عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Uluslararası Uzay İstasyonu ticarete açılacak

Uluslararası Uzay İstasyonu (AP)
Uluslararası Uzay İstasyonu (AP)
    Washington/Şarku’l Avsat
TT
TT

Uluslararası Uzay İstasyonu ticarete açılacak

Uluslararası Uzay İstasyonu (AP)
Uluslararası Uzay İstasyonu (AP)

NASA Uluslararası Uzay İstasyonu’nu (UUİ) turistlere ve şirketlere açmayı planlıyor. Buna göre uzay istasyonunda reklam filmleri dahi çekilebilir.
İlk uzay turistlerinin istasyona 2020’de gideceğini söyleyen NASA, misafirlerin istasyonun içerisinde konaklayabileceğini söyledi. Bu aynı zamanda, özel şirketlerin istasyonun belli kısımlarını bir süreliğine kiralayabileceği anlamına geliyor. Kendi teknolojik ekipmanlarını ve astronotlarını istasyona getirebileceği söylenen şirketlerin bunun karşılığında yüklü miktarda ödeme yapması gerekebilir.
NASA, UUİ de dahil olmak üzere, uzay faaliyetlerini ticarileştirme fikrine uzun süredir direniyordu. Ancak son zamanlarda bu fikre ısınan uzay ajansı, özel sektörün uzay teknolojileri geliştirebileceğini ve 2024’te Ay’a tekrar gitme planında yardımcı olabileceğini düşünüyor.
Buna göre söz konusu proje, gelecekte yapılacak uzay keşifleri için finansman da sağlayabilir.
NASA yetkilileri, istasyonu alçak Dünya yörüngesindeki araştırmalar için kullanmaya devam edeceklerini, bunu yaparken de “uzay ekonomisi”nin gelişimi için özel sektörle birlikte çalışacaklarını açıkladı. Ayrıca, NASA’nın “özel astronotlar” dediği turistlerin istasyonda 30 güne kadar konaklayabileceği ve ticari faaliyetlerini uzay ajansının kurallarına uyarak yürütebileceği belirtildi. Bunun yanında, özel astronotların istasyonda güvenli bir şekilde konaklayabilmesi için NASA standartlarında belli bir eğitimden geçmesi de gerekebilir.
Yılda iki kez yapılacak bu seyahatlerin, UUİ’ye benzer yeni bir uzay aracı inşa etmesi için özel sektörü yüreklendireceği düşünülüyor. NASA’nın istasyonu ticarete açma kararı, çeşitli firmaların uzay turizmi sektörüne yatırım yapmasını sağlayabilir.
Örneğin SpaceX’in, 2013’te bir Japon milyarderle 8 sanatçıyı Ay seyahatine yollayacağı biliniyor.

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT