​DEAŞ’ın hezimeti: ABD’nin vekalet savaşındaki başarısı

ABD Büyükelçisi William Rubak, dün Deyr-i Zor’daki DEAŞ zaferi kutlamalarına katıldı (EPA)
ABD Büyükelçisi William Rubak, dün Deyr-i Zor’daki DEAŞ zaferi kutlamalarına katıldı (EPA)
TT

​DEAŞ’ın hezimeti: ABD’nin vekalet savaşındaki başarısı

ABD Büyükelçisi William Rubak, dün Deyr-i Zor’daki DEAŞ zaferi kutlamalarına katıldı (EPA)
ABD Büyükelçisi William Rubak, dün Deyr-i Zor’daki DEAŞ zaferi kutlamalarına katıldı (EPA)

Batılı liderler yaptıkları açıklamalarda Suriye Demokratik Güçleri (SDG)’nin DEAŞ’ın son kalesini de ele geçirmesini memnuniyetle karşıladıklarını belirttiler.
AFP, bu zaferin ABD’nin yıllardır DEAŞ’a karşı sürdürdüğü savaşı sonlandırdığı tarihi bir an olduğuna dikkat çekti.
AFP’nin analizine göre, askeri açıdan bakıldığında ABD’nin vekalet savaşında başarılı olduğunu söylenebilir. Ancak yüzlerce DEAŞ militanının çeşitli devletlerde bulunuyor olması “bu örgütün aldığı yenilginin kalıcı bir yenilgi olup olmadığı sorusunu” gündeme getiriyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın zamanından önce askerlerini geri çekme kararı oyunun sonunu sabote etme riski taşıyor.
ABD özel kuvvetleri komutanı General Raymond Thomas, ABD’li milletvekillerine “kazandık” kelimesini tereddüt etmeden kullanamıyorum "dedi ve amaçlarının kalıcı bir zaferin kazanılması olduğuna dikkat çekti.
ABD'nin bu aşamaya çoktan ulaşıp ulaşmadığı sorusu üzerine Thomas, “Henüz buna ulaştığımızı sanmıyorum” dedi. Washington’un DEAŞ’la mücadelede SDG’ye destek vermek için Suriye’de bulundurduğu 2000 askeri çekmesi bazı konularda etkisini azaltacak.
Trump, Aralık ayında Suriye’den güçlerini çekme kararını açıkladığında Washington’un DEAŞ’a karşı üstün bir zafer kazandığını söylemişti.
İngiltere Başbakanı Theresa May Cumartesi günü yaptığı açıklamada yenilgiyi "tarihi bir dönüm noktası" olarak nitelendirdi ve örgütle savaşa devam edilmesini istedi. May, konuşmasında, "İngiliz kuvvetlerinin ve ortaklarımızın" Suriye ve Irak'ta savaşan uluslararası koalisyondaki gayretli ve olağanüstü cesaretlerini selamlıyorum” dedi.
May konuşmasına şöyle devam etti: “DEAŞ’ın kontrolü altındaki son noktanın kurtarılması, profesyonellik ve cesaret olmadan mümkün olmayan tarihi bir dönüm noktası. Ancak DEAŞ’ın temsil ettiği tehdide karşı gafil olamayız. İngiliz bu şiddet yanlısı zararlı ideolojileri ortadan kaldırmaya kararlı. İngilizleri ve müttefiklerimizi korumak için ne yapmamız gerekiyorsa yapacağız.” ABD liderliğindeki Koalisyon’un bir üyesi olan İngiltere’nin Suriye’de 1400 askeri bulunuyor.
Öte yandan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’da Bağuz’da yaşanan zaferle ilgili, Fransa için önemli bir tehdidin ortadan kalktığını söylerken terörist gruplara karşı mücadelenin devam etmesi gerektiğini belirtti. Koalisyon içinde Fransa’nın da askeri gücü bulunuyor.



Gazze'de önerilen yeni ateşkesin detayları neler?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Netzarim koridoru üzerinden ulaştırılacak insani yardımları almaya gidiyor 3 Temmuz 2025 (AP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Netzarim koridoru üzerinden ulaştırılacak insani yardımları almaya gidiyor 3 Temmuz 2025 (AP)
TT

Gazze'de önerilen yeni ateşkesin detayları neler?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Netzarim koridoru üzerinden ulaştırılacak insani yardımları almaya gidiyor 3 Temmuz 2025 (AP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Netzarim koridoru üzerinden ulaştırılacak insani yardımları almaya gidiyor 3 Temmuz 2025 (AP)

İsrail ve Hamas arasında 60 günlük ateşkes için ABD destekli bir teklif, rehinelerin aşamalı olarak serbest bırakılmasını, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nin bazı bölgelerinden çekilmesini ve savaşın sona erdirilmesi için görüşmeler yapılmasını öngörüyor.

Şarku'l Avsat'ın Reuters'ten aktardığı habere göre müzakereler hakkında bilgi sahibi bir yetkili dün yaptığı açıklamada, planın savaşın her iki tarafının da onayını beklediğini belirtti. Yetkili, ABD, Katar ve Mısır'dan arabulucular bir anlaşmaya varmak için çalıştığını ifade etti. İşte adının açıklanmasını istemeyen yetkilinin açıkladığı ayrıntılar:

Rehineler ve mahkumlar

Anlaşma, 10 İsrailli rehinenin ve 18 kişinin cesedinin aşağıdaki takvime göre verilmesini öngörmektedir:

- 1. Gün: Sekiz rehine.

- 7. Gün: Beş ceset.

- 30. Gün: Beş ceset.

- 50. Gün: İki rehine.

- 60. Gün: Sekiz ceset.

Takaslar herhangi bir tören olmadan gerçekleşecek.

Hamas onuncu günde, halen hayatta olan veya ölen rehinelerin kimliklerini doğrulayan bilgi ve kanıtların yanı sıra tıbbi raporları da sunar. İsrail, 7 Ekim 2023 tarihinden beri Gazze'de tutulan Filistinli mahkûmlar hakkında tam bilgi sağlar.

Hamas, İsrail'in Filistinli tutukluları serbest bırakması karşılığında rehineleri serbest bırakıyor.

İsrail, Hamas ve müttefikleri tarafından tutulan 50 rehineden yaklaşık 20'sinin hayatta olduğuna inanıldığını ifade etti

Filistinlilere yardım

19 Ocak'ta varılan anlaşma uyarınca, BM ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi'nin (ICRC) katılımıyla Gazze'ye yeterli miktarda yardım derhal girecek.

 Gazze Şeridi'nin kuzeyinde, Beyt Hanun yakınlarında, sınırın İsrail tarafından görülen bir manzara, 3 Temmuz 2025 (AFP)Gazze Şeridi'nin kuzeyinde, Beyt Hanun yakınlarında, sınırın İsrail tarafından görülen bir manzara, 3 Temmuz 2025 (AFP)

İsrail'in çekilmesi

İlk gün, sekiz rehinenin serbest bırakılmasının ardından İsrail ordusu, üzerinde mutabık kalınan haritalara göre Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki bölgelerden çekilecek.

Yedinci gün, beş cesedin teslim alınmasının ardından, üzerinde mutabık kalınacak haritalara göre İsrailliler güneydeki bölgelerden çekilecek.

Çerçeve teklif üzerinde mutabakata varıldıktan sonra yapılacak hızlı müzakereler sırasında teknik bir ekip tarafından haritalar çizilecek.

Ateşkes Müzakereleri

Anlaşmanın ilk gününde, aşağıdakiler de dahil olmak üzere kilit konuları kapsayan kalıcı bir ateşkes için müzakereler başladı:

- Kalan takaslar.

- Gazze için uzun vadeli güvenlik düzenlemeleri.

- Kalıcı bir ateşkes ilan edilmesi.

Bir anlaşmaya varılması halinde, 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana Gazze'de tutuklu bulunan tüm Filistinli mahkûmlar serbest bırakılacaktır.

Garantiler

Teklif, ABD Başkanı Donald Trump'ın anlaşmaya bağlılığını garanti ediyor. Müzakereler 60 günlük ateşkes döneminde başarılı olursa savaşın sona ermesine yol açacak.

Arabulucular, ateşkes süresi içinde ciddi müzakerelerin gerçekleşeceğini garanti ediyor. Daha fazla zamana ihtiyaç duyulursa, bu süreyi uzatabilirler.