​Komedi dizisi gerçek oldu… Peki, Zelenskiy Ukrayna’ya ne katacak?

Devlet Başkanı ve eşi (Reuters)
Devlet Başkanı ve eşi (Reuters)
TT

​Komedi dizisi gerçek oldu… Peki, Zelenskiy Ukrayna’ya ne katacak?

Devlet Başkanı ve eşi (Reuters)
Devlet Başkanı ve eşi (Reuters)

Ukrayna’daki başkanlık seçimlerinde halk, değişim ve yolsuzluktan kurtulmak istediklerini söyleyerek, siyasi sahneye yeni atılan komedyen Vladimir Zelenskiy’i Devlet Başkanı olarak seçti.
 41 yaşındaki Zelenskiy, 43 milyonluk nüfusu olan ülkede 5 yıl boyunca Devlet Başkanlığı görevini yürütecek. Rusya ile Batı arasında bir çatışma sahasına dönüşen ülkede yeni liderin nasıl bir Rusya politikası izleyeceği ise merak konusu oldu.
Ukraynalılar,  2014 yılında eski devlet başkanı Viktor Yanukoviç’in devrilmesine neden olan halk ayaklanmasının ardından göreve gelen batı yanlısı Petro Poroşenko yerine Zelenskiy’i seçmekte tereddüt etmedi. 4 yıl önce Halkın Hizmetkârı adlı bir komedi dizisinde Devlet Başkanı rolünü oynayan Zelenskiy, oyların neredeyse 4’te 3’ünü alarak Ukrayna Devlet Başkanı seçildi.
Halk, seçimlerde son 5 yılda azalmayan yolsuzluğa ve kötüleşen ekonomik duruma dair öfkesini dile getirdi. Ülkede binlerce kişinin hayatını kaybettiği 2014 yılından bu yana Rusya'nın elinde bulunan Kırım Yarımadası ile doğuda ayrılıkçı Lugansk ve Donetsk bölgelerinde halk seçime katılmadı.
Komedi dizisi gerçek oldu
25 Ocak 1978’de Ukrayna’nın güneyindeki Kryvy Rih kentinde Yahudi bir ailede dünyaya gelen Zelenskiy, Kryvy Rih Ekonomi Enstitüsü’nde hukuk okudu ancak hukuk bürosunda çalışmadı. Erken yaşta komedyenlik ve tiyatro faaliyetlerine ilgi duymaya başlayan Zelenskiy, çok sayıda sinema ve televizyon projesinde yer aldı. 2015 yılının başlarında Halkın Hizmetkârı adlı bir komedi dizisinde oynadığı başrol ile tanınan Zelenskiy’nin dizide senaryo gereği tarih öğretmeniyken yolsuzluklara karşı yaptığı bir konuşması internette hızla yayıldı. Bu konuşma daha sonra internette izlenme rekoru kırarak halkın sevgisini kazanan bir halk kahramanının doğuşuna vesile oldu.
2018 yılında Halkın Hizmetkârı Partisi’ni kuran Zelenskiy, tıpkı dizideki gibi başkan adaylığını açıkladı. Zelenskiy, halkın güvenini yeniden kazanmak ve Ukrayna'da olumlu değişim sağlamak için siyasete girdiğini söyledi.
Evli ve 2 çocuğu olan Zelenskiy, Ukrayna’da olumlu bir siyaset oluşturma izlenimi yarattı. Ancak kişi başına düşen yıllık gelirin 10 bin dolar olduğu ve yıllık 411 milyar dolar Gayri Safi Milli Hasıla’ya sahip olan ülkenin iflasın eşiğine geldiği bu dönemde işinin kolay olacağı söylenemez. Ancak yeni Devlet Başkanı, Avrupa’nın en fakir ülkelerinden biri olan Ukrayna’da vatandaşlarına tasarruf tedbirleri almanın gerektiğini kabul ettirmenin bir yolunu arayacak. Ülkede sadece yolsuzlukla mücadele hakkında konuşmak yeterli olmayacak, çünkü halk hem yaşam standartlarında hem de göç konusunda hızlı bir iyileşme istiyor.
NATO, AB ve Rusya ilişkileri
Bir diğer büyük zorluk, Zelinskiy'nin Ukrayna'nın coğrafi ve tarihi gerçekleriyle nasıl başa çıkacağı. Bununla birlikte Zelenskiy’nin seçim kampanyasında yapılacak referandumda halkın isteğine göre NATO’ya ve Avrupa Birliği’ne (AB) katılacağına dair vaatlerde bulunduğundan da söz etmek gerek. Moskova ile anlaşmazlıkları da çözmek zorunda olan yeni Devlet Başkanı, AB’de ve NATO’da uzlaşmacı bir rol oynayarak, komşusu Rusya ile de iyi geçinmelidir.
Vladimir Zelenskiy için bir diğer zorluk ise, Halkın Hizmetkârı dizisinin yayınlandığı ‘1+1’ Televizyonu ve çok sayıda kurumun sahibi oligarşik milyarder Igor Kolomoisky’nin himayesi altından çıkmak. Ülkenin en önemli oligarklarından biri olan Kolomosky’ye ait Ukrayna’nın en büyük bankasında yolsuzluk yapıldığı bir süre önce ortaya çıkmıştı.
Devlet Başkanı rolüyle ekran karşısına çıkan Zelenskiy, şimdi halkın önüne gerçek bir Devlet Başkanı olarak çıkıyor. Peki ya Zelenskiy rolünde başarılı olabildiği gibi bu görevinde de başarılı olabilecek mi?



Hafter, Yunan şirketlerini Libya'nın ‘yeniden inşasına’ katkıda bulunmaya çağırdı

Hafter pazar akşamı Bingazi'de Yunanistan Dışişleri Bakanı ile görüştü (Libya Ulusal Ordusu Genel Komutanlığı)
Hafter pazar akşamı Bingazi'de Yunanistan Dışişleri Bakanı ile görüştü (Libya Ulusal Ordusu Genel Komutanlığı)
TT

Hafter, Yunan şirketlerini Libya'nın ‘yeniden inşasına’ katkıda bulunmaya çağırdı

Hafter pazar akşamı Bingazi'de Yunanistan Dışişleri Bakanı ile görüştü (Libya Ulusal Ordusu Genel Komutanlığı)
Hafter pazar akşamı Bingazi'de Yunanistan Dışişleri Bakanı ile görüştü (Libya Ulusal Ordusu Genel Komutanlığı)

Yunanistan, Libya Temsilciler Meclisi'nin (TM) Türkiye ile Libya arasında imzalanan tartışmalı Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası'nı onaylamasının beklendiği bu günlerde Libya ile deniz sınırlarının belirlenmesi konusunda tırmanan anlaşmazlıkları yatıştırmaya çalıştı. Atina, Dışişleri Bakanı Georgios Gerapetritis'in Bingazi ve Trablus'ta yaptığı görüşmelerle Libya’daki siyasi ve ekonomik varlığını güçlendirmeyi amaçlarken Türkiye ile imzalanan mutabakat muhtırasının onaylanmasına dair yapılacak oylama öncesinde ülkenin önde gelen aktörlerinin tutumlarını etkilemeye çalışıyor.

hyjuıo
Yunanistan Dışişleri Bakanı Georgios Gerapetritis pazar akşamı Hafter ile bir araya geldi (Libya Ulusal Ordusu Genel Komutanlığı)

Libya Ulusal Ordusu (LUO) Komutanı Mareşal Halife Hafter, Yunanistan’ın inşaat ve altyapı alanlarında uzman şirketlerini, Libya'nın çeşitli şehirlerinde ve bölgelerinde yürütülen kalkınma projelerine katılmaya çağırdı.

Pazar akşamı ülkenin doğusundaki Bingazi şehrinde Yunan Bakan Gerapetritis ile yaptığı görüşmede, iki ülke arasındaki ilişkilerin derinliğini ve bu ilişkilerin güçlendirilmesinin önemini vurgulayan Hafter, ortak çıkarları gözeterek, özellikle ekonomik, ticari ve kültürel alanlarda işbirliğini destekleme ve güçlendirme yollarını araştırdıklarını belirtti.

Öte yandan bugün Trablus'a giderek Başkanlık Konseyi ve geçici Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) yetkilileriyle görüşecek olan Yunanistan Dışişleri Bakanı, Hafter ile düzensiz göç ve deniz yetki alanları konularının yanı sıra ikili iş birliğini de görüştüğünü söyledi.

Bakanlığın resmi internet sitesinde yayınlanan açıklamada “Libya ile bizi ortak kökler ve tarih birleştiriyor, ayrıca uluslararası hukuka bağlılığımız ve Akdeniz'in halkları için barış ve refah dolu bir bölge olması konusundaki taahhüdümüz de bizi birbirimize bağlıyor” ifadeleri yer aldı.

gtyu7ı8
TM'nin önceki oturumundan bir kare (TM Başkanlığı)

Bu çerçevede Libya ile olan ‘sakin ilişkilerini’ sürdürme taahhüdünde bulunan Gerapetritis, yakın gelecekte bu ilişkilerin ilerlemesi için somut sonuçlar elde edilmesini umduğunu belirtti.

Deniz yetki alanlarının belirlenmesi

Yunanistan Dışişleri Bakanı'nın Libya’ya yaptığı ziyaret, Yunanistan'ın, Libya'nın münhasır ekonomik bölgesinin bir parçası olan Girit adasının güneyindeki ihtilaflı deniz bölgelerinde petrol ve gaz arama ruhsatları vermesine yanıt olarak Akile Salih başkanlığındaki TM'nin Libya ile Türkiye arasındaki deniz sınırlarının belirlenmesi anlaşmasını onaylamak üzere planlanan resmi oturumdan önce gerçekleşti.

Hafter ve TM tarafından desteklenen Usame Hammad liderliğindeki İstikrar Hükümeti Dışişleri Bakanlığı, Yunanistan makamlarının bu bölgelerde sondaj ihalesi açtığını duyurması üzerine geçtiğimiz pazar günü Bingazi'deki Yunanistan Konsolosu Agapios Kalognomis'i çağırarak sözlü protestosunu iletmişti.

Abdulhamid ed-Dibeybe başkanlığındaki Ulusal Birlik Hükümeti’nin (UBH) Dışişleri Bakanlığı da Yunanistan'ın bu hamlesini ‘Libya'nın egemenlik haklarının açık bir ihlali’ olarak değerlendirdi. Bakanlık, önceden yasal bir mutabakat sağlanmadan bu bölgelerdeki herhangi bir keşif ya da arama çalışmasına itiraz ettiğini belirterek ‘yapıcı diyalog ve müzakere yolunun adil ve hakkaniyetli çözümlere ulaşmak için tek seçenek’ olduğunu vurguladı.

Yunan yetkililer geçtiğimiz günlerde, ihtilaflı bölgede petrol ve doğalgaz arama ve sondaj çalışmaları yapmak üzere uluslararası şirketlerle sözleşme imzalamayı planladıklarını açıklamışlardı.

Libya ile Yunanistan arasındaki deniz yetki alanlarının belirlenmesi konusundaki anlaşmazlıklar 2004 yılına kadar uzanıyor. O yıl iki ülke arasında sınırların belirlenmesi için müzakereler başlamış, ancak Girit adasının güneyinde büyük doğalgaz rezervleri keşfedilince müzakereler başarısızlıkla sonuçlanmıştı.

Anlaşmazlıklar, 2019 yılı sonlarında UBH Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe’nin Türkiye ile Doğu Akdeniz'de petrol ve doğalgaz arama çalışmalarına izin veren yeni anlaşmalar imzalamasıyla daha da derinleşti. Ankara, bu anlaşmaları önemli deniz bölgelerindeki haklarını genişletme çabaları kapsamında imzaladı.

Askeri düzey

Askeri düzeyde ise LUO Savaş Enformasyon Birimi, askeri birliklerinin güney sınırında, bölgedeki güvenlik operasyonları kapsamında Çadlı muhaliflerin silahlı bir grubunu hedef alan ve ‘başarılı bir askeri operasyon’ olarak nitelendirdiği bir operasyon gerçekleştirdiğini duyurdu.

LUO Savaş Enformasyon Birimi, operasyonun söz konusu silahlı gruba büyük kayıplar verdirdiğini ve grup üyelerinden bazılarının esir aldığını belirtirken kara ve hava keşif birimlerinin ‘grubun geri kalanını takip etmeye devam ettiğini ve bölgedeki şüpheli hareketleri izlediğini’ kaydetti.

LUO Savaş Enformasyon Birimi, LUO’nun güney sınırlarını güvence altına alma görevini sürdürme ve ülkenin güvenliğini tehdit eden her türlü tehdide ve kaçakçılar, sınır ötesi suç çeteleri ve ülkenin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne zarar vermeyi amaçlayan herkese kararlılıkla karşı koyacağını vurguladı.

LUO Savaş Enformasyon Birimi ayrıca güney sınırında güvenliği sağlama, sınırları koruma, kaçakçılıkla mücadele ve şüpheli hareketleri izleme gibi saha görevlerini yürüten kara kuvvetleri birimlerinin çöl devriyelerinin yaygınlaştırılmasına ilişkin bir video yayınladı.

Bir diğer gelişmede LUO Güvenlik Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Halid Hafter dün Mısır Askeri Akademisi'nin askeri komuta eğitimlerini bitiren subayları kabul ederken, akademik ve askeri eğitimine devam etmenin yanı sıra ‘yeterlilik ve disipline sahip, performans ve hazırlık düzeyini etkin bir şekilde yükseltebilecek lider kadrolar oluşturmanın’ önemini vurguladı.