​Lübnan’da cinsiyet ayrımcılığı, kadınların kamu işlerine katılımını etkiliyor

Lübnan hükümetindeki dört kadın bakan (AFP)
Lübnan hükümetindeki dört kadın bakan (AFP)
TT

​Lübnan’da cinsiyet ayrımcılığı, kadınların kamu işlerine katılımını etkiliyor

Lübnan hükümetindeki dört kadın bakan (AFP)
Lübnan hükümetindeki dört kadın bakan (AFP)

Lübnan hükümetinde yer alan dört kadın bakan, görevlerinden dolayı değil kadın oldukları için dikkat çekiyorlar. Erkek meslektaşlarının hatalarıyla karşılaştırıldığında, onlardan birinin yapabileceği en küçük bir hata, mercek altına alınıyor.
İdari İşler Bakanı May Chidiac, dosyalarını tamamlamak için günde yaklaşık 16 saat çalıştığını söylerken, önemli bir bakanlıkta üst düzey bir göreve sahip olan ve ismini vermekten kaçınan bir yetkili ise, kadınların kamu işlerinde yaşadığı zorluğun, ülkeyi yöneten sistemden bağımsız olmadığını belirtti. Şarku’l-Avsat’a konuşan yetkili sözlerinin devamında şunları söyledi: “Profesyonel olarak birinci kategoride idari bir pozisyon üstlendiğimde kendimi bir kadın gibi değil, kamu işlerinden sorumlu biri olarak hissettim. Ancak zorluklar, bir erkeğin göstermesi gerekenden daha büyük bir çabayla kendimi ispatlamamı gerektirdi. Kadının yaptığı her şeye karşı gözler açıktır ve aile ve iş sorumluluklarını bir arada yürütebilme gücüne rağmen, kadına itimat edilemeyeceğini kanıtlamak amacıyla onu ailevi görevlerle sınırlandırmaya odaklanmıştır.”
Eski Bakan ve Ulusal Kadın Komisyonu Başkan Yardımcısı Dr. Vefa ed-Dayyika, Şarku’l-Avsat’a şunları söyledi: “Bakanlığa giren ilk kadınlardan biri olarak, kendimi sorumlu, zorlukla karşı karşıya ve erkek bakanlardan daha fazla dikkat çeken bir durumda hissettim. İçinde bulunduğum hükümetin 2004-2005’te yapılan parlamento seçimlerine hazırlanması gerektiği için seçim kanununun hazırlanmasına aktif olarak katıldım ve kadınların kotası ve kadınların siyasete katılmasına ilişkin bir madde koyulması için çalıştım. Bu amaçla bir savaşa girdim ve ilk kez, İçişleri Bakanlığı aracılığıyla ve kadın örgütleriyle işbirliği içinde kadınların kotası tartışılmaya başlandı.”
Kadınlar, Lübnan nüfusunun yaklaşık yüzde 53’ünü oluşturuyor, ancak kamu işlerine katılımları, eğitim seviyeleri ve farklı sektörlerdeki çalışma yetenekleriyle kıyaslandığında hâlâ gerekli seviyenin altında kalıyor. Rakamlar, kamu idarelerindeki kadın oranının yüzde 31, erkek oranın ise 69 olduğunu gösteriyor. Kadın çalışanların oranı birinci kategorideki görevlerde sadece yüzde 10, kamu işlerinin ikinci kategorisinde sadece yüzde 15 ve dördüncü kategoride ise yüzde 31.
Söz konusu yetkili konuşmasına şöyle devam etti: “Kadınlara karşı ayrımcılık, idarelerde yolsuzlukla mücadele etmeye çalışanlara karşı ayrımcılıkla başlar. Kadınları cinsiyetinden dolayı karalamaya yönelik yöntemler kullanılıyor. Örneğin onları yolsuzlukla suçlayamadıkları zaman şöyle diyorlar: Kadınlar iyi yönetemiyorlar, sinirlerini kaybediyorlar ve erkek diplomasisine sahip değiller. Kadın olmam, kadınlara karşı olanların ayrımcılıklarını göstermelerinde yardımcı oluyor. (Yarım akıllı kadın) gibi ifadelerin veya buna benzer üslupların tekrarlanması kolay değil.” Yetkili bunların yanı sıra, sorumluluklarının bin 200 çalışanı kapsadığına işaret etti. Reform yapmak istediği idari sorunlarla karşı karşıya kaldığında, kendisiyle birlikte çalışan erkeklerin boş boş onun başarısız olmasını beklediklerini belirtti. Tembellik yapanlar için köklü tedbirlere başvurduğu zaman ise ayrıcalıklarını kaybetmemek için herkesin onun memnuniyetini kazanmaya çalıştığını kaydetti.
Dayyika sözlerine şunları da ekledi: “Kadınların resmi idarelere ve kamu kurumlarına katılım oranı iyi değil. Rakamlar eğitim düzeyleri ve becerileriyle kıyaslandığında kadınların hak ettiklerini yansıtmıyor. Sadece yüksek mevkilerde değil aynı zamanda kamu sektöründe de kadınların sayısıyla ilgili belirgin bir boşluk var.  Erkeklerle kıyaslandığında kadınların üniversite eğitimine ve pek çok uzmanlık alanına katılımında sorun ortaya çıkıyor. Kadınların yüksek eğitim aldıkları ve hayati uzmanlıklara sahip oldukları buna rağmen iş dünyasına giremedikleri unutulmamalıdır.” Altı kadının parlamentoya ve dört kadının bakanlığa gelmesi hakkında ise şöyle dedi: “Bu, 30 yıl önce veya daha uzun bir süre önce başlayan ve politikacıları, kadınların kariyerlerini zenginleştirme becerisine sahip olduklarına ikna etmeye yönelik çalışmaların eşlik ettiği bir mücadelenin sonucudur. Ama biz daha yolun başındayız ve gerekli olanın yönetimde eşitlik olduğu kanaatindeyim.”



Gazze’de sağlık sistemi iflasın eşiğinde: Bu bir toplu katliam

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP
TT

Gazze’de sağlık sistemi iflasın eşiğinde: Bu bir toplu katliam

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP

İsrail ordusunun Gazze şehrine düzenlediği harekat sağlık sistemini iflasın eşiğine getirdi.

Gazze'nin orta ve güney kesimlerinde faaliyet gösteren az sayıdaki hastane de İsrail saldırıları nedeniyle zor durumda.

Guardian'ın haberinde, Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'yle İsrail'in "insani yardım bölgesi" diye nitelediği Mavasi'deki sahra hastanelerinde kriz yaşandığı belirtiliyor.

Gazze'de gönüllü çalışan Britanyalı cerrah Martin Griffiths, "Herkes aç, evlerini ve sevdiklerini kaybetmişler. Herkes korkuyor. Elimizdeki tıbbi malzemeler yeterli değil" diyor.

Griffiths, Mavasi'deki 90 yataklı sahra hastanesinin acil servisinin tek gecede 160 yaralıyı tedavi etmek zorunda kaldığını söylüyor. 600 kişinin de hastaneye bağlı kliniklerde tedavi gördüğünü belirtiyor.

Haberde, İsrail ordusunun Gazze'nin kuzeyindeki saldırılarını artırması nedeniyle bölgedeki hastanelerin çoğunun kapatıldığı, Filistinlilerin güneye sürüldüğü aktarılıyor. Araç bulmanın zorluğu ve yolların saldırılar nedeniyle kullanılamaması durumu daha da zorlaştırıyor. Bazı kişilerin haftalardır muayene edilemeyen açık yaralarla hastanelere kabul edildiği yazılıyor.

Gazze'de faaliyet gösteren tek tam teşekküllü hastane olan Nasır'da, yaralıların yatak kalmadığı için koridorlarda yattığı belirtiliyor. Hastane yetkililerinden Muhammed Sakır şunları söylüyor:

Gerçekten zorlukla ayakta duruyoruz. Durum çok kötü. Sınıra vardık. Tüm personel yorgun ve temel ihtiyaç malzemeleri azalıyor.

Gazze'de gönüllü çalışan acil yardım uzmanı Neda Ebu Elrub da anestezi malzemelerinin neredeyse tükendiğini belirtiyor:

Bu bir toplu katliam, cinayet, işkence ve kabus. Ağrıkesiciler de tükenmek üzere. Bazı yaralıların beyinleri kafataslarının dışına çıkmış, iç organları dışarı sarkmış halde. Korkunç görüntüler var.

Gazze'ye yardım filosuna saldırı

İsrail ordusu Gazze'deki katliamı sürdürürken, bölgeye insani yardım ulaştırmak üzere yola çıkan Küresel Sumud Filosu'na da Yunanistan açıklarında saldırı düzenlendi.

Küresel Sumud Filosu grubundan yapılan açıklamada, gece saatlerinde drone'larla teknelere ses bombası ve tanımlanamayan kimyasallar atıldığı belirtiliyor.

Filodaki Alman aktivistlerden Yasemin Acar, Instagram'dan paylaştığı videoda en az 5 teknenin hedef alındığını söyleyerek, "Biz sadece insani yardım taşıyoruz. Üzerimizde silah yok, kimseye tehdit oluşturmuyoruz" dedi. Aktivist, yaklaşık 15 drone'un filonun etrafını çevirdiğini ifade etti.

Times of Israel'in aktardığına göre saldırı Girit açıklarında gerçekleşti. Filoda en az 51 teknenin olduğu belirtiliyor.

İsrail'in ablukasını kırmak için 50 kadar ülkenin desteğiyle oluşturulan sivil yardım filosuna bağlı tekneler, 31 Ağustos'ta İspanya'nın Barselona kentinden yola çıkmıştı. Tekneler, 7 Eylül'de Tunus'a ulaştıktan sonra rotalarına devam etmişti.

Independent Türkçe, Times of Israel, Guardian, BBC


Sudan: Darfur’daki bir pazara düzenlenen İHA saldırısında en az 15 kişi hayatını kaybetti

Geçtiğimiz nisan ayında Kuzey Darfur'un el-Faşir kentindeki Zemzem Kampı’ndan yükselen dumanlar (Arşiv – AFP)
Geçtiğimiz nisan ayında Kuzey Darfur'un el-Faşir kentindeki Zemzem Kampı’ndan yükselen dumanlar (Arşiv – AFP)
TT

Sudan: Darfur’daki bir pazara düzenlenen İHA saldırısında en az 15 kişi hayatını kaybetti

Geçtiğimiz nisan ayında Kuzey Darfur'un el-Faşir kentindeki Zemzem Kampı’ndan yükselen dumanlar (Arşiv – AFP)
Geçtiğimiz nisan ayında Kuzey Darfur'un el-Faşir kentindeki Zemzem Kampı’ndan yükselen dumanlar (Arşiv – AFP)

İki yerel kaynak bugün AFP'ye, Sudan'ın batısındaki Darfur'da bir pazara düzenlenen insansız hava aracı (İHA) saldırısında en az 15 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi.

Sudan, Nisan 2023'ten bu yana Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında süren silahlı çatışmanın içinde.

Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) göre, savaş en az 40 bin kişinin hayatına mal oldu, 12 milyona yakın insanı yerinden etti ve birçok insanı açlığın eşiğine getirdi.


Lübnan: Gazze'ye destek vermenin bedeli 5 binden fazla ölü ve 14 milyar dolar

Hasan Nasrallah'ın, Beyrut'un güney banliyölerinde İsrail uçaklarının yıktığı bir binanın enkazı önündeki fotoğrafı (DPA)
Hasan Nasrallah'ın, Beyrut'un güney banliyölerinde İsrail uçaklarının yıktığı bir binanın enkazı önündeki fotoğrafı (DPA)
TT

Lübnan: Gazze'ye destek vermenin bedeli 5 binden fazla ölü ve 14 milyar dolar

Hasan Nasrallah'ın, Beyrut'un güney banliyölerinde İsrail uçaklarının yıktığı bir binanın enkazı önündeki fotoğrafı (DPA)
Hasan Nasrallah'ın, Beyrut'un güney banliyölerinde İsrail uçaklarının yıktığı bir binanın enkazı önündeki fotoğrafı (DPA)

İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı sürdürdüğü savaşta insan ve mal kaybına ilişkin belgelerde, 27 Kasım 2024'te ateşkes anlaşmasının yürürlüğe girmesine rağmen saldırıların devam etmesi nedeniyle kesin rakamlara ulaşılamadı. Bombalamalar, bina yıkımları ve günlük bombardımanlar, aralıklı tahliye uyarılarıyla birlikte devam ediyor.

f
Lübnan'ın güneyinde İsrail sınırındaki Kfar Kila köyünü gören bir tepede, Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Görev Gücü (UNIFIL) mensubu bir Fransız asker, 20 Ağustos 2025 (AP)

Lübnanlı yetkililer, İsrail'in ateşkes ihlallerini durdurması ve yerinden edilmiş sakinlerin köylerine dönmelerine izin vermesi için uluslararası baskıya güveniyor. Yetkililer ayrıca, savaşın tahrip ettiği yapıları yeniden inşa etmek için uluslararası yardıma güveniyor. Ancak Lübnan'ın dostlarının yardımı, yetkililerin Lübnan topraklarında ‘silahların devletin elinden sınırlandırılması’ kararını uygulamasına bağlı.

5 bin ölü

Lübnan Sağlık Bakanlığı, 8 Ekim 2023 (Hizbullah'ın Gazze Şeridi'ne destek amacıyla savaşa girdiği tarih) ile 27 Kasım 2024'te ateşkes anlaşmasının yürürlüğe girdiği tarih arasında ölenlerin sayısının 4 bin 47'yi, yaralıların sayısının ise 16 bin 638'i aştığını tahmin ediyor. O tarihten 19 Eylül'e kadar hedef alınma ve bombalamalar sonucu hayatını kaybedenlerin sayısı 270, yaralıların sayısı ise 540.

f
Lübnan'ın güneyinde son savaşta ölen savaşçılar için düzenlenen toplu cenaze törenine katılan Hizbullah destekçileri (EPA)

Savaşın başlangıcından bu yana ölenlerin sayısının ‘kesinlikle açıklanan rakamı aştığını’ belirten resmi kaynaklar, Şarku’l Avsat'a savaşın ardından enkaz altında bulunanların sayısının ‘onlarca olduğunu’ bildirdi. Savaşın başlangıcından bugüne kadar ölenlerin toplam sayısının ‘5 bini aştığı’ tahmin ediliyor.

19 tutuklu

İsrail Cezaevlerindeki Lübnanlı Tutuklular Derneği, savaşın başlangıcından bu yana İsrail'de 19 tutuklunun kayıt altına alındığını bildirdi ve bunlardan sadece altısının Hizbullah üyesi olduğunu, geri kalanının ise sivil olduğunu doğruladı.

Öte yandan, Hizbullah'a yakın medya kuruluşları, Hizbullah'ın 65 kişiyi ‘kayıp’ olarak sınıflandırdığını ve akıbetlerinin belirsizliğini koruduğunu bildirdi. Bu arada Lübnanlı yetkililer, İsrail'in Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) ile iş birliği yapmadığını, tutukluların ziyaret edilmesine izin vermediğini ve gözaltında tuttuğu tutuklu sayısına ilişkin kesin bilgi vermediğini belirtti.

14 milyar dolarlık kayıp

Lübnan Kültür Bakanı Gassan Selame önceki bir açıklamasında, yıkımın boyutunu 12 ila 14 milyar dolar arasında tahmin etmişti. Bu rakam, Dünya Bankası'nın yaklaşık 14 milyar dolarlık tahminiyle örtüşüyor.

fgrt
Kafr Kila'daki evlerin enkazı arasında yürüyen bir adam (Arşiv – Reuters)

Lübnan'daki Uluslararası Bilgi Şirketi, savaş sırasında konutlara verilen zararın değerini 2024 yılının Aralık ayı başına kadar 9 milyar dolar olarak belgeledi. Buna altyapı ve diğer hasarlar da eklenince, toplam doğrudan ve dolaylı hasar 11,2 milyar dolara ulaşıyor. Buna tarım, sanayi ve ticaret sektörleriyle ilgili ekonomik zararlar da ekleniyor. Altyapı hasarının maliyeti 700 milyon dolar, enkazın temizlenmesi maliyeti ise yaklaşık 35 milyon dolar olarak tahmin ediliyor.

Binlerce konut

Şirket tarafından yapılan açıklamada, “Hafif veya orta derecede hasar gören konut birimlerinin sayısı 317 bin, tamamen yıkılanların sayısı ise 51 bin olup, bunların 9 bini güney banliyölerinde, bin 500'ü Bekaa Vadisi'nde ve 22 bini sınır bölgesinde bulunmaktadır” denildi.

df
Geçtiğimiz haziran ayında İsrail'in güney banliyölerine düzenlediği bombardımanın yol açtığı yıkımı inceleyen Lübnanlılar (AP)

Bu sayı, 27 Kasım 2024'te ateşkesin yürürlüğe girmesinden, 18 Şubat 2025'te İsrail'in çekilmesi için uzatılan sürenin dolmasına kadar geçen sürede artan İsrail saldırıları ve sistematik bombalama ve imha operasyonları ile daha da arttı. Ardından Beyrut'un güney banliyösünü de üç kez hedef alan baskınlar ve topçu atışları gerçekleşti.

Sadece güneydeki hasarı belgeleyen Güney Konseyi'ne göre, Mart 2025'e kadar yıkılan konut sayısı 37 bin 500'e ulaşırken, ağır hasar gören konut sayısı 55 bine ulaştı. Hasar gören toplam konut sayısı ise 130 bin oldu.

300 bin kişi yerinden edildi

Güneyden, Bekaa'dan (Lübnan'ın doğusu), banliyölerden ve Lübnan Dağı'nın diğer bölgelerinden yerinden edilmiş kişi sayısı 300 bini aştı. Bu insanlar bombalamalarla yıkılan evlerine geri dönemediler ve yeniden inşa süreci henüz başlamadı. Resmi tahminlere göre, sınır köylerinde yerinden edilme oranı daha yüksek ve bu köylerde nüfusun yüzde 10'undan fazlası kalmadı. Sınır köylerinden 100 bin kişinin yerinden edildiği ve evlerine dönmediği tahmin ediliyor.

4 bin 500 İsrail ihlali

Ateşkese rağmen, İsrail'in deniz, kara ve hava ihlalleri devam ediyor. Lübnan ordusu tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı: “İsrail düşmanı, 2024'te Lübnan'a yönelik son saldırısının ardından, ateşkes anlaşmasının yürürlüğe girmesinden bu yana 4 bin 500'ü aşan ihlallerine devam ediyor. Bu, kara, deniz ve havadan Lübnan egemenliğine yönelik ihlallerin devam etmesi ve sınır köylerinin sakinlerine yönelik saldırıların devam etmesiyle örtüşüyor.”