Mekke’deki Saat Kulesi Müzesi, ziyaretçilerine zaman ve evren hakkında bilgi sunuyor

Mekke'deki Saat Kulesi Müzesi
Mekke'deki Saat Kulesi Müzesi
TT

Mekke’deki Saat Kulesi Müzesi, ziyaretçilerine zaman ve evren hakkında bilgi sunuyor

Mekke'deki Saat Kulesi Müzesi
Mekke'deki Saat Kulesi Müzesi

Mekke’deki Saat Kulesi Müzesi, Ramazan ayının başlamasıyla birlikte ziyaretçilerin kozmik inanç yolculuğuna girmesi için zaman ve evren hakkında geniş bilgiler sunuyor.
Muhammed bin Selman bin Abdulaziz Vakfı (Misk) tarafından işletilen Saat Kulesi Müzesi, Mekke’nin en yüksek noktasında yer alıyor. Müze, ziyaretçilerine evren ve galaksi tanıtımından başlayarak Mekke’deki saatin tanıtımını da kapsayan bir turla hizmet sunuyor.
Ramazan ayı boyunca her gün ziyaretçilere kapılarını açan müzede, ziyaretçiler hem güneş hem de ay saatlerinin yanı sıra nanosaniyeleri kullanarak zamanın nasıl ölçüldüğünü öğreniyor. Müzenin 1. katında dünyanın en büyük saati hakkında bilgi alan ziyaretçiler, özellikle Müslümanlar için referans olan ay ve güneş saatleri hakkında geniş bilgiler ediniyor.
Müzenin 2. katında insanların binlerce yıl boyunca zamanı ölçmek için kullandığı su saatleri, güneş saatleri ve cep saatleri tanıtılıyor.
Müzenin 3. katında, ziyaretçilere güneş, ay ve atmosfer hakkında geniş bilgiler sunuluyor. Bu katta en yüksek teknoloji teleskop sistemi tarafından izlenen güneş tutulmasından ve ayın evreleri hakkında açıklamalar yer alır.
4. katta ise evren, galaksi ve Samanyolu’nu anlatan engin bilgiler bulunur.
Mekke'deki en yüksek nokta olan saat kulesinin terasta, ziyaretçiler Mescid-i Haram’ı izleme fırsatı da yakalayabiliyor.



Gençlerdeki sindirim sistemi kanserlerinde çarpıcı artış

Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal kanserlerde çarpıcı bir artış var (Unsplash)
Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal kanserlerde çarpıcı bir artış var (Unsplash)
TT

Gençlerdeki sindirim sistemi kanserlerinde çarpıcı artış

Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal kanserlerde çarpıcı bir artış var (Unsplash)
Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal kanserlerde çarpıcı bir artış var (Unsplash)

Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal (GI) kanserlerde çarpıcı bir artış yaşanıyor.

Araştırmacılar perşembe günü The Journal of the American Medical Association'da (JAMA) yayımlanan incelemede, kalınbağırsak veya pankreas kanseri gibi gastrointestinal kanserlerin "ABD'de erken yaşta ortaya çıkan kanserler arasında en hızlı artış gösterenler" olduğunu belirtiyor.

Erken yaşta ortaya çıkan gastrointestinal kanserler arasında ABD birinciliğini, kolon veya rektumda gelişen kalınbağırsak kanseri 2022'de aldı ve 20 bin 800'ü aşkın kişiye teşhis kondu.

Mide zarında gelişen mide kanseri o yıl 2 bin 689 kişide teşhis edilirken, onu 2 bin 657'yle pankreas kanseri ve 875'le yemek borusu kanseri izledi.

Erken yaşta görülen gastrointestinal kanserlerin çoğu obezite, kötü beslenme ve orta derecede hareketsiz bir yaşam tarzı gibi, değiştirilebilecek risk faktörleriyle bağlantılı. Sigara ve içki içmek de diğer risk faktörleri arasında.

Dana-Farber Kanser Enstitüsü Genç Yaşta Ortaya Çıkan Kalınbağırsak Kanseri Merkezi Direktörü Dr. Kimmie Ng, ortak yazarlarından olduğu inceleme hakkında NBC News'a yaptığı açıklamada, "İnsanların bebekken, çocukken ve ergenlik çağındayken yaptıkları ya da maruz kaldıkları şeyler, muhtemelen genç yetişkinlikte kansere yakalanma risklerine katkı sağlıyor" diyor.

Aile geçmişi ve kalıtsal sendromlar gibi, hastaların üzerinde kontrol sahibi olmadığı risk faktörleri de var. Erken yaşta görülen kalınbağırsak kanserinden muzdarip kişilerde bağırsak iltihabı olabilir.

Araştırmacılar incelemede şöyle yazıyor:

Erken yaşta ortaya çıkan GI kanser hastalarının durumu, daha geç yaşta ortaya çıkan GI kanser hastalarına benzer veya daha kötü seyrediyor. Bu da gelişmiş önleme ve erken teşhis yöntemlerine duyulan ihtiyacı vurguluyor.

Amerikan Kanser Derneği (American Cancer Society/ACS), kalınbağısak kanseri riski ortalama düzeyde olan kişilerin 45 yaşında düzenli taramaya başlamasını öneriyor. ACS, 2018'den önce taramaların 50 yaşında başlamasını tavsiye ediyordu.

Kâr amacı gütmeyen Kalınbağırsak Kanseri Birliği'nin baş tıbbi danışmanı Dr. John Marshall, yer almadığı inceleme hakkında NBC News'a "Eskiden bu yaş grubunda hiç görülmezdi ama şimdi 20, 30 ve 40'lı yaşlarında kolon kanserine yakalananların sayısında kayda değer bir artış var" diyor.

Gastrointestinal kanseri olan genç hastaların hayatta kalma oranlarının, neden yaşlılardan daha kötü olduğu belirsizliğini koruyor.

New Jersey'deki Rutgers Kanser Enstitüsü ve RWJBarnabas Health'ten gastrointestinal onkoloji direktörü Dr. Howard Hochster, NBC News'a, dahil olmadığı inceleme hakkında şu ifadeleri kullanıyor: 

Bana göre bu, hastalığı daha ileri bir aşamada saptamamızdan kaynaklanıyor çünkü spesifik olmayan bu şikayetlerde bulunan genç bir kişiyi görünce, gerçekten kolon veya diğer GI kanserler akla gelmiyor.

Ancak Ng, kanserin evresi hesaba katıldığında bile genç hastaların hayatta kalma oranlarının daha kötü göründüğünü söyleyerek bunun biyolojik bir nedeni olup olmadığını sorguluyor.

Independent Türkçe