​Kara delik nedir ve niçin tüm dünyanın ilgilisini çekti

Kara deliğin ilk görüntüsü yayımlandı (AFP)
Kara deliğin ilk görüntüsü yayımlandı (AFP)
TT

​Kara delik nedir ve niçin tüm dünyanın ilgilisini çekti

Kara deliğin ilk görüntüsü yayımlandı (AFP)
Kara deliğin ilk görüntüsü yayımlandı (AFP)

Bilim insanları Event Horizon Teleskobu'nu kullanarak, fotoğrafını çektikleri Samanyolu galaksisinin merkezinde bulunan Sagittarius A adlı kara deliğin görüntüsünü dünyanın 6 kentinde eş zamanlı basın toplantılarıyla kamuoyuna duyurdu.
Büyük bir kütleye sahip olan kara delik, dünyadan 55 milyon ışık yılı uzaklıktaki Messier 87 adı verilen galaksinin içinde bulunuyor.
Niçin bütün kuvvet kara deliğin etrafında?
Bir milyon güneşin kütlesinden fazla olan kara delikler, çok yoğun alanlar olarak tanımlanır. Bu deliklerin kütlesi o kadar basınçlıdır ki, ışık da dahil olmak üzere herhangi bir şeyin çekme kuvvetinden kaçması imkansızdır.
Kara delikler ya da gökyüzünün canavarları, görünmez fakat yuttukları maddelerle kendileri gösterir. Dünya'ya en yakın kara delik olan V4641 Sagitarii yeni araştırmalara göre 20 bin ışık yılı uzakta bulunuyor.
Kara deliklerdeki sıcaklık çok yüksektir ve bu da onların belirgin bir şekilde parlamasına neden olur. Deliğin yuttuğu madde ısınır ve aydınlanır. Bu parlaklık araştırmacılar tarafından yayınlanan görüntüde kırmızı renkle gösterilmiştir.
Radyo Astronomi Enstitüsü Müdürü Direktörü  Karl Friedrich Schuster’in açıklamasına göre yayımlanan görüntü, en güçlü kozmik koşullar altında Albert Einstein’in Genel Görellik Kuramı ile bağlantılıdır.
Kara deliğin keşfine katkıda bulunan Hawaii’deki Doğu Asya Gözlemevi Müdür Yardımcısı Jessica Dempsey, Associated Press’e (AP) verdiği demeçte, “Görüntü, bilim insanlarının Albert Einstein’in Genel Görellik Kuramını doğrulamasına yardımcı oluyor” diyerek, Einstein’in bir asır önce bilim insanlarının şimdi bulduğu kara delik simetrisini tahmin ettiğini söyledi.
Ünlü fizikçi Stephen Hawking de bu deliklere büyük önem verdi. Hawking 2015 yılında kara deliklerin bir başka evrene geçiş sağlayabileceğini ve fotoğraflandığı gibi kara olmadıklarını söyledi. Hawking, evrenin işleyiş biçimine göre kara deliklerin her şeyi içine alıp yok etmesinin mümkün olmadığını ifade etti.
Hawking’in teorisine göre bu kara delikler diğer evren ve zamanlara geçiş olması nedeniyle dünyaya geri dönüş mümkün değildi.
Bu teori, bilim insanları ve uzayla ilgilenen herkes için büyük bir önem kazandı.
2 yıl önce bilim insanları  Everest Horizon teleskoplarını, biri Samanyolu Galaksisinde olan 2 kara deliğe çevirdi ve aldıkları verileri analiz etmeye başladı.
Araştırmacılar fotoğrafla ilgili ayrıntıların yayınlandığı The Astrophysical Journal Letters dergisinde kara delikle ilgili birçok temel soruyu yanıtladı. Bu sorulardan biri de teorik algı ile kara delik arasında bir uyum olup olmadığıydı.
Almanya’nın Bonn şehrindeki Max Planck Astronomi Enstitüsü Direktör’ü Anton Zensus, “Açıkçası, kara deliğin öngördüğümüz bilgisayar simülasyonu ile uyumluluğuna şaşırdık” dedi.



House of the Dragon'un yıldızı, Star Wars evrenine katılıyor

42 yaşındaki Matt Smith, Doctor Who'daki 11. Doktor'u ve The Crown'da Prens Philip'i canlandırmasıyla da tanınıyor (HBO)
42 yaşındaki Matt Smith, Doctor Who'daki 11. Doktor'u ve The Crown'da Prens Philip'i canlandırmasıyla da tanınıyor (HBO)
TT

House of the Dragon'un yıldızı, Star Wars evrenine katılıyor

42 yaşındaki Matt Smith, Doctor Who'daki 11. Doktor'u ve The Crown'da Prens Philip'i canlandırmasıyla da tanınıyor (HBO)
42 yaşındaki Matt Smith, Doctor Who'daki 11. Doktor'u ve The Crown'da Prens Philip'i canlandırmasıyla da tanınıyor (HBO)

Sevilen dizi House of the Dragon'daki Daemon Targaryen rolüyle adından söz ettiren Matt Smith, bu kez kendini galaksiler arası bir mücadelede buluyor.

Deadline'ın özel haberine göre Smith, Ryan Gosling ve Mia Goth'la birlikte Star Wars: Starfighter'da rol alacak. Filmin yönetmen koltuğunda geçen yıl Deadpool & Wolverine'i çeken Shawn Levy otururken, senaryosu ise Jonathan Tropper imzasını taşıyor.

Levy onu seçti

Lucasfilm ya da Smith'in temsilcileri konuyla ilgili henüz resmi bir açıklama yapmadı. Ancak kaynaklar, Smith'in filmin başlıca kötü karakterlerinden birini canlandıracağını belirtiyor. Levy'nin son haftalarda bu rol için birçok oyuncuyla görüştüğü, sonunda tercihini Smith'ten yana kullandığı ifade ediliyor.

Starfighter'da birden fazla kötü karakter yer alacak. Levy'nin bu karakterlerden biri için hâlâ kadın bir oyuncu arayışında olduğu, bir dönem Anora'nın Oscar ödüllü yıldızı Mikey Madison'ın da bu rol için düşünüldüğü belirtiliyor.

Starfighter, Star Wars: Skywalker'ın Yükselişi'ndeki (Star Wars: Episode IX – The Rise of Skywalker) olaylardan 5 yıl sonrasını konu alıyor. 28 Mayıs 2027'de vizyona girmesi planlanan film, nisanda Japonya'nın başkenti Tokyo'daki Star Wars etkinliğinde duyurulmuştu.

Matt Smith, kısa süre önce HBO'nun sevilen dizisi House of the Dragon'un ikinci sezonunda izleyiciyle buluşmuştu. Yakında başrolünü Austin Butler'la paylaştığı, Darren Aronofsky imzalı gerilim filmi Caught Stealing'le izleyici karşısına çıkmaya hazırlanıyor. Ayrıca Nick Cave'in Bunny Munro'nun Ölümü (The Death of Bunny Munro) adlı romanından uyarlanan aynı adlı mini dizide de rol alıyor.

Adı daha önce de bu evrenle anılmıştı

Öte yandan, Smith'in adı daha önce de Yıldız Savaşları evreniyle anılmıştı. 2018'de Skywalker'ın Yükselişi'ne katılacağı iddia edilmiş, hatta genç Palpatine'i canlandıracağı öne sürülmüştü. Ancak bu karakteri yeniden Ian McDiarmid oynamıştı. 

Smith, Happy Sad Confused podcast'inde bu konuyla ilgili soruları yanıtsız bıraksa da "Son derece havalı bir rol ve fikir vardı. Hikaye açısından büyük, dönüştürücü bir detaydı ama hayata geçirilemedi" ifadelerini kullanmıştı.

Independent Türkçe, Deadline, Hollywood Reporter, Happy Sad Confused