İsrail, Suriye’de kullandığı F-35 tecrübesini Avrupalılarla paylaşacak

Berlin’de bir fuarda sergilenen F-35 savaş uçağı (Arşiv-Reuters)
Berlin’de bir fuarda sergilenen F-35 savaş uçağı (Arşiv-Reuters)
TT

İsrail, Suriye’de kullandığı F-35 tecrübesini Avrupalılarla paylaşacak

Berlin’de bir fuarda sergilenen F-35 savaş uçağı (Arşiv-Reuters)
Berlin’de bir fuarda sergilenen F-35 savaş uçağı (Arşiv-Reuters)

İsrail Hava Kuvvetleri, Avrupa’da ABD yapımı F- 35 savaş uçaklarıyla ilgili yapılacak uluslararası tatbikata katılmak ve Suriye’de kullandığı bu uçaklar hakkında fikir vermek üzere İngiliz Hava Kuvvetleri’nden bir davet aldı.
İsrail Hava Kuvvetleri’nden bir yetkili İsrail’in bu daveti, söz konusu uçakların sahada kullanılmasında en deneyimli ülke olmasından aldığını belirtti. Yetkili, “ABD Hava Kuvvetleri pilotlarının bile bizimkine benzer bir tecrübesi yok. Bu tatbikat türünde bir ilk olan modern uçakların performansı inceleme ve saha çalışmalarını geliştirmek için yapılıyor. Bu uçakları kullanan herkes bizden duyduklarından memnun olacaklardır” dedi.
2013 senesinde üretilen F-35’lerin bazı hataları ortaya çıkınca dünyada bu uçakları kullanan az sayıda ülke uçakların sahadaki performansıyla ilgili bilgi sahibi olmak istiyordu. 2014 yılında uçakta ortaya çıkan bu sorunlardan dolayı üretimine ara verilmişti. ABD Hava Kuvvetleri, yakıt tanklarının içindeki elektronik sistemleri soğutan yalıtım hatlarındaki sorunlardan dolayı F-35 savaş uçağı üretimini durdurma kararı aldığını açıklamıştı. Bu etkenlerden ötürü bazı ülkeler uçakların performanslarından tatmin olmak için ortak bir tatbikat yapma kararı aldı. Bu tatbikatlardan ilki ABD, İtalya, Yunanistan, Almanya ve diğer bazı ülkelerin hava kuvvetlerinin katılımıyla Kasım ayında İsrail'de yapılacak olan “Mavi Bayrak Tatbikatı” olacak. Ancak en büyük tatbikat, ABD ve İsrail'in katılımıyla İngiltere ve diğer Avrupa ülkelerinde yapılacak.
F-35’lerin özellikleri
F-35, dünyanın en gelişmiş savaş uçağı olarak kabul edilmektedir. Lockheed Martin tarafından üretilen bu uçağın boyu 15,7 metre olup yüksekliği 4,33 metredir. Saatte 2 bin km hıza ulaşabilen bu uçak, radarların tespit edemediği çok fonksiyonlu bir avcı uçağıdır. Gelişmiş Rus S-300, S-400 füzeleri bu uçakları düşüremez. Bu nedenle “hayalet savaşçı” adını almışlardır. En zor hava koşullarında bile uçabilir. Başlıca özelliklerinden biri, yakıt ikmaline gerek kalmadan uzun mesafelere uçabilmesi ve 2 bin 200 km menzile sahip olması. Lazer güdümlü bombalar, güdümlü füzeler ve havadan havaya füzeler dâhil olmak üzere çeşitli silahlar taşıyabiliyor.
F-35 savaş uçağının geliştirilmesi programına 400 milyar dolar gibi yüksek maliyetle de olsa çok sayıda ülke katıldı. Tek bir uçağın maliyeti 110 milyon dolara ulaşıyor. Bu projeye katılan devletlerden biri de İsrail. Ancak İsrail’in bu katılımı ABD’nin Çin ile ticari güvenlik bağları nedeniyle 2003 yılında iki yıl donduruldu. 2005 yılında İsrail bu projeye tekrar dâhil edildi. İsrail bu uçaklardan 48’ini aldı. Bu uçakların 2022 yılında teslim edilmesi bekleniyor. İsrail sınır ötesi gözetleme işinde bu uçakları kullanıyor. Yine Suriye’deki İran hedeflerini bu uçaklarla vuruyor.
Bahsi geçen İsrailli yetkili bu tecrübenin F-35’leri kullanan herkes için büyük önem taşıdığına işaret ederek İsrail’in bu tatbikata katılıp uçakla ilgili dersler vermekten memnuniyet duyacağını belirtti.



İHA'lar cepheleri ateşe verirken İsrail uzun soluklu bir savaşa hazırlanıyor

İsrail savunması cumartesi günü Tel Aviv semalarında İran'ın füze saldırılarına karşı koyarken (AP)
İsrail savunması cumartesi günü Tel Aviv semalarında İran'ın füze saldırılarına karşı koyarken (AP)
TT

İHA'lar cepheleri ateşe verirken İsrail uzun soluklu bir savaşa hazırlanıyor

İsrail savunması cumartesi günü Tel Aviv semalarında İran'ın füze saldırılarına karşı koyarken (AP)
İsrail savunması cumartesi günü Tel Aviv semalarında İran'ın füze saldırılarına karşı koyarken (AP)

İsrail-İran çatışması dün, savaşın dokuzuncu gününde daha da şiddetlendi. İsrail hava savunması şafak vakti İran'ın insansız hava araçları (İHA) ve füzelerine karşı koyarken Tel Aviv, İran’daki nükleer ve askeri tesislere yönelik saldırılarının kapsamını genişletti. İsfahan'daki santrifüj üretim tesisleri, füze ve İHA fırlatma rampaları, ülkenin çeşitli şehirlerindeki radar ve hava savunma sistemlerini hedef alan İsrail, İran Devrim Muhafızları Ordusu’nun (DMO) üst düzey üç komutanına suikast düzenledi. Suikast düzenlenen isimler arasında DMO’ya bağlı Kudüs Gücü'nün Filistin'den sorumlu komutanı Tuğgeneral Said İzedi de bulunuyordu.

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz yaptığı açıklamada İzedi’nin İran’ın Kum şehrindeki bir daireye düzenlenen hava saldırısında öldürüldüğünü söyledi. Katz, operasyonu ‘büyük bir istihbarat başarısı’ olarak nitelendirdi.

Öte yandan İran, İsrail’e yönelik ‘karmaşık’ olarak nitelendirilen operasyonlarda arka arkaya İHA’lar ve füzeler fırlattı. DMO, Şahid 136 kamikaze İHA’ların füzelerle eş zamanlı olarak harekete geçirildiğini açıkladı.

Tüm bu gelişmeler yaşanırken İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, İran ile savaşın uzun süreceğine dair uyardı. Zamir, İsrail'in “tarihindeki en karmaşık kampanyayı” yürüttüğünü ve çeşitli senaryolara hazırlandığını vurguladı. Ancak dün akşam İsrail kaynaklı haberlerde, Tel Aviv'in ABD’nin müdahale etmemesi halinde savaşın iki ila üç hafta süreceğini öngördüğü belirtildi. Cenevre'de İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ile Avrupa ülkelerinin dışişleri bakanları ile arasında yapılan müzakerelerin ertesi günü, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile gerçekleştirdiği görüşmede, “İsrail’in devam eden saldırganlığına yanıtımız daha yıkıcı olacak” dedi.

Diğer yandan İran, dün İstanbul'da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda Müslüman ülkelerin geniş çaplı dayanışmasıyla karşılandı. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan toplantıda yaptığı konuşmada, ‘İsrail'in kardeş ülke İran'a yönelik açıkça gerçekleştirdiği askeri saldırılarının derhal durdurulması, gerginliğin tırmanmasının önlenmesi ve müzakere sürecine geri dönülmesi’ çağrısında bulundu.

ABD Başkanı Donald Trump’ın İran’a doğrudan askeri müdahaleyi düşündüğü bilgileri ortada dolaşırken, ABD ordusu güçlerini yeniden konumlandırmaya devam etti. Reuters'a konuşan ABD'li iki yetkili, Washington'ın stratejik bombardıman uçakları B-2'leri Pasifik'teki Guam Adası’na göndereceğini söyledi. Bu adımın İran'a baskı uygulamak amacıyla atıldığı yorumları yapıldı.