Kediler isimlerini ayırt edebiliyor

Bilimsel çalışmalar, kedilerin bir dizi kelime içinden kendi isimlerini ayırt edebileceğini gösterdi
Bilimsel çalışmalar, kedilerin bir dizi kelime içinden kendi isimlerini ayırt edebileceğini gösterdi
TT

Kediler isimlerini ayırt edebiliyor

Bilimsel çalışmalar, kedilerin bir dizi kelime içinden kendi isimlerini ayırt edebileceğini gösterdi
Bilimsel çalışmalar, kedilerin bir dizi kelime içinden kendi isimlerini ayırt edebileceğini gösterdi

Yeni bir bilimsel araştırma, ilgisiz doğasına rağmen kedilerin, isimlerini mükemmel biçimde ayırt edebildiğini ortaya koydu.
Kedi sahipleri, can dostlarının kendilerini anladığından zaten emin olsa da şimdiye kadar bunu doğrulayan fazla kanıt yoktu.
Ancak önceki bilimsel çalışmalar köpeklerin, maymunların, papağanların ve yunusların insan konuşmasını belli bir düzeyde anlayabildiğini göstermişti.
Şimdi de Sophia Üniversitesi’den Dr. Atsuko Saito liderliğindeki Japon ekip, kedilerin de bu yetiye sahip olup olmadığını anlamak için çevre evlerde ve ‘kedi kafelerinde’ bulunan 78 kediyi inceledi.
Scientific Reports adlı bilimsel yayında yer alan makalede, araştırmayla ilgili şu ifadeler kullanıldı:
“Kediler insan sesindeki farklılığa duyarlı. Bazı kedi sahipleri de dostlarının kendi isimlerini ve yiyecekle ilgili kelimeleri anlayabildiği konusunda ısrarcı.”
The Independent'ta yer alan haberde araştırmacıların tasarladığı deneyde, her kedi için 4 farklı kelime seçildi. Hayvanların kendi isimlerinin de bulunduğu kelimeler, araştırmacıların ve sahiplerinin ses kayıtlarından deneklere dinletildi.
Kedilerin kelimeleri algılayışı, kulaklarını, baş veya kuyruklarını oynatması ya da ses çıkarması gibi gözlemlenebilir tepkiler üzerinden ölçüldü.
Buna göre hayvanların büyük kısmı ilk kelimelere tepki verirken, ilerleyen süreçte ilgisini kaybetti. Ancak deneklerin kendi isimlerinin bulunduğu son kelimeyi duyduğunda yeniden dikkat kesildiği fark edildi.
Oregon State Üniversitesi’nde kedi ve insan ilişkileri üzerine çalışan ve araştırmaya dâhil olmayan Dr. Kristyn Vitale, kedilerin yalnızca ses tanımayı öğrendiğini düşünüyor.
Associated Press’e konuşan Vitale’e göre bu sonuçlar söz konusu hayvanların kendileri ve isimleri arasında ilişki kurduğu anlamına gelmiyor.
Araştırmacı ekip de deneklerin isimlerine verdiği tepkiye rağmen bunlara derin anlamlar yüklemediği fikrine katılıyor. Buna göre kediler, büyük olasılıkla isimlerindeki seslerle mama gibi olumlu ya da veteriner gibi olumsuz şeyler arasında bağlantı kurmayı öğreniyor.
Bunun yanı sıra makalenin yazarları, kedi kafelerinde beraber yaşayan kedilerin kendi isimlerini diğerlerinden ayırt etmek konusunda daha başarısız olduğunu belirtti.
Bunun sebebi kafelerde çok sayıda müşteri ağırlayan kedilerin, ödül ve cezaları çağrıldıkları tüm isimlerle ilişkilendirmesi olabilir.



Bilim doğruladı: Kalbin kırılması insanları gerçekten öldürebilir

Yakınını kaybedip yasını sürekli yüksek seviyelerde yaşayanların ölme olasılığı, düşük düzeylerde yas tutanlara göre yüzde 88 daha fazla (Unsplash)
Yakınını kaybedip yasını sürekli yüksek seviyelerde yaşayanların ölme olasılığı, düşük düzeylerde yas tutanlara göre yüzde 88 daha fazla (Unsplash)
TT

Bilim doğruladı: Kalbin kırılması insanları gerçekten öldürebilir

Yakınını kaybedip yasını sürekli yüksek seviyelerde yaşayanların ölme olasılığı, düşük düzeylerde yas tutanlara göre yüzde 88 daha fazla (Unsplash)
Yakınını kaybedip yasını sürekli yüksek seviyelerde yaşayanların ölme olasılığı, düşük düzeylerde yas tutanlara göre yüzde 88 daha fazla (Unsplash)

Harriette Boucher 

Yeni bir araştırma, yakınını kaybedip yoğun ve uzun süreli yas semptomlarından muzdarip olan kişilerin, sevdiklerinin ölümünden sonraki 10 yıl içinde ölme ihtimalinin, neredeyse iki kata ulaştığını ortaya koydu.

Danimarka'daki araştırmacılar, yakınını kaybedip sürekli yüksek düzeylerde yas tutanların, yasını daha düşük seviyelerde yaşayanlarla kıyasla, sağlık hizmetlerini daha fazla kullandığını ve ölme olasılığının yüzde 88 daha fazla olduğunu buldu.

Araştırmacılar, sevdiklerini kaybedenlerin yaşadığı 5 yas güzergahını tanımladı ve en ciddi şekilde etkilenenlerin daha erken ölme olasılığının daha yüksek olduğunu tespit etti.

Araştırma makalesinin yazarlarından Dr. Mette Kjærgaard Nielsen şu ifadeleri kullandı:

Yüksek yas semptomu seviyeleriyle; kalp damar hastalıkları, akıl sağlığı sorunları ve hatta intiharda görülen daha yüksek oranlar arasında bir bağlantı olduğunu daha önce bulmuştuk. Ancak ölümle ilişkisi daha fazla araştırılmalı.

Bilim insanı, "yüksek" bir yas güzergahına dair risk altında olan kişilerin erken fark edilebileceğini de söyledi:

Bir pratisyen hekim akıl sağlığına dair diğer ciddi rahatsızlıklar ve depresyonun eski belirtilerini arayabilir. Daha sonra bu hastalara kendileri özel takip sunabilir veya onları psikologların özel muayenehanelerine ya da ikinci basamak sağlık kuruluşlarına yönlendirebilirler.

Dr. Nielsen, "Pratisyen hekimler ayrıca yakınını kaybedenlerin ruh sağlığına odaklanılacak bir takip randevusu da önerebilir" dedi.

Bilim insanları, 2012'den bu yana yakınlarını kaybetmiş, yaş ortalaması 62 olan 1735 adet kadın ve erkeği 10 yıl boyunca Danimarka'da izledi. Bu süre zarfında bu kişilere, semptomlarını ve deneyimlerini değerlendiren bir dizi anket gönderildi ve araştırmacılar bunlarla katılımcıların sürekli olarak hangi düzeyde keder yaşadığını belirledi.

Grubun yüzde 66'sı yakın zamanda partnerini, yüzde 27'si bir ebeveynini ve yüzde 7'si de çok sevdiği bir başka kişiyi kaybetmişti.

Sürekli olarak yüksek düzeylerde yas belirtileri yaşayan yüzde 6'lık kesimin 10 yıl içinde ölme olasılığı, sürekli olarak düşük yas belirtileri gösterdiğini bildiren yüzde 38'e kıyasla yüzde 88 daha yüksekti.

Yüksek güzergahta olanların, yakınlarını kaybetmesinin üzerinden üç yıl geçtikten sonra sağlık hizmeti alma olasılıkları da daha yüksek çıktı.

Bu grubun konuşma terapisi veya diğer akıl sağlığı hizmetlerini alma ihtimalleri yüzde 186, antidepresan reçetesi yazılma olasılıkları yüzde 463, yatıştırıcı ya da kaygı giderici ilaç reçetesi alma ihtimalleri de yüzde 160 daha fazla.

 Independent Türkçe,independent.co.uk/news