İran Devrimi’nin ilk Cumhurbaşkanı: Humeyni davasına sadık kalmadı

İran Dini Lideri Ayetullah Humeyni ve Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr (Wikipedia)
İran Dini Lideri Ayetullah Humeyni ve Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr (Wikipedia)
TT

İran Devrimi’nin ilk Cumhurbaşkanı: Humeyni davasına sadık kalmadı

İran Dini Lideri Ayetullah Humeyni ve Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr (Wikipedia)
İran Dini Lideri Ayetullah Humeyni ve Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr (Wikipedia)
İran İslam Devrimi’nin lideri Ayetullah Humeyni’nin yol arkadaşı ve ilk Cumhurbaşkanı Ebu’l Hasan Beni Sadr, Humeyni’nin Fransa’dayken özgürlüğe inandığını, ancak Tahran'da uçaktan inerken tamamen değiştiğini söyledi.
Arabic.rt.com'un haberine göre, Beni Sadr, Ayetullah Ruhullah Humeyni’nin 1979’daki İran İslam Devrimi’nden sonra ülkeye büyük umutlarla gelen kişileri hayal kırıklığına uğrattığını ifade etti.

Ebu'l Hasan Beni Sadr
"İlkelerimizi Ku'ran ayeti gibi benimsedi, ama devrimden sonra kulak asmadı"
Fransa’nın başkenti Paris’in banliyösünde bulunan Versay şehrindeki evinde konuşan eski İran Cumhurbaşkanı, devrimden önce Fransa’da kaldıkları sırada Humeyni’nin kendisine iletilen önerileri Kuran ayeti gibi benimsediğini, ancak devrim gerçekleştikten sonra bu önerilere kulak asmadığını belirtti.
Sadr, "Belirlediğimiz ilkelerin uygulanması konusunda dini liderimizden söz almıştık" dedi ve "Fransa, fikir ve bilgi merkezimizdi. Humeyni, Kuveyt’in kendisini karşılamayı reddetmesinden sonra orayı seçmişti" diye ekledi.

İran'ın ilk Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr'ın 1979 ABD ile yaşanan rehine krizi sırasında çekilen fotoğrafı
Humeyni ve modern İslam
Beni Sadr, sözlerine şöyle devam etti:

"Humeyni Fransa’dayken özgürlükten yanaydı. Devrimin gerçekleşmemesinden, sonsuza kadar Fransa’da kalmaktan korkuyordu. Batılılar onu din ve devlet işlerini ayıran 'modern İslam'ın lideri olarak görüyordu."
"Uçağın merdiveninden inerken değişti"
Devrim gerçekleştikten sonra Tahran’a gelen Humeyni’nin uçağın merdivenlerinden inerken tamamen değiştiğini söyledi. ‘’İranlı mollalar onu etkisi altına alarak bugünkü diktatörlüğün kaderini çizdi’’ dedi.

Humeyni'nin Tahran'a inişi (1 Şubat 1979)
Başörtüsü ve insan hakları
İran’ın dini lideri olduktan sonra Kum Eyaleti’nde Humeyni’yi ziyaret ettiğini belirten Sadr, kendisine başörtüsü ve insan haklarıyla ilgili Paris’te verdiği sözleri hatırlattığını söyledi. Ancak Humeyni’nin ‘’Fransa’da rahatlıkla konuşabiliyordum. Söylediğim her şeyi önemseyerek söylemiyordum. Zaruri durumlarda davamızın aksine söylemlerde bulunmuş olabilirim" şeklinde cevap verdiğini belirtti.
Sadr, Humeyni'nin bu sözlerini "Benim için çok üzücü bir andı" cümlesiyle özetledi.

Beni Sadr, Mehdi Bezirgan (Başbakan) ve Ruhullah Humeyni devrimin ardından halkı selamlıyor (Fotoğraf: Wikipedia)
Ebu’l Hasan Beni Sadr kimdir?
85 yaşındaki eski siyasetçi Fransa’da kaldığı sürede Humeyni’ye en yakın kişiydi. 1979 İran İslam Devrimi’nden sonra Humeyni ile beraber Tahran’a gitti. 1980’de İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi’nin düşmesinin ardından ilk Cumhurbaşkanı seçildi. Haziran 1981’de görevinden azledilerek sürgün edildi.

Cumhuri İslami Gazetesi'nin manşeti: Başkomutan Beni Sadr görevden azledildi
Görevden alındıktan sonra Fransa’ya sürgün edilen Sadr, burada İranlı muhaliflerden oluşan ’İran Milli Direniş Konseyi’ni kurdu. Eski Cumhurbaşkanı halen Paris’te ikamet etmekte.


ABD-İran müzakerelerinde "sınırlı ilerleme"

İran heyetine ait araçlar beşinci turun sonunda Roma'daki Umman Büyükelçiliği'nden ayrılıyor (Reuters)
İran heyetine ait araçlar beşinci turun sonunda Roma'daki Umman Büyükelçiliği'nden ayrılıyor (Reuters)
TT

ABD-İran müzakerelerinde "sınırlı ilerleme"

İran heyetine ait araçlar beşinci turun sonunda Roma'daki Umman Büyükelçiliği'nden ayrılıyor (Reuters)
İran heyetine ait araçlar beşinci turun sonunda Roma'daki Umman Büyükelçiliği'nden ayrılıyor (Reuters)

İranlı ve Amerikalı müzakereciler dün Roma'da yapılan beşinci tur görüşmelerden önemli bir ilerleme sağlanamadan ayrıldı. Görüşmelere aracılık eden Umman'ın Dışişleri Bakanı Bedr el-Busaidi, görüşmelerde "bazı ilerlemeler kaydedildiğini, ancak kesin bir sonuca ulaşılamadığını" söyledi.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Ummanlı mevkidaşının "bazı fikirler sunduğunu ve başkentlerde daha fazla teknik inceleme yapılmasına karar verdiklerini" belirterek, "Bu çözümlerin ilerlemenin anahtarı olabileceğini" söyledi.

Görüşmelerin "birkaç kısa oturumda çözülemeyecek kadar karmaşık olduğunu... ilerleme potansiyeli bulunduğunu" kaydetti. "Biz pozisyonlarımıza bağlıyız" diye ekledi. Amerikan tarafı artık İran'ın pozisyonlarını net bir şekilde anlıyor ve makul bir yoldayız" ifadelerini kullandı.

ABD tarafından henüz bir açıklama yapılmadı. Müzakerecisi Steve Witkoff, görüşmenin bittiği açıklanmadan önce Roma'daki Umman Büyükelçiliği'nden ayrıldı. Görüşme, iki taraf arasında İran'ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerine devam etmesi konusunda yaşanan büyük anlaşmazlıkların ardından gerçekleşti.