Hariri kritik seçimler için Trablusşam'da

Hariri kritik seçimler için Trablusşam'da
TT

Hariri kritik seçimler için Trablusşam'da

Hariri kritik seçimler için Trablusşam'da

Lübnan Başbakanı Saad Hariri, gelecek Cuma günü, yani Anayasa Konseyi’nde boşalan bir koltuğu doldurmak üzere 14 Nisan Pazar günü olarak belirlenen seçim gününden 2 gün önce “kuzeyin başkentindeki” müttefikleriyle görüşmek üzere Trablusşam’a gidecek.
Hariri’nin Trablusşam ziyareti, hafta sonunda seçim sürecini bölgede geçirmek üzere gelişirken, Dima Cemali’yi destekleyen Müstakbel Hareketi de seferberlik halinin yalnızca Lübnan’ın kuzeyiyle sınırlı olmayacağını ifade etti. Ancak eski Başbakan Fuad Sinyora’nın gelecek Perşembe günü yapacağına benzer bir ziyaretle Çarşamba günü (10 Nisan) Trablusşam’ı ziyaret edecek olan Eğitim Komitesi Başkanı Milletvekili Bahia Hariri de Cemali’ye destek verecek.
Şarku’l Avsat’ın Müstakbel Hareketi’ne yakın kaynaklardan edindiği bilgilere göre, son olarak parlamento seçimlerinde aday olan Yahya Mevlud ve İran hapishanelerinde tutuklu olan Nizar Zakka İbn el-Kakamun’un lehine çekilmeye hazır olduğunu belirten eski Milletvekili Misbah el-Ahdab başta olmak üzere rakipleri karşısında Cemali’nin söz konusu koltuğu kazanma şansı bulunmuyor.
Kaynaklar, Hariri’nin Trablusşam ziyaretinin Cemali’yi desteklemek için seferber edilmesine ayak uydurmak amacıyla geliştiğini belirtti.
 
Trablusşam kaynakları, seçimler için hazırlıkların sürdüğünü, Trablusşam’da öne çıkan bir isim olarak görülen eski Milletvekili Mustafa Alluş’un adaylığı dolayısıyla Müstakbel Hareketi’nin kendi adayına destek kazanmak için olağanüstü çaba sarf ettiğini açıkladı.
Kaynaklar, popüler ve seçkin siyasi varlığı nedeniyle Hariri’nin Trablusşam’daki nüfuzunu ciddi olarak nitelendirirken, Hariri’nin henüz rapor edilmemiş oy düzeyini yükseltme konusunda zor bir görev üstlendiğini belirtti.
Hariri’nin Trablusşam ziyaretine hazırlandığı yönünde haberler yayılırken, söz konusu haberler, Müstakbel Hareketi’nin seçim makinesinin de faaliyete geçmesine neden oldu. Bu durum ise geçen Pazar günü düzenlenen toplantının gündemine de yansıdı. Bu çerçevede 600’den fazla temsilcinin, sandık merkezlerine dağıtılması bekleniyor. Kaynaklar da son seçimlerde seçmen sayısının yüzde 32 ile sınırlı kalmasına rağmen Müstakbel müttefiklerinin, oy düzeyini yükseltmeye katkı sağlamak için seçim mekanizmalarını çalıştırma kararı aldığını duyurdu. Öte yandan Saad Hariri, 8 Nisan’da Hariri’ye yönelik iyi niyet göstergesinde bulunarak seçim savaşından geri çekilen eski Bakan Eşref Rifi ile bir araya geldi.
Kaynaklar, görüşmede son seçimlerde rekor bir oya ulaşan eski Lübnan Başbakanı Necib Mikati’nin oynayabileceği rol ele alındı.
Bu çerçevede Mikati’nin Dima Cemali lehine seçim sürecine katılma olasılığına dair sorular gündeme gelirken, kaynaklar da durumun, eski bakanlar Eşref Rifi, Muhammed el-Safadi ve İslami Grup’un yanı sıra henüz seçim mekanizmalarını hareket ettirmemiş olan Milletvekili Muhammed Kabara başta olmak üzere Müstakbel müttefikleri için de geçerli olduğunu ifade etti.
Öte yandan Anayasa Konseyi’nin Taha Naci’nin zaferini ilan etmemesini protesto etmek için seçimleri boykot ettiklerini açıklayan Milletvekili Faysal Kerami, İslami Hayırsever Projeler Cemiyeti ve Aleviler ile çoğunluk adaylar olmaları dolayısıyla iletişimini kesmeyen aday Mevlud’a odaklanmak gerekiyor.
Bu durumda söz konusu isimler, eski bakan Süleyman Franjiye liderliğindeki Marada Hareketi, İslami Tevhit Hareketi, İslami Grup, ‘Suriye ve İran’da rejim müttefiki olmak için Lübnan’da muhalefet ekseni yörüngesindeki partilerin’ katıldığı seçimleri boykot ediyor mu, yoksa boykot çağrıları yapanlar, seçmenlerine geri çekilmemeleri adına mesaj mı veriyor?
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre, seçmenlerin çoğunu Sünnilerin oluşturması nedeniyle Hristiyanların oyu seçimlerde bir karar unsuru olmayacak. Bu durum, Marada Hareketi’ni, Suriye’deki rejime dair anlaşmaz tavrıyla yakın ilişkisi nedeniyle Başbakan Hariri’ye riayet etmeye itebilir. Aynı şekilde Müstakbel Hareketi, şu an itibariyle seçimleri boykot edecek tarafların girişimlerini hesap etmeye başlarken, özellikle de Mevlud başta olmak üzere adaylarla toplantıları takip etmeye yöneldi.
Nizar Zakka hususunda ise Trablusşam’a “medyada etkileşime geçmek üzere İran’a mesaj iletmek için Zakka ile dayanışmaya girip girilmeyeceği ve Zakka’yı serbest bırakmak için Tahran’daki resmi arabuluculuğun başarısızlığı sonrasında serbest bırakılma çağrılarını yeniden aktifleştirecek bir baskı oluşturup oluşturulmayacağı” atmosferi hakim. Bu nedenle Müstakbel Hareketi, konsey koltuğunu Cemali’ye ulaştıracak olan seçim sürecinin yürütülmesinden memnun görünüyor.
 



Gazze ateşkesi: Arabulucular garanti krizini nasıl aşacak?

Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)
Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: Arabulucular garanti krizini nasıl aşacak?

Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)
Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump'ın önümüzdeki hafta İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray'da bir araya gelerek Gazze Şeridi'nde olası bir ateşkesle ilgili gelişmeleri ele alması bekleniyor.

Ancak Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanların tahminlerine göre, Netanyahu'nun siyasi geleceğinin parçalanmasından korkarak Gazze'deki savaşı kalıcı olarak durdurmayı reddetmesi ışığında, Hamas'ın ısrar ettiği savaşı durdurma garantisi krizi bir ‘ikilem’ olmaya devam ediyor. Arabulucuların savaşı sona erdirecek tüm fikir ve önerilerin tartışıldığı kısmi bir ateşkese gitmekten başka çareleri olmadığına dikkat çeken uzmanlar, Trump'ın İsrail Başbakanı’yla görüşmesi sırasında bu konuyu çözmek için yapacağı baskıya güveniyor.

Hamas dün bu garantilerin önemini vurguladı.

Hamas Siyasi Büro Başkanı’nın Medya Danışmanı Tahir en-Nunu CNN'e verdiği demeçte, “Ciddiyiz ve bir anlaşmaya varmaya hazırız; savaşı sona erdirmek için gerekli şartlar açık olduğu takdirde her türlü teklifi kabul etmeye hazırız” dedi.

dsfrg
İsrail'in dün Gazze Şeridi'ne düzenlediği bombardıman sırasında yükselen dumanlar (AFP)

Hamas liderlerinden Mahmud Merdavi dün yaptığı açıklamada, herhangi bir anlaşmanın ‘saldırganlığın tamamen durdurulması, işgal güçlerinin geri çekilmesi, insani protokole uyulması ve varılacak herhangi bir anlaşmanın fiilen uygulanmasını sağlayacak açık garantilere’ bağlı olması gerektiğini söyledi.

Garanti ikilemi

Geçtiğimiz ay İsrail ile İran arasındaki çatışmaların durmasının ardından yeniden gündeme gelen garanti talebi, müzakerelerin ivme kazandığı bir dönemde güçlü bir şekilde ortaya çıktı.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati pazar akşamı televizyonda yayınlanan bir röportajda şunları söyledi: “Şu anda masada olan ve üzerinde çalıştığımız şey, bir dizi esirin serbest bırakılması ve ateşkesin sürdürülmesi için gereken ivmeyi yaratacağı umuduyla insani ve tıbbi yardımın mümkün olan en kısa sürede girmesi karşılığında İsrail saldırganlığının 60 günlük bir ateşkesle durdurulmasıdır.”

Abdulati, “İsrail ve İran arasında ateşkes sağlandıktan sonra Gazze Şeridi'ne odaklanmak isteyen bir Amerikan vizyonu var. Gelecekteki herhangi bir anlaşmanın ateşkesin sürdürülebilirliğini sağlamak ve İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırganlığının yeniden başlamasını önlemek için yeterli miktarda garanti içermesi gerektiğine dair bir Amerikan anlayışı var” ifadelerini kullandı.

xscdfgt
Gazze Şeridi'ndeki İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenaze töreninde gözyaşı döken Filistinliler (Reuters)

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre, son ateşkes çabaları hakkında bilgi sahibi olan Filistinli ve Mısırlı kaynaklar, arabulucu rolü oynayan Katar ve Mısır'ın savaşın her iki tarafıyla temaslarını yoğunlaştırdığını, ancak yeni bir görüşme turu için henüz bir tarih belirlenmediğini belirtti.

Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ile dün bir telefon görüşmesi yapan Mısır Dışişleri Bakanı, Gazze Şeridi'ndeki son gelişmeleri ve iki ülkenin ‘ateşkesi yeniden başlatmak, Filistin halkını bu zulümden kurtarmak, esir ve mahkûmları serbest bırakmak ve Gazze Şeridi'ne acil ve engelsiz insani yardım akışını sağlamak’ için ABD ile ortak çabalarını ele aldı.

Hamas, savaşı sona erdirecek bir anlaşmanın parçası olması halinde kalan tüm esirleri serbest bırakmaya hazır olduğunu ifade ederken, İsrail esirlerin serbest bırakılması gerektiğini ve savaşın sona ermesinin Hamas'ın silahsızlanmasına ve Gazze Şeridi'ni yönetmekten uzaklaşmasına bağlı olduğunu savunuyor.

‘Dikenli konular’

Mısır Düşünce ve Stratejik Araştırmalar Merkezi Genel Müdür Yardımcısı Tümgeneral Muhammed İbrahim ed-Duveyri, Hamas'ın talep ettiği garanti krizinin çözümünün kolay olmadığını düşünüyor. Ed-Duveyri, “İsrail'in reddetme ısrarı var. Zira savaşın sona ermesi şu anda Netanyahu hükümetinin yıkılması anlamına geliyor (...) Bu, Filistin hareketinin silahsızlandırılması ve liderlerinin sürgüne gönderilmesi konusundaki ısrarına ek olarak gerçekleşiyor” şeklinde konuştu.

Ed-Duveyri, arabulucuların, fikirlerin ortaya atılacağı, garantiler hakkında tartışmaların yapılacağı ve şartlarının anlaşmada açıkça belirtileceği geçici bir ateşkese gitmekten başka çaresi olmadığına inanıyor. Ed-Duveyri, “Garantiye ihtiyaç duyan tek şey savaşın durması değil; İsrail'in nihai çekilmesi de bir kriz ve Hamas'ın silahları gibi çetrefilli bir konu. Bu ve benzeri konular nihai statü müzakerelerine ertelenmeli” dedi.

fgthy
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'a düzenlenen İsrail saldırısında hayatını kaybeden Filistinlilerin cenaze töreninde gözyaşı döken bir çocuk (Reuters)

Filistinli siyasi analist Eymen er-Rakab, mevcut krizin garantiler ve Washington'un gelecekte savaşı durdurma garantisi konusundaki tutumuna karar vermemiş olmasıyla ilgili olduğuna inanıyor. Er-Rakab, Gazze Şeridi'ndeki zor koşullar ışığında Hamas'ın kabul edeceği geçici bir ateşkesin sonuçlanmasının ardından garantiler krizinin arabulucular tarafından yapılacak sonraki görüşmelerin bir parçası olmasını bekliyor.

Hamas'ın garantiler konusundaki ısrarı, Trump'ın dün yaptığı açıklamada pazartesi günü Beyaz Saray'da Netanyahu ile yapacağı görüşmede Gazze ve İran'daki durumu ele alacağını duyurmasıyla birlikte geldi. Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre Trump, “Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanmasını ve esirlerin geri dönmesini umuyoruz ve bunun önümüzdeki hafta içinde gerçekleşmesini bekliyoruz” dedi.

dfgth
Gazze Şeridi'nin orta kesiminde İsrail tarafından bombalanan bir bölgeyi inceleyen Filistinliler (Reuters)

Netanyahu dün yaptığı açıklamada, geçen ay İran ile 12 gün süren savaşta elde ettiğini söylediği ‘büyük zaferin’ ardından Trump ile görüşmek üzere önümüzdeki hafta ABD'ye gideceğini söyledi.

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt pazartesi günü düzenlediği basın toplantısında, Netanyahu'ya yakınlığıyla bilinen İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer'in Gazze savaşının sona erdirilmesi konusunu görüşmek üzere Beyaz Saray yetkilileriyle bir araya gelmek üzere bu hafta Washington'da olacağını belirtti.

Bilgi sahibi Mısırlı kaynaklar dün yerel medyaya, ‘İsrail ve Hamas'ın sadece geçici bir ateşkes değil, kapsamlı bir takas anlaşması yapmaları için son saatlerde Mısır'ın artan baskısı’ hakkında konuştu.

Kaynaklar, çeşitli taraflardan heyetlerin önümüzdeki 72 saat içinde Kahire'ye gelmesinin beklendiğini, her iki tarafı temsil eden şahsiyetlerin ise anlaşmazlık noktalarını çözmek üzere halihazırda Kahire'de bulunduğunu söyledi.

sdfrgty
İsrail'in Gazze şehri sahiline düzenlediği saldırıda hayatını kaybeden akrabasının cenazesi başında gözyaşı döken Filistinli bir kadın (AFP)

Kaynaklara göre Netanyahu, ‘kapsamlı bir anlaşmaya varma ihtimali olan müzakereleri engellerken, Amerikalı arabulucu tam bir ateşkesi içeren anlaşmayı onaylaması karşılığında Netanyahu'nun siyasi kariyerini hapishanede sonlandırmayacak şekilde İsrail içinde tam bir beraat üzerinde çalışmayı teklif ediyor.’

Trump ile Netanyahu arasında Gazze konusunda yeni bir geçici anlaşmaya varılması için daha fazla görüşme yapılmasını bekleyen ed-Duveyri, ‘Washington'un bu krizi sona erdirmek için oynayacağı büyük bir rol olduğunu, önyargılı olmaması ve krizi mümkün olan en kısa sürede sona erdirmek için Mısır ve Katar ile birlikte çalışması gerektiğini’ belirtti.

Netanyahu'nun Washington ziyaretinin Gazze Şeridi için yeni bir anlaşmaya varılmasında ‘belirleyici’ olacağına inanan er-Rakab, Trump'ın Netanyahu’ya baskı yaparak Washington'dan ateşkes ilan edebileceğini ve bunun gerçekleşmesi halinde Hamas'ın ateşkesi kabul edeceğini ve ABD’nin anlaşmanın uygulanması sırasında garantilerin görüşüleceği sözünü vereceğini düşünüyor.