ABD’nin İsrail’e verdiği Filistinli bilim insanı nerede?

Bir İsrail dizisinde Gazze ve Batı Şeria’da geçen savaşı gösteren bir kesit (AFP)
Bir İsrail dizisinde Gazze ve Batı Şeria’da geçen savaşı gösteren bir kesit (AFP)
TT

ABD’nin İsrail’e verdiği Filistinli bilim insanı nerede?

Bir İsrail dizisinde Gazze ve Batı Şeria’da geçen savaşı gösteren bir kesit (AFP)
Bir İsrail dizisinde Gazze ve Batı Şeria’da geçen savaşı gösteren bir kesit (AFP)

ABD hapishanelerinde 15 yıl yattıktan sonra mahkumiyeti sona eren Filistinli bilim insanı Prof. Dr. Abdulhalim el-Aşkar özel bir uçakla İsrail Ben Gurion havalimanına getirildi.
Aşkar, ABD’de pek çok suçla yargılandı. Bunların başında Filistinli ve Müslüman tutukluların aleyhinde şahitlik etmemesi geliyor.
IndependentArabia’dan İzzeddin Ebu Ayşe’ye konuşan Prof. Dr. Aşkar’ın aile fertleri iseAbdulhalim el-Aşkar’ın mahkumiyet süresinin dolduğunu ve İsrail’e getirildiğini ancak akıbetinin halen belirsiz olduğunu vurguluyor.
Hamasda konuyla ilgili temaslarını yoğunlaştırırken eğer ABD şayet Filistinli bilim insanını İsrail’e teslim ettiyse Aşkar’ın şimdi nerede sorusu gündeme geldi.
Aşkar-Hamas bağlantısı
Kökenleri Batı Şeria’nın Tulkarem kentinde yaşayan bir aileye dayanan Abdulhalim el-Aşkar, lisans eğitiminiBirzeit Üniversitesi'nde bitirdikten sonra  ABD'dekiMississippi Üniversitesi'nde doktorasını tamamladı.Aşkar Yunanistan'daki Lavender Üniversitesi'nden ise profesörlük derecesini aldı.
Aşkar, Gazze'de uzun süre yaşadı, orada evlendi, ancak çocuğu olmadı. Gazze’de kaldığı süre boyunca, Hamas'abağlı İslam Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olarak çalışan Aşkar ardından, üniversitenin resmi sözcülüğünü üstlenmesinin üzerinden çok geçmeden ABD’deki üniversitelere yaptığı başvurular kabul edildi.
ABD’deki sıkıntılar
Prof. Dr. Aşkar, ABD’deki çeşitli üniversitelerde bulundu. En son Harvard Üniversitesi’nde öğretim üyesi oldu. ABD’de Hamas ile ilişkisi ve Filistinli hareketin Aşkar’ı maddi olarak desteklemesi nedeniyle pek çok sıkıntı ve baskıyla karşılaştı. Aşkar, Filistin ve Müslümanların aleyhine tanıklık yapmayı reddetti. ABD’de bulunduğu sürece Hamas’la bağlantısına yönelik açılan soruşturmalar dahilinde üç kez tutuklandı. Filistinli ve Müslüman aktivistlere karşı ifade vermeyi reddettiği için bir kez ev hapsinde tutuldu ve Hamas’a desteğinden dolayı 2007’de 11 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Kendini kurtarmak
Prof. Dr. Abdulhalim el-Aşkar, 2005'te yapılan Filistin seçimlerinde Abbas’a karşı bağımsız olarak Cumhurbaşkanlığına aday gösterilmişti. Seçim programında Filistinli grupları uzlaştırma çalışmaları ve ulusal mutabakat vardı.
Aşkar’ın programında devleti şeffaflık, hesap verebilirlik ve ortaklık temelinde kurma ve Batı Şeria ve Gazze arasında ulusal birliğin sağlanması aynı zamanda İsrail işgalinin sonlandırılması hedefini içeriyordu.
Adını vermek istemeyen bir aile ferdi, Independent Arabia’ya yaptığı açıklamada, Prof. Dr. Abdulhalim el-Aşkar’ınABD hapishanelerinden kurtulmak için Filistin’de Cumhurbaşkanlığına adaylığını koyduğunu belirtti. ABD’nin Aşkar’ın adaylığına karşı olmadığını söyleyen kaynak, bilim insanının seçimleri kazamadığını ve mahkumiyet süresi bitene kadar hapiste kaldığını belirtti.
Prof. Aşkar nerede?
İsrail basını ise Filistinli bilim insanının İsrail’deki Ben Gurion Havalimanına getirildiği ve uçaktan günlerce dışarı çıkarılmadığını yazdı. İddiaya göre uçak daha sonra varış noktası belirli olmayan bir yere doğru havalandı. Bu arada Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye Aşkar’ın durumunun netleşmesi için dost ve kardeş ülkelerle iletişime geçti. Bu ülkelerin isimleri verilmedi. Ancak Aşkar’ın serbest bırakılması için Türkiye, Katar ve Malezya’nın ara bulucu olabileceği belirtiliyor. Uçağın İsrail’den ayrıldığı doğruysa bu ülkelerden birinin Aşkar’a ev sahipliği yapması muhtemel.
Bilinmeyen yer
Öte yandan aileden bir kaynak, Aşkar’ın uzun süre İsrail’de kaldığını ve Hamas üyeliği ve ona verdiği mali destek konusunda hakkında araştırma yapıldığını söyledi. Hamas yetkilisi İzzet er-Rişk ise Filistinli bilim insanının İsrail’de bir hapishanede tutulduğunu iddia etti. Zayıf bir iddiaya göre ise Aşkar, hala Ben Gurion havalimanında tutuluyor ve müzakereler sonucu ABD’li bir yetkili Aşkar’ın uçaktan indirilmemesi emrini verdi ve kendisini misafir edecek bir ülkeye doğru götürülebileceğini belirtti.
Aşkar’ın ailesi ne ABD ne de İsrail tarafından kendileriyle resmi bir temasta bulunulmadığını ve uluslararası hukuka aykırı olarak oğullarının akıbetini bilmediklerini ifade ediyor. Prof. Dr. Aşkar’ın akıbeti belirsizliğini koruyor.



Metal dedektörüyle bin yıllık altın Viking bileziği keşfetti

Man Adası'nda Viking Çağı'ndan kalma altın bir üst kol bileziği bulundu (Manx National Heritage)
Man Adası'nda Viking Çağı'ndan kalma altın bir üst kol bileziği bulundu (Manx National Heritage)
TT

Metal dedektörüyle bin yıllık altın Viking bileziği keşfetti

Man Adası'nda Viking Çağı'ndan kalma altın bir üst kol bileziği bulundu (Manx National Heritage)
Man Adası'nda Viking Çağı'ndan kalma altın bir üst kol bileziği bulundu (Manx National Heritage)

Metal dedektörü kullanan bir kişi, Man Adası'nda Vikinglere ait bin yıllık, altından bir örgülü üst kol bileziği keşfetti. Bu bulgu, bin yıl öncesine ait ustaca mücevher yapımına dair ipuçları sunuyor.

Adanın kültürel tarihini korumaya adanmış hayır kurumu Manx National Heritage'a göre, MS 1000 ila 1100'e tarihlenen bu buluntu, Man Adası'nın zengin Viking mirası hakkındaki bilgilerimizi zenginleştiriyor.

Üst kol bileziği, birbirine örülmüş 8 altın şeritten oluşuyor.

Bilezik, amatör bir metal dedektörü kullanıcısı olan Ronald Clucas tarafından bulundu.

Clucas "Bu güzel altın parçayı keşfetmek epey büyük bir şoktu. İlk başta gerçekten inanamadım!" diyor.

Altın genellikle dedektörde çok zayıf bir sinyal yaratır, bu yüzden neyin ortaya çıkacağı gerçekten tahmin edilemiyor.

Araştırmacılar yaklaşık 28 gram ağırlığındaki üst kol bileziğinin, özel bir teknik kullanan yetenekli bir kuyumcu tarafından yapıldığını düşünüyor.

İkiye katlanmış halde bulunan bileziğin uzunluğu yaklaşık 4 santimetre, yani orijinal uzunluğu yaklaşık 8 santimetre olmalı. Clucas "Uzun yıllardır metal dedektörü kullanıyorum ve çok güzel şeyler buldum ancak Viking Çağı'nda kalma bir altın parçası bulmak gerçekten çok farklı bir şey" ifadelerini kullanıyor.

Vikinglerin ticaret merkezi olan Man Adası, 9. yüzyıldan sonra yerleşim yeri haline geldi.

Daha önceki araştırmalar, adanın ikili bir ekonomiye sahip olduğunu ortaya koymuştu. Bu ekonomide ödemeler hem madeni paralar hem de gümüş veya altın külçelerle mal ve hizmetler karşılığında yapılıyordu.

Adada Viking altınlarına gümüş buluntulardan daha nadir rastlansa da uzmanlar, yakın zamanda keşfedilen örgülü altın üst kol bileziğinin de finansal işlemlerde para birimi olarak kullanılmış olabileceğini düşünüyor.

Manx National Heritage'ın arkeoloji küratörü Allison Fox, "Bu tür mücevherler Viking Çağı'nda hem değerli kişisel eşyalar hem de zenginliği sergileme görevi görmek gibi çeşitli işlevlere sahipti. Taşınması kolaydı ve finansal işlemlerde masrafları karşılamak için de kullanılıyorlardı" diyor.

Bu üst kol bileziği iki kez kesilmiş, bu da muhtemelen en az iki ayrı işlemde kullanıldığına işaret ediyor. Kesiklerden biri bileziğin uç kısmını koparırken, diğer kesik orijinal bileziği neredeyse ikiye bölmüş.

Üst kol bileziğin bir parçasının neden toprağa gömüldüğü belli değil. Fox, "Güvende tutmak için saklanmış olabilir, kaybolmuş olabilir veya Viking tanrılarına adak amacıyla bile gömülmüş olabilir" diyor.

Bu Viking hazinesi, 31 Mayıs'tan bu yana Douglas'taki Manx Müzesi'nin Viking Galerisi'nde sergileniyor.

Independent Türkçe