Malezya'nın yeni kralı Tengku Abdullah oldu

Malezya'nın yeni kralı Tengku Abdullah oldu
TT

Malezya'nın yeni kralı Tengku Abdullah oldu

Malezya'nın yeni kralı Tengku Abdullah oldu

Malezya Kralı Sultan V. Muhammed'in tahtını bırakmasının ardından ülkenin yeni kralı, Pahang eyalet tahtını babası Sultan Ahmed Şah'tan devralan Tengku Abdullah oldu.
Milli Saray'dan yapılan açıklamaya göre, eyaletler arası dönüşümlü sistemde, Sultan V. Muhammed'in istifasının ardından ülke krallığı için sırası gelen Pahang eyaletinin, 15 Ocak'ta tahta geçen yeni kralı Tengku Abdullah Malezya'nın 16. kralı oldu.
Başkent Kuala Lumpur'daki Milli Saray'da bir araya gelen ülkedeki 9 eyaletin krallarından oluşan Yöneticiler Konferansı, Tengku Abdullah'ı Malezya'nın yeni kralı olarak seçti.
Terengganu Eyalet Kralı Sultan Mizan Zeynel Abidin'in başkanlık ettiği toplantıya, istifasının ardından eyaletine dönerek Kelantan Eyalet Krallığına devam eden Sultan V. Muhammed iştirak etmemişti.
Prens Charles'tan sonra en uzun süreli kral varisi
1959 doğumlu Tengku Abdullah, 1975'te babası Sultan Ahmed Şah tarafından eyalet krallığının tek varisi ilan edildi.
Sultan Ahmad'ın sağlığının kötüye gitmesinin ardından 2016'dan bu yana kral vekili olarak Pahang eyaleti krallığını temsil eden Abdullah, aynı zamanda Uluslararası Futbol Federasyonları Birliğinin icra kurulu üyeliği görevini yürütüyor.
Prenslik makamını 44 yıldır koruyan Abdullah, İngiltere'deki Galler Prensi Charles'ın ardından en uzun süre prenslik yapan kraliyet üyesi olarak biliniyor.
88 yaşındaki Pahang kralı Sultan Ahmad'ın ilerleyen yaşı ve sağlık sorunları nedeniyle ülke krallığına uygun görülmeyeceği öne sürülmüş ve Pahang eyaleti krallığı yetkililerinin Sultan Ahmad'ın en büyük oğlu Abdullah'ı tahta çıkarma kararı aldığı belirtilmişti.
Malezya'da kral seçimi
Malezya kralının görevinin son bulmasının ardından toplanan ve ülkenin dokuz eyalet kralından oluşan Yöneticiler Konferansı, kendi aralarında verdikleri kararla yeni Malezya kralını seçiyor.
Kanunlar gereğince Malezya Krallığı, Yöneticiler Konferansı üyesi dokuz eyalet arasında dönüşümlü belirleniyor. Sırası gelen eyalet kralı, yaşının küçük olması, konferans üyelerinin onayını alamaması ve tahta çıkmayı istememesi gibi istisnai durumlarda ülke krallığına geçemiyor.
Dönüşüm listesine göre görevini bırakan Sultan V. Muhammed'in eyaleti Kelantan'ın ardından Malezya krallığına Pahang, Johor ve Perak eyaleti krallarından birinin geçmesi bekleniyordu.
Yeni Malezya kralı, Yöneticiler Konferansının bir aday üzerinde anlaşması, daha sonra da bu adayın oy çokluğuyla seçilmesiyle belirleniyor.



ABD’de hazırlanan bir istihbarat raporu, İran'ın nükleer programının saldırılarla yok edilemeyeceğini ortaya koydu

ABD'nin hava saldırısı sonrasında İsfahan Nükleer Teknoloji Merkezi'ndeki yıkılmış binaları gösteren uydudan çekilen bir fotoğraf (Reuters)
ABD'nin hava saldırısı sonrasında İsfahan Nükleer Teknoloji Merkezi'ndeki yıkılmış binaları gösteren uydudan çekilen bir fotoğraf (Reuters)
TT

ABD’de hazırlanan bir istihbarat raporu, İran'ın nükleer programının saldırılarla yok edilemeyeceğini ortaya koydu

ABD'nin hava saldırısı sonrasında İsfahan Nükleer Teknoloji Merkezi'ndeki yıkılmış binaları gösteren uydudan çekilen bir fotoğraf (Reuters)
ABD'nin hava saldırısı sonrasında İsfahan Nükleer Teknoloji Merkezi'ndeki yıkılmış binaları gösteren uydudan çekilen bir fotoğraf (Reuters)

ABD’de hazırlanan gizli bir istihbarat raporu, ABD'nin İran'a yönelik saldırılarının Tahran'ın nükleer programını sadece birkaç ay geriye götürdüğünü ve Başkan Donald Trump'ın söylediği gibi bu programı tamamen yok edemediğini ortaya koydu.

ABD basını salı günü, Savunma Bakanlığı’nın (Pentagon) istihbarat kolu Savunma İstihbarat Ajansı raporuna aşina kaynaklara dayanarak, pazar günü gerçekleştirilen saldırıların uranyum zenginleştirme tesislerini veya stoklarını tamamen yok etmediğini bildirdi.

Rapora göre saldırılar bazı tesislerin girişlerini kapatsa da yeraltında bulunan binalara hasar veremedi.

Ancak Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, bu değerlendirmenin ‘tamamen yanlış olduğunu ve çok gizli olarak sınıflandırılmış olmasına rağmen sızdırıldığını’ vurguladı.

Leavitt, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, “Bu değerlendirmenin sızdırılması, Başkan Trump'ı zayıflatmak ve İran'ın nükleer programını yok etmek için görevlerini kusursuz bir şekilde yerine getiren cesur savaş pilotlarının itibarını zedelemek için yapılan bir girişimdir” ifadelerini kullandı.

Leavitt, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Herkes, her biri 30 bin ton ağırlığında 14 bomba hedeflerine kusursuz bir şekilde isabet ettiğinde tamamen yok olacağını bilir.”

İki adet B-52 bombardıman uçağı, geçtiğimiz pazar günü, İran'ın iki nükleer tesisini GBU-57 bombalarıyla vurdu. Bir denizaltı ise üçüncü bir tesisi Tomahawk füzeleriyle vurdu.

ABD'nin saldırılarını ‘olağanüstü bir askeri başarı’ olarak nitelendiren Trump, saldırıların İran'daki üç nükleer tesisi tamamen yok ettiğini vurguladı. ABD Savunma Bakanı Peter Hagerty ise ABD ordusunun ‘İran'ın nükleer programını yok ettiğini’ açıkladı.

Ancak daha ihtiyatlı bir tutum sergileyen ABD Genelkurmay Başkanı General Dan Keane, ön değerlendirmelerin üç nükleer tesisin de ciddi hasar gördüğünü ve tahrip olduğunu gösterdiğini söyledi.

İran hükümeti ise nükleer programının devamını sağlamak için ‘gerekli önlemleri aldığını’ açıkladı.

Öte yandan İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed İslami, devlet televizyonunda yayınlanan açıklamasında, tesislerin yeniden faaliyete geçirilmesine yönelik planların önceden hazırlandığını ve stratejilerinin üretim ve hizmetlerin kesintiye uğramamasını sağlamak olduğunu söyledi.

İran Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney'in danışmanı ise ülkesinin ABD saldırılarına rağmen zenginleştirilmiş uranyum stoklarını elinde tutmaya devam ettiğini ve ‘oyunun henüz bitmediğini’ söyledi.

Ne olmuştu?

İsrail, 13 Haziran'da İran'ın nükleer faaliyetlerini engellemek amacıyla nükleer tesisleri, bilim adamlarını ve üst düzey askeri komutanları hedef alan daha önce benzeri görülmemiş bir hava saldırısı başlattı.

Trump, haftalarca 2018 yılında tek taraflı olarak çekildiği anlaşmanın yerine, İran'ın nükleer programını durdurması karşılığında yaptırımların kaldırılmasını öngören alternatif bir anlaşma arayışıyla diplomatik çabaların önünü açtı. Ancak sonunda askeri müdahale kararı aldı.

ABD Genelkurmay Başkanı General Keane, ABD'nin askeri operasyona, aralarında hayalet bombardıman uçakları, savaş uçakları, hava ikmal uçakları, güdümlü füze denizaltıları, istihbarat, gözetleme ve keşif uçaklarının da olduğu 125 uçakla katıldığını açıkladı.