Kirli sulara direnmeye çalışan balıklar, nadir görülen melez bir tür ortaya çıkardı

Balıklar aşırı kirliliğin kötü etkilerine karşı koymak için hızlıca evrimleşebiliyor (The Independent)
Balıklar aşırı kirliliğin kötü etkilerine karşı koymak için hızlıca evrimleşebiliyor (The Independent)
TT

Kirli sulara direnmeye çalışan balıklar, nadir görülen melez bir tür ortaya çıkardı

Balıklar aşırı kirliliğin kötü etkilerine karşı koymak için hızlıca evrimleşebiliyor (The Independent)
Balıklar aşırı kirliliğin kötü etkilerine karşı koymak için hızlıca evrimleşebiliyor (The Independent)

ABD’deki büyük bir nakliye limanının sularında yaşayan balıklar, aşırı kirli suda hayatta kalabilmek için evrimleşerek nadir görülen melez bir türe dönüştü.  
Independent Türkçe'nin haberine göre, Teksas'taki Houston Gemi Kanalı'ndaki kirlilik, uzun süredir bölgedeki Körfez-Killifish gibi balık türlerini tehdit ediyor. Bu yüzden balıklar, kalp şekil bozukluklarını önlemek için kirli çevreye adapte olma ihtiyacı duydu.
Böylece ufak balık türleri, kirliliğin kötü etkilerine karşı koymak için hızlıca evrimleşti.
Körfez-Killifish ve uzaktan akrabası Atlantik-Killifish türleri, bu evrim sürecini hızlandırıp, nadir görülen bir melez balık üretti.
Söz konusu melez türü inceleyen Baylor Üniversitesi’nden araştırmacılar, elde ettikleri bulgulara, Science adlı akademik yayında yer verecek.
Bilim insanı Dr. Elias Oziolor çalışmaya ilişkin şu açıklamalarda bulundu:
“Doğal popülasyonların hızlıca adapte olmalarını genetik çeşitlilik sağlar. Körfez-Killifish balıklarının dev nüfusu, büyük miktarda genetik çeşitlilik içermelerine olanak tanıuor. Ancak aşırı kirli çevrede nihai çözüm, kendi genetik varyasyonları olmadı. Melezleşme yoluyla kardeş tür olan Atlantik-Killifish balıklarıyla melezlendikleri için epey şanslıydılar.”
Atlantik kıyılarındaki Killifish balıkları genelde Houston’daki akrabalarından 2 bin 400 km uzakta yaşıyor. Ancak araştırmacılar, insanların bu balık türlerini 1970'lerde kazara büyük gemilerle Houston’a taşımış olabileceğine inanıyor.
Bu balıkların Körfez'dekilerin yok olmaya başladığı bir dönemde ortaya çıktığı, ve "evrimsel kurtarma operasyonu" gerçekleştirdiği belirtiliyor.
Baylor Üniversitesi’nde çevre bilimleri profesörü ve çalışmanın ortak yazarlarından Cole Matson da “Çalışmamız melezlemenin "evrimsel kurtarma" mekanizması olarak işlediğini gösteriyor. Balıkların yaşadığı bu melezleme sadece kimyasal kirliliğe bir tepki değil, aynı zamanda küresel iklim değişikliğiyle ilişkili hızlı çevresel değişimlere de bir yanıt" dedi.



Bilim insanları "boş boş oturan" robot süpürgelere başka işler yaptırmayı önerdi

Bilim insanları, robot süpürgelerin çalışmadığı süreyi en aza indirmek amacıyla bir Roomba'yı evcil hayvanlarla oynamak da dahil 4 yeni görevi yerine getirecek şekilde yeniden programladı (Unsplash)
Bilim insanları, robot süpürgelerin çalışmadığı süreyi en aza indirmek amacıyla bir Roomba'yı evcil hayvanlarla oynamak da dahil 4 yeni görevi yerine getirecek şekilde yeniden programladı (Unsplash)
TT

Bilim insanları "boş boş oturan" robot süpürgelere başka işler yaptırmayı önerdi

Bilim insanları, robot süpürgelerin çalışmadığı süreyi en aza indirmek amacıyla bir Roomba'yı evcil hayvanlarla oynamak da dahil 4 yeni görevi yerine getirecek şekilde yeniden programladı (Unsplash)
Bilim insanları, robot süpürgelerin çalışmadığı süreyi en aza indirmek amacıyla bir Roomba'yı evcil hayvanlarla oynamak da dahil 4 yeni görevi yerine getirecek şekilde yeniden programladı (Unsplash)

Araştırmacılar, robot süpürgelerin bitki sulamak gibi basit ev işlerini yapacak şekilde modifiye edilebileceğini ortaya koydu.

Bath Üniversitesi'ndeki bilgisayar bilimcilerden oluşan bir ekip, bir Roomba'yı, boşta kaldığı saatlerde faydasını en üst düzeye çıkarmak amacıyla 4 yeni görevi yerine getirecek şekilde yeniden programladı.

Yeni işlevler arasında telefonları şarj etmek, evcil hayvanların canlı görüntüsünü sağlamak, ekranları duvarlara yansıtmak ve rahatsızlık verebilecek kişileri engellemek yer alıyor.

Araştırmacılar robot süpürgenin nispeten basit bazı değişikliklerle gerçekleştirebileceği, üzerine takılı bir lazer kalemle kedilerle oynamak ve arabadan eve alışveriş torbası taşımak gibi yüzün üzerinde görev belirledi. 

Bath Üniversitesi Bilgisayar Bilimleri Bölümü'nde doktora öğrencisi olan ve modifikasyonları bulan Yoshiaki Shiokawa "Elektrikli robot süpürgeler ve çim biçme makineleri gibi mobil ev robotları sınırlı, tek görevli cihazlar olarak algılanıyor ancak pratik görevlerde yeterince kullanılmadıklarına dair güçlü bir argüman var. Günün büyük bir bölümünde boş boş oturuyorlar" diyor.

Onları bir dizi ek işlevi yerine getirmek üzere evde fiziksel olarak gezinecek şekilde programlayarak kullanımlarını temel görevlerinin ötesine taşımalıyız. Roomba'lar ev asistanlarına dönüştürülebilseydi hanelerin ne kadar daha verimli çalışacağını bir düşünün.

Shiokawa, robot süpürgelerin halihazırda günde ortalama sadece 1 saat 47 dakika temizlik yaptığını, bunun da büyük miktarda değerlendirilmeyen potansiyel anlamına geldiğini belirtiyor.

Araştırmacılar tarafından önerilen diğer uygulamalar arasında kayıp eşyaları aramak, kargoları alıp teslim etmek ve "kart oyunu oynamak" var.

Benzer işlevler robotik çim biçme makineleri gibi diğer ev robotlarına da eklenebilir.

Bath Bilgisayar Bilimleri Bölümü öğretim üyesi Dr. Adwait Sharma, "Boş durdukları vakit, değer katan etkileşimler için benzersiz fırsatlar sunuyor ve günlük hayatımıza sorunsuz bir şekilde uyum sağlayabilen uyarlanabilir robotlara ve entegre sistemlere yönelik artan ihtiyaçla uyumluluk gösteriyor" diyor.

Örneğin bir robot süpürge boş zamanlarını ev güvenliğini izlemek, bitkileri sulamak veya oturan yaşlı bir kişinin ayağa kalkmasına yardım etmek için kullanabilir. Bu görevler robotun gelişmiş sensörlerinin yanı sıra hareket kabiliyetinden de yararlanır.

vfgbhyju
Araştırmacılar robot süpürgeler için 104 potansiyel uygulama belirledi ( Bath Üniversitesi)

Bilim insanları geliştirilmiş robotu "Beyond vacuuming: How can we exploit domestic robots’ idle time?" (Süpürmenin ötesinde: Ev robotlarının boş zamanlarından nasıl faydalanabiliriz?) başlıklı yeni bir makalede detaylandırıyor.

Çalışma bu hafta Japonya'nın Yokohama kentinde düzenlenen CHI Bilgisayar Sistemlerinde İnsan Faktörleri Konferansı'nda sunuldu.

Independent Türkçe