Abbas: Kahire’ye Hamasla uzlaşma için heyet göndereceğiz. Trumpla diyalog yok

Önceki gün kurulan yeni Filistin Hükümeti kabinesi ve Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas (AFP)
Önceki gün kurulan yeni Filistin Hükümeti kabinesi ve Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas (AFP)
TT

Abbas: Kahire’ye Hamasla uzlaşma için heyet göndereceğiz. Trumpla diyalog yok

Önceki gün kurulan yeni Filistin Hükümeti kabinesi ve Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas (AFP)
Önceki gün kurulan yeni Filistin Hükümeti kabinesi ve Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas (AFP)

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Filistin uzlaşma konusunu takip etmek için iki gün içinde Kahire'ye bir heyet göndereceğini açıkladı. ABD Başkanı Donald Trump ile diyalog kurmadıklarını ifade etti
Abbas, "Gazze ve Batı Şeria arasındaki ulusal birliği yeniden kurmaya kararlıyız ve 2007'den bu güne kadar bildiğiniz gibi Arap kardeşlerimizle uzlaşmaya varmak ve Gazze konusunu çözmek için tüm gayretimizle çalışıyoruz” dedi. “Ancak tüm bu çabamıza rağmen Gazze’deki kontrolü ele geçirdiler ve oraya hükmettiler. Biz ve siz Gazze, Batı Şeria ve Kudüs’te ortak bir kelimeye mi geliyoruz?” diye sordu.  Abbas, Hamas’ı anlaşmayı bozmakla suçlayarak,“2017’de Mısırlılar anlaşma fikriyle bize geldiler. Biz kabul ettik ancak onlar (Hamas) anlaşmayı bozdular.  Bununla birlikte anlaşmaya kararlı olduğumuzu söylüyoruz. Çünkü Gazze’de tek başına bir devlet olması ya da Gazzesiz bir devlet olması mümkün değildir” açıklamasında bulundu.
Ne pahasına olursa olsun ulusal uzlaşma için çaba sarf edeceklerini ifade eden Abbas, iki gün içinde uzlaşma için bir heyetin Mısır’a gönderileceğini söyledi.
Mısır’da sürdürülen uzlaşı müzakerelerinden bir süredir uzak durduktan sonra Mısır’a heyet göndermeye karar veren Abbas, Hamas’la doğrudan görüşmek istemiyor. Hamas’ı Batı Şeria ile Gazze’yi bölmekle suçluyor. Mısır’a gönderilecek heyet kararı Abbas’ın Hamas’ın da yer aldığı Uzlaşı Hükümeti’ni feshedip yeni bir hükümet kurmasının ardından geldi. Abbas, Hamas’ı uzlaşma için yeniden baskı altına almaya çalışıyor.
Başbakan Muhammed İştiyye ve yeni bakanlar Ramallah’da bulunan parti binasında Abbas’ın önünde yemin ettiler. Yeni hükümetin yemin töreninde Abbas şu ifadeleri kullandı; “Bizi zor günler bekliyor. Bu zorlukların başında “yüzyılın anlaşması” geliyor. İnanıyorum ki, bu anlaşmadan açıklanmamış bir şey kalmadı. Biz bu anlaşmayı baştan reddettik çünkü Kudüs’ü Filistin’den hariç tutuyor. Anlaşmanın geri kalanını görmemize gerek yok. Kudüs olmadan Filistin devleti olmaz. Gazze’de ya da Gazzesiz Filistin Devleti olmaz. Trump, Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak kabul ettikten sonra ne hakkında konuşmak istiyor? Bu yüzden onunla konuşup tartışmanın faydalı olacağını sanmıyorum.”
“İsrail, seçimlerden sonra bizimle görüşmek istedi”
Önümüzdeki günlerde yeni kararlar alınacağını ifade eden Abbas, “Önümüzdeki birkaç gün içinde yeni kararlar alınacak. Bizi zor günler bekliyor. Hep birlikte bu kararlara karşı duracağız. İsrail, seçimlerden sonra bizimle görüşmek istedi. Biz de konuşmaya hazır olduğumuzu söyledik, bekliyoruz” şeklinde konuştu.
Filistin’in sabitelerinden geri dönmeyeceğini bir kez daha yineleyen Abbas,  başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız Filistin Devleti’ni kurmak için her türlü yasal yolu kullanıp direneceklerini ifade ederek, ABD ve İsrail anlaşmalara uymazsa anlaşmaların feshedileceğini söyledi.
Abbas, bakanların yemin töreninde yaptığı bu açıklamalar yeni hükümetin programı sayılabilir. Hükümet, hassas ve zorlu bir süreçte görevine başlamış oldu.
Abbas 10 Mart’ta görevini yerine getirmeyen Uzlaşı Hükümetini feshederek yeni hükümeti kurma görevini Muhammed İştiyye’ye vermişti.
Hamas, Abbas’ı suçladı
Bu adımların atılmasından önce Filistin Anayasa Mahkemesi, çoğunluğunu Hamas üyelerinin oluşturduğu Yasama Meclisi’ni feshetti ve altı ay içinde bu meclis için seçim yapılacağını açıkladı. Hamas,  Yasama Meclisi’nin feshini reddettiği gibi İştiyye başkanlığında hükümet kurulması fikrine de karşı çıktı. Hamas  yanlızca meclis seçimlerinin değil genel seçimlerin de yenilenmesini istedi. Hamas, Fetih Hareketi’nin 2007’de kaybettiği rolünü tekrar ele geçirecek bu hamlesini kabul etmiyor.
Hamas yaptığı açıklamada İştiyye hükümetinin kurulmasının dışlayıcılık politikası olduğunu belirterek FKÖ çıkarı için atılmış bu adımın bölünmeyi hızlandıracağını belirtti. Yapılan açıklamada, "Bu ayrılıkçı hükümet, anayasal ve ulusal meşruiyetten yoksundur ve Batı Şeria'yı Gazze'den ayırma ihtimalini artıracak” ifadesine yer verildi.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.