Mekke’deki Saat Kulesi Müzesi, ziyaretçilerine zaman ve evren hakkında bilgi sunuyor

Mekke'deki Saat Kulesi Müzesi
Mekke'deki Saat Kulesi Müzesi
TT

Mekke’deki Saat Kulesi Müzesi, ziyaretçilerine zaman ve evren hakkında bilgi sunuyor

Mekke'deki Saat Kulesi Müzesi
Mekke'deki Saat Kulesi Müzesi

Mekke’deki Saat Kulesi Müzesi, Ramazan ayının başlamasıyla birlikte ziyaretçilerin kozmik inanç yolculuğuna girmesi için zaman ve evren hakkında geniş bilgiler sunuyor.
Muhammed bin Selman bin Abdulaziz Vakfı (Misk) tarafından işletilen Saat Kulesi Müzesi, Mekke’nin en yüksek noktasında yer alıyor. Müze, ziyaretçilerine evren ve galaksi tanıtımından başlayarak Mekke’deki saatin tanıtımını da kapsayan bir turla hizmet sunuyor.
Ramazan ayı boyunca her gün ziyaretçilere kapılarını açan müzede, ziyaretçiler hem güneş hem de ay saatlerinin yanı sıra nanosaniyeleri kullanarak zamanın nasıl ölçüldüğünü öğreniyor. Müzenin 1. katında dünyanın en büyük saati hakkında bilgi alan ziyaretçiler, özellikle Müslümanlar için referans olan ay ve güneş saatleri hakkında geniş bilgiler ediniyor.
Müzenin 2. katında insanların binlerce yıl boyunca zamanı ölçmek için kullandığı su saatleri, güneş saatleri ve cep saatleri tanıtılıyor.
Müzenin 3. katında, ziyaretçilere güneş, ay ve atmosfer hakkında geniş bilgiler sunuluyor. Bu katta en yüksek teknoloji teleskop sistemi tarafından izlenen güneş tutulmasından ve ayın evreleri hakkında açıklamalar yer alır.
4. katta ise evren, galaksi ve Samanyolu’nu anlatan engin bilgiler bulunur.
Mekke'deki en yüksek nokta olan saat kulesinin terasta, ziyaretçiler Mescid-i Haram’ı izleme fırsatı da yakalayabiliyor.



Tahtakurularının sayısında neden patlama yaşandığı tespit edildi

İnsanlar şehirlerde yoğunlaşmaya başlamadan önce tahtakurularının popülasyonu yok olmanın eşiğindeydi (AP)
İnsanlar şehirlerde yoğunlaşmaya başlamadan önce tahtakurularının popülasyonu yok olmanın eşiğindeydi (AP)
TT

Tahtakurularının sayısında neden patlama yaşandığı tespit edildi

İnsanlar şehirlerde yoğunlaşmaya başlamadan önce tahtakurularının popülasyonu yok olmanın eşiğindeydi (AP)
İnsanlar şehirlerde yoğunlaşmaya başlamadan önce tahtakurularının popülasyonu yok olmanın eşiğindeydi (AP)

Tahtakuruları 50 bin yıldan uzun süredir insanların uykusunu bölüyor olabilir ancak yeni bir araştırmaya göre, insanlar mağaraları terk edip ilk şehirleri kurduklarında bu böceklerin nüfusunda gerçekten patlama yaşandı.

Bilimsel dergi Biology Letters'ta yayımlanan araştırma, tahtakurularının genetiğini inceledi ve binlerce yıl önce iki soya ayrıldıklarını ortaya çıkardı: Biri yarasalarda kalırken, diğeri insanları hedef aldı.

Buzul Çağı'na gelindiğinde her iki popülasyon da genel olarak azalmıştı ve yarasalarla ilişkili soy hiç eski haline dönemedi. Ancak kentsel tahtakuruları, insan yerleşimlerinin şehirlere yayılmasıyla birlikte toparlanarak çoğalmaya başladı.

İnsanlar yaklaşık 12 bin yıl önce Mezopotamya gibi yerlerde ilk şehirleri kurup nüfuslarında patalama yaşanmaya başlayınca, insan derisiyle beslenen bu küçük parazit böceklerin nüfusu da fırladı ve bu tür, insanlığın ilk haşerelerinden biri haline geldi.

Joseph R. ve Mary W. Wilson Kentsel Entomoloji doçenti Warren Booth, "Bu mantıklı çünkü modern insanlar yaklaşık 60 bin yıl önce mağaralardan çıktı" diyor.

Bu insanlarla birlikte mağaralarda yaşayan tahtakuruları vardı ve mağaralardan çıktıklarında popülasyonun bir alt kümesini de yanlarında götürdüler, dolayısıyla insanlarla ilişkili soyda daha az genetik çeşitlilik var.

Öğretim üyesi Booth, bilim sitesi Phys.org'a yaptığı açıklamada "Asıl ilginç kısım, son 100 ila 120 yılda neler olduğunu incelemek olacak" diyor.

Tahtakuruları eski dünyada epey yaygındı ancak haşere kontrolü için DDT [dikloro-difenil-trikloroetan] kullanılmaya başlandıktan sonra popülasyonlar çöktü. Esasen ortadan kaldırıldıkları düşünülüyordu fakat 5 yıl içinde, böcek ilacına dirençli bir halde yeniden ortaya çıkmaya başladılar.

Tahtakurusu istilaları 2022 ve 2024 arasında yüzde 35'lik çarpıcı bir artış gösterirken, hamamböceği temizleme çağrıları da aynı dönemde yüzde 13 oranında yükseldi.

Independent Türkçe