Mısır'da baykuş artık uğursuz değil

Fotoğraf (Şarku'l Avsat)
Fotoğraf (Şarku'l Avsat)
TT

Mısır'da baykuş artık uğursuz değil

Fotoğraf (Şarku'l Avsat)
Fotoğraf (Şarku'l Avsat)

“Allah’a sığınırım… Rabbimiz bizi sakla.” Mısırlıların, baykuş  gördüklerinde ağızlarından çıkan ilk sözler bunlardı. Çünkü baykuşun uğursuzluk ve kötülüğü çağırdığına inanırlar. Fakat baykuşu satın alan ve güzel talih getirdiğine inanan Mısırlıların artmasıyla birlikte bu durum değişmeye başladı.
Birçok insan gibi Mısırlılar da baykuşun kötülük alameti olduğu fikrine inandı. Özellikle ıssız ve terkedilmiş yerlerde yaşayan bu kuşun ölü birinin yasını tuttuğunu düşünüyorlardı. Ancak sosyal medyada eski inanışları değiştiren bilgiler yayıldıktan sonra çoğu kişinin kafasındaki düşünce değişti. Yumuşak tüyleri, geniş, keskin, karanlıkta bile gören gözleri ve Yunanlıların bilgelik sembolü olarak gördüğü baykuşun itibarını geri getirdi.
Günümüzde, birçok kişinin baykuşa olan sevgilerini ifade ettiği sosyal medya sayfaları görüyoruz. Bu sayfalardan öne çıkanı “Baykuş Severler” sayfası. “Twitter” üzerinden ise baykuş etiketi ile açılan Hashtagler var. Bugün çocuklar için bile "Tatlı Baykuş Masumdur” diye şarkı olması, bu kuşa karşı olan görüşleri değiştirdi.
Mısır’ın en meşhur halk pazarlarından biri olan Cuma pazarındaki satıcı Seyyid Muhammed, “Ben de diğer Mısırlılar gibi baykuşun uğursuzluğundan korkuyordum ama daha sonra işler değişti, artık insanlar onun evcil bir kuş olduğuna inanmaya başladılar” dedi.  Muhammed, çarşıda her türden hayvan ve kuşun bulunduğunu baykuşun da dükkanında yeni olmadığını ve yaklaşık 7 yıldır bu kuşları sattığını ekledi. İlk başlarda çarşıdan geçenlerin yüzlerinde şaşkınlık belirtileri gördüğünü söyleyen Muhammed, bazılarının onu bu kuş fakirlik getirir diye uyardığını belirtti. Artık kültürün değiştiğini belirten satıcı, insanların art arda baykuş satın almaya geldiğini söyledi.
Seyyid Muhammed’in iki tür baykuşu var. Bunlardan biri boyu 16 santimi geçmeyen, küçük, bazen gri bazen kahverengi tüyleri olan “cüce” türü. 100 cüneyhe satıldığı için bu türe talep çok. İkinci tür ise, “Kalp Baykuşu”. Yüzünün şekli kalp şekline benzediği için böyle isimlendirilmiş. Diğer adı da “Beyaz Baykuş”. Boyu 25 santim civarında olan bu baykuşun müşterilerinin çoğu çitçi, çünkü fareyle besleniyor ve mahsullerin korunmasına yardımcı oluyor. Kalp Baykuşun fiyatı 200 Mısır cüneyhi.
Muhammed, baykuşların uçmayı çok sevdiğini ve uzun süre kafeste kalamayacağını, bu yüzden de kısa bir süre sonra kendisine geri geleceklerinden emin olduğunu söylüyor.
Şarku'l Avsat muhabiri Ahmed Mustafa, Cuma pazarından kuş almaya gittiğinde farklı baykuşları türleri gördüğü için şaşırdığını belirtti. Bir satıcıya soran Mustafa, onların evcil hayvanlardan farklı olmadığını ve sahiplerine sadık oldukları cevabını aldı. Fakat satıcı kafesi açtığında, baykuşun uçup bir süre sonra geri döndüğünü gördüğünde inanamadığını söyledi.
Mustafa, babasının uğursuzluk ve fakirlik getirdiği için baykuşu satın alma fikrini kabul etmediğini, bu yüzden evde sorun olduğunu belirtti. Aldığı baykuşu evin çatısına koymak zorunda kaldı. Mustafa bu kuşun evcil olduğunu ve şeklinin de güzel olduğunu düşünüyor.



Gençlerdeki sindirim sistemi kanserlerinde çarpıcı artış

Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal kanserlerde çarpıcı bir artış var (Unsplash)
Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal kanserlerde çarpıcı bir artış var (Unsplash)
TT

Gençlerdeki sindirim sistemi kanserlerinde çarpıcı artış

Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal kanserlerde çarpıcı bir artış var (Unsplash)
Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal kanserlerde çarpıcı bir artış var (Unsplash)

Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal (GI) kanserlerde çarpıcı bir artış yaşanıyor.

Araştırmacılar perşembe günü The Journal of the American Medical Association'da (JAMA) yayımlanan incelemede, kalınbağırsak veya pankreas kanseri gibi gastrointestinal kanserlerin "ABD'de erken yaşta ortaya çıkan kanserler arasında en hızlı artış gösterenler" olduğunu belirtiyor.

Erken yaşta ortaya çıkan gastrointestinal kanserler arasında ABD birinciliğini, kolon veya rektumda gelişen kalınbağırsak kanseri 2022'de aldı ve 20 bin 800'ü aşkın kişiye teşhis kondu.

Mide zarında gelişen mide kanseri o yıl 2 bin 689 kişide teşhis edilirken, onu 2 bin 657'yle pankreas kanseri ve 875'le yemek borusu kanseri izledi.

Erken yaşta görülen gastrointestinal kanserlerin çoğu obezite, kötü beslenme ve orta derecede hareketsiz bir yaşam tarzı gibi, değiştirilebilecek risk faktörleriyle bağlantılı. Sigara ve içki içmek de diğer risk faktörleri arasında.

Dana-Farber Kanser Enstitüsü Genç Yaşta Ortaya Çıkan Kalınbağırsak Kanseri Merkezi Direktörü Dr. Kimmie Ng, ortak yazarlarından olduğu inceleme hakkında NBC News'a yaptığı açıklamada, "İnsanların bebekken, çocukken ve ergenlik çağındayken yaptıkları ya da maruz kaldıkları şeyler, muhtemelen genç yetişkinlikte kansere yakalanma risklerine katkı sağlıyor" diyor.

Aile geçmişi ve kalıtsal sendromlar gibi, hastaların üzerinde kontrol sahibi olmadığı risk faktörleri de var. Erken yaşta görülen kalınbağırsak kanserinden muzdarip kişilerde bağırsak iltihabı olabilir.

Araştırmacılar incelemede şöyle yazıyor:

Erken yaşta ortaya çıkan GI kanser hastalarının durumu, daha geç yaşta ortaya çıkan GI kanser hastalarına benzer veya daha kötü seyrediyor. Bu da gelişmiş önleme ve erken teşhis yöntemlerine duyulan ihtiyacı vurguluyor.

Amerikan Kanser Derneği (American Cancer Society/ACS), kalınbağısak kanseri riski ortalama düzeyde olan kişilerin 45 yaşında düzenli taramaya başlamasını öneriyor. ACS, 2018'den önce taramaların 50 yaşında başlamasını tavsiye ediyordu.

Kâr amacı gütmeyen Kalınbağırsak Kanseri Birliği'nin baş tıbbi danışmanı Dr. John Marshall, yer almadığı inceleme hakkında NBC News'a "Eskiden bu yaş grubunda hiç görülmezdi ama şimdi 20, 30 ve 40'lı yaşlarında kolon kanserine yakalananların sayısında kayda değer bir artış var" diyor.

Gastrointestinal kanseri olan genç hastaların hayatta kalma oranlarının, neden yaşlılardan daha kötü olduğu belirsizliğini koruyor.

New Jersey'deki Rutgers Kanser Enstitüsü ve RWJBarnabas Health'ten gastrointestinal onkoloji direktörü Dr. Howard Hochster, NBC News'a, dahil olmadığı inceleme hakkında şu ifadeleri kullanıyor: 

Bana göre bu, hastalığı daha ileri bir aşamada saptamamızdan kaynaklanıyor çünkü spesifik olmayan bu şikayetlerde bulunan genç bir kişiyi görünce, gerçekten kolon veya diğer GI kanserler akla gelmiyor.

Ancak Ng, kanserin evresi hesaba katıldığında bile genç hastaların hayatta kalma oranlarının daha kötü göründüğünü söyleyerek bunun biyolojik bir nedeni olup olmadığını sorguluyor.

Independent Türkçe