​Fransa, Cezayir’de yaşananlara temkinli yaklaşıyor

​Fransa, Cezayir’de yaşananlara temkinli yaklaşıyor
TT

​Fransa, Cezayir’de yaşananlara temkinli yaklaşıyor

​Fransa, Cezayir’de yaşananlara temkinli yaklaşıyor

130 yıl boyunca Fransa’nın sömürgesi olan Cezayir’i çevreleyen belirsiz gelişmeler göz önüne alındığında her yeni gün Paris yönetiminin aldığı tedbirlerin arttığı görülüyor. Dışişleri ve savunma bakanlıklarının yanı sıra dış güvenlik hizmetlerinin de konuya dair senaryolarının çoğalması Fransa’nın tedbir almasını etkileyen sebeplerin başında oldu. Ancak Fransa’nın sömürge dönemine “yeni maskelerle” geri dönmesi ve Cezayir’in iç işlerine müdahale etmesi gibi suçlamalara karşı yaptığı resmi açıkla Paris yönetiminin ‘baş ağrısını’ mümkün olduğunca dindirdi. Fransa Cumhurbaşkanı ya da Elysee Sarayı’ndan Cezayir’deki gelişmeler konusunda herhangi bir açıklama yapılmadı. Söz konusu durum düzelmeden herhangi bir açıklama yapılması da beklenmiyor.
Fransa Dışişleri Bakanlığı, Cezayir lideri Buteflika'nın 5’inci dönem adaylığının onaylanması konusunda bir yorumda bulunmadı. Sadece 'bilgilendirildiğini' kaydetti. Fransa, Cezayir halkının kendi kaderini kendi belirlemesi gerektiğini göz önünde bulundurarak seçimlerin normal koşullarda yapılmasını ümit ediyor.
Analistlerden bazılarına göre Akdeniz’in iki tarafındaki ülkeler arasındaki müdahale göz önüne alındığında Fransa’nın bu duruma dair yapabileceği tek açıklama gidişat hakkında ‘endişe’ duyduğudur. Demografik özellikler konusunda uzman olan araştırmacı Michel Tribula'nın istatistiklerine göre Fransa’da yaşayan 2 buçuk milyon Cezayir asıllı vatandaş var. Yaklaşan seçimlerde oy kullanabilecek Cezayirli sayısı da yaklaşık 800 bin.
Paris ve diğer büyük şehirlerde yapılan gösteriler ve mitingler, Cezayirlilerin ifadesiyle insanlara ve demografik yapıya karşı duyulan endişeyi gösteriyor. Le Figaro gazetesi dün yaptığı haberde 1975 yılından, yani dönemin Fransa lideri Valery Giscard d'Estaing’tan Emmanuel Macron’a kadar bir Fransa cumhurbaşkanının ilk kez Cezayir’in başkentini ziyaret ettiğine dikkat çekti.
İç müzakerelere yakın bir kaynağın açıklamasına göre Fransız yetkililer arasında 3 temel endişe kaynağı hakim. Yetkililer durumun kontrolden çıkarak iç istikrarın bozmasından, İslamcıların devletin organlarını zayıflatmak için durumu istismar edilmesinden ve bunun iç ve dış sorunlar doğurmasından endişeli. İç ve dış sorunlardan kasıt, Fransa ile bağı olan aile ilişkilerinden faydalanarak çok sayıda Cezayirli gencin Fransa’ya göç etmesi. Bununla birlikte Paris, Cezayirli göstericilerin kırmızı çizgiyi aşmadığı ve devlet organlarının şiddete başvurmadan göstericilerle başa çıkabildiği görüşünde.
Kuzey Afrika’da stratejik bir konuma sahip olan Cezayir, Paris için ‘çalkantılı bölgedeki’ istikrar köşesi konumunda. Bu, her iki tarafın da iç ve dış istikrarın zarar görmesinden kaçındığı anlamına geliyor.
Kaynak,  Cezayir’in Fransa ekonomisi için önemine de değindi. Cezayir sadece Mağrip’teki büyük bir pazar olarak görülmüyor. Aynı zamanda doğalgaz ihtiyacının yüzde 10’nu karşılaması ve Fransa’nın enerji sektörünün yanı sıra bu ülkede birçok sektörde yatırım yapması da önemli faktörler olarak ön plana çıkıyor.
Tüm bu durum, Paris’i mümkün olduğunca ihtiyatlı davranmaya ve Cezayir’in iç işlerine müdahalede bulunmamaya itiyor. Ancak Paris’in  tutarsız politikaları nedeniyle Fransa’da sesler yükseliyor.
Fransız çevrelerindeki sorun krizin yayılması veya kötüleşmesi durumunda Paris'in tarafsızlığının anlaşılamaz hale geleceği ve hem rejim hem de muhalefet tarafından eleştirilecek olması. Ancak şu ana kadar farklı bir yaklaşımda bulamayan yetkililer, resmi olarak Cezayir iç işlerine müdahale etmemeyi taahhüt eden geleneksel, ihtiyatlı tutumu sürdürüyor.



Putin-Tebbun Zirvesi İkili iş birliğine vurgu yapıyor

Rusya Devlet Başkanı ve Cezayirli mevkidaşı iki ülke arasındaki anlaşmaların imza töreninde iken (DPA)
Rusya Devlet Başkanı ve Cezayirli mevkidaşı iki ülke arasındaki anlaşmaların imza töreninde iken (DPA)
TT

Putin-Tebbun Zirvesi İkili iş birliğine vurgu yapıyor

Rusya Devlet Başkanı ve Cezayirli mevkidaşı iki ülke arasındaki anlaşmaların imza töreninde iken (DPA)
Rusya Devlet Başkanı ve Cezayirli mevkidaşı iki ülke arasındaki anlaşmaların imza töreninde iken (DPA)

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun, Kremlin'deki görüşmelerin ardından dün derin ‘Stratejik Ortaklık Bildirisi'ni imzaladı. Bu bildirinin, ülkeler arasındaki ilişkilerde niteliksel bir atılımın temelini oluşturacağı belirtildi. Görüşmeler, bölgesel ve uluslararası dosyalarda ülkelerin pozisyonlarının uyumlu olduğunu yansıttı. Ukrayna savaşı ve uluslararası siyasetin dalgalanmaları nedeniyle zorlu bir dönemde Tebbun, ülkesinin Moskova ile iş birliğini azaltma yönünde uygulanan dış baskılara maruz kaldığını dile getirdi. Ayrıca, Cezayir'in BRICS (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika Cumhuriyeti) ekonomik iş birliği grubuna katılım sürecini hızlandırmak ve ulusal para birimleriyle ticarete geçerek ‘dolar egemenliğinden kurtulmak’ isteğini vurguladı.

Kremlin'e göre, geniş kapsamlı görüşme turu, geniş bir iki taraflı ve uluslararası konular yelpazesine odaklanıldı ve her iki tarafın da ülkeler arasındaki ilişkilere güçlü bir ivme kazandırmaya verdikleri ilginin bir yansıması oldu. Putin'in toplantının başlangıcında vurguladığı gibi, tarihi ilişkilerin derinliğine işaret. Rusya için Cezayir ile ilişkilerin ‘özel bir öneme’ sahip olduğunu ve stratejik bir niteliğe sahip olduğunu vurguladı. Putin'e göre, ortak bildirinin imzalanması, iki ülke arasındaki çift taraflı ilişkilerde daha ileri bir aşamanın başlangıcı olacak.

Putin görüşmenin sonunda “Tebbun ile görüşmeler çok verimli geçti. Bu, iki ülke arasındaki ilişkileri çeşitli alanlarda güçlendirmeyi amaçlayan hükümetler, bakanlıklar ve belediye yetkilileri düzeyinde imzalanan çok çeşitli belgede açıkça anlaşılıyor. Ülkelerimiz arasındaki siyasi koordinasyon 60 yıldır etkilenmedi" dedi. Ticaret hacminin arttığı son aşamada ikili iş birliklerinin artırılmasının önemine işaret eden Putin, ayrıca “Koordinasyonun derinleştirilmesi, özellikle uluslararası arenada, bölgesel ve uluslararası kuruluşlarda ve ‘OPEC Plus grubu’ gibi kilit rol oynayan gruplar çerçevesinde iş birliği açısından gelinen aşamada ayrı bir önem taşımaktadır” dedi.

Putin, ‘stratejik ortaklık’ anlaşmasını imzaladıktan sonra Cezayir Cumhurbaşkanı Tebbun ile el sıkışırken (EPA)
Putin, ‘stratejik ortaklık’ anlaşmasını imzaladıktan sonra Cezayir Cumhurbaşkanı Tebbun ile el sıkışırken (EPA)

Şarku’l Avsat’ın Cezayir resmi haber ajansı APS’den aktardığına göre Putin, Cezayir'in önümüzdeki iki yıl boyunca Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) daimi olmayan üyesi olarak seçilmesinin iki ülke için önemli dosyalarda iş birliğini geliştirmek için geniş ek alanlar sağladığını söyledi.

Putin, anlaşmayla ilgili olarak şu anda belgenin öneminin, iki taraflı iş birliğini enerji ve askeri alanlar gibi geleneksel dosyalardan daha geniş bir yelpazede, mali sektör, sanayi, tarım, ticari konular gibi yeni alanları kapsamasında yattığını belirtti. Ayrıca, çevresel ve su kaynakları gibi önemli konuları kapsaması gerektiğini ifade etti. Putin, Cezayir’i ‘Arap dünyası ve Afrika'da Rusya'nın ana ortaklarından biri’ olarak tanımlayarak, Rusya'nın Cezayir ile ‘tüm alanlarda iş birliği alanlarını genişletmek için hiçbir kısıtlaması olmadığını’ vurguladı.

İki lider daha önce uzayın barışçıl amaçlarla kullanılması konusunda iş birliği anlaşması da imzalamıştı.

Öte yandan Tebbun, özellikle ilişkilerin gelişme seviyesinden memnuniyetini ifade ederek, farklı alanlarda koordinasyonun güçlendirilmesi sürecinden memnuniyetini dile getirdi. Ülkesinin ‘en kısa sürede’ BRICS grubuna katılmayı hedeflediğini ve dolar ve euroya olan bağımlılığı azaltma çabalarını vurguladı. Ayrıca Rusya ve Cezayir arasında ulusal para birimlerini kullanarak karşılıklı yerleşimleri genişletmenin önemine değindi.

İki lider zirve sonunda basın mensupları ve iki ülkenin heyeti önünde iki ayrı bildiri sundu. Putin, Cumhurbaşkanı Tebbun'u gelecek ay St. Petersburg'da düzenlenecek Rusya-Afrika Zirvesi'ne davet etti.

Rusya Devlet Başkanı Putin ile Tebbun'un Kremlin'deki görüşmesinden bir kare (EPA)
Rusya Devlet Başkanı Putin ile Tebbun'un Kremlin'deki görüşmesinden bir kare (EPA)

Putin ayrıca “İki ülkenin ekonomisini güvence altına alacak olan ulusal para birimleriyle takas uygulamasının yoğun bir şekilde uygulanması gerekiyor. Cezayir'e ve Cezayir Cumhurbaşkanı'na Ukrayna'daki durumla ilgili bazı arabuluculuk hizmetleri sunmaya istekli oldukları için minnettarız” ifadelerini kullandı. Rusya ve Cezayir'in çok taraflı çabalarının, diğer şeylerin yanı sıra, küresel enerji piyasalarının istikrarına katkıda bulunduğuna işarette bulundu.

Öte yandan Tebbun, Cezayir'in ‘zor koşullar altında koruyabilmesi için kendisine silah sağlayan Rusya'nın desteği sayesinde bağımsızlığını koruduğunu’ açıkça belirtti. Moskova'ya yaptığı ziyaretin, iki ülkenin ikili ilişkileri pekiştirme ve işbirliği hızını artırma yönündeki çabaları çerçevesinde olduğuna işaret etti.

Tebbun, Putin ile yaptığı görüşmelerin ‘verimli, samimi ve açık’ olduğunu ifade ederek, bu görüşmelerin her iki ülke arasındaki üst düzey siyasi ilişkilerin seviyesini yansıttığını ve geleneksel siyasi istişareyi sürdürme yönündeki ortak iradeyi teyit ettiğini belirtti. Ayrıca, Putin'in müdahalesiyle ortaya koyduğu her şeye katıldıklarını ifade etti. Ayrıca çeşitli alanlardaki ikili ilişkileri ve bunları geliştirmenin yollarını tartıştıklarını ve iki ülkeyi ilgilendiren bölgesel ve uluslararası konularda görüş alışverişinde bulunduklarını söyledi.

Tebbun, görüşmede ele alınan konular, Batı Sahra sorunu, Sahel bölgesindeki durum, Filistin meselesi ve Ortadoğu'daki gelişmeler gibi dosyalara ilişkin görüş birliği konusundaki memnuniyetini dile getirdi. Ayrıca, Rusya'nın Cezayir'in BRICS grubuna katılımını desteklemesinden dolayı Putin'e teşekkür etti.