Finlandiya'da seçimleri Sosyal Demokratlar kazandı

Aşırı sağcılar kıl payı kaybetti

Sosyal Demokrat Parti Başkanı Antti Rinne (AFP)
Sosyal Demokrat Parti Başkanı Antti Rinne (AFP)
TT

Finlandiya'da seçimleri Sosyal Demokratlar kazandı

Sosyal Demokrat Parti Başkanı Antti Rinne (AFP)
Sosyal Demokrat Parti Başkanı Antti Rinne (AFP)

Finlandiya’da dün yapılan genel seçimleri 20 yıl aradan sonra Sosyal Demokrat Parti (SDP) kazandı. Aşırı sağcı Gerçek Finler Partisi ise seçimlerden ikinci olarak çıktı.
Eski Maliye Bakanı Antti Rinne’nin liderlik ettiği parti, 200 sandalyeli parlamentoda 40 milletvekili çıkarırken, aşırı sağcı Finler Partisi ise 39 sandalye kazandı. Nihai sonuçlara göre iki taraf arasında 0.2 puanlık bir fark bulunuyor. Sosyal Demokratlar, 4. sırada yer aldıkları 2015 seçimlerinin ardından dün düzenlenen seçimleri ilk sırada tamamladı.
Rinne konu ile ilgili yaptığı açıklamada, 1999’dan bu yana seçimlere katılan SDP’nin ilk kez böyle bir başarı elde ettiğini vurguladı. Antti Rinne’nin liderlik ettiği Sosyal Demokrat Partisi, koalisyon hükümetinin kemer sıkma politikalarına karşı sert bir kampanya yürütmüştü.
Seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından Rinne, Mayıs ayı bitmeden hükümeti oluşturmayı hedeflediklerini söyleyerek, Gerçek Finler Partisi ile olası işbirliğine atıfta bulundu.
Merkez Partisi büyük kan kaybetti
Eski Finlandiya Başbakanı Juha Sipila, seçim vaatlerini meclise bir türlü kabul ettiremeyince geçtiğimiz ay istifa etmişti. Finlandiya Seçim Kurulu, Pazar günü yapılan seçimlerde katılım oranını yüzde 68,7 olarak açıkladı. Eski Finlandiya Başbakanı Juha Sipila’nın Merkez Partisi, 18 sandalye kaybederek seçim sıralamasında dördüncü oldu. Sipila seçim ile ilgili açıklamasında, “Bu seçimlerde en büyük kaybeden biz olduk” dedi.
Öte yandan Gerçek Finler Partisi lideri Jussi Halla, Finlandiya’da yaptığı açıklamada, “Bu sonucu beklemiyordum, kimse beklemiyordu” şeklinde konuştu.
Aşırı sağcı parti siyasi bir kararla 2015 yılında hükümetin sağ kanadına dâhil olurken, 2017 yılında parti dağılarak hükümette ayrıldı. Milletvekillerinin çoğu daha sonra iktidarda kalan Mavi Reform Partisi adı verilen alternatif bir parti kurdu.
Finler Partisi seçim kampanyası sırasında 5.5 milyon insanın yaklaşık yüzde 6.6’sından göç meselesini dile getirerek destek topladı. Kampanyalarında mülteci karşıtlığına değinen parti dün gerçekleşen seçimde 17 milletvekili sayısını 39’a çıkardı.
Finlandiya yüzde 51,6'ya ulaşan gelir vergisi ile dünyada en yüksek gelir vergisi alan ülkeler arasında yer alıyor. Ülkenin vergi idaresi ise 2017'de düzenlediği ankete dayanarak ülkenin yüzde 79'unun vergi miktarından memnun olduğunu söylüyor.



DEAŞ tehdidi, Batı'yla Taliban'ı yan yana getirdi

Taliban, özellikle kadınlara yönelik yasaklarıyla Batılı devletlerden sık sık eleştiri alıyor (Reuters)
Taliban, özellikle kadınlara yönelik yasaklarıyla Batılı devletlerden sık sık eleştiri alıyor (Reuters)
TT

DEAŞ tehdidi, Batı'yla Taliban'ı yan yana getirdi

Taliban, özellikle kadınlara yönelik yasaklarıyla Batılı devletlerden sık sık eleştiri alıyor (Reuters)
Taliban, özellikle kadınlara yönelik yasaklarıyla Batılı devletlerden sık sık eleştiri alıyor (Reuters)

DEAŞ'ın  son dönemki saldırıları, Batılı ülkelere bunları durdurmak için Taliban'la işbirliği yapma olanağı sağladı. 

Fransız haber ajansı AFP, DEAŞ'ın Horasan kolunun (DEAŞ-H) yarattığı tehdidin, Batılı ülkelerle Taliban yönetimi arasında "nadir ve karmaşık bir işbirliği" oluşturduğunu yazıyor. 

Brüksel merkezli sivil toplum kuruluşu Uluslararası Kriz Grubu'ndan Graeme Smith, Batılı ülkelerin Taliban'la istihbarat paylaştığına dikkat çekerek şunları söylüyor: 

Batılı istihbarat yetkililerinden edindiğim bilgilere göre, Taliban'ın teröristlere karşı ölümcül saldırılar düzenlemesini sağlayan hedef bilgilerinin paylaşılması da dahil, DEAŞ-H'ye karşı Taliban'la işbirliği sürüyor.

Smith, Batılı ülkelerin, Afganistan'ın başındaki Taliban yönetimine karşı kamuoyu önündeki eleştirel tutumuyla örgütün düzeni sağlamasına yönelik destekleri arasında fark olduğuna işaret ediyor. 

2015'te kurulan DEAŞ-H, bu yıl Türkiye, Rusya ve İran'a düzenlediği saldırılarla sık sık gündem oldu. 

İran'ın Kirman şehrinde 3 Ocak'ta düzenlenen bombalı saldırıları DEAŞ-H üstlenmişti.  Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani için düzenlenen anma töreninde yapılan saldırılarda en az 100 kişi yaşamını yitirmişti.

DEAŞ, 28 Ocak'ta Sarıyer'deki Santa Maria Kilisesi'nde de saldırı gerçekleştirmiş, olayda bir kişi hayatını kaybetmişti. Bunun ardından DEAŞ'e yönelik peş peşe operasyonlar düzenlenmiş, çok sayıda kişi gözaltına alınmıştı. 

Rusya'nın başkenti Moskova'da 22 Mart'ta düzenlenen saldırıda en az 145 kişi ölmüş, 500 kişi de yaralanmıştı. Saldırıyı DEAŞ-H üstlenirken, Rusya'nın iç güvenlik teşkilatı FSB, olayla ilgili aralarında 4 Tacikistan yurttaşının da yer aldığı 12 kişinin yakalandığını duyurmuştu. 

ABD merkezli düşünce kuruluşu Washington Yakın Doğu Araştırmaları Enstitüsü'nden Aaron Zelin, DEAŞ-H'nin Mart 2023-Mart 2024'te 9 ülkede 21 saldırı planladığına, bu sayının bir önceki yıl sadece 8 olduğuna işaret ediyor.

Taliban, ABD'nin 2021'de ülkeden çekilmesiyle Afganistan'da kontrolü ele geçirmişti. Örgüt, Amerikan ordusunun bıraktığı askeri araç, silah ve mühimmata da el koymuştu. Ancak uzmanlar, istihbarat ve teknoloji açısından zayıf olan Taliban'ın tek başına DEAŞ-H'yle bir noktaya kadar mücadele edebileceğini belirtiyor.

Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahid, ajansa yaptığı açıklamada Batılı ülkelerle ortak çalıştıklarını doğrulayarak şunları söylüyor: 

DEAŞ-H'nin faaliyetlerinden etkilenen ülkelerle bazı alanlarda işbirliği yapılıyor. Zaman zaman onlarla bilgi paylaşımında da bulunuyoruz.

DEAŞ, son dönemde Afganistan'daki saldırılarını da artırdı. Örgütün mayıstaki saldırısında, aralarında üç İspanyol turistin de yer aldığı 6 kişi öldürülmüştü. Geçen ay düzenlenen iki saldırıda da toplamda 20 kişi yaşamını yitirmişti.

Rusya'dan Taliban hamlesi

Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndan bugün yapılan açıklamada, Taliban'ın terör örgütü listesinden çıkarıldığı duyuruldu. Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, talibanla "pragmatik bir diyalog oluşturmak istediklerini" belirtti.

Rusya lideri Vladimir Putin, haziranda yaptığı açıklamada, Moskova'daki saldırının ardından DEAŞ'e karşı mücadele kapsamında Taliban yönetimini bir müttefik olarak gördüklerini söylemişti. 

Kremlin, Taliban'ı terör örgütü listesine 2003'te eklemişti. Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters, Taliban'ın listeden çıkarılmasının Rusya-Afganistan ilişkilerinin normalleştirilmesine yönelik önemli bir adım olduğuna dikkat çekiyor.

Independent Türkçe, AFP, Reuters, TASS