BM: Hayvanlar ve bitkileri katledersek insanlar da yok olur

Arılar gibi türlerin nüfusundaki azalma, insanların yaşamları için önemli doğal kaynakları tehlikeye atıyor (The Independent)
Arılar gibi türlerin nüfusundaki azalma, insanların yaşamları için önemli doğal kaynakları tehlikeye atıyor (The Independent)
TT

BM: Hayvanlar ve bitkileri katledersek insanlar da yok olur

Arılar gibi türlerin nüfusundaki azalma, insanların yaşamları için önemli doğal kaynakları tehlikeye atıyor (The Independent)
Arılar gibi türlerin nüfusundaki azalma, insanların yaşamları için önemli doğal kaynakları tehlikeye atıyor (The Independent)

İnsanlığın geleceği, ekosistemi bozarak bitkiler ve hayvanların yaşamında yol açtığı büyük çaplı tahribat nedeniyle tehlikede. 
Uzmanlar, biyoçeşitlilikte yaşanan kaybın insan ırkını en az iklim değişikliğikadar tehdit ettiğini belirtirken, dünyanın 6. büyük kitlesel yok oluşunda 1 milyona yakın türün tükenebileceğini belirtiyor. 
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, Birleşmiş Milletler’in (BM) doğadaki yaşama dair hazırladığı ve açıklanması beklenen genel değerlendirme raporunda, acilen harekete geçilmemesi halinde insanların şimdiki ve gelecekteki nesillerinin risk altında olduğu uyarısının yer aldığı belirtiliyor. 
Bin 800 sayfalık raporda, hükümetlerin ve siyasete yön veren diğer mekanizmaların kararlarını temel alan gelecek senaryolarına yer verilirken, konuyla ilgili kurtarma planları da öneriliyor. 
Raporda insanların ormanları, sulak bölgeleri ve diğer vahşi yaşam alanlarını yok ettiği, böylece dünyanın nefes alınabilir havasına, verimli topraklarına ve içilebilir sularına zarar verdiği ifade ediliyor.
Raporda ayrıca, insanlığı tehdit eden doğadaki yıkımın, yine insan kaynaklı iklim değişikliği kadar büyük olacağının altınının çizilmesi bekleniyor.
BBC’nin raporun yazarlarına dayandırdığı bilgiye göre, söz konusu çalışma dünyaya “toplumsal ve ekolojik acil durum” çağrısı yapıyor. 
Daha yayımlanmadan içeriğine dair bilgilerin sızdığı rapor ayrıca, dünyada toprak yüzeyinin 4’te 3’ünün değiştiğini ortaya koyuyor.
Rapordan çıkması beklenen diğer detaylar arasında, okyanus balıklarının varlıklarını sürdürmenin sınırına geldiği, böceklerin, özellikle de arıların polen taşıma faaliyetlerinin bitmesinin besin ürünlerinin tedarikini sarsacağı uyarısı yer alıyor.
Çalışmaları 3 yıl süren ve yüzlerce uzmanın katılımıyla hazırlanan raporun duyurulacağı Paris’teki toplantıda 130 ülkeden diplomatlar bir araya gelecek. 
Biyoçeşitlilik ve Ekosistem Hizmetleri üzerine Hükümetlerarası Bilim-Siyaset Platformu (IPBES) Başkanı Robert Watson, raporla ilgili değerlendirmesinde “Türlerin, ekosistemin ve genetik çeşitliliğin yok olması, daha şimdiden insanlığın geleceği için küresel ve nesillerarası bir tehdit” dedi.
Gelecek yıllarda insanlığın önündeki en temel zorluğun, doğanın paha biçilemez katkılarını korumak olduğunu vurgulayan Watson, “Her düzeyde hazırlanacak politikalar, çabalar ve adımlar, yalnızca bilgi ve kanıtlara dayalı olmaları halinde başarı getirecektir” ifadelerini kullandı.
Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) geçen yıl açıkladığı Yaşayan Gezegen adlı raporunda, memeliler, kuşlar, sürüngenler ve amfibilerin nüfusunun 40 yılda yüzde 60 azaldığını ortaya koymuştu. 



Jeff Bezos'un 100 milyon dolar yatırım yaptığı uydu kayboldu

MethaneSAT dünyanın en gelişmiş metan izleme uydularından biriydi (MethaneSAT/EDF)
MethaneSAT dünyanın en gelişmiş metan izleme uydularından biriydi (MethaneSAT/EDF)
TT

Jeff Bezos'un 100 milyon dolar yatırım yaptığı uydu kayboldu

MethaneSAT dünyanın en gelişmiş metan izleme uydularından biriydi (MethaneSAT/EDF)
MethaneSAT dünyanın en gelişmiş metan izleme uydularından biriydi (MethaneSAT/EDF)

Milyarder Jeff Bezos'un desteklediği bir metan izleme uydusunun operatörleri, aracın uzayda kaybolduğunu söyledi.

Mart 2024'te fırlatılan 88 milyon dolarlık MethaneSAT, 20 Haziran'da sinyali kaybolduğunda petrol ve doğalgaz üreten bölgelerdeki metan salımlarını ölçüyordu.

ABD merkezli kâr amacı gütmeyen kuruluş Çevre Savunma Fonu (Environmental Defense Fund / EDF), operatörlüğünü yaptığı uydunun güç kaynağının kesildiğini ve "muhtemelen kurtarılamayacağını" ifade etti. Uydunun bilinen son konumu Norveç üzerindeydi.

Örgüt, Amazon'un kurucusunun oluşturduğu hayırsever bir girişim olan Bezos Dünya Fonu'nun (Bezos Earth Fund) verdiği 100 milyon dolarlık hibeyle MethaneSAT'i geliştirip fırlatmıştı.

EDF yaptığı açıklamada kayba rağmen bu görevin, metan salımları hakkında bir dizi kritik bulgu edindiğini belirtti.

Açıklamada, "Görev, bilimsel ve teknolojik başarısının yanı sıra hem endüstri hem de dünya çapındaki düzenleyiciler üzerindeki kalıcı etkisi açısından olağanüstü bir başarı sergiledi" ifadelerine yer verildi.

MethaneSAT sayesinde petrol ve doğalgaz üretim alanlarından salınan metanın dağılımı ve hacmi hakkında kritik bilgiler edindik. Ayrıca uzaydan gelen ölçümleri yorumlayıp bunları salınan metan hacimlerine dönüştürmek konusunda eşi benzeri görülmemiş bir beceri geliştirdik. Bu beceri diğer görevlerde de değerli olacak.

Metan salımlarının küresel çaptaki insan kaynaklı sıcaklık artışlarının yaklaşık üçte birine yol açtığı tahmin ediliyor.

Gelişmiş spektrometrelerle donatılan MethaneSAT, geniş bir alandaki metan seviyelerini düşük seviyelerde bile tespit etmeyi başararak dünyanın en gelişmiş metan izleme uydularından biri haline geldi.

Uydu, bazı bölgelerde bildirilenden 10 kat daha yüksek seviyeleri gözlemleyerek dünya çapında metan salımlarının kayda değer derecede daha iyi anlaşılmasını sağlayan çeşitli bulgular elde etti.

Proje lideri Steven Hamburg mayısta LinkedIn'de paylaştığı bir gönderide "MethaneSAT olağanüstü veriler üretti" demişti.

MethaneSAT yeni bir şeffaflık ve sorun çözme çağını başlatıyor... Bu iddialı bir görev ve uzay görevleri zorludur. Ancak iklim de biz de bekleyemeyiz.

EDF, MethaneSAT'in çalışmalarını sürdürmek için başka bir uydu fırlatma ihtimalini henüz elemedi.
Independent Türkçe