Kızılhaç listeledi: Ejderha ateşi kullanmaktan köleliğe Game of Thrones karakterlerinin "savaş suçları"

Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC)
Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC)
TT

Kızılhaç listeledi: Ejderha ateşi kullanmaktan köleliğe Game of Thrones karakterlerinin "savaş suçları"

Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC)
Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC)

Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC), pazar gecesi yayınlanan final bölümüyle veda eden Game of Thrones dizisinde işlenen "savaş suçları"nı raporladı. 
"Game of Thrones'un en çok savaş suçu işleyen karakteri kim?" başlığıyla yayınlanan rapora göre dizinin öne çıkan karakterleri ilk 7 sezonda 100'ün üzerinde savaş suçu işledi.
Independent Türkçe'nin haberine göre, bunlar arasında ejderha ateşi kullanımı, yargı kararı olmadan ceza verme, işkence, kölelik, çocuk asker kullanımı gibi suçlar yer aldı.
Dizinin son sezonu rapora dahil edilmezken, bölümlerin incelenmeye devam edildiği ve "insan hakları ihlalleri" ile "savaş suçları"na dair yeni bir raporun daha sunulacağı belirtildi.
ICRC'nin Game of Thrones dizisinde tespit ettiği savaş suçları şunlar: 
1) Ramsay Bolton: 17 ihlal
- 6 kez işkence, zalimce veya insanlık dışı muamele. 
- 4 kez gaddarlık. 
- Rehin alma.
- 2 kez yaralı askerler / tutsaklar gibi savaşta yer almayanların kasten öldürülmesi. 
- Gereksiz yaralama ile acı veren araç ve savaş yöntemlerinin gereksizce kullanılması.
- 2 kez cinsel kölelik, fuhuşa zorlama ve zorla gebelik gibi cinsel şiffet eylemleri. 
- Savaşan taraflar arasında bulunmayan sivillerin hedef haline getirilmesi.

2) Daenerys Targaryen: 15 ihlal
- 6 kez ejderha ateşi kullanımı gibi gereksiz yaralanma ve acılara yol açan savaş araçlarının / yöntemlerinin kullanılması. 
- 6 kez düzenli bir mahkeme veya ön yargılama olmadan ceza / infazda bulunulması. 
- İşkence, gaddarca / insanlık dışı muamele. 
- Sivillerin hedef alınması.
- Düşmana merhamet göstermemek. 
- Daenerys aynı zamanda yalnızca askeri hedeflere saldırmak ve sivillerin korunması gibi Uluslararası İnsancıl Hukuk Kuralları'na (IHL) uymadı.

3) Roose Bolton: 8 ihlal
- 3 kez işkence, gaddarca / insanlık dışı muamele.
- Cinsel saldırı.
- Savaşan taraflar arasında bulunmayan sivillerin kasten öldürülmesi.
- Savaş dışı olanların kasten öldürülmesi.
- Gereksiz yaralanma ve acılara yol açan savaş araçlarının veya yöntemlerinin kullanılması.
- Roose ayrıca, tutuklulara / savaş esirlerine yeterli özen göstermeyerek Uluslararası İnsancıl Hukuk Kurallarını (IHL) ihlal etti.

4) Night King: 6 ihlal 
- Kölelik.
- 2 kez çocuk asker kullanımı.
- Savaşan taraflar arasında bulunmayan sivillerin hedef haline getirilmesi.
- Dini ve kültürel amaçların savaş nedeni yapılması.
- Siviller üzerinde ölümcül silah kullanımı.

5) Sons of the Harpy’s (Mereen): 6 ihlal
- Savaş dışı kalanların kasten öldürülmesi.
- Savaşan taraflar arasında yer almayan sivillerin kasten öldürülmesi.
- Kölelik.
- Sivil objelere zarar veren gelişi güzel saldırıda bulunmak.
- Siviller için ölüm veya yaralanmaya neden olan gelişigüzel saldırıda bulunmak.
- Savaşan taraflar arasında bulunmayan sivillerin hedef haline getirilmesi.

6) Jon Snow: 6 ihlal
- 4 kez çocuk asker kullanımı.
- 2 kez işkence, gaddarca veya insanlık dışı muamele.  
- Snow ayrıca sivillerin korunmaması ve tutuklu ila savaş esirlerine yeterli özen gösterilmemesi nedeniyle Uluslararası İnsancıl Hukuk Kurallarını (IHL) ihlal etti.

7) Euron Greyjoy: 5 ihlal
- 2 kez işkence, gaddarca veya insanlık dışı muamele. 
- Savaş dışı olan ve korunan insanların kasti bir şekilde acı çekmelerine ve ciddi yaralanmalara sahip olmalarına neden olmak.
- Yağma.
- Esir almak.
- Euron'un silahlı çatışma kapsamının dışına düşen bir başka ihlal davranışı örneği, kardeşini bir halat köprüsünden iterek öldürmesidir.
8) Walder Frey: 5 ihlal
- Savaşan taraflar arasında bulunmayan sivilleri öldürmek.
- Gaddarlık.
- Savaş dışı olanların kasten öldürülmesi.
- Gereksiz yaralanma ve acılara yol açan savaş araçlarının veya yöntemlerinin kullanılması.
- Esir almak.
9) Tywin Lennister: 4 ihlal
- Kölelik.
- Savaşın dışında bulunan sivillere saldırılması.
- Savaş dışı kalanların kasten öldürülmesi.
- Savaşan taraflarda yer almayanların kasten öldürülmesi.
- Twyin ayrıca sivillerin korunmaması ve tutuklu ila savaş esirlerine yeterli özen gösterilmemesi nedeniyle Uluslararası İnsancıl Hukuk Kuralları'nı (IHL) ihlal etti.
Twyin'in ihlali aynı zamanda silahlı çatışma kapsamı dışındaki sivillere yönelik saldırıları da içeriyor.

10) Tyrion Lennister: 4 ihlal
- Gereksiz yaralanma ve acılara yol açan savaş araçlarının veya yöntemlerinin kullanılması.
- Sivillere, orman veya diğer bitki örtüsüne yönelik gereksiz silah kullanımı.
- Cinsel saldırı.
- Gaddarlık.
11) Robb Stark: 1 ihlal
Robb Stark ise, esir almak gibi savaş suçları işlese de diğer karakterler arasında esirlere iyi davranmak, yalnızca savaşçıları hedef almak, yaralı askerlere taraf gözetmeksizin tıbbi yardım sağlamak gibi özellikleriyle en az savaş suçu işleyen karakter oldu.



5 bin yıl önce Avrasya'da yayılan vebanın arkasından koyunlar çıktı

Avrasya bozkırında bulunan 4 bin yıllık koyun kemiklerinde veba tespit edildi (Björn Reichhardt)
Avrasya bozkırında bulunan 4 bin yıllık koyun kemiklerinde veba tespit edildi (Björn Reichhardt)
TT

5 bin yıl önce Avrasya'da yayılan vebanın arkasından koyunlar çıktı

Avrasya bozkırında bulunan 4 bin yıllık koyun kemiklerinde veba tespit edildi (Björn Reichhardt)
Avrasya bozkırında bulunan 4 bin yıllık koyun kemiklerinde veba tespit edildi (Björn Reichhardt)

Tunç Çağı'nda Avrasya'da yaşanan veba salgının yayılmasında koyunların kritik bir rol oynamış olabileceği tespit edildi. 

İnsanlara bulaşan pek çok hastalık hayvansal kökenli. Hayvanlarda bulunan patojenler bir noktada insanlara geçerek onlar arasında yayılıyor. 

Tarihteki en ölümcül zoonotik hastalıklardan biri olan veba da sıçanların üzerinde yaşayan pireler yoluyla insanlara bulaşarak milyonlarca kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı. 

Diğer yandan 14. yüzyıldaki Kara Ölüm diye bilinen salgından sorumlu patojen, yaklaşık 5 bin yıl önce yayılmaya başlayan patojenden genetik olarak farklı. İnsanlar arasında yayılan bu Yersinia pestis türünün yaklaşık 2 bin yıl önce ortadan kaybolduğu düşünülüyor.

Ancak uzmanlar bu patojenin insanlara nasıl sıçradığını bilmiyordu. Bilim insanları hayvanlardaki hastalıkların geçmişte insanlara nasıl bulaştığını öğrenerek gelecekte yaşanabilecek bu tür olaylara karşı hazırlıklı olabilir.

Aralarında Harvard Üniversitesi'nden isimlerin de yer aldığı bir araştırma ekibi, Tunç Çağı'ndaki Yersinia pestis'in kökenini saptamak için bugünkü Rusya'da bulunan Arkaim arkeolojik kazı alanındaki hayvanlarının kemiklerini ve dişlerini inceledi.

Araştırmacılar 4 bin yıllık bir koyunda, o dönemde insanlara bulaştığı bilinen Y. pestis türünü tespit etti.

Bilim insanları koyundan alınan Y. pestis genomunu diğer eski ve modern genomlarla karşılaştırdı. Koyundan alınan örnek, aynı zamanlarda yakın bir bölgede yaşayan bir insana bulaşan patojenin genomuna çok benziyordu. 

Bulguları hakemli dergi Cell'de dün (11 Ağustos) yayımlanan makalenin ortak yazarı Dr. Christina Warinner şöyle diyor:

Bir koyuna ait olduğunu bilmeseydik, herkes bunun başka bir insan enfeksiyonu olduğunu varsayardı; neredeyse ayırt edilemezler.

Ekip, patojenin henüz bilinmeyen bir yaban hayvanından koyunlara ve oradan da insanlara sıçradığını tahmin ediyor. Öte yandan hastalığın insanlardan koyunlara bulaşmış olması da muhtemel. 

Sözkonusu patojen, diğer veba salgınlarından farklı olarak pireler aracılığıyla bulaşmasını sağlayacak genetik materyalden yoksun. Araştırmacılar bu nedenle başka bir kaynaktan yayılmış olması gerektiğini söylüyor. 

Max Planck Enstitüsü'nden makalenin bir diğer yazarı Dr. Felix Key "Elimizdeki bulgular eski koyun ve insan enfeksiyonlarının, hâlâ bilinmeyen bir kaynaktan muhtemelen münferit olaylarla yayıldığını gösteriyor" diyerek ekliyor:

Sıradaki adım, o kaynağı bulmak.

Araştırmacılar o dönemde bölgede yaşayan Sintaşta-Petrovka halkının sığır, koyun ve at yetiştiriciliğiyle ilgilendiğine de dikkat çekiyor.

Çalışmanın yazarlarından Dr. Taylor Hermes "Bu erken dönem çoban topluluklarının tahıl depoları, fareleri ve pireleri çekmezdi ve daha önce Sintaşta bireylerinde Y. pestis enfeksiyonları bulunmuştu" diyerek soruyor: 

Kayıp halka çiftlik hayvanları olabilir mi?

Bu toplulukların kullandığı hayvanların yabandaki canlılarla temasa geçmesi hastalığın yayılmasını sağlamış olabilir.

Bilim insanları bunu ve patojenin kısa sürede nasıl geniş bir alana yayıldığını anlamak için çalışmalarına devam etmeyi planlıyor.

Independent Türkçe, Popular Science, Cosmos Magazine, Cell