Suudi Arabistan: Kızıldeniz’de büyük doğalgaz bulduk
Suudi Enerji ve Maden Kaynakları Bakanı Halid el-Falih (Şarku’l-Avsat)
Ras el-Hayr/Şarku’l-Avsat
TT
TT
Suudi Arabistan: Kızıldeniz’de büyük doğalgaz bulduk
Suudi Enerji ve Maden Kaynakları Bakanı Halid el-Falih (Şarku’l-Avsat)
Suudi Arabistan Enerji ve Maden Kaynakları Bakanı Mühendis Halid el-Falih dün yaptığı açıklamada, Kızıldeniz’de büyük miktarda doğal gaz bulduklarını açıkladı.
El-Falih, projeleri incelemek için Ras el-Hayr sanayi şehrindeki Kral Selman Endüstri ve Denizcilik Hizmetleri Kompleksi’ne ziyareti sırasında yaptığı açıklamada, Aramco’nun, bu projenin yatırım fizibilite çalışmasını onayladıktan sonra, önümüzdeki iki yıl boyunca araştırmaları yoğunlaştıracağını söyledi.
Suudi Arabistan Enerji ve Maden Kaynakları Bakanı Mühendis Halid el-Falih, Kızıldeniz’deki petrol miktarının az olması ve deniz dibi derinliğinin bin 200 ila bin 500 metre arasında bulunması nedeniyle üretim açısından doğalgazın maliyetli (30 ila 40 dolar arasında) olacağını ifade etti.
El-Falih, Aramco’nun umut verici yatırım fırsatları sunan Afrika kıtasına giriş yaptığını ve Güney Afrika’da büyük yatırımlar yapmayı hedeflediğini belirtti. Küresel eğilimin, hammadde özelliklerinin bir sonucu olarak programda 1-2 dolar arasında değişen petrol fiyatları arasındaki farklılıkları telafi etmek için petrol rafinerilerinde rafinaja odaklandığını açıklayan el-Falih, uluslararası piyasalarda dizele olan talebin artmasının beklendiğini söyledi. Gemi yakıtına olan talep azalacak
Suudi Enerji Bakanı, petrol türevleri endüstrisinin 2020 yılında çeşitli türler arasında farklılıkların bulunması nedeniyle büyük zorluklarla karşı karşıya kalacağını, ağır yağa ve gemi yakıtına olan talebin azalacağını bildirdi. Beklenen dizel talebinin, dünya piyasasında meydana gelen değişiklikleri karşılamak için rafinerileri rehabilite edeceğine dikkat çekti.
Bakan, açıklamasının devamında, “Aramco’nun dünyadaki üstünlüğü devam ediyor. Şirketin ABD’de doğal gaz sıvılaştırma alanındaki projelerin yanı sıra Rusya, Hindistan, Pakistan ve Endonezya’da umut vaat edici fırsatları var. Şirket, sıvılaştırılmış doğal gaz üretimine doğrudan yatırım yapmadan önce piyasayı tanımak amacıyla üreticilerden satın alarak ve kar marjlarıyla müşterilere satış yaparak doğrudan doğal gaz satışı üzerinde çalışıyor” dedi. Suudi Arabistan’dan bu alanda önemli hamle
El-Falih, Güney Afrika’da bir petrokimya tesisi satın alma planları konusunda, ruhsatlı tarafların şu anda ekonomik fizibilite tanımlaması için projeyi inceleyen Aramco’ya siteler sunduğunu açıkladı.
Ras el-Hayr’daki Kral Selman Endüstri ve Deniz Hizmetleri Kompleksi’nin deniz motorlarının bakım ve imalatını artıracağını ve ulusal ekonomideki katma değeri destekleyeceğini söyledi. El-Falih Kompleks’teki yatırım hacminin, 60 milyar riyale ulaşacağını, aynı zamanda gayri safi yurtiçi hasılanın yaklaşık desteklenmesine 17 milyar riyal katkıda bulunacağını, ithalatı yaklaşık 12 milyar riyal azaltacağını belirtti. El-Falih ayrıca yatırımın vatandaşlara 80 bin iş sağlamanın yanı sıra, Suudi Arabistan’daki gelir kaynaklarını çeşitlendirmede 2030 Vizyonu’nu gerçekleştirmek için Krallık’taki deniz lokomotifleri endüstrisinin ve denizcilik malzemelerinin tedarikinin güvenliğini sağlayacağını belirtti.
Enerji ve Maden Kaynakları Bakanı ayrıca, Cübeyl ve Yenbu’daki Kraliyet Komisyonu’nun, gemiler ve araçlar için Ras el-Hayr kentinde bir demir sac fabrikası inşa etmeyi düşündüğünü belirtti.
Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, Hamaney'e Kral Selman bin Abdülaziz'in yazılı mesajını ilettihttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5133666-suudi-arabistan-savunma-bakan%C4%B1-prens-halid-bin-selman-hamaneye-kral-selman-bin
Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, Hamaney'e Kral Selman bin Abdülaziz'in yazılı mesajını iletti
Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, İran'a gerçekleştirdiği resmi ziyaret kapsamında Perşembe günü Tahran'da İran Lideri Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile bir araya geldi.
Suudi yönetiminin direktifleri doğrultusunda Hamaney ile görüştüğünü ve kendisine İki Kutsal Caminin Hamisi Kral Selman bin Abdülaziz'in yazılı mesajını ilettiğini belirten Suudi Savunma Bakanı, “X” platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda liderle ortak ilgi alanlarına giren konuları ele aldıklarını ve iki ülke arasındaki ikili ilişkileri gözden geçirdiklerini ifade etti.
İran'ın Tasnim haber ajansı Hamaney'in görüşme sırasında “Suudi Arabistan ile ilişkilerimiz her iki ülke için de faydalı ve birbirimizi tamamlayabiliriz” dediğini aktardı.
Ajans, Hamaney ile yapılan görüşmeye İranGenelkurmay Başkanı General Muhammed Bakıri'nin de katıldığını belirtti.
بتوجيه من القيادة -أيدها الله- التقيت مرشد الجمهورية الإسلامية الإيرانية علي خامنئي.
سَلّمتُ خلال اللقاء رسالة خطية من سيدي خادم الحرمين الشريفين -حفظه الله- ونقلت تحيات القيادة -أيدها الله-، واستعرضنا العلاقات الثنائية بين بلدينا، وناقشنا القضايا والموضوعات ذات الاهتمام المشترك. pic.twitter.com/niSFHfeRtJ
— Khalid bin Salman خالد بن سلمان (@kbsalsaud) April 17, 2025
Dün Tahran'da General Bakıri ile bir araya gelen Prens Halid bin Selman, İran haber ajanslarının aktardığına göre Pekin Anlaşması'nın imzalanmasından bu yana Suudi Arabistan'la ilişkilerin giderek güçlendiğini ve geliştiğini söyledi. Bakıri, Tahran ve Riyad'ın bölgesel güvenliğin sağlanmasında önemli bir rol oynayabileceğini belirterek ülkesinin Suudi Arabistan'la savunma ilişkilerini geliştirmeye hazır olduğunu ifade etti. Tasnim'e göre İran, Suudi Arabistan'ın Gazze ve Filistin konusundaki tutumunu memnuniyetle karşılıyor.
Prens Halid bin Selman Perşembe günü İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a vardığında İran tarafından resmi törenle karşılandı (AP)
Ziyareti değerlendiren siyasi çevrelere göre Suudi bakanın ziyareti her iki ülkeyi de ilgilendiren bölgesel ve uluslararası gelişmelerin yaşandığı bir döneme denk geliyor.
Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada Prens Halid bin Selman'ın resmi bir ziyaret için geldiği ve bu ziyaret sırasında iki ülke arasındaki ikili ilişkiler ve ortak ilgi alanlarına giren konuların ele alınacağı bir dizi görüşme gerçekleştireceği belirtildi.
Suudi siyasi analist Abdüllatif el-Melhem, Suudi Savunma Bakanının İran ziyaretinin, Suudi yönetiminin Pekin anlaşmasına bağlılık çerçevesinde iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirme ve geliştirme, ortak çıkarlarını gerçekleştirmek ve iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin pekiştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla Riyad ve Tahran arasındaki koordinasyon ve işbirliği düzeyini yükseltme isteğini yansıttığını düşünüyor.
Prens Halid bin Salman dün (Perşembe) Tahran'da İran Cumhurbaşkanı ile bir araya geldi. (EPA)
Suudi liderliğinin bölgede barış ve refahı sağlamayı ve bölgeyi çatışmalar aşamasından istikrar ve güvenlik aşamasına taşımayı ve bölge halklarının daha iyi bir refah, zenginlik ve ekonomik entegrasyon geleceğine yönelik özlemlerini gerçekleştirmeye odaklanmayı amaçladığını belirten Melhem, Suudi Arabistan ile İran arasındaki ikili ilişkilerin geliştirilmesinin, Suudi Veliaht Prensi'nin “bölgede barış, güvenlik, istikrar ve refahı sağlama ve halklarının özlemlerini karşılama” çabalarının meyvelerinden biri olduğunu kaydetti. Melhem, ziyaretin Suudi Arabistan ile İran arasındaki ikili ilişkileri güçlendirmeye yönelik devam eden diplomatik çabaların bir parçası olduğunu belirtti.
Bir dizi toplantı
Ziyaret, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Prens Muhammed bin Selman ile bölgedeki gelişmeleri ele aldıkları ve ortak ilgi alanlarına giren bir dizi konuyu gözden geçirdikleri bir telefon görüşmesi gerçekleştirmesinin üzerinden iki haftadan kısa bir süre geçmesinin yanı sıra Suudi Dışişleri Bakanı'nın Pazartesi günü İranlı mevkidaşıyla yaptığı telefon görüşmesinde bölgedeki gelişmeleri ve sarf edilen çabaları gözden geçirdikleri ikili istişarelerin ardından gerçekleşti.
Suudi Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Aref arasında Kasım 2024'te düzenlenecek Arap-İslam Zirvesi çerçevesinde gerçekleşen görüşme (SPA)
Suudi Savunma Bakanı'nın Tahran ziyaretinde bölgedeki son gelişmelerin ele alınması ve bölgesel ve uluslararası gelişmelerle ilgili görüş alışverişinde bulunulması bekleniyor. Resmi haber ajansı IRNA'ya göre ziyaret öncesinde, geçtiğimiz Cumartesi günü Umman'ın başkenti Muskat'ta gerçekleştirilen ABD-İran görüşmelerinin ilk turu ve 48 saat önce yine Cumartesi günü Muskat'ta yapılacak bir sonraki turun yanı sıra Suudi ve ABD taraflarının geçtiğimiz hafta beş istasyonda gerçekleştirdikleri bir dizi siyasi ve güvenlik istişaresi gibi bir dizi gelişme yaşandı.
Ziyaret, merhum Prens Sultan bin Abdülaziz'in Mayıs 1999 başında Tahran'a yaptığı ve dört gün süren ve üst düzey İranlı yetkililerle bir araya geldiği ilk ziyaretin ardından, 1979'dan bu yana bir Suudi savunma bakanının İran'a yaptığı ikinci ziyaret olması bakımından tarihi bir önem taşıyor.
Suudi Savunma Bakanı, “Pekin Anlaşması” ve 10 Mart'ta iki ülke arasındaki tarihi uzlaşı ve ilişkilerin Çin himayesinde yeniden başlatılmasının duyurulmasının ardından İran'ı ziyaret eden en önemli Suudi yetkililerden biri.
Prens Halid bin Selman Perşembe günü Tahran'da General Bakıri ile bir araya geldi (AP)
Suudi Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan, Tahran'a ilk ziyaretini Haziran 2023'te gerçekleştirmiş ve bu ziyaret sırasında iki ülke arasındaki ilişkilerin normal olduğunu ve iki ülkenin İslami kardeşlik ve iyi komşuluk bağlarıyla birleşmiş, bölgenin önemli ülkeleri olduğunu vurgulayarak bağımsızlık ve egemenliğe tam ve karşılıklı saygı, içişlerine karışmama, uluslararası hukuk ilkeleri, Birleşmiş Milletler Şartı ve İslam İşbirliği Teşkilatı gibi açık bir temele dayandığını belirtmiştir.
Eski Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, dönemin Dışişleri Bakanı adayı Ali Bakıri Kani ve şimdiki Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi'nin yanı sıra Kasım 2023'teki Ortak Arap-İslam Zirvesi'ne katılmak üzere eski İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve 2024 Ortak Arap-İslam Takip Zirvesi'ne katılmak üzere Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Aref de dâhil olmak üzere bir dizi İranlı yetkili Pekin Anlaşması'nın ardından Suudi Arabistan'a benzer ziyaretlerde bulundu.
“Pekin Anlaşması” Taahhütleri
Pekin Anlaşmasını takip etmek üzere kurulan Suudi-Çin-İran Üçlü Ortak Komitesi, ilki Aralık 2023'te Çin'in başkenti Pekin'de, diğeri ise Kasım 2024'te Riyad'da olmak üzere iki toplantı gerçekleştirmiş ve bu toplantılarda iki ülke Pekin Anlaşmasını tüm maddeleriyle uygulama kararlılıklarını ve Birleşmiş Milletler Şartı, İİT Şartı ve devletlerin egemenliği, bağımsızlığı ve güvenliğine saygı da dâhil olmak üzere uluslararası hukuka bağlılık yoluyla ülkeleri arasında iyi komşuluk ilişkilerini teşvik etme çabalarını sürdürdüklerini vurgularken, Çin de Suudi Arabistan ve İran'ın Pekin Anlaşmasını geliştirme yönünde attıkları adımları desteklemeye ve teşvik etmeye devam etmeye hazır olduğunu açıklamıştır.
İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Mecid Taht Revançi Şarku'l Avsat'a verdiği demeçte İran ve Suudi Arabistan'ın büyüyen ve istikrarlı bir bölgede barış ve huzuru tesis etme niyetinde olduğunu, bunun da “mevcut tehditlerin üstesinden gelmeyi amaçlayan ikili ve bölgesel işbirliğinin sürdürülmesini ve geliştirilmesini” gerektirdiğini belirterek “İran-Suudi eylemlerinin kalkınma, barış, bölgesel ve uluslararası güvenlik çerçevesinde başarılı bir uluslararası ikili ve çok taraflı işbirliği modelini taçlandırdığını” ve iki tarafın tarihi bağlara dayanarak çeşitli siyasi, güvenlik, ekonomik, ticari ve konsolosluk alanlarında işbirliğini geliştirmeye devam ettiğini söyledi.