Çin, ABD'yi 'ekonomik terörizm'le suçladı

Çin, ABD'yi 'ekonomik terörizm'le suçladı
TT

Çin, ABD'yi 'ekonomik terörizm'le suçladı

Çin, ABD'yi 'ekonomik terörizm'le suçladı

Çin Ticaret Bakanlığı, Pekin’in diğer ülkelerden nadir madenlere karşı makul talepleri karşılamaya hazır olduğunu açıkladı. Çinli üst düzey bir diplomat, 30 Mayıs’ta yakın bir zamanda bitecek gibi görünmeyen ticari anlaşmazlık ortasındaki ABD’ye yönelik sözlü savaşta, ticari anlaşmazlıkların “açık ekonomik terörizm” olduğunu belirtti.
Washington ve Pekin arasındaki ticari gerginlikler, Trump yönetiminin Çin’i ekonomik faaliyetlerdeki yapısal değişikliğe ilişkin eski vaatlerinden “geri adım atmakla” suçlamasıyla başladı. Ancak ABD Başkanı Donald Trump, 30 Mayıs’ta ABD’nin Çin ile ticari görüşmelerde iyi şekilde ilerlediğini ve Pekin’in Washington ile anlaşma imzalamak istediğini belirtti. Trump, Colorado eyaletinde konuşma yapmak üzere Beyaz Saray’dan ayrılırken gazetecilere açıklamada bulundu.
Washington, Çin mallarına karşı 200 milyar dolar değerinde ek vergi uygulayarak, tarifeyi yüzde 10’dan yüzde 25’e yükseltmiş bu karar Pekin’i de aynı şekilde cevap vermeye itmişti. Çin Dışişleri Bakan yardımcısı Zhang Han Hui, Pekin’de gazetecilere yaptığı açıklamada, Çin’in yaptırım, ücret ve ticari koruma gibi “büyük sopalar” kullanmayı reddettiği belirtti.
“Ticari savaşı reddediyoruz"
Zhang, ABD ile olan ticaret savaşı konusuna dair bir soruya “Ticari savaşı reddediyoruz, ancak ondan korkmuyoruz da. Bu tür kasıtlı ticari çatışmalar, açık ekonomik terörizm, ekonomik saldırganlık ve ekonomik zorbalıktır” ifadelerini kullandı. Yetkili ayrıca, Devlet Başkanı Şi Cinping’in gelecek hafta Rusya’ya yapacağı ziyarete dair gazetecilere yaptığı açıklamada, herkesin ticaret savaşında kaybeden taraf olduğunu belirtti. Şi Cinping’in Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya gelmesi ve St. Petersburg şehrinde önemli bir yatırım forumunda konuşma yapması bekleniyor.
Aynı şekilde Zhang yaptığı açıklamada, “Bu ticaret çatışmasının, küresel ekonomik kalkınma ve iyileşme üzerinde ciddi olumsuz etkileri olacak. Bunu, tüm dış zorluklarla birlikle kesinlikle ele alacağız. Görevimizi iyi şekilde yapacağız. Ekonomimizi geliştireceğiz ve halkımızın yaşam standartlarını yükseltmeye devam edeceğiz. Biz aynı zamanda ülkemizin egemenliğini, güvenliğini, saygınlığını, güvenlik ve kalkınma çıkarlarını koruyacak güven, kararlılık ve yetkinliğe sahibiz” ifadelerini kullandı.
Öte yandan Çin Ticaret Bakanlığı, Pekin’in diğer ülkelerden nadir madenlere yönelik makul talebi karşılamaya hazır olduğunu açıkladı. Ancak ülkelerin, ürün üretmek için Çin nadir madenlerini kullanmasının kabul edilemez olduğunu da ifade etti.
Ticaret Bakanlığı sözcüsü Gao Feng de 30 Mayıs’taki haftalık olarak düzenlenen basın toplantısında herhangi bir ülke belirtmeden bu durumun, kabul edilemez olduğunu belirtti.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in geçen hafta bir nadir maden fabrikasına düzenlediği ziyaretine de değinen Gao Feng, Çin’in nadir madenler kaynağı olarak hükümranlığını, ABD’ye ticaret savaşında bir baskı aracı olarak kullanacağını belirtti.
Nadir madenler, yüksek teknolojili tüketici elektroniğinden askeri teçhizatlara kadar çeşitli endüstrilerde kullanılan17 kimyasal madde grubunu kapsıyor. Aynı şekilde Feng, ABD ticari zorbalığının küresel ekonomiyi ve birçok sektördeki endüstrileri etkileyeceğine dikkati çekti. Çin ve ABD arasındaki ticaret müzakerelerinde kaydedilen ilerlemenin, büyük ölçüde Washington’un pozisyonu ve samimiyetine bağlı olduğunu belirten Gao Feng, istişarelerin sürekliliğinin eşitlik ve karşılıklı saygıya dayalı olduğunu vurguladı.
Çin’in ABD’nin Huawei’ye yönelik uygulamalarına benzer şekilde Apple’a karşı kısıtlayıcı önlemler alıp almayacağına da değinen Feng, Çin’de iş yapan tüm yabancı şirketlerin meşru hak ve çıkarlarının, Çin hükümeti tarafından korunduğunu ifade etti. Gao Feng, Çin’in tüm işletmeler için istikrarlı, adil ve şeffaf bir çalışma ortamı oluşturmak amacıyla geniş çaplı reformlar başlatmaya ve reformları derinleştirmeye devam edeceğini vurguladı. Feng, artan sayıdaki ABD şirketi ve kuruluşunun, ABD hükümetinin tek taraflı ticaret gerginliklerini tırmandırmasının ardından kendisine muhalif olduğunu belirtirken, ticaret savaşında kazananın olmadığına dikkati çekti.
Ticaret Bakanlığı sözcüsü, New York’taki ABD Federal Rezerv Sistemi (Merkez Bankası) uyarınca, son gümrük tarifelerinin ABD hane halklarına yıllık 831 dolara mal olacağını, ABD’in gayrisafi yurt içi hasıla (GSYİH) büyümesini azaltacağını ve tüketici fiyatlarını artıracağını vurguladı.
Öte yandan Bloomberg haber ajansına göre, dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki ticaret anlaşmazlığının, süresiz şekilde devam etmesi bekleniyor.
Bu çerçevede Gao Feng, “ABD, ticari gerginliği tırmandırmaya devam ediyor, birçok zorluğa neden oluyor ve ticari görüşmelere zarar veriyor. Çin ve ABD ticaret müzakerelerinin herhangi bir ilerlemeye tanık olması, ABD’nin yönelimi ve konumuna bağlıdır” dedi.
Sözcü, ABD tarafının yanlış hareketlerinin, görüşmelere zarar verdiğini ve Çin’i toparlayıcı adımlar atmak zorunda bıraktığını ifade etti. Çin’in ABD’nin hatalarını düzeltmesini umduğunu söyleyen Feng, ancak Washington’un tırmanışı sürdürmesi halinde sonuna kadar da mücadelesini sürdüreceğini vurguladı.



İsrail'in Filistin'e yönelik planlarına ciddi şekilde karşı çıkmak

Filistin davasını tamamen ortadan kaldırmak, İsrail'in ateşkesin ikinci aşamasını uygulamaktan vazgeçmesinin ardındaki gerçek ve temel amaçtır (AFP)
Filistin davasını tamamen ortadan kaldırmak, İsrail'in ateşkesin ikinci aşamasını uygulamaktan vazgeçmesinin ardındaki gerçek ve temel amaçtır (AFP)
TT

İsrail'in Filistin'e yönelik planlarına ciddi şekilde karşı çıkmak

Filistin davasını tamamen ortadan kaldırmak, İsrail'in ateşkesin ikinci aşamasını uygulamaktan vazgeçmesinin ardındaki gerçek ve temel amaçtır (AFP)
Filistin davasını tamamen ortadan kaldırmak, İsrail'in ateşkesin ikinci aşamasını uygulamaktan vazgeçmesinin ardındaki gerçek ve temel amaçtır (AFP)

Nebil Fehmi

Geçtiğimiz günlerde büyük bir uluslararası toplantıya ilk gününde düzenlenen önemli bir genel oturumun ana konuşmacısı olarak katıldım. Diğer konuşmacı Irak ve Afganistan'da önemli bir rol oynamış, tanınmış ve önemli eski bir Amerikan askeri figürdü. Kendisi İsrail'in Hamas'ı ortadan kaldırma hedefine ulaşmak için sağlam askeri planlar benimsememesi karşısında duyduğu şaşkınlığı ve eleştirisini dile getirdi. Açıkça Philadelphia Koridoru dahil olmak üzere İsrail'in daha fazla bölgeyi kontrol etmesi çağrısında bulundu.

Konuşmacıyla meselenin askeri yönlerini tartışmadım, bunun yerine askeri operasyonun siyasi bir hedefe ulaşmak için bir araç olduğunu, tam tersi yani siyasi hedefin askeri operasyonun bir aracı olmadığını kendisine ilettim. Ayrıca ABD'nin Irak ve Afganistan'daki deneyiminin umulduğu gibi başarılı olmadığını da belirttim. Filistinliler arasındaki büyük can kayıplarını, İsrail hükümetinin aşırılıkçı pozisyonlarını, açıklamalarını ve askeri planlarını göz ardı ederek, Hamas'ın ortadan kaldırılmasına odaklanmasına şaşırdığımı ifade ettim. Zira bu planlar İsrail’in gerçek amacının Filistin davasını tamamen ortadan kaldırmak, Filistinlilere baskı yapmak için onları Gazze Şeridi'nin belirli bölgelerinde toplamak, hem orada hem de Batı Şeria'da yerleşim birimlerini genişletmek dahil olmak üzere çeşitli yollarla zorla göç ettirmek olduğunu yansıtıyor.

Nitekim İsrail Dışişleri Bakanı yakın zamanda ülkesinin bir Filistin devleti kurulması fikrini prensip olarak tamamen reddettiğini açıkça beyan etmekten çekinmedi. İsrailli Bakan Ben-Gvir, Gazze'deki durumun çözümünün müzakereler değil kan dökmek olduğunu deklare ederek, ABD Özel Temsilcisi Witkoff'un çabalarını eleştirdi. Fransa Cumhurbaşkanı’na Fransa Filistin devletini tanımak istiyorsa, kendi topraklarında ona bir yer ayırsın dediğinde de ne yazık ki, ABD'nin İsrail büyükelçisi onu desteklemişti.

Filistin davasının tamamen ortadan kaldırılması, aylar önce Mısır, Katar ve Amerikan çabalarıyla ulaşılan ateşkesin ikinci aşamasını uygulamaktan İsrail'in geri çekilmesinin ardındaki gerçek ve temel hedeftir. Savaşın bu hedef yönünde devam etmesi, Başbakan Netanyahu için hükümet koalisyonu içindeki aşırı sağcı eğilimin devamını da sağlayacak güvenli limandır.

Uluslararası kamuoyunun İsrail'e karşı derin bir öfke duyduğu ve insanlık dışı politikalarını ve uygulamalarını reddettiği bir sır değil. Filistinlileri yerinden etmeye yönelik Amerikan önerisi ve İsrail'in çabaları geniş çaplı bir küresel öfke uyandırdı. Batı Şeria’da işgal altındaki Filistin topraklarında 750 bin İsrailli olduğu için iki devletli çözüm çağrısının pratiğe geçirilmesinin zor olduğuna işaret edildiği bir zamanda, iki milyon Filistinliyi topraklarından zorla göç ettirmenin mantığı, uygunluğu ve gerçekçiliği yaygın bir şekilde kınanıyor.

Tüm bunların ortasında, Filistinliler arasında açlığın yayıldığını ve derinleştiğini, Filistinli kurbanların sayısının arttığını ve çoğaldığını, İsrail'in ise buna tamamen kayıtsız kaldığını görüyoruz. Acil soru şu; uluslararası toplumun güvenlik ve emniyet için çabalayan, hakka bağlı kalan, haksızlığı reddeden devletler olarak hepimizin insanlığımızı ve güvenilirliğimizi kaybetmemize neden olan bu acı gerçekle başa çıkıp değiştirmesi için ne gerekiyor? Bu soru ısrarla soruluyor ve tekrarlanıyor, işleri ilerletecek, acıları hafifletecek, tüm halklar, bölge ve dünya için güvenlik ve istikrar sağlayacak şekilde çatışmayı çözüm ve uzlaşı yoluna sokacak önlemlere ulaşılmaya çalışılıyor. Savaşı ve dökülen kanı durduracak belirli ve somut önlemlere ulaşılmak isteniyor, zira koşullar artık sadece kınama ve suçlama ile yetinmeye olanak tanımıyor.

İki paralel süreçte net ve belirli önlemler almazsak durumun değişmeyeceğini, aksine daha da kötüleşeceğini söylemek abartı olmaz. Birincisi, Filistin halkının hayallerinin anlaşıldığını ve desteklendiğini hissetmesi için 1967 sınırlarına dayanan, işgal altındaki topraklarda bir Filistin devletinin daha geniş bir şekilde tanınması. Böylelikle İsrail arenası kibirle diretmesinin ve şiddete başvurmasının ters bir etki ve iki devletli çözüm için daha geniş bir siyasi destek yarattığını hissedebilir.

 Eşit derecede önemli, hatta daha önemli olan diğer süreç, hem kişisel hem de kurumsal olarak genel uluslararası ve insani hukuku ihlal edenlerden hesap sormak için bir dizi önlem üzerinde anlaşmaktır. Yani insanlığa karşı suçlar için cezalandırıcı önlemler uygulanmalı, lider ve kurumlar bu önlemleri almanın sorumluluğunu yüklenmeli. Buna, ateşkesi reddetmeye ve zorla göç ettirmede diretmeye, soykırım uygulamaya devam ettiği sürece İsrail’e silah ihracatını ve onunla iş birliği anlaşmalarını durdurmak da dahil. Bunun için uygun mekanizmalar sunan birçok ulusal ve uluslararası yasa bulunuyor. Buradaki amaç, İsrail toplumunun bir bütün olarak uluslararası toplum tarafından kabul edilemez ve yasak olan politikalara ve uygulamalara devam etmenin sonuçları olduğunu hissetmesini sağlamaktır. Aynı durum, Batı Şeria veya Golan Tepeleri'ni ilhak etme gibi İsrail ihlalleri için de geçerli olmalıdır.

İçinde bulunduğumuz Haziran ayı içinde New York'ta iki devletli çözüm hedefini uygulama yolları ile ilgili Suudi Arabistan ve Fransa tarafından koordine edilen bir konferans düzenlenecek. Konferans için kapsamlı hazırlıklar devam ediyor ve çeşitli alanlarda uzman komiteler, hazırlıkları tamamlamak, prosedürler ve düzenlemeler üzerinde anlaşmak için toplanıyor. Bu, kendi başına, Gazze'deki suçlara ve iki devletli çözüme yönelik çabalara daha fazla siyasi ivme kazandırma fırsatı sunan iyi bir adım.

Konferansın öncesinde ve sonrasında Filistin devletinin daha fazla tanınmasına yönelik bir dizi adım atılması gerektiğine inanıyorum, çünkü çatışmanın barışçıl çözümüne destek, yalnızca ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeylerde meşru Filistin haklarına yönelik açık bir desteğin toplanmasıyla elde edilebilir.

Konferans ayrıca, İsraillileri ihlallerinden sorumlu tutmak için bir dizi önlem ve tavsiye yayınlamalı ki eylemlerinin hesapsız kalmayacağı, uluslararası toplumun uluslararası normlara aykırı ihlaller karşısında eli kolu bağlı kalmayacağı yönünde net ve kararlı bir mesaj verilsin.

Ülkeler uygun pozisyonlar alır ve konferansta destekleyici kararlar, hesap sormaya dönük icraatlar açıklanırsa, İsrail'in Filistin davasını ortadan kaldırmaya yönelik mevcut politikalarının başarısızlıkla sonuçlanacağının, insanlık dışı güvenlik uygulamalarının kendisi için sonuçlarının kötü olacağının farkına varacağına inanıyorum. Bu görüş kanıtlanırsa, üç yıl içinde uygulanacak Mısır-Arap önerisine uygun olarak Gazze'deki durumu içeren kapsamlı bir plan önerilebilir. Buna ek olarak, beş ila sekiz yıl içinde 1967 sınırlarına dayalı bir Filistin devleti kurulması için bir yol haritası belirlenebilir. O zaman ve işgalin sona ermesi, başkalarının topraklarını işgal etmeyen devletler arasında bölgesel bir güvenlik kurumu ve sistemi kurulmasıyla İsrail ile Arap devletleri arasında normal ilişkiler kurulabileceği vurgulanabilir. Bu, anlaşmanın bölgesel ve BM Güvenlik Konseyi de dahil olmak üzere uluslararası olarak onaylanması, böylece hedefler konusunda önceden ve kapsamlı bir taahhütte bulunulması, ayrıntıların ve prosedürlerin müzakereye bırakılmaması anlamına geliyor

Mazlum halka destek olmadan, uluslararası ve insani hukukun bütün kurallarını ihlal eden  insanlık dışı işgalci devletten hesap sormadan, siyaset arenasını etkileme ve değiştirme fırsatı olmadığını bir kez daha vurguluyorum.

Bu makale Şarku’l Avsat tarafından Independent Arabia’dan çevrilmiştir.