Kirli sulara direnmeye çalışan balıklar, nadir görülen melez bir tür ortaya çıkardı

Balıklar aşırı kirliliğin kötü etkilerine karşı koymak için hızlıca evrimleşebiliyor (The Independent)
Balıklar aşırı kirliliğin kötü etkilerine karşı koymak için hızlıca evrimleşebiliyor (The Independent)
TT

Kirli sulara direnmeye çalışan balıklar, nadir görülen melez bir tür ortaya çıkardı

Balıklar aşırı kirliliğin kötü etkilerine karşı koymak için hızlıca evrimleşebiliyor (The Independent)
Balıklar aşırı kirliliğin kötü etkilerine karşı koymak için hızlıca evrimleşebiliyor (The Independent)

ABD’deki büyük bir nakliye limanının sularında yaşayan balıklar, aşırı kirli suda hayatta kalabilmek için evrimleşerek nadir görülen melez bir türe dönüştü.  
Independent Türkçe'nin haberine göre, Teksas'taki Houston Gemi Kanalı'ndaki kirlilik, uzun süredir bölgedeki Körfez-Killifish gibi balık türlerini tehdit ediyor. Bu yüzden balıklar, kalp şekil bozukluklarını önlemek için kirli çevreye adapte olma ihtiyacı duydu.
Böylece ufak balık türleri, kirliliğin kötü etkilerine karşı koymak için hızlıca evrimleşti.
Körfez-Killifish ve uzaktan akrabası Atlantik-Killifish türleri, bu evrim sürecini hızlandırıp, nadir görülen bir melez balık üretti.
Söz konusu melez türü inceleyen Baylor Üniversitesi’nden araştırmacılar, elde ettikleri bulgulara, Science adlı akademik yayında yer verecek.
Bilim insanı Dr. Elias Oziolor çalışmaya ilişkin şu açıklamalarda bulundu:
“Doğal popülasyonların hızlıca adapte olmalarını genetik çeşitlilik sağlar. Körfez-Killifish balıklarının dev nüfusu, büyük miktarda genetik çeşitlilik içermelerine olanak tanıuor. Ancak aşırı kirli çevrede nihai çözüm, kendi genetik varyasyonları olmadı. Melezleşme yoluyla kardeş tür olan Atlantik-Killifish balıklarıyla melezlendikleri için epey şanslıydılar.”
Atlantik kıyılarındaki Killifish balıkları genelde Houston’daki akrabalarından 2 bin 400 km uzakta yaşıyor. Ancak araştırmacılar, insanların bu balık türlerini 1970'lerde kazara büyük gemilerle Houston’a taşımış olabileceğine inanıyor.
Bu balıkların Körfez'dekilerin yok olmaya başladığı bir dönemde ortaya çıktığı, ve "evrimsel kurtarma operasyonu" gerçekleştirdiği belirtiliyor.
Baylor Üniversitesi’nde çevre bilimleri profesörü ve çalışmanın ortak yazarlarından Cole Matson da “Çalışmamız melezlemenin "evrimsel kurtarma" mekanizması olarak işlediğini gösteriyor. Balıkların yaşadığı bu melezleme sadece kimyasal kirliliğe bir tepki değil, aynı zamanda küresel iklim değişikliğiyle ilişkili hızlı çevresel değişimlere de bir yanıt" dedi.



Cep telefonu deneyinin sonuçları bilim insanlarını şaşırttı

Fotoğraf: Unplash
Fotoğraf: Unplash
TT

Cep telefonu deneyinin sonuçları bilim insanlarını şaşırttı

Fotoğraf: Unplash
Fotoğraf: Unplash

Araştırmacılar, işyerinde akıllı telefonunuzu kenara koymanın ertelemeyi durdurmak için yeterince iyi bir strateji olmayabileceğini söyledi.

Akıllı telefon erişiminin sınırlandırılması kullanımın azalmasına sağlasa da yakın zamanda yapılan çalışmada, katılımcıların sadece odaklarını farklı bir cihaza kaydırdığı tespit edildi.

Londra Ekonomi Okulu'ndan araştırmacı Dr. Maxi Heitmayer yaptığı açıklamada, "Bu çalışma, akıllı telefonu bir kenara bırakmanın işin bölünmesini ve ertelemeyi azaltmak ya da odaklanmayı artırmak için yeterli olmayabileceğini gösteriyor" dedi.

Sorun cihazın kendisinden değil, cihazlarımızla geliştirdiğimiz alışkanlık ve rutinlerden kaynaklanıyor.

Heitmayer, Frontiers in Computer Science adlı akademik dergide yayımlanan çalışmanın yazarı.

Bu küçük deneyde Londra'da yaşayan, çalışan ya da okuyan 22 katılımcı yer aldı. Çoğunluğu kendini kadın olarak tanımlıyordu ve yaşları 22'yle 31 arasındaydı.

Katılımcılardan iki gün boyunca özel, ses geçirmez odada çalışmaları ve normalde iş için yanlarında bulundurdukları cihazları getirmeleri istendi. Özellikle, bildirim ayarlarında herhangi bir değişiklik yapmadılar.

Deneylerden birinde telefonlar doğrudan katılımcıların masasına yerleştirildi. Bir diğerindeyse telefon, yaklaşık 1,5 metre uzaklıktaki ayrı bir masaya yerleştirildi. Telefon daha uzakta olduğunda, araştırmacılar daha az kullanıldığını ancak dikkatin daha yakındaki dizüstü bilgisayara kaydığını tespit etti.

Heitmayer, "Bu sizin sevdiklerinizle ve işinizle olan bağlantınız. Navigasyon sisteminiz, çalar saatiniz, müzik çalarınız ve bilgi kaynağınız. Beklendiği üzere kişiler, her şeyi yapan araca yöneliyor" dedi.

Net amacınız olmasa bile, sosyal medya hesaplarınızı içerdiğini ve eğlence sağlayabileceğini biliyorsunuz.

Kişilerin işin bölünmesinin önüne geçmek için yapabileceği şeyler var. Bildirimlerini belirli zamanlarda gelecek şekilde ayarlayabilirler. Telefonlarını sessize alabilirler.

Ancak özellikle sosyal medya uygulamalarının cazibesinden ötürü çekim gücü epey yüksek. Reviews.org'un 2023'teki araştırmasına göre, Amerikalıların yüzde 40'ından fazlası telefonlarına bağımlı olduğunu kabul ediyor.

Heitmayer, "Telefonlarımızı kullanırken her birimizin verdiği ve hiç adil olmayan bir savaş var" diye açıkladı.

Telefonların içinde bulunan ve en çok dikkat çeken şeyler, onları kullanma isteğimize karşı koyamamamızdan büyük kazanç sağlayan büyük şirketler tarafından geliştiriliyor. Tüm bunlar kelimenin tam anlamıyla bile bile yapılıyor.

Independent Türkçe