5G teknolojisi hava tahmininde kaosa yol açarak hayati tehlike yaratabilir

The Independent
The Independent
TT

5G teknolojisi hava tahmininde kaosa yol açarak hayati tehlike yaratabilir

The Independent
The Independent

ABD Ticaret Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi'nin (NOAA) uyarısına göre yeni nesil iletişim ağı 5G, uyduların hava durumunu doğru bir şekilde tahmin edebilme kabiliyeti üzerinde yıkıcı etkilere neden olabilir. Yapılan analizlere göre, 5G’nin piyasaya sürülmesi, hava tahmin sistemlerini onlarca yıl geriye götürebilir.
Independent Türkçe'nin haberine göre, NOAA, Federal İletişim Komisyonu (FCC) tarafından 5G sinyallerine radyo frenkansı spektrumunu açmasının, elektromanyetik girişime neden olarak uyduların su buharını algılama kabiliyetini düşüreceğini iddia ediyor. Bu girişimin etkisi meteorologların kasırgalar gibi önemli hava olaylarını tahmin etme kabiliyetini ciddi şekilde kısıtlayabilir.
NOAA Yönetici Vekili Neil Jacobs, geçen hafta Temsilciler Meclisi Bilim Komitesi oturumunda ajans ve NASA tarafından hazırlanan modellere atıfta bulunarak bilgi verdi. Jacobs, FCC planlarının yürürlüğe girmesinin, hava uyduları için yüzde 77 veri kaybına neden olacağı konusunda uyardı:
"Bu, tahmin becerisini yüzde 30 civarınd azaltacaktır. Tahmin yeteneğimizin günümüze göre kabaca yüzde 30 daha az olduğu dönem 1980'lerdi. Bu, kasırga tahmin süresinin yaklaşık iki ila üç gün azalmasıyla sonuçlanacak.”
Ulusal Kasırga Merkezi'nden alınan rakamlara göre, 2018'de Atlantik kasırga mevsiminde 170'den fazla ölüm gerçekleşti. 2017 Atlantik kasırga mevsimi ise, Harvey, Irma ve Maria gibi büyük fırtınalar sonucunda 3350'den fazla ölümle sonuçlanan daha yıkıcı bir seneydi.
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) erken uyarı sistemleri olmadan, bu rakamın daha da yüksek olacağını söyledi.
Örgütün kasırga mevsimi değerlendirmesinde, WMO'nun direktörlerinden Mary Power, “Kasırgaların gelişini görebildiğimiz için en büyük kasırgalarda ölüm oranları kesinlikle azalmıştır” diye yazdı ve sözlerini şöyle sürdürdü:
“Tahmin modelleri, kasırga istikametini ve aşırı yoğunlukları günler önceden doğru bir şekilde öngördü. Bu, kasırganın etkisindeki bölgelerde toprak kaymalarından iki gün öncesine kadar acil durum ilan edilmesine imkan tanıdı."



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT