Beklenen Körfez savaşı Süveyş Kanalı'nı etkiler mi?

Amerikan uçak gemisi Süveyş Kanalından geçerken (Independent Arabia)
Amerikan uçak gemisi Süveyş Kanalından geçerken (Independent Arabia)
TT

Beklenen Körfez savaşı Süveyş Kanalı'nı etkiler mi?

Amerikan uçak gemisi Süveyş Kanalından geçerken (Independent Arabia)
Amerikan uçak gemisi Süveyş Kanalından geçerken (Independent Arabia)

Körfez’de patlak veren her savaşta Kızıldeniz ile Akdeniz’i birbirine bağlayan Süveyş Kanalı ön plana çıkıyor ve olumlu veya olumsuz etkilenmesine dair bir tartışmadır başlıyor.
BAE Dışişleri Bakanı’nın 12 Mayıs Pazar sabahı dört ticaret gemisinin bölgesel suların yakınlarında bir sabotaj eylemine maruz kaldığını, bu saldırının Fuceyre Emirliği yakınlarındaki doğu sahiline doğru gerçekleştirildiğini ve söz konusu ticaret gemilerinin pek çok milletten sivil gemiler olduğunu duyurmasının ardından olaylar hızla tırmanıyor
Gelir toplamı
Süveyş Kanalı İdaresi eski Vekili Amiral Abdulkadir Derviş, Independent Arabia’dan Mahmud Abduh’a yaptığı açıklamada, “Hiç şüphe yok ki Arap Körfezi’ndeki gerilim, Süveyş Kanalı’nın gelirlerine olumsuz etkide bulunacak. Gerek Birinci ve gerekse İkinci Körfez Savaşı’ndaki (Çöl Fırtınası) benzer tecrübelerin olumsuz ticari etkileri olmuştu ancak bunların çoğu kötü değildi. Nitekim o zaman Süveyş Kanalında petrol, silah ve mühimmat geçişi aktifti” ifadelerine yer vererek “uluslararası anlaşmalar ve diğerlerine göre ticari gelirlerin askeri gelirlerden daha fazla olduğunu” vurguladı.  
Körfez Savaşı
Arap Körfezi’nde patlak veren her savaşın ardından Mısır’daki Süveyş Kanalının gelirleri için ufukta olumlu veya olumsuz etkiler beliriyor. Şu üç savaşta yaşanan da bu idi: Irak ve İran arasında çıkan ve 8 sene süren Birinci Körfez Savaşı (1980-1988); BM’nin onayıyla 34 ülkeden oluşan Koalisyon Güçleri’nin Kuveyt’i Irak’ın işgalinden kurtarmak üzere başlattığı İkinci Körfez Savaşı (1990); İngiltere ve Avustralya’nın desteğiyle ABD tarafından Irak’ın askeri olarak işgaline yol açan üçüncü savaş (2003).

Süveyş Kanalı İdaresi Başkanı Korgeneral Muhab Memiş
Abraham Lincoln Kanalı geçiyor

ABD uçak gemisi Abraham Lincoln’un Fuceyre saldırısının akabinde Süveyş Kanalını geçmesi ile birlikte olaylar hızla tırmanmaya başladı. Bu durum, daha önce Oğul George Bush’un liderliğindeki Birinci Körfez Savaşı’nda da yaşanmıştı.
Süveyş Kanalı İdaresi Başkanı Korgeneral Muhab Memiş, “Yeni Süveyş Kanalı projesinin müşterilere sağlanan denizcilik hizmetlerini iyileştirmede bir başarıya imza atarak denizci toplumunun güvenini kazandığını ve bu gelişmenin doğuyu batıya bağlayan en önemli deniz yolu olarak Kanalın uluslararası öncü konumunu pekiştirdiğini” belirterek su yolunu ve Süveyş Kanalı üzerinden küresel ticaret hareketliliğini güvence altına alma ve Heyetin ana tesislerini koruma faaliyetlerinin yeterliğinden övgü ile bahsetti.
66 gemi kanaldan geçiyor
Görünüşe göre Süveyş Kanalı İdaresi, Amerikan filosunun geçişinin ardından güvence vermek istemiş olacak ki 15 Mayıs’ta bir basın açıklaması yaptı. İdarenin açıklamasında, “Kanalın denizcilik hareketi, iki yönlü olarak 66 geminin beklemeden geçişiyle gemi sayısı ve yük taşımacılığında rekor seviyeye ulaştı. Kuzeyden gelen 41 gemi, 1.9 milyon ton yük taşırken güneyden gelen 25 gemi, Kanalın yeni su yolundan 2.1 milyon ton yük geçirdi ki bu toplamda 4 milyon ton eder” ifadelerine yer verildi.

Ever Golden gemisi, Port Said’e yönelmiş olarak Süveyş Kanalı’ndan geçerken (Independent Arabia)
Gelir artışı

Independent Arabia’ya konuşan Süveyş Kanalı İdaresi Başkan Danışmanı General Halid el-İzazi, İdarenin geçen yıla kıyasla gelirlerini şimdiye kadar %3,4 oranında artırdığını belirtti. Geçtiğimiz nisan ayında Süveyş Kanalındaki ticari hareketlilikte, geçen yılın aynı ayına kıyasla %6,5’e varan bir artışla 1580 gemi geçişi yaşandığına dikkat çeken el-İzazi, bu artışa yük taşımacılığında %6,3’lük bir artışın eşlik ettiğini ifade etti. Bununla birlikte geçen nisan ayında günlük gemi geçiş süresi ortalama 49,4 ila 52,7 arasında iken günlük net yük ortalamasının 3 milyon tondan 3.2 milyon tona doğru bir yükselme kaydettiğine işaret etti. Zehran, İdarenin 3 sene içinde toplam 9 milyar cüneyh (5 milyon dolar) elde ettiğini açıkladı.
Mısır, Süveyş Kanalında iyileştirmeleri sürdürüyor
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, 18 Mayıs’ta İsmailiye valiliğinin yürüttüğü birkaç kalkınma projesinin açılışını gerçekleştirdi. Özellikle Süveyş Kanalı tünelleri projesi ile devlet, Sina’yı kanal şehirleri yoluyla ülkenin kalbine bağlamaya çalışıyor ve İsmailiye’nin doğusu ile batısını karşılıklı olarak birleştirmeyi hedefliyor. Yeni tünellerden geçiş süresi yaklaşık 10 dakika. En önemli şeylerden biri, tünel içinde hızın radar gözetiminde 60 km oluşu. Her iki tünel de arabalar için çift yönlü yol içeriyor. Süveyş Kanalı tünellerinin uzunluğu 5820 metre 70 ve 53 metre derinlikleri ile yeryüzünün en alçak yüzeyi ile Süveyş Kanalının en alçak su yolundan geçiyor.
Tünellerin inşa maliyeti
Kanal tünellerinin kazı ve inşa maliyeti yaklaşık 12 milyar cüneyh (7 milyon dolar) tutarında. Temmuz 2016’dan başlayarak 2019’a kadar tünel inşaatında 3 bin mühendis, teknisyen ve amele çalıştı. Bu sayı, yerel ve kıtasal düzlemde en büyük sayı olarak kabul ediliyor ve Sina’yı ekonomik ve sosyal anlamda geniş ufuklara doğru taşıyor.
Arap Körfezi’nde dördüncü bir savaşın patlak vermesi halinde Süveyş Kanalının gelirlerinin etkileneceğine pek ihtimal vermeyen Mısır Araştırma Merkezi Başkanı Amiral Hani Ganim, “Körfez ülkelerinin sahip olduğu ticaret hacmi, toplamın yüzde 10’unu oluşturmakla Kanalı kullanan tüm dünya ülkelerinin toplam ticaret hacminin büyük bir bölümünü oluşturmamış oluyor. Süveyş Kanalı İdaresi, şu anda esnek bir pazarlama politikası benimsiyor. Deniz taşımacılığı endüstrisindeki tüm değişikliklere karşı son derece mesleki ve esnek bir tavır almak ve küresel ticaret hareketliliğinin iyileşmesi ile büyük küresel ekonomilerin büyüme göstergelerinden faydalanmak, Yeni Süveyş Kanalı kazısından sonra Kanalı geçmeyen yeni denizcilik hatlarının ilgisini çekmeye katkı sağlamıştır” ifadelerini dile getirdi.



Tetteh: Libyalı liderler "yol haritasını" uygulamakta başarısız oluyorlar

Tetteh'in Libya kriziyle ilgili Güvenlik Konseyine verdiği brifingden, (Konsey)
Tetteh'in Libya kriziyle ilgili Güvenlik Konseyine verdiği brifingden, (Konsey)
TT

Tetteh: Libyalı liderler "yol haritasını" uygulamakta başarısız oluyorlar

Tetteh'in Libya kriziyle ilgili Güvenlik Konseyine verdiği brifingden, (Konsey)
Tetteh'in Libya kriziyle ilgili Güvenlik Konseyine verdiği brifingden, (Konsey)

Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Başkanı ve Genel Sekreter Antonio Guterres Özel Temsilcisi Hanna Tetteh, ülkedeki başlıca siyasi paydaşları, uluslararası örgüt tarafından belirlenen siyasi sürecin gereklerini yerine getirmede "başarısız olmakla" suçladı.

Tetteh, dün Güvenlik Konseyi'ne verdiği brifingde, yol haritasının uygulanması için ilgili Libyalı paydaşlarla yapılan çabaların, özellikle Yüksek Ulusal Seçim Komisyonu'nun yeniden yapılandırılması ve seçimlere ilişkin anayasal ve yasal çerçevede önerilen değişikliklerin değerlendirilmesi konusunda önemli bir zorluk teşkil ettiğini belirtti. Ayrıca, Temsilciler Meclisi ve Yüksek Devlet Konseyi'ndeki egemenlik pozisyonları komiteleriyle devam eden çabaların henüz Yüksek Ulusal Seçim Komisyonu'nun yeniden yapılandırılmasıyla sonuçlanmadığını vurguladı. Tetteh, bu gecikmelerin iki kurum arasındaki güven eksikliğini gösterdiğini savundu.


"Sarı hat" Gazzeliler için bir ölüm tuzağı

Şiddetli yetersiz beslenmeden muzdarip Gazzeli kız Acvan, dün Han Yunus'taki el-Nasır Hastanesi'nde annesinden yiyecek alıyor (Reuters)
Şiddetli yetersiz beslenmeden muzdarip Gazzeli kız Acvan, dün Han Yunus'taki el-Nasır Hastanesi'nde annesinden yiyecek alıyor (Reuters)
TT

"Sarı hat" Gazzeliler için bir ölüm tuzağı

Şiddetli yetersiz beslenmeden muzdarip Gazzeli kız Acvan, dün Han Yunus'taki el-Nasır Hastanesi'nde annesinden yiyecek alıyor (Reuters)
Şiddetli yetersiz beslenmeden muzdarip Gazzeli kız Acvan, dün Han Yunus'taki el-Nasır Hastanesi'nde annesinden yiyecek alıyor (Reuters)

İsrail, Gazze Şeridi'nden çekilme haritasında işaretlenen "sarı hat’ı", yaklaşan herkesi öldüren, ancak "ölüm tuzağı" olarak tanımlanabilecek bir yere dönüştürdü. Son 24 saat içinde, 10 Ekim'de imzalanan barış planına göre Gazze Şeridi'ni ikiye bölen "sarı hata" yaklaşık 200 metre mesafede bulunan Han Yunus'un doğusundaki Beni Suheyla kasabasında dört Filistinli öldürüldü.

Filistin kaynakları Şarku’l Avsat’a, İsrail'in "sarı hattı" fiilen "ölüm tuzağına" çevirdiğini ve orada Gazzelileri soğukkanlılıkla öldürdüğünü söylüyor.

Birleşmiş Milletler Gazze'deki kıtlığın sona erdiğini ilan etti, ancak Şeritteki nüfusun büyük çoğunluğu hala yüksek düzeyde gıda güvensizliğiyle karşı karşıya.


Suriye Cumhurbaşkanı, Sezar Yasası kapsamındaki yaptırımların kaldırılması nedeniyle halkını tebrik etti ve yeniden inşa aşamasının başladığını duyurdu

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara (AFP)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara (AFP)
TT

Suriye Cumhurbaşkanı, Sezar Yasası kapsamındaki yaptırımların kaldırılması nedeniyle halkını tebrik etti ve yeniden inşa aşamasının başladığını duyurdu

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara (AFP)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara (AFP)

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara dün yaptığı açıklamada, ABD’nin Suriye’ye uyguladığı yaptırımları tamamen kaldırmasını memnuniyetle karşıladığını belirterek, bu adımın yıllar süren savaşın ardından ülkeye yatırımların geri dönmesinin önünü açacağını söyledi.

Şara, sosyal medya platformu X üzerinden yayımladığı ve bu platformdaki ilk paylaşımı olan görüntülü mesajında, “Bugün Allah’ın izniyle, ardından sizlerin 14 yıl süren çabası ve sabrı sayesinde Suriye yaptırımsız ilk gününe uyanıyor” ifadesini kullandı.

ABD Başkanı Donald Trump’a teşekkür eden Şara, “Suriye halkının çağrısına yanıt veren ABD Başkanı Donald Trump’a, Suriye halkının fedakârlıklarını takdir eden ve yaptırımların kaldırılması yönündeki talebine olumlu yaklaşan Kongre üyelerine özel teşekkürlerimi sunuyorum” dedi.

Şara, konuşmasında, “Suriye devrimi sürecinde fedakârlık yapan ve sabreden herkese, kimyasal silahlara maruz kalanlara, ülkesini terk etmek zorunda kalanlara, denizlerde hayatını kaybedenlere ve bu toprakları kanlarıyla sulayan şehitlere teşekkür ediyorum. Bu büyük zafer, Suriye üzerindeki kısıtlamaların tamamen kaldırılmasıyla taçlandı” ifadelerine yer verdi.

Şara ayrıca, Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’a, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a ve Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani’ye de teşekkür etti.

Suriye Dışişleri Bakanlığı daha önce yaptığı açıklamada, yaptırımların kaldırılmasını ‘yeniden inşa ve kalkınma sürecine giriş kapısı’ olarak nitelendirmiş, ülke içinde ve dışında yaşayan tüm Suriyelileri ulusal toparlanma çabalarına katkı sunmaya çağırmıştı.

ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan ve Türkiye’den gelen talepler doğrultusunda Suriye’ye yönelik yaptırımların uygulanmasını iki kez askıya almıştı. Ancak Şera, yaptırımların ABD’deki hukuki sonuçlarından çekinen yatırımcıların Suriye’den uzak durmasını önlemek amacıyla, bu yaptırımların tamamen sona erdirilmesi için çaba göstermişti.

ABD Kongresi, çarşamba günü, Beşşar Esed döneminde Sezar Yasası kapsamında uygulamaya konulan yaptırımların nihai olarak kaldırılmasını onayladı.