Irak Başbakanı: Suudi Arabistan ile iyi ilişkiler kurmaya istekliyiz

Suudi-Irak heyetinin Bağdat’taki toplantılarından bir kısım (Reuters)
Suudi-Irak heyetinin Bağdat’taki toplantılarından bir kısım (Reuters)
TT

Irak Başbakanı: Suudi Arabistan ile iyi ilişkiler kurmaya istekliyiz

Suudi-Irak heyetinin Bağdat’taki toplantılarından bir kısım (Reuters)
Suudi-Irak heyetinin Bağdat’taki toplantılarından bir kısım (Reuters)

Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi, Bağdat’ın Suudi Arabistan ile iyi ilişkiler kurma konusunda kararlılığını dile getirdi.
Irak Başbakanlık Ofisi’nden yapılan açıklamada, Suudi Arabistan Ticaret ve Yatırım Bakanı Macid bin Abdullah el-Kasabi’nin, iki ülke arasındaki işbirliğinin bölgedeki ilişkilerin temel taşı olduğu sözleri aktarıldı. Açıklamada, “Irak’ın Arap ve bölgesel çevre ile ilişkilerini genişletme konusundaki isteklilik, tüm alanlarda gerçekleştirilebilecek geniş işbirliği ile mevcut olacaktır. İyi ilişkileri hedefe alan bir politika benimseme ile Bağdat ve Riyad eski günlerinden çok daha iyi günlere ulaşacaktır” denildi.
Irak’ı ziyaret eden Suudi heyetinin başkanı, kendisine eşlik eden heyet ve Suudi Arabistan-Irak Koordinasyon Konseyi’nin toplanmasından duyduğu mutluluğu dile getirmişti. Bu ziyaretin önemli olduğunu belirten Suudi Bakan Abdullah el-Kasabi, Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın Irak Başbakanı’na yolladığı selamı iletti. Bakan, Suudi liderliğinin Irak’ın sadece komşu bir ülke olmadığını, halkın fedakârlık ve onlarla işbirliği yapmaya istekli kardeş bir ülke olduğunu iletti.
Irak Elektrik Bakanı Luey el-Hatib, iki ülke arasında Suudi Arabistan Enerji Bakanı Halid el Falih ile elektrik bağlantısı ile ilgili toplantının sona erdiğini, Suudi Arabistan’ın önümüzdeki dönemlerde mutabakat zaptı imzalanması için hazırlık aşamasında olduğunu aktardı. Iraklı Bakan açıklamasında, Suudi Arabistan-Irak Koordinasyon Konseyi’nin elektrik enerjisi alanındaki ikili ve teknik işbirliği avantajlarının, iki ülke arasındaki mevcut dostluk ilişkilerine değiştireceğine işaret etti. El-Hatip ayrıca, toplantıda her şeyden önce iki ülke arasındaki elektrik bağlantısı noktasında bir mutabakat zaptı imzalanacağını belirterek, elektrik enerjisi alanında çalışan Suudi şirketleri elektrik ekipman ve ürünlerin talebini karşılamak adına Irak ile işbirliği yapmaya davet etti.
Öte yandan Gençlik Spor Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Suudi Arabistan’ın Bağdat’ta geniş kapasiteli bir stadyum inşa edeceğini duyurdu. Bakan yardımcısı dün konu ile ilgili yaptığı açıklamada, Suudi Arabistan’ın bu adımının yalnızca Irak futbolu için değil, Gençlik ve Spor Bakanlığı içinde önemli bir değişime katkı sağlayacağının altını çizdi. Riyad tarafından yapılacak spor kentinde yüzme havuzlarının yanı sıra, çeşitli büyüklüklerde spor salonlarını içeren bir alan planlanıyor. Bakan yardımcısı ayrıca, inşa edilecek tesisin Irak’ta spor ve kültürün en önemli sembollerinden biri olacağını, inşaatın tamamlandıktan sonra ise yerel ve bölgesel olimpiyat oyunlarına ev sahipliği yağmak için fırsat sağlayacağına değindi.
Irak parlamentosundaki Ulusal Eksen Bloğu Başkanı Muhammed Karboli Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Irak’ın açılım yaşadığını söyleyerek, Suudi Arabistan’ın tüm diplomatik, ekonomik, kültürel ve toplumsal ilişkileri normalleştirmek için ekonomik entegrasyonun iki kardeş ülke adına değerli fırsat olduğunu açıkladı. Karboli açıklamasında, Arar Sınır Kapısı’nın yeniden açılmasının Irak için umut vaat eden yatırımların yanı sıra,  Arap ve bölgedeki ülkelerle dengeli geçişler için ılımlı bir atmosfer yaratacağına değindi.



Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
TT

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sivillerin durumu, gıda, su ve tıbbi tedaviye erişimin giderek zorlaşmasıyla daha da kötüleşiyor. Açlık ve devam eden çatışmalar, Nisan 2024'ten bu yana şehirde mahsur kalan on binlerce insanın kaderini tehdit ediyor. Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) her geçen gün kötüleşen insani durumun ortasında, gıda maddelerinin şehre girdiği tüm geçitleri ve yolları kapatıyor; temel gıda maddeleri ve yakıt tedarik etme girişimlerini engelliyor.

El-Faşir'deki kaynaklar, HDK’nin her gün pazarları ve hayati tesisleri ağır topçu ateşine tutması nedeniyle büyük marketlerin kapılarını kapatmasının ardından sivillerin büyük zorluklarla gıda temin ettiğini söyledi. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Siviller, mısır unu, şeker, yağ ve sabun gibi temel gıda maddelerini satın almak için meskûn mahallelerdeki küçük marketlere güveniyor” dedi.

Devam eden kuşatmanın bir sonucu olarak, bölge sakinlerinin alım gücü azaldı ve yüksek fiyatlar nedeniyle az miktarda yiyecek bile alamaz hale geldiler.

Bir bölge sakini, banka yoluyla ödeme yapıldığında fiyatların iki katına çıktığını, nakit ödeme yapıldığında ise fiyatların düştüğünü ve çok sayıda bölge sakininin yüksek fiyatlar nedeniyle el-Faşir'den kaçtığını belirtti. Birçok sebze ve meyve türü bir yılı aşkın süredir şehrin pazarlarında bulunmuyor.

Gıda kaçakçılığı

Bazı kent sakinlerine göre, el-Faşir'e mal ve eşya sokmanın tek yolu eşek ve deve gibi hayvanları kullanarak kaçakçılık yapmak, ancak bu da riskli. Çünkü HDK militanları tarafından durduruluyorlar ve çoğu zaman mallara el konuluyor.

VFGHY
Sudanlılar savaştan kaçmak için Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’in eteklerinde bulunan Ebu Şuk Mülteci Kampı’na sığınıyor. (AP)

Şehir sakinlerinin çoğunluğu, günde darı unu ve mısırdan yapılan tek bir ana öğünle yetiniyor ve ellerinde başka bir şey olmayabiliyor.

Geleneksel yeraltı kuyularından yeterli miktarda içme suyu temin edilse de, bir varilin fiyatının 8 bin Sudan cüneyhini aşması vatandaşların sıkıntılarını artırıyor.

Günde bir öğün ücretsiz yemek sağlayan aşevlerine bağımlı hale gelen ailelerin sayısı her geçen gün artıyor; bazen bu yemekler ihtiyaç sahibi ailelerin sayısına yetmiyor. El-Faşir'deki bazı vatandaşlar, kuşatma altında bulunan kentteki insani durumun özellikle çocuklar, kadınlar ve yaşlılar için ciddi bir zorluk derecesine ulaştığını, yetersiz beslenme nedeniyle zayıf vücutlarının bunu kanıtladığını bildirdi.

Yerlerinden edilen insanlar HDK ve müttefikleri tarafından öldürmeye varan ciddi ihlallere maruz kaldıkları için el-Faşir'den kaçmak da güvenli değil. Bölge sakinleri, kuşatmanın devam etmesi ve el-Faşir'e insani erişimin açılmaması halinde, sonbahar mevsimine girilmesi ve vatandaşların tarım yapamaması nedeniyle durumun daha da kötüleşeceğinden korkuyor.

Saha durumu

El-Faşir'deki geniş alanlar, son birkaç gün içinde siviller arasında onlarca ölüm ve yaralanmaya neden olan, bazıları konutları hedef alan yoğun topçu bombardımanına ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarına tanık oluyor.

Yerel kaynaklar, ordunun geçtiğimiz aylarda HDK tarafından el-Faşir'e düzenlenen onlarca saldırıyı püskürtmeyi başardığını bildirdi. El-Faşir sakinleri, Birleşmiş Milletler (BM) ve yardım kuruluşlarının insani yardımın ihtiyaç sahibi sivillere ulaşmasına izin vermesi için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmasını bekliyor.

Yerel bir gönüllü grubu olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, çatışmaların ortasında kalan on binlerce masum insanın çektiği acılara son vermek için orduyu şehir üzerindeki kuşatmayı kaldırmaya çağırıyor.

CDFG
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (Arşiv - Telegram)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan kısa bir süre önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkes yapılmasını kabul etti, ancak HDK bu konuda kendileriyle herhangi bir temas kurulmadığını belirtti.

HDK'ye göre el-Faşir kentinde şu anda siviller bulunmuyor; kentte bulunanlar ordu ve müttefik silahlı gruplara mensup savaşçılar.

Geçtiğimiz haziran ayında BM Güvenlik Konseyi, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan ve ordunun geniş ve yoğun nüfuslu Darfur bölgesindeki son kalesi olan el-Faşir üzerindeki kuşatmanın kaldırılması için bir karar almıştı.