığını açıkladı.

Belediye Başkanı Rayis, düzenlediği basın toplantısında yaptığı açıklamada, belediye binasında geniş kapsamlı bir toplantı düzenlendiğini ve bu toplantıya Emniyet Müdürü ile Vafra Kabileleri Sosyal Konseyi üyelerinin katıldığını söyledi. Rayis, toplantıda geçiş sürecinin en önemli zorluklarının ele alındığını, kapsamlı siyasi sürecin desteklenmesinin, dışlanma ve ötekileştirilmenin sona erdirilmesinin ve Libya'nın her yerinde istikrar ve sürdürülebilir barışın sağlanmasının öneminin vurgulandığını belirtti.

Bu arada ‘vatanın birliğini vurgulama ve bölünmeyi reddetme’ konusunda kararlı olduklarını belirten toplantının katılımcıları, Libya halkının güvenlik, kalkınma ve istikrar beklentilerini karşılayacak adil bir siyasi çözüme ulaşılması için BM’nin çabalarına destek verilmesi gerektiğini vurguladılar.

UNSMIL

Öte yandan BM Genel Sekreteri'nin Libya Özel Temsilcisi Hanna Tetteh başkanlığındaki UNSMIL, Libya’nın güneyindeki gençlerin siyasi süreçle ilgili endişelerini ve danışma komitesinin önerileriyle ilgili önerilerini anlamak için bir tartışma oturumuna katılmak üzere kayıtların açıldığını duyurdu.

UNSMIL tarafından dün yapılan açıklamada, katılımın ülkenin güneyindeki çeşitli şehirlerden 18 ila 35 yaş arası gençlere açık olduğu ve kayıtların pazartesi akşamına kadar elektronik form aracılığıyla yapılabileceği belirtildi. Açıklamaya göre oturum önümüzdeki çarşamba günü Zoom uygulaması üzerinden ‘Gençler Katılıyor’ programı kapsamında gerçekleştirilecek.

Yasadışı göç

Diğer taraftan geçici Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) İçişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, Sahil Güvenlik Genel Müdürlüğü'ne bağlı bir devriyenin, başkent Trablus'un doğu kıyısı açıklarında denizde bulunan farklı uyruklardan 39 kaçak göçmeni kurtardığı duyuruldu.

Kurtarma operasyonunun yaz aylarında deniz devriyelerini yoğunlaştırma çabaları çerçevesinde gerçekleştiğini aktaran Bakanlık, Göçmenlerin Trablus’taki yönetim şubesine bağlı eş-Şaab Limanı’na nakledildiklerini, burada gerekli yasal işlemlerin yapıldığını ve yasadışı göçle mücadele birimine teslim edildiklerini belirtti.

uı
Libya İçişleri Bakanlığı, yasadışı göçmenleri yakaladığını duyurdu (İçişleri Bakanlığı)

İçişleri Bakanlığı aynı gün ikinci bir operasyonda ise ‘GACS Wadi Kaam P300’ adlı sahil güvenlik teknesinin, Zaviye kenti açıklarında farklı uyruklardan 20 kaçak göçmeni kurtarmayı başardığını açıkladı.

Bakanlık, kurtarma operasyonu tamamlandıktan sonra göçmenlerin eş-Şaab Limanı’na nakledildiğini ve buradaki yasal işlemlerin ardından kalan işlemlerin tamamlanması için yasadışı göçle mücadele birimine sevk edildiklerini belirtti.

Bir diğer gelişmede Libya Ulusal Ordusu (LUO) Kara Kuvvetleri Komutanı Saddam Hafter, Libya sınırlarını korumak için ‘vatan görevini’ yerine getirirken iki askerin öldürüldüğünü açıkladı. Hafter yaptığı kısa açıklamada ‘vatanın güvenliğini koruyan askerlerin fedakarlıklarına’ duyduğu minnettarlığı dile getirdi, ancak olayın nerede olduğuna ve iki askerin nasıl öldürüldüğüne değinmedi.