Mayıs ayı enflasyon rakamları açıklandı

Mayıs ayı enflasyon rakamları açıklandı
TT

Mayıs ayı enflasyon rakamları açıklandı

Mayıs ayı enflasyon rakamları açıklandı

Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık yüzde 0,95 arttı. TÜFE’de bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 4,99, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 18,71 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 19,91 artış gerçekleşti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2019 yılı Mayıs ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Buna göre, Tüketici Fiyat Endeksi'nde (TÜFE) (2003=100) 2019 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 0,95, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 4,99, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 18,71 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 19,91 artış gerçekleşti. 
Aylık en yüksek artış yüzde 8,88 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda oldu 
Ana harcama grupları itibariyle 2019 yılı Mayıs ayında endekste yer alan gruplardan, giyim ve ayakkabıda yüzde 4,09, ulaştırmada yüzde 2,18, eğlence ve kültürde yüzde 1,86 ve lokanta ve otellerde yüzde 1,61 artış gerçekleşti. 
Aylık en fazla düşüş gösteren grup yüzde 1,58 ile ev eşyası oldu 
Ana harcama grupları itibariyle 2019 yılı Mayıs ayında endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise yüzde 1,18 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu. 
Yıllık en fazla artış yüzde 28,44 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşti 
TÜFE'de, bir önceki yılın aynı ayına göre çeşitli mal ve hizmetler yüzde 26,75, ev eşyası yüzde 24,54, eğlence ve kültür yüzde 20,06 ve lokanta ve oteller yüzde 19,77 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır. 
Özel kapsamlı TÜFE göstergesi (B) aylık yüzde 1,57 arttı 
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'de 2019 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 1,57, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 3,37, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16,90 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 18,79 artış gerçekleşti. 
Mayıs 2019'da endekste kapsanan 418 maddeden; 48 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 267 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 103 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti. 
Yurt içi üretici fiyat endeksi aylık yüzde 2,67 arttı 
Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2019 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 2,67, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 7,99, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 28,71 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 32,85 artış gösterdi. 
Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 1,87, imalat sanayi sektöründe yüzde 2,87, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı sektöründe yüzde 1 artış, su temini sektöründe yüzde 2,51 düşüş olarak gerçekleşti., 
Aylık en fazla artış tütün ürünlerinde gerçekleşti 
Bir önceki aya göre en fazla artış; yüzde 10,27 ile tütün ürünleri, yüzde 7,08 ile ham petrol ve doğal gaz, yüzde 6,57 ile kok ve rafine petrol ürünleri olarak gerçekleşti. Buna karşılık mobilya yüzde 3,05, su temini yüzde 2,51, giyim eşyası yüzde 0,48 ile bir önceki aya göre azalan alt sektörler oldu. 
Ana sanayi gruplarında aylık en fazla artış dayanıksız tüketim malında gerçekleşti
Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2019 yılı Mayıs ayında aylık en fazla artış dayanıksız tüketim malında ve yıllık en fazla artış enerjide gerçekleşti.  



Trump, Fed Başkanı Jeremy Powell’ı görevden alabilir mi?

Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
TT

Trump, Fed Başkanı Jeremy Powell’ı görevden alabilir mi?

Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ı görevden alacağına dair iddialar gündemden düşmüyor.

Trump, dünkü açıklamasında Powell’ı görevden almasının “pek olası” görünmediğini söylemişti. Cumhuriyetçi lider, Powell'ın çok kötü bir iş çıkardığını savunmuş, Fed başkanının görev süresinin dolmak üzere olduğuna da işaret etmişti. 

Reuters’ın analizinde, Trump’ın Powell’ı görevden alma yetkisine sahip olup olmadığının belirsiz kaldığına dikkat çekiliyor. 

1913 tarihli Merkez Bankası Yasası, Fed Yönetim Kurulu üyelerinin yalnızca “geçerli bir gerekçe” gösterilerek görevden alınabileceğini söylüyor. Ancak sözkonusu “geçerli gerekçe” hukuken tanımlanmış değil. 

Genel kabul bunun yolsuzluk veya görevi kötüye kullanma gibi ciddi durumlara işaret ettiği yönünde, dolayısıyla politik görüş ayrılığı bu kapsama girmiyor. Cumhuriyetçi lider uzun süredir faiz indirimi için Powell’a baskı yapıyor.

Diğer yandan Powell’ın hem Fed başkanı hem de Fed Yönetim Kurulu üyesi olması süreci daha da karmaşıklaştırıyor. Powell’ın Fed başkanlığı görevi, Mayıs 2026’da sona eriyor ancak Yönetim Kurulu üyeliği 2028’e kadar sürecek. Trump, onu bir şekilde Fed başkanlığından alsa bile Merkez Bankası’nın kararları üzerinde hâlâ etkili olabilir. 

Analizde, Trump’ın Powell’ı iki pozisyondan almaya çalışmasının en tartışmalı adım olacağına ve sürecin mahkemeye taşınabileceğine işaret ediliyor. 

Wall Street Journal’ın (WSJ) haberinde de Trump’ın, faiz indirimi taleplerine yanıt vermeyen Fed’in bağımsızlığını sonlandırmaya çalıştığı yazılıyor. 

Amerikan gazetesinin analizinde, konuyla ilgili Türkiye’de atılan bazı adımlar örnek olarak gösteriliyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, dönemin Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal’ı 20 Mart 2021’de görevden aldığı hatırlatılıyor. Bundan iki gün önce Merkez Bankası, politika faizini yüzde 17’den 19’a çıkarmıştı.

Analizde, Erdoğan’ın faiz oranlarının düşürülmesinin şirketlerin borçlanma maliyetlerini azaltarak enflasyonu düşüreceğini savunduğuna dikkat çekiliyor. Bu yaklaşımın, düşük faiz oranlarının ekonomik faaliyeti teşvik ederek fiyatları yukarı çektiği yönündeki yaygın kabul gören ekonomik ilkelerle çeliştiği yazılıyor.

2022’de enflasyonun yüzde 72’ye ulaştığı, Türk Lirası’nın ABD doları karşısında yaklaşık yüzde 60 değer kaybettiği anımsatılıyor. 

Independent Türkçe, Reuters, Wall Street Journal