عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Arap Parlamento Başkanı: Devrim Muhafızı Komutanı’nın Ebu Musa ziyareti kışkırtıcıdır

Arap Parlamento Başkanı: Devrim Muhafızı Komutanı’nın Ebu Musa ziyareti kışkırtıcıdır
TT
TT

Arap Parlamento Başkanı: Devrim Muhafızı Komutanı’nın Ebu Musa ziyareti kışkırtıcıdır

Arap Parlamento Başkanı: Devrim Muhafızı Komutanı’nın Ebu Musa ziyareti kışkırtıcıdır

Arap Parlamentosu Başkanı Meşal bin Fehm es-Silmi, Devrim Muhafızı Komutanı’nın Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) Körfez’de işgal edilen Ebu Musa adasına yaptığı ziyareti kınayarak, bu ziyareti kışkırtıcı ve sorumsuzca bir davranış olarak tanımladı.
Meşal bin Fehm es-Silmi dün yaptığı yazılı açıklamada, bu ziyaretin Arap Parlamentosu tarafından kınandığını ve açıklamaların reddedildiğini vurgulayarak, İran rejiminin düşmanca politikasına ve komşu ülkelere yönelik faaliyetlerine hız kesmeden devam ettiğini söyledi. Es-Silmi, İran’ın Arap ülkelerinin iç işlerine olumsuz müdahale ederek, egemenliğini ihlal ve topraklarını işgal ederek bu ülkeleri istikrarsızlaştırma yaklaşımlarını sürdürdüğünü işaret etti.
Es-Silmi, İran rejimi Husilerin akıllı silahlarını ve Yemen’e komşu ülkeleri tehdit eden balistik füze saldırılarına destek verdiğini söyledi.
Es-Silmi’den önemli mesaj
Parlamento Başkanı, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) Başkanı’na, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri’ne ve Parlamentolararası Birlik (PAB) Başkanı’na gönderdiği mesajda bu düşmanca ziyareti, İran'ın Körfez bölgesindeki güvenlik ve istikrarı dengesizleştirmeyi amaçlayan politikaları ve saldırganlık eylemlerini reddetmelerini talep etti. Meşal bin Fehm es-Silmi, gönderdiği mesajda ayrıca bunların dünya halkları ve ulusları için hayati ve önemli bir alan olarak uluslararası barışı ve güvenliği tehdit ettiğini belirtti.
Arap Parlamentosu Başkanı, Arap ülkelerinin egemenliğine saygı duyulması, içişlerine müdahaleden kaçınılması ve komşuluk ilkelerine saygı duyulması için İran'a baskı yapma ve acil önlemler alma çağrısında bulundu. Ayrıca es-Silmi, işgal edilen Ebu Musa Adası, Büyük Tunb ve Küçük Tunb adaları sorununa müzakere ya da Uluslararası Adalet Mahkemesi yoluyla cevap verilmesini talep etti.
Arap Parlamentosundan BAE’ye destek
Es-Silmi, Arap Parlamentosunun, BAE’nin, Devlet Başkanının, parlamentosunun ve halkının yanında olduğunu vurgulayarak, işgal altındaki 3 BAE adasında tam egemenliği sağlamak için alınan önlemlere destek verdiğini vurguladı.
Devrim Muhafızları Ordusu Komutanı Muhammed Ali Caferi, Birleşik Arap Emirlikleri ve İran'ın egemenlik iddiasında bulunduğu Basra Körfezi'ndeki Ebu Musa Adası'nı ziyaret etti. İran devlet televizyonu Caferi’nin ada gezisi sırasında çekilen video kaydını yayınladı. Adanın çok sayıda kuvvet tarafından korunduğu görülen videoda Caferi, Ebu Musa Adası'nı ‘İran'ın kalbi’ olarak niteleyerek, “Düşmanlar bu adanın İran'ın ayrılmaz bir parçası olduğunu bilmelidir. Savaşçılarımız adanın her bir noktasını kendi namusları gibi koruyorlar” ifadelerini kullandı.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Hizbullah savaşçılarını Lübnan ordusuna entegre etme fikri gerçeklerle çarpışıyor

21 Mayıs 2023 tarihinde Lübnan'ın Aramta kasabasında bir askeri tatbikata katılan Hizbullah savaşçıları (Reuters)
21 Mayıs 2023 tarihinde Lübnan'ın Aramta kasabasında bir askeri tatbikata katılan Hizbullah savaşçıları (Reuters)
TT
TT

Hizbullah savaşçılarını Lübnan ordusuna entegre etme fikri gerçeklerle çarpışıyor

21 Mayıs 2023 tarihinde Lübnan'ın Aramta kasabasında bir askeri tatbikata katılan Hizbullah savaşçıları (Reuters)
21 Mayıs 2023 tarihinde Lübnan'ın Aramta kasabasında bir askeri tatbikata katılan Hizbullah savaşçıları (Reuters)

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın Hizbullah savaşçılarının, 1990 iç savaşından sonra olduğu gibi Lübnan ordusuna entegre edilmesi önerisi siyasi çevrelerde ve uzmanlar arasında tartışma konusu oldu.

Ordunun çeşitli sebeplerle bu savaşçıları bünyesine katamaması nedeniyle öneri henüz yaygın kabul görmezken, uzmanlar bu meselenin doğuracağı sonuçlar konusunda uyarıda bulundu. Bunun ‘silahlarını devlete teslim etmesi karşılığında Hizbullah için bir teselli ödülü’ olduğunu belirten uzmanlar, ‘dini emir alan ve ideolojik inanca sahip olan unsurların orduda yer alamayacağını’ vurguladı.

Cumhurbaşkanı Avn basına verdiği demeçte, “Ordu içinde Hizbullah savaşçılarından oluşan bağımsız bir birim oluşturmak mümkün değil. Ancak 1990'ların başında Lübnan'daki iç savaşın sonunda çeşitli taraflarla olduğu gibi üyeleri orduya katılabilir ve kurslara tabi tutulabilir” ifadelerini kullandı.

Bu öneriyi yorumlayan Güçlü Cumhuriyet Bloğu Milletvekili Giyas Yazbek, ordunun ‘Hizbullah'ın dış uzantılarla ordusunu oluşturduğunu iddia ettiği 100 bin savaşçıyı absorbe edemeyeceğini’ söyledi. Şarku’l Avsat'a konuşan Yazbek, “Hizbullah'ın 25 bin savaşçısı olsa bile, şu anda subaylarının ve üyelerinin maaşlarını dış yardımlarla güvence altına almaya çalışan askeri kuruma bunları dahil etmek imkânsız” dedi.

Yazbek, ‘ordunun cumhurbaşkanı ve hükümetle birlikte geliştirdiği ulusal güvenlik stratejisinin henüz Lübnan'ın ordu ve güvenlik güçlerinin sayısına olan ihtiyacını belirlemediğini’ vurguladı. Yazbek, “Sınırlarımızı çizdiğimizde, savaşın nedenlerini ortadan kaldırdığımızda ve Lübnan'da siyasi bir çözüme doğru ilerlediğimizde, ordunun mevcut subay ve personel sayısı yeterli olacak ve artacaktır” şeklinde konuştu.

Hizbullah savaşçılarının durumu

Askeri uzman Halid Hamade'ye göre, ‘Taif Anlaşması'ndan sonra silahlı milislerin dağıtılmasında olduğu gibi bugün de Hizbullah savaşçılarının orduya alınması önerisi, Cumhurbaşkanı'nın Hizbullah'ı silahlarını devlete teslim etmeye ikna etme çabaları bağlamında Hizbullah için bir teselli ödülüdür.’

Hamade, ‘Hizbullah savaşçılarının orduya entegre edilmesinin, özellikle ateşkes anlaşmasının imzalanmasının ardından yaşanan gelişmelerden sonra, birçok engelle karşı karşıya olduğunu’ savundu.

fvdgh
Hizbullah Genel Sekreteri Haşim Safiyuddin'in 24 Şubat 2025 tarihinde Lübnan'ın güneyindeki Deyr Kanun en-Nahr kasabasında düzenlenen cenaze töreni sırasında Hizbullah üyeleri (Reuters)

“İç savaşın sona ermesinin ardından Lübnan devletinin yüzlerce milisi orduya ve güvenlik güçlerine katmayı başardığı doğrudur, ancak Hizbullah'ın durumuyla karşılaştırma yapmak artık mümkün değildir” diyen Hamade, Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Ulusal Mutabakat Belgesi imzalandığında milis liderleri belgeyi tanıdı, milislerin feshedildiğini duyurdu, silahlarını gönüllü olarak devlete teslim etti ve siyasi sürecin bir parçası oldu. Hizbullah ise ateşkes anlaşmasını tanımıyor ve silahlarını teslim etmeyi kabul etmiyor. Dolayısıyla siyasi sürecin bir parçası haline geldiğini ve artık askeri bir kanadı olmadığını kabul etmeden milislerini orduya dahil etmekten bahsetmek bağlamdan kopuktur.”

Hizbullah'ın ideolojisi

Yazbek'e göre Hizbullah'ın ideolojisi, savaşçılarının orduya entegrasyonunun önündeki en büyük engel. Yazbek, “Hizbullah, Lübnan'ı İran'ın uzantısı olan coğrafi bir nokta olarak görüyor. Hizbullah Genel Sekreteri Naim Kasım'ın silahları teslim etmeyeceğini ve silahların devletin elinde olmasıyla ilgili konuşmalarla ilgilenmediğini açıklamasının da gösterdiği gibi bu doktrin halen varlığını sürdürüyor” ifadelerini kullandı.

ukıo
24 Şubat 2025 tarihinde düzenlenen cenaze töreninde eski Hizbullah Genel Sekreteri Haşim Safiyuddin'in tabutunu taşıyan Hizbullah savaşçıları (AP)

‘Lübnan iç savaşı sırasında milisleri olan ve devlet şemsiyesi altına giren liderlerin Lübnanlı liderler olduğunu, kararlarının Lübnanlıların kararı olduğunu’ hatırlatan Hamade, “Hizbullah ise organik olarak bölgesel bir otoriteye bağlıdır ve hem Lübnan içinde hem de dışında tehlikeli askeri ve güvenlik rolleri oynamıştır” dedi. Hizbullah'ın ‘Tahran'dan ayrıldığını, yerel bir siyasi bileşen olmayı kabul ettiğini ve askeri kolunu feshettiğini açıklamadığına, böylece savaşçılarının ordu içinde absorbe edilmesi konusunun tartışılabileceğine’ dikkat çeken Hamade sözlerini şöyle sürdürdü: “Veliyyül Fakih tarafından verilen ve uygulanması gereken meşru yetki çerçevesinde faaliyet gösteren askeri bir grup ile anayasal makamlar tarafından demokratik mekanizmalar çerçevesinde alınan siyasi bir karar çerçevesinde faaliyet gösteren başka bir grubu uzlaştırmak nasıl mümkün olabilir? İster sivil idarelerde ister güvenlik kurumlarında milislerin devlete entegre edilmesi deneyimi tekrarlanabilecek kadar başarılı oldu mu?”

Ordu disiplini

Bazılarının iddia ettiği gibi iç savaş sürecindeki milislerin orduya alınmadığını belirten Yazbek, ‘güvenlik ve askeri kurumlara alınanların Lübnan'ı yöneten Suriye rejimine yakın olduğunu, ülkenin egemenliği için savaşan ve Suriye işgaline karşı çıkanların ise kovalandığını, hapsedildiğini ve birçoğunun Lübnan'ı terk etmek zorunda kaldığını’ vurguladı. Yazbek ayrıca, ‘ordu personeli tarafından uygulanan disiplinin Hizbullah savaşçıları için geçerli olmadığını, çünkü milislerin orduyla, ordunun da onlarla uyumlu olmadığını’ belirtti.

Hamade, “Hizbullah savaşçılarının Lübnan ordusuna ve diğer devlet kurumlarına dahil edilmesinin artıları ve eksileri ne olursa olsun, doğru yol Hizbullah'ın silahlarını devlete teslim etmesiyle başlamalı. Hizbullah üyeleri Lübnan toplumundan izole edilmiş bir grup değildir ve topluma entegre edilmelidir. Ancak Hizbullah’ın silahlarını teslim etmesi için bir tür ayartma olarak özümsenmeleri konusunu gündeme getirmekte acele etmek hedefe ulaşılmasını sağlamayacaktır. Gerekli olan, Hizbullah’ın öncelikle devleti, silahların yalnızca devletin elinde olmasını, savaş ve barış kararının devletin elinde olduğunu ve bu konuda meydana gelebilecek herhangi bir düzenlemenin başlangıcı olarak uluslararası kararları uygulama ihtiyacını tanımasıdır” dedi.