​Kara delik nedir ve niçin tüm dünyanın ilgilisini çekti

Kara deliğin ilk görüntüsü yayımlandı (AFP)
Kara deliğin ilk görüntüsü yayımlandı (AFP)
TT

​Kara delik nedir ve niçin tüm dünyanın ilgilisini çekti

Kara deliğin ilk görüntüsü yayımlandı (AFP)
Kara deliğin ilk görüntüsü yayımlandı (AFP)

Bilim insanları Event Horizon Teleskobu'nu kullanarak, fotoğrafını çektikleri Samanyolu galaksisinin merkezinde bulunan Sagittarius A adlı kara deliğin görüntüsünü dünyanın 6 kentinde eş zamanlı basın toplantılarıyla kamuoyuna duyurdu.
Büyük bir kütleye sahip olan kara delik, dünyadan 55 milyon ışık yılı uzaklıktaki Messier 87 adı verilen galaksinin içinde bulunuyor.
Niçin bütün kuvvet kara deliğin etrafında?
Bir milyon güneşin kütlesinden fazla olan kara delikler, çok yoğun alanlar olarak tanımlanır. Bu deliklerin kütlesi o kadar basınçlıdır ki, ışık da dahil olmak üzere herhangi bir şeyin çekme kuvvetinden kaçması imkansızdır.
Kara delikler ya da gökyüzünün canavarları, görünmez fakat yuttukları maddelerle kendileri gösterir. Dünya'ya en yakın kara delik olan V4641 Sagitarii yeni araştırmalara göre 20 bin ışık yılı uzakta bulunuyor.
Kara deliklerdeki sıcaklık çok yüksektir ve bu da onların belirgin bir şekilde parlamasına neden olur. Deliğin yuttuğu madde ısınır ve aydınlanır. Bu parlaklık araştırmacılar tarafından yayınlanan görüntüde kırmızı renkle gösterilmiştir.
Radyo Astronomi Enstitüsü Müdürü Direktörü  Karl Friedrich Schuster’in açıklamasına göre yayımlanan görüntü, en güçlü kozmik koşullar altında Albert Einstein’in Genel Görellik Kuramı ile bağlantılıdır.
Kara deliğin keşfine katkıda bulunan Hawaii’deki Doğu Asya Gözlemevi Müdür Yardımcısı Jessica Dempsey, Associated Press’e (AP) verdiği demeçte, “Görüntü, bilim insanlarının Albert Einstein’in Genel Görellik Kuramını doğrulamasına yardımcı oluyor” diyerek, Einstein’in bir asır önce bilim insanlarının şimdi bulduğu kara delik simetrisini tahmin ettiğini söyledi.
Ünlü fizikçi Stephen Hawking de bu deliklere büyük önem verdi. Hawking 2015 yılında kara deliklerin bir başka evrene geçiş sağlayabileceğini ve fotoğraflandığı gibi kara olmadıklarını söyledi. Hawking, evrenin işleyiş biçimine göre kara deliklerin her şeyi içine alıp yok etmesinin mümkün olmadığını ifade etti.
Hawking’in teorisine göre bu kara delikler diğer evren ve zamanlara geçiş olması nedeniyle dünyaya geri dönüş mümkün değildi.
Bu teori, bilim insanları ve uzayla ilgilenen herkes için büyük bir önem kazandı.
2 yıl önce bilim insanları  Everest Horizon teleskoplarını, biri Samanyolu Galaksisinde olan 2 kara deliğe çevirdi ve aldıkları verileri analiz etmeye başladı.
Araştırmacılar fotoğrafla ilgili ayrıntıların yayınlandığı The Astrophysical Journal Letters dergisinde kara delikle ilgili birçok temel soruyu yanıtladı. Bu sorulardan biri de teorik algı ile kara delik arasında bir uyum olup olmadığıydı.
Almanya’nın Bonn şehrindeki Max Planck Astronomi Enstitüsü Direktör’ü Anton Zensus, “Açıkçası, kara deliğin öngördüğümüz bilgisayar simülasyonu ile uyumluluğuna şaşırdık” dedi.



Kore sinemasının usta ismi 8 yıl sonra yönetmen koltuğuna dönüyor

Haruki Murakami'nin kısa öyküsünden uyarlanan psikolojik gerilim türündeki Şüphe'nin başrollerini Yoo Ah-in (solda), Steven Yeun (sağda) ve Jeon Jong-seo (ortada) paylaşmıştı (CGV Arthouse)
Haruki Murakami'nin kısa öyküsünden uyarlanan psikolojik gerilim türündeki Şüphe'nin başrollerini Yoo Ah-in (solda), Steven Yeun (sağda) ve Jeon Jong-seo (ortada) paylaşmıştı (CGV Arthouse)
TT

Kore sinemasının usta ismi 8 yıl sonra yönetmen koltuğuna dönüyor

Haruki Murakami'nin kısa öyküsünden uyarlanan psikolojik gerilim türündeki Şüphe'nin başrollerini Yoo Ah-in (solda), Steven Yeun (sağda) ve Jeon Jong-seo (ortada) paylaşmıştı (CGV Arthouse)
Haruki Murakami'nin kısa öyküsünden uyarlanan psikolojik gerilim türündeki Şüphe'nin başrollerini Yoo Ah-in (solda), Steven Yeun (sağda) ve Jeon Jong-seo (ortada) paylaşmıştı (CGV Arthouse)

Şüphe (Beoning) ve Secret Sunshine (Miryang) gibi filmleriyle tanınan Güney Koreli usta yönetmen Lee Chang-dong, 8 yıl aradan sonra kamera arkasına dönüyor. Yönetmen, yeni Netflix projesi Possible Love için Secret Sunshine'da birlikte çalıştığı Jeon Do-yeon'la yeniden bir araya geliyor.

Film, birbirinden tamamen farklı hayatlar süren iki evli çiftin iç içe geçen hikayesini konu alıyor. Bu iki dünyanın çarpışmasıyla birlikte, günlük yaşamlarındaki çatlaklar su yüzüne çıkmaya başlıyor.

2007'de Secret Sunshine'la Cannes Film Festivali'nde En İyi Kadın Oyuncu ödülünü kazanan Jeon Do-yeon, filmde Mi-ok karakterini canlandıracak. Mi-ok'un eşi Ho-seok'a ise A Normal Family (Botong-ui Gajok) ve Idol (Woosang) gibi filmlerle tanınan Sul Kyung-gu hayat verecek. İkinci çifti ise Moving'le (Mubing) adından söz ettiren Zo In-sung ve Parazit'le (Gisaengchung) tanınan Cho Yeo-jeong canlandıracak.

Lee Chang-dong, senaryoyu Şüphe'de de birlikte çalıştığı Oh Jung-mi'yle birlikte kaleme aldı. 

Kore toplumunun çelişkilerini ve insan doğasının derinliklerini sinemasına ustalıkla yansıtan Lee, 2002'de Oasis'le (Oasiseu) Venedik Film Festivali'nde Jüri Özel Ödülü'nü kazanmıştı. 2010 yapımı Poetry (Shi), Cannes'da En İyi Senaryo ödülünü almış; Şüphe ise festivalin 2018 edisyonunda Uluslararası Eleştirmenler Ödülü'ne layık görülmüştü. 

Possible Love, yönetmenin Şüphe'den sonraki ilk uzun metraj filmi olacak.

Independent Türkçe, Deadline, Hollywood Reporter