Evrim sürecinde kaybolan fabella kemiği insan vücuduna geri dönüyor

Evrim sürecinde kaybolan fabella kemiği insan vücuduna geri dönüyor
TT

Evrim sürecinde kaybolan fabella kemiği insan vücuduna geri dönüyor

Evrim sürecinde kaybolan fabella kemiği insan vücuduna geri dönüyor

Atalarımız olan primatlarda bulunan, ancak işlevsizliğinden ötürü zamanla yok olduğu düşünülen ilkel bir kemik, geçtiğimiz yüzyılla birlikte insan bedenine sessizce döndü.
Imperial College London'dan bilim insanları, diz arkasındaki bir tendonun içine gömülü küçük bir kemik olan fabellaya, günümüz insanında 1900'lerin başına kıyasla 3 kat daha fazla rastlandığını keşfetti.
Kemiğin yeniden ortaya çıkışının, eklem problemleriyle ilişkili olabileceği ve bu gizemi çözmenin risk altındaki insanları tedavi etmeye veya korumaya yardımcı olabileceği düşünülüyor.
The Independent'ın haberine göre araştırmanın başyazarı Michael Berthaume, “Fabella'nın fonksiyonunun ne olduğunu bilmiyoruz; daha önce kimse bunu araştırmamıştı. Bizlere insan iskeletinin 206 kemik içerdiği öğretildi. Ancak çalışmamız bu bilgiyi değiştirecek. Fabella, belirgin bir işlevi olmayan ancak bazı insanlarda ağrı ve rahatsızlığa neden olan ve bazılarında problem çıkardığı takdirde alınması gerekebilen bir kemik" dedi.
Diz kireçlenmesi yaşayan kişilerde fabellanın bulunma olasılığı 2 kat daha fazla ve varlığı eklem operasyonlarını engelleyebiliyor. Yine de söz konusu kemiğin eklem sorunlarının nedeni veya bir semptomu olup olmadığı bilinmiyor.
Dr. Berthaume fabellayı, zarar verme potansiyeline sahip bir başka parça olan apandise benzetti. Diğer memelilerde daha da büyüyen apandisin insanlarda giderek küçülüyor. Bu yüzden fabellaların daha da yaygınlaşması, Berthaume ve ekibini şaşırttı.
Journal of Anatomy adlı akademik yayınında yer alan bulgular, 21 binin üzerindeki bilimsel makalenin incelenmesiyle elde edildi. Bu makaleler, son 150 yılda 21 ülkede, 21 bin 676 diz fizyolojisine yer veriyor.
Çalışma, 1918'de dünya nüfusunun yüzde 11,2'sinin fabellaya sahip olduğunu ancak günümüzde bu rakamın 3,5 kat artarak yüzde 39'a yükseldiğini gösteriyor.
Kas tendonunda büyüyen ve susamsı kemikler diye bilinen fabellanın en büyük örneğininse insandaki diz kapağı olduğu düşünülüyor.  
Zamanla insansı maymunlarda ve ilk insanlarda kaybolmaya başlayan fabella, maymunlarda ağırlık kaldırma gücünü ve mekanik kuvveti artıracak şekilde ikincil bir diz kapağı görevi görebiliyordu.
Dr. Berthaume ve arkadaşları, kemiğin geri dönüşünün, diz kapağına etki eden güçlerin değişiminden kaynaklanabileceğini söyledi.
Berthaume, konuyla ilgili şu açıklamarla bulundu:
“Bugün ortalama bir insan daha iyi besleniyor. Bu, daha uzun ve daha ağır olduğumuz anlamına geliyor. Bu da daha uzun kaval kemiklerini ve daha büyük baldır kaslarını beraberinde getiriyor. Ancak her ikisi de dizlere baskıyı artıran değişimler. Bunlar, fabellanın eskiye göre daha yaygın görülme nedenini açıklayabilir."



OpenAI CEO'sundan korkutan yapay zeka uyarısı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

OpenAI CEO'sundan korkutan yapay zeka uyarısı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'ın başkanına göre, insan zekasına rakip veya onu aşan yapay zeka "görünmeye başlıyor" ancak faydaları eşit bir şekilde dağıtılmayacak.

Yapay genel zeka (YGZ) diye bilinen insan düzeyinde yapay zekanın yaratılması OpenAI'ın temel misyonu olsa da bunun geliştirilmesi, böyle bir teknolojinin insanlığa varoluşsal bir tehdit oluşturabileceği endişelerine yol açıyor.

OpenAI CEO'su Sam Altman uzun bir blog gönderisinde YGZ'nin gelecek 10 yıl içinde herkes tarafından kullanılabilir hale geleceğini ancak gelişinin muhtemelen toplum ve ekonomide büyük bir bozulmaya neden olacağını yazdı.

Altman "YGZ'ye işaret etmeye başlayan sistemler ortaya çıkıyor ve bu nedenle içinde bulunduğumuz anı anlamanın önemli olduğunu düşünüyoruz" ifadelerini kullandı.

Gelecek, yok sayılması imkansız bir şekilde üzerimize geliyor ve toplumumuz ve ekonomimiz üzerindeki uzun vadeli değişiklikler devasa olacak.

Altman'a göre bu değişiklikler arasında "sermaye ve emek arasındaki güç dengesi" de yer alabilir ve bu durum servet eşitsizliğini daha fazla şiddetlendirebilir.

Gelişmiş yapay zekanın otoriter hükümetler tarafından "kitlesel gözetim ve özerklik kaybı yoluyla halklarını kontrol etmek için" giderek daha fazla kullanılabileceğine karşı da uyaran teknoloji patronu, YGZ'nin getireceği en büyük faydaların muhtemelen bilimsel alanda olacağını sözlerine ekledi.

Altman "YGZ'nin etkisinin dengesiz olmasını bekliyoruz" diye yazdı.

Bazı sektörler çok az değişecek fakat bilimsel ilerleme muhtemelen bugünden çok daha hızlı olacak; YGZ'nin bu etkisi diğer her şeyi geride bırakabilir.

Altman'ın blog yazısı, YGZ gelişiminin gidişatıyla ilgili endişeleri nedeniyle eski bir OpenAI güvenlik görevlisinin şirketten ayrıldığını açıklamasından neredeyse bir ay sonra geldi.

ChatGPT'nin piyasaya sürülmesinden 8 ay önce şirkete katılan Steven Adler, X'te paylaştığı bir dizi gönderide "Açıkçası yapay zekanın bugünlerdeki gelişme hızı beni oldukça korkutuyor" diye yazmıştı.

YGZ yarışı muazzam dezavantajlara sahip çok riskli bir kumar. Hiçbir laboratuvarın yapay zeka hizalaması [yapay zekanın hedeflerinin insanlarınkiyle eşleşmesini sağlamak] için bir çözümü yok. Ve ne kadar hızlı yarışırsak, birinin bunu zamanında bulma ihtimali o kadar azalır. Bugün, gerçekten kötü bir dengede sıkışmış gibi görünüyoruz. Bir laboratuvar YGZ'yi gerçekten sorumlu bir şekilde geliştirmek istese bile, diğerleri ona yetişmek için belki de felakete yol açacak şekilde işin kolayına kaçabiliyor. Bu da herkesi hızlanmaya itiyor. Umarım laboratuvarlar bunu durdurmak için gereken gerçek güvenlik düzenlemeleriyle ilgili samimi olabilirler.

YGZ'nin geliştirilmesi ve düzenlenmesi konusu bu hafta Paris'te gerçekleşecek ve Altman'ın da katılacağı Yapay Zeka Eylem Zirvesi'nde muhtemelen ele alınacak.

Independent Türkçe