​Sudan devriminden doğan şarkılar

Sudan devriminin sesi Nancy Acac (Sosyal Medya)
Sudan devriminin sesi Nancy Acac (Sosyal Medya)
TT

​Sudan devriminden doğan şarkılar

Sudan devriminin sesi Nancy Acac (Sosyal Medya)
Sudan devriminin sesi Nancy Acac (Sosyal Medya)

“Beşir’in gücü, yozlaşmış güç!
Haydi yozlaşmaya karşı harekete geç harekete!
Baskılar kızları cezalandırdı!
Baskılar kızları delirtti!

Sudan devrimi sırasında çocukların sesleriyle, dengeli bir besteyle ve tutarlı danslarla ünlü olan şarkının sözleri.
Bu sanatsal çalışma, daha iyi bir gelecek isteyen çocuklardan eski hükümete bir mesaj niteliğinde.
Daha öncekiler ve oturma eylemleri sırasında yazılanlar da dahil olmak üzere Sudan’daki son olaylar sırasında birçok devrim şarkısı ortaya çıktı. Sosyal medyada çok geniş kitlelere yayılarak, insanları devrim ya da sivil ayaklanmaya katılmaya teşvik ettiler. Ünlü şairler, uzun bir süre boyunca Sudan’ın müzikal sahnesini, üzerlerinden onlarca yıl geçmesine rağmen hala önemli etkiler barındıran kelimelerle zenginleştirmeye katkı sağladı. Bu durum, sanatın bir fark yaratabildiğinin ve hatırayı ölümsüzleştirebildiğinin bir kanıtı.
Sürekli Devrim
Sudan arenasının çeşitli devrim şarkılarıyla dolu olmasının nedeni, mücadele ve direniş hareketliliğinin devam etmesi oldu. Aynı şekilde birçok askeri rejimin devrilmesi, şairlere marş yazarken ilham verdi. Şair Mahmud el-Cili, Huda Arabi de dahil tanınmış sanatçılar, Sudan devrimine sözler yazdı.
Cili, Independent Arabia’dan İsra eş-Şahir’e yaptığı açıklamada, “Şarkılar, devrim sürecinde önemlidir. Her zaman devrim ruhunu yansıtır ve bunu, gelecek nesiller için belgeler. Kadınlara özel şarkılara gelince, devrim kadındır. Kadınların, bunun üzerinde net bir baskısı var. Hiç kimse bunu inkar edemez” ifadelerini kullandı.
Nancy Acac
Geçen Aralık ayında başlayan devrimden bu yana Sudanlı ses sanatçısı Nancy Acac, motive edici ifadelerle devrime hizmet etti. İnsanların ruhlarını alevlendiren birçok şarkıyla oturma eylemlerine katıldı. Söylediği ünlü bir şarkının sözleri ise şöyle;
“Eğer korkumuz yok olduysa,
Yolumuz istikrarla döşendiyse,
Özgürlük için yürürüz.
Kesinlik kaçınılmaz.
Gecenin ne kadar sürdüğü önemli değil, şafak geliyor!”

Nancy’nin üretkenliği, onu ilk devrim sanatçısı yaptı. Oturma eylemlerinde ve mücadele meydanlarında varlık gösterdi ve diğer sanatçılar da devrimi büyüttü.
Şadan Hüseyin
Ünlü sanatçı Şadan Hüseyin, saha çalışmalarını tercih etti ve eylemciler de basit ahenklerle sanatçılara eşlik etti. Hüseyin, eylemcilerin katılımının daha derin bir iz bırakarak devrimi ilerlettiğini söylüyor.
“Meryem ve Kandeka”, Şadan’ın oturma eylemlerinde söylediği şarkılardan biri. Kadınların ayaklanmadaki etkisinden bahsediyor. Aynı zamanda ses sanatçısı Muhammed Mao da devrimi destekleyen Rap şarkılarıyla meydanlarda geniş bir katılım sergiledi. Sudan Genelkurmay Başkanlığında milyonlarca kişinin katılımıyla bir gösteri düzenledi.
Devrim şarkıları, tanınmış sanatçılarla sınırlı değil. Aynı zamanda yeni nesil içerisinde de buna destek veren çok sayıda isim oldu. Öyle ki genç sanatçı Muhammed Brown, direnişe dair ihtiyacı yansıtan ve siyasi durgunluktan sonraki döneme hizmet edecek yeni şarkılar besteledi.



Ev eşyalarındaki sonsuz kimyasalların diyabet riskini artırdığı bulundu

26 Mayıs 2024'te Fransa'nın Oullins komününde, önlem olarak ulusal ve uluslararası düzeyde per- ve polifloroalkil maddelerin (PFA'lar) kullanımına karşı protesto gösterisi düzenlendi (AFP)
26 Mayıs 2024'te Fransa'nın Oullins komününde, önlem olarak ulusal ve uluslararası düzeyde per- ve polifloroalkil maddelerin (PFA'lar) kullanımına karşı protesto gösterisi düzenlendi (AFP)
TT

Ev eşyalarındaki sonsuz kimyasalların diyabet riskini artırdığı bulundu

26 Mayıs 2024'te Fransa'nın Oullins komününde, önlem olarak ulusal ve uluslararası düzeyde per- ve polifloroalkil maddelerin (PFA'lar) kullanımına karşı protesto gösterisi düzenlendi (AFP)
26 Mayıs 2024'te Fransa'nın Oullins komününde, önlem olarak ulusal ve uluslararası düzeyde per- ve polifloroalkil maddelerin (PFA'lar) kullanımına karşı protesto gösterisi düzenlendi (AFP)

Yeni bir araştırmaya göre, yapışmaz pişirme kapları, gıda ambalajları ve su geçirmez giysiler gibi günlük ürünlerde bulunan yaygın "sonsuz kimyasallar", tip 2 diyabet riskini artırabiliyor.

Bu çalışma, plastikle ilgili "sonsuz kimyasalların" (per- ve polifloroalkil maddeler ya da PFA'lar diye de biliniyor) insan metabolizmasını bozmadaki rolünü gösteren, sayıları giderek artan araştırmalara bir yenisini ekliyor.

360 kişinin sağlık kayıtlarını ve kan örneklerini analiz eden New York'taki araştırmacılar, yakın zamanda tip 2 diyabet teşhisi konan kişileri, bu hastalığa yakalanmayanlarla karşılaştırdı.

Kanlarında daha yüksek PFA seviyeleri olan kişilerin diyabet geliştirme ihtimalinin yüzde 31 daha fazla olduğunu buldular.

PFA'lar, 1940'lardan beri leke tutmaz mobilyalarda, yağ geçirmez gıda ambalajlarında, kozmetik ürünlerinde ve yangın söndürme köpüklerinde kullanılan binlerce insan yapımı kimyasalın oluşturduğu bir sınıf. Çevre ve kan dolaşımında kalıcı olmalarıyla bilinen bu kimyasallar, "sonsuz kimyasallar" diye adlandırılıyor.

Çalışma, bu kimyasalların amino asit biyosentezi ve ilaç metabolizması gibi vücudun kan şekeri düzenlemesinde kritik öneme sahip süreçleri engellediğini ortaya koydu.

Araştırmanın başyazarı ve Mount Sinai'nin Icahn Tıp Fakültesi'nde çevre tıbbı yardımcı doçenti olan Dr. Vishal Midya, "PFA'lar, ısıya, yağa, suya ve lekelere dirençli sentetik kimyasallardır ve sayısız günlük tüketim ürününde bulunurlar" dedi

Kolayca parçalanmadıkları için PFA'lar, çevrede ve insan vücudunda birikir.

Araştırmacılar, bulgularının tip 2 diyabeti önlemeye çalışırken sadece genetik veya yaşam tarzını değil, çevreden maruz kalmayı da hesaba katmanın gerekli olduğunu gösterdiğini söyledi.

Mount Sinai'de halk sağlığı ve çevre tıbbı doçenti olan Dr. Damaskini Valvi, "Artan sayıda araştırma, PFA'ların obezite, karaciğer hastalığı ve diyabet gibi birçok kronik hastalığın risk faktörü olduğunu gösteriyor" dedi.

fghyju
Bir koşucu, ABD'nin Massachusetts eyaletindeki Hopkinton'da düzenlenen 116. Boston Maratonu'nun başlamasından önce atlet köyünde bir şişe su alıyor (AP)

PFA'ların kanser, üreme sistemi hasarı ve bağışıklık sistemi baskılanması gibi çeşitli sağlık sorunlarıyla bağlantılı olduğu biliniyor. Bu maddeler o kadar yaygın ki, ABD yönetiminin uzun vadeli bir araştırmasında Amerikalıların yüzde 98'inin kanında bir miktar PFA bulunduğu tespit edildi.

Harvard Üniversitesi'nin araştırması da dahil daha önceki araştırmalar PFA'ları diyabet riskiyle ilişkilendirmiş olsa da Mount Sinai'den araştırmacılar, çalışmalarının bu kimyasalların çeşitli kent nüfuslarında metabolik yolları nasıl bozabileceğini araştıran ilk araştırmalardan biri olduğunu söylüyor.

Bu bulgular, PFA'ların sınırlandırılmasının Birleşmiş Milletler plastik anlaşmasına dahil edilip edilmeyeceğine dair küresel tartışma sürerken geldi. Avrupa Birliği'nin birçok üyesi dahil giderek artan sayıda ülke, tüketici ürünlerinde PFA'lara yönelik kendi kısıtlamalarını duyurup uyguluyor.

Independent Türkçe