Uzay yolculuğu, astronotlarda uçuk, suçiçeği ve zona virüslerini aktifleştiriyor

NASA yaptığı yeni bir araştırmada 89 astronottan 47'sinin tükürük veya idrar örneklerinde herpes virüsünün çeşitlerinin yeniden aktifleştiğini ortaya çıkardı 
Fotoğraf: NASA
NASA yaptığı yeni bir araştırmada 89 astronottan 47'sinin tükürük veya idrar örneklerinde herpes virüsünün çeşitlerinin yeniden aktifleştiğini ortaya çıkardı Fotoğraf: NASA
TT

Uzay yolculuğu, astronotlarda uçuk, suçiçeği ve zona virüslerini aktifleştiriyor

NASA yaptığı yeni bir araştırmada 89 astronottan 47'sinin tükürük veya idrar örneklerinde herpes virüsünün çeşitlerinin yeniden aktifleştiğini ortaya çıkardı 
Fotoğraf: NASA
NASA yaptığı yeni bir araştırmada 89 astronottan 47'sinin tükürük veya idrar örneklerinde herpes virüsünün çeşitlerinin yeniden aktifleştiğini ortaya çıkardı Fotoğraf: NASA

NASA’nın yeni bir çalışmasına göre, uzay yolculuğu astronotlarda uçuk, suçiçeği ve zona gibi virüsleri yeniden canlandırıyor.
The Independent'tan Chelsea Ritschel'ın haberine göre, Frontiers in Microbiology adlı bilimsel dergide yayımlanan çalışmada, astronotlardan alınan kan, idrar ve tükürük örneklerini inceleyen NASA araştırmacıları, astronotların yarısından fazlasında virüslerin yeniden aktifleştiğini tespit etti.
Uzay yolculuğunun virüsler üzerindeki etkisini incelemek amacıyla yapılan çalışmadan elde edilen bulgular, uzay uçuşları sürecinde bu virüslerin bulaşması veya yeniden aktifleşmesinde artış olduğunu gösterdi.
NASA’nın Johnson Uzay Merkezi’nden araştırmanın önde gelen yazarı Satish K. Mehta konuyla ilgili açıklamasında, “Bugüne kadar kısa süreli uzay yolculuğu yapan 89 astronottan 47'sinin yani yüzde 53’ünün ve Uluslararası Uzay İstasyonu’nda daha uzun süreli görevlerde bulunan 23 kişiden 14'ünün yani yüzde 61’inin tükürük veya idrar örneklerinde uçuk virüsü bulundu. Virüsün bulaşma sıklığının yanı sıra bulaşma miktarı da uçuş öncesinde, sonrasında ve sağlık kontrollerinden elde edilen numunelere göre çok daha yüksek” dedi.
Oral, genital, zona ve su çiçeği dahil olmak üzere 8 herpes virüsünden 4’ünün saptandığı çalışmada virüslerin “uyandığı” tespit edilmekle birlikte astronotların çoğunun buna dair belirtiler göstermediği de kaydedildi.
Mehta, “Sadece 6 astronot, virüse reaksiyon göstererek semptom geliştirdi ve bu vakalar küçük çaplıydı” dedi.
Bulaşıcı virüslerin başkalarını etkileme ihtimalinin artmasının yanında, herpes virüsünün yeniden etkinleşmesi gelecekte Mars'a yapılacak uzun vadeli uçuşlara dair endişeleri akla getiriyor.
Mehta, “Viral bulaşmanın büyüklüğü, sıklığı ve süresi, bunların tümü uzay uçuşunun ne kadar uzun sürdüğüne bağlı olarak artış gösterir. Alınacak en iyi önlem astronotlara aşı yapılmasıdır ancak şu anda sadece suçiçeği hastalığı için aşı yapılabiliyor” diyor.
Uzay yolculuğu esnasında küçük bir alana hapsolan, uzun süre aile ve dostlarından ayrı kalan astronotlar uzaya gidiş ve tekrar dönüş sırasında stres yaşıyor, ayrıca sıfır yerçekimi ve kozmik radyasyona da maruz kalıyor.
Stresin uyku halinde bulunan virüsleri yeniden aktifleştirdiğini de tespit eden araştırmacılara göre, stres bu virüsleri sadece uzayda değil dünyada da aktif hale getiriyor.
Araştırmacılar şu anda virüsün yeniden aktifleşmesini engelleme yöntemleri üzerine çalışıyor.
Yeni çalışmalardan elde edilecek bulgular sadece uzaydakilerin değil dünyadakilerin de işine yarayacak.



ChatGPT, Birleşik Krallık'taki giriş seviyesi işlerin üçte birini ortadan kaldırdı

ChatGPT'nin sahibi OpenAI'ın CEO'su Sam Altman (AFP)
ChatGPT'nin sahibi OpenAI'ın CEO'su Sam Altman (AFP)
TT

ChatGPT, Birleşik Krallık'taki giriş seviyesi işlerin üçte birini ortadan kaldırdı

ChatGPT'nin sahibi OpenAI'ın CEO'su Sam Altman (AFP)
ChatGPT'nin sahibi OpenAI'ın CEO'su Sam Altman (AFP)

Araştırmaya göre, kıdem gerektirmeyen pozisyonlar, yeni mezun rolleri ve çıraklıktan oluşan giriş seviyesi işlerin sayısı ChatGPT'nin gelişinden bu yana neredeyse üçte bir oranında (yüzde 31,9) düştü.

İş arama sitesi Adzuna, yeni mezunların arandığı iş ilanlarının Kovid'den bu yana en düşük seviyeye gerilediğini ve giriş seviyesi işlerin 2022'de yüzde 28,9 iken şimdi toplam pazarın yalnızca dörtte birini oluşturduğunu tespit etti.

Giriş seviyesindeki görevlerin yerini yapay zekanın alması bu durumun sebeplerinden biri. Fakat yükselen Ulusal Sigorta primleri dahil olmak üzere artan işgücü maliyetleri de bir etken. Artan maaşlar da yakın zamana kadar enflasyonu geride bıraktı.

ChatGPT Kasım 2022'de piyasaya sürüldü, o zamandan beri birkaç versiyon çıktı ve yeni bir teknolojik dönüşüm çağını başlattı. ChatGPT'nin sahibi olan şirket 300 milyar dolar değerinde ve bu da onu Londra Menkul Kıymetler Borsası'nda halka açık tüm şirketlerden daha büyük yapıyor.

Bir başka yapay zeka firması olan Anthropic'in CEO'su yakın zamanda yapay zekanın 5 yıl gibi kısa bir süre içinde giriş seviyesindeki işlerin yarısını ortadan kaldırabileceğini söyledi. Dario Amodei, bu süre zarfında Birleşik Krallık'ta işsizliğin yüzde 10 ya da 20'ye çıkabileceğini iddia ederek şunları söyledi:

İnsanların bunu düşündüğünü sanmıyorum.

Adzuna'nın veri bilimi başkanı James Neave ise "Giriş seviyesinde işe alımları azaltabilmek, sadece verimliliği ve maliyet tasarruflarını artırır. Ulusal Sigorta primleri doğrudan mali bir yük" derken, yaklaşan İstihdam Hakları Yasa Tasarısı'nın da caydırıcı bir faktör olabileceğini öne sürdü.

Eğer bir işverenseniz, tüm bunlar insanları işe almamanız için nedenler listesini uzatıyor.

Ülke çapında birkaç büyük firma, maliyet düşürme önlemleri kapsamında personel sayısını önemli ölçüde azaltmayı planladığını ve işin çoğunu yapay zekanın üstleneceğini açıkladı.

BT'nin CEO'su Allison Kirkby, 2030'a kadar 40 bin ila 50 bin çalışanı işten çıkarmaya yönelik ilk planların "yapay zekanın tam potansiyelini yansıtmadığını" söyledi, yani daha da fazla kişi işini kaybedebilir.

Amazon da yapay zekanın daha geniş kapsamlı rollerde kullanılması sonucunda iş kayıplarının olacağını söyledi ancak kişi sayısı veya tarih vermedi.

Independent Türkçe