Facebook paylaşımları kişinin sağlık durumu hakkında bilgi veriyor

Facebook yayınları, kişinin yaşam tarzını doğru bir şekilde analiz etmenize yardımcı olabilir (Arşiv - Reuters)
Facebook yayınları, kişinin yaşam tarzını doğru bir şekilde analiz etmenize yardımcı olabilir (Arşiv - Reuters)
TT

Facebook paylaşımları kişinin sağlık durumu hakkında bilgi veriyor

Facebook yayınları, kişinin yaşam tarzını doğru bir şekilde analiz etmenize yardımcı olabilir (Arşiv - Reuters)
Facebook yayınları, kişinin yaşam tarzını doğru bir şekilde analiz etmenize yardımcı olabilir (Arşiv - Reuters)

Facebook paylaşımlarının bazı sağlık durumlarının öngörülmesinde geleneksel demografik verilerden daha iyi olduğunu ortaya koyan yeni bir araştırma yayımlandı.
Daily Mail'de yer alan habere göre, Stony Brook Üniversitesi ve Pensilvanya Health System Üniversitesi’nden araştırmacılar, Facebook kullanıcılarının sitede kullandıkları dilin doktorlara kullanıcıların depresyon veya diyabet gibi hastalıklarının olup olmadığının teşhisinde yardımcı olabileceğini söylüyor.
Araştırma ekibi kullandıkları otomatik veri toplama yöntemiyle, elektronik tıbbi sicilleri sosyal medya hesaplarıyla bağlantılı bin hastanın bütün bir Facebook geçmişini topladı ve inceledi.
Psikoz, kaygı bozukluğu ve alkol bağımlılığı dahil
Gönderilerde kullanılan dilin ve yaş ve cinsiyet gibi demografik özelliklerin incelenmesinin ardından araştırmacılar, kullanıcıların Facebook geçmişinden elde ettikleri verilerle 21 farklı rahatsızlığın tanımlanabileceğini ortaya koydu. Bunların arasında psikoz, kaygı bozukluğu ve alkol bağımlılığı yer alıyor.
Araştırmacılar, 10 rahatsızlığın teşhisinde Facebook verilerinin demografik özelliklerden daha faydalı olduğu sonucuna vardı.
Kullanılan bazı kelimeler ilgili rahatsızlıklarla doğrudan bir bağa sahip. Örneğin, gönderilerinde “içmek” ve “şişe” gibi kelimeler kullananların alkol bağımlısı olma ihtimali daha yüksek.
Daha az kesin olmak kaydıyla, gönderilerinde “Tanrı” ve “dua etmek” gibi kelimeler kullananların, bu kelimeleri daha az kullananlara nazaran diyabet olma ihtimali 15 kat daha fazla.
Penn Medicine Dijital Sağlık Merkezi yöneticisi, başyazar Raina Merchant, “Bu yeni bir çalışma olmasına rağmen, gönderilerden elde edilen verilerin hastaların ve doktorların daha iyi bilgilendirilmesinde kullanılabileceğini umuyoruz. Sosyal medya gönderileri sıklıkla yaşam tarzı ve deneyimlerle alakalı olduğundan ya da kullanıcıların nasıl hissettiğine dair fikir verdiğinden, elde edilen veriler rahatsızlıkların yönetimine ve şiddetlenmesine dair ek bilgiler sağlayabilir” ifadelerini kullandı.
Stony Brook Üniversitesi’nde bilgisayar bilimi alanında Yardımcı Doçent Andrew Schwartz, “dijital dilin” hayatlarımıza dair farklı noktaları açığa çıkardığını ve bu bilgilerin tıp uzmanlarına teşhis koymada yardımcı olabileceğini söyledi.
Schwartz, “pek çok çalışma, dil kullanımı ve özgün bir rahatsızlık arasında bağ bulunduğunu gösteriyor. Örneğin dil, depresyona ya da kişinin kanser olup olmadığına dair bilgi verir. Ayrıca birçok tıbbi rahatsızlığı inceleyerek, bunların birbiriyle nasıl ilişkilendiğine dair bir fikir edinebiliriz ve bu da tıp alanında yeni yapay zeka uygulamalarına olanak verebilir” diye ekledi.
Bulgular ışığında araştırma ekibi, geliştirilmesi muhtemel sistemlerin hastaların sosyal medya verilerini tıbbi yetkililere vermesine imkan tanıyacağını söyledi. Böylece ek bilgileri inceleme olanağına sahip doktorlar daha etkili tedavi yöntemleri geliştirebilir.
Başyazar Raina Merchant, “Örneğin kilo vermeye çalışan, yemek seçimlerinde ve diyet konusunda yardıma ihtiyaç duyan biri sosyal medya kayıtlarını kullanarak alışıldık yöntemlerden daha iyi bir görüş sağlayabilir” dedi.
Merchant bu yıl içinde teoriyi test etmek için yeni bir çalışma düzenleyecek.



Jeff Bezos'un 100 milyon dolar yatırım yaptığı uydu kayboldu

MethaneSAT dünyanın en gelişmiş metan izleme uydularından biriydi (MethaneSAT/EDF)
MethaneSAT dünyanın en gelişmiş metan izleme uydularından biriydi (MethaneSAT/EDF)
TT

Jeff Bezos'un 100 milyon dolar yatırım yaptığı uydu kayboldu

MethaneSAT dünyanın en gelişmiş metan izleme uydularından biriydi (MethaneSAT/EDF)
MethaneSAT dünyanın en gelişmiş metan izleme uydularından biriydi (MethaneSAT/EDF)

Milyarder Jeff Bezos'un desteklediği bir metan izleme uydusunun operatörleri, aracın uzayda kaybolduğunu söyledi.

Mart 2024'te fırlatılan 88 milyon dolarlık MethaneSAT, 20 Haziran'da sinyali kaybolduğunda petrol ve doğalgaz üreten bölgelerdeki metan salımlarını ölçüyordu.

ABD merkezli kâr amacı gütmeyen kuruluş Çevre Savunma Fonu (Environmental Defense Fund / EDF), operatörlüğünü yaptığı uydunun güç kaynağının kesildiğini ve "muhtemelen kurtarılamayacağını" ifade etti. Uydunun bilinen son konumu Norveç üzerindeydi.

Örgüt, Amazon'un kurucusunun oluşturduğu hayırsever bir girişim olan Bezos Dünya Fonu'nun (Bezos Earth Fund) verdiği 100 milyon dolarlık hibeyle MethaneSAT'i geliştirip fırlatmıştı.

EDF yaptığı açıklamada kayba rağmen bu görevin, metan salımları hakkında bir dizi kritik bulgu edindiğini belirtti.

Açıklamada, "Görev, bilimsel ve teknolojik başarısının yanı sıra hem endüstri hem de dünya çapındaki düzenleyiciler üzerindeki kalıcı etkisi açısından olağanüstü bir başarı sergiledi" ifadelerine yer verildi.

MethaneSAT sayesinde petrol ve doğalgaz üretim alanlarından salınan metanın dağılımı ve hacmi hakkında kritik bilgiler edindik. Ayrıca uzaydan gelen ölçümleri yorumlayıp bunları salınan metan hacimlerine dönüştürmek konusunda eşi benzeri görülmemiş bir beceri geliştirdik. Bu beceri diğer görevlerde de değerli olacak.

Metan salımlarının küresel çaptaki insan kaynaklı sıcaklık artışlarının yaklaşık üçte birine yol açtığı tahmin ediliyor.

Gelişmiş spektrometrelerle donatılan MethaneSAT, geniş bir alandaki metan seviyelerini düşük seviyelerde bile tespit etmeyi başararak dünyanın en gelişmiş metan izleme uydularından biri haline geldi.

Uydu, bazı bölgelerde bildirilenden 10 kat daha yüksek seviyeleri gözlemleyerek dünya çapında metan salımlarının kayda değer derecede daha iyi anlaşılmasını sağlayan çeşitli bulgular elde etti.

Proje lideri Steven Hamburg mayısta LinkedIn'de paylaştığı bir gönderide "MethaneSAT olağanüstü veriler üretti" demişti.

MethaneSAT yeni bir şeffaflık ve sorun çözme çağını başlatıyor... Bu iddialı bir görev ve uzay görevleri zorludur. Ancak iklim de biz de bekleyemeyiz.

EDF, MethaneSAT'in çalışmalarını sürdürmek için başka bir uydu fırlatma ihtimalini henüz elemedi.
Independent Türkçe