İmamoğlu’nun İstanbul zaferi

İmamoğlu, İstanbul’da oy kullandıktan sonra destekçileri tarafından kuşatıldı (AFP)
İmamoğlu, İstanbul’da oy kullandıktan sonra destekçileri tarafından kuşatıldı (AFP)
TT

İmamoğlu’nun İstanbul zaferi

İmamoğlu, İstanbul’da oy kullandıktan sonra destekçileri tarafından kuşatıldı (AFP)
İmamoğlu, İstanbul’da oy kullandıktan sonra destekçileri tarafından kuşatıldı (AFP)

İstanbul’da dün yapılan İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanlık seçimlerine yönelik ilk sonuçlara göre Ekrem İmamoğlu büyük bir zafer elde ederek, 31 Mart'ta yapılan seçimler sonrasında sadece 18 gün kalabildiği görevine geri dönmeye hak kazandı.
Yüksek Seçim Kurulu (YSK) kararı doğrultusunda yenilenen İBB Başkanlığı seçimlerinde resim olmayan sonuçlara göre Ekrem İmamoğlu rakibine yaklaşık 806 bin fark atarak, 4 milyon 741 bin 868 oy elde etmeyi başardı. AK Parti’nin adayı Binali Yıldırım ise 3 milyon 935 bin 453 oy aldı.
Seçim zaferinin ardından konuşan İmamoğlu, bu sonucun için hayırlı olmasını umduğunu dile getirerek, “Öncelikle bugünkü 23 Haziran'da yaptığımız İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimi ve tabii ki anlamlı bu seçimin en önemli ifadelerinden birisi de Türkiye'nin demokrasi sürecine olacak olan katkısıydı. Her iki vasfıyla ülkemize ve dünya kenti İstanbul'umuza bugünkü seçimin neticeleri hayırlı olsun, hayırlara vesile olsun. Bugün 16 milyon İstanbullu demokrasiye olan inancımızı, adalete olan güvenimizi tazelemiştir. Bunu yalnız bana oy verenler değil, seçimleri büyük olgunluk ve sükûnet içinde geçiren bütün vatandaşlarımız sağlamıştır” dedi.
Bu seçimin İstanbul'da herkesin yeni ve ortak sayfa açması anlamına geldiğini ifade eden İmamoğlu, bu yeni sayfada kimse arasında ayrım olmadan İstanbul'da artık adalet, eşitlik, sevgi, hoşgörü olacağını söyledi.
İstanbul halkının hayatını kolaylaştırmanın yanı sıra yolsuzluk, yoksulluk ve işsizlikle mücadele gibi seçim kampanyası sırasında verdiği sözler üzerinde çalışacağını söyleyen İmamoğlu, tüm İstanbullulara teşekkür etti.
Yıldırım rakibini tebrik etti
Binali Yıldırım ise İmamoğlu’nun seçim zaferini kabul ederek kendisini tebrik etti.
Yıldırım, "Ekrem İmamoğlu’nu tebrik ediyorum. Başarılar diliyorum. Bundan sonra Ekrem İmamoğlu arkadaşımızın İstanbul'a güzel hizmetler yapmasını da temenni ediyorum. Yapacağı çalışmalarda İstanbulluların yararına olacak her türlü işte de kendisine yardımcı olmaya gayret edeceğiz” diye konuştu.
CHP ile İYİ Parti’nin oluşturduğu Millet İttifakı’nın İBB Başkan adayı Ekrem İmamoğlu ile AK Parti ile MHP’nin oluşturduğu Cumhur İttifakı’nın adayı Binali Yıldırım’ın yanı sıra Saadet Parti’sinden Necdet Gökçınar ve Vatan Parti’sinden Mustafa İlker Yücel ile 17 bağımsız aday yarıştı. Diğer partiler ise adaylarını geri çekerek İmamoğlu’nu desteklediklerini açıkladı.
Erdoğan’dan seçmen iradesine saygı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan İBB Başkanlığı seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından seçmenin iradesine duyduğu saygıyı dile getirerek, "İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı yenileme seçimi sonuçlarının İstanbul’umuz için hayırlara vesile olmasını diliyorum. Milli irade bugün bir kez daha tecelli etmiştir. Gayri resmi sonuçlara göre seçimi kazanan Ekrem İmamoğlu'nu tebrik ediyorum" ifadelerini kullandı. 
“Erdoğan’ın iki seçeneği var”
Gözlemciler Erdoğan’ın önündeki iki seçenek olduğu konusunda hemfikir.
Bunlardan ilki, İmamoğlu’nun zaferini tanımayı reddederek, mazbatasının teslim edilmesini engellemek. Ancak Cumhurbaşkanı’nın İmamoğlu’nun zaferini tanımayı reddetmesi halinde, ülkede protestolar ve kaosun kapısı açılabilir.
Erdoğan’ın önündeki ikinci seçenek ise yenilgiyi kabul etmek. Ancak bu da partisinde bölünmelere yol açabileceği için kendisi için zor bir karar.
Yetkin’den seçim yorumu
Gazeteci Murat Yetkin, seçimlerden önce Reuters’a verdiği demeçte, “İmamoğlu tekrar kazanırsa, Türk siyasetinde ciddi bir değişim zinciri olacak. AK Parti ve Erdoğan için de bir düşüşün başlangıcı olarak yorumlanacak” değerlendirmesinde bulundu.
Yetkin, Cumhurbaşkanı’nın kendisinin de yerel seçimleri ‘hayatta kalma meselesi’ olarak adlandırdığına dikkat çekti.
31 Mart sonrası yaşananlar
31 Mart’ta yapılan ilk seçimler, AK Parti’nin ‘usulsüzlük’ olduğuna ilişkin itiraz üzerine Yüksek Seçim Kurulu tarafından iptal edilmişti. Ancak muhalefet alınan bu kararı, demokrasiye bir darbe olarak nitelendirmişti.
AK Parti, 31 Mart seçimlerinde ortaya çıkan 13 bin oy farkını kapatmak için 10.5 milyon seçmenin yüzde 15’ini oluşturan Kürt seçmenleri kazanmak için adım atmıştı.
23 Haziran seçimlerine yönelik kampanyalar esnasında farklı bir olay yaşandı ve terör örgütü PKK’nın tutuklu lideri Abdullah Öcalan, HDP’ye seçimlerde tarafsız kalma çağrısında bulunmuştu.
CHP’nin adayı İmamoğlu’nu destekleyen HDP ise, Erdoğan’ı Kürtleri bölmeye çalışmakla suçlamıştı. İstanbul’da oyları çok önemli olan Kürtler, seçime yönelik şiddetli çekişmenin ana gündeminde yer almıştı. AK Parti son haftalarda Kürt meselesi hakkındaki ses tonunu yumuşatmış, Yıldırım ise seçim kampanyası sırasında tartışma yaratan ‘Kürdistan’ kelimesini bile kullanmıştı.
Medyanın yanı sıra Erdoğan, Öcalan’ın cezaevinden göndererek, HDP seçmenine tarafsızlık çağrısında bulunduğu mesajına şahsen değinmişti. Ancak HDP, ‘Kürt seçmenleri bölmeyi hedefleyen bir manevra’ olarak niteledikleri bu adımı kınayarak, seçmenlerini Mart ayında yaptığı gibi İmamoğlu'na oy vermeye çağırmıştı.
HDP eski Eş Başkanı Selahattin Demirtaş, avukatı aracılığıyla Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Büyük ve ciddi işler yapmak isteyenlerin, küçük ve ucuz algı operasyonlarına tenezzül etmemesi gerekir. Bu konu bizim için hassas bir meseledir. Herkesi ve bütün tarafları daha dikkatli davranarak, psikolojik harekâtın parçası olmamaya davet ediyorum” ifadelerine yer vermişti.
31 Mart seçimlerinde yoğun bir kampanya yürütmesine rağmen, 23 Haziran seçimleri için ilk başlarda geri planda kalan Erdoğan, geçtiğimiz hafta seçim kampanyasına güçlü bir geri dönüş yapmıştı.
Bazı analistler, dünkü seçimlerin sonucu her ne olursa olsun, AK Parti’nin etkisinin zayıflayacağını ifade etmişti.
İmamoğlu’nun destekçileri ise, CHP’nin adayı ister kazansın ister kazanmasın, onu 2023'teki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Erdoğan'a meydan okuyabilecek muhalefetin yeni lideri olarak gördüklerine vurgu yapmıştı.



Şam'a güçlü destek veriliyor, bundan sonrası Şara’ya bağlı

Eski Suriye devlet başkanı Hafız Esed'in yüzü “özgürlük” kelimesi ve yeni Suriye bayrağı ile kapatılmış (AFP)
Eski Suriye devlet başkanı Hafız Esed'in yüzü “özgürlük” kelimesi ve yeni Suriye bayrağı ile kapatılmış (AFP)
TT

Şam'a güçlü destek veriliyor, bundan sonrası Şara’ya bağlı

Eski Suriye devlet başkanı Hafız Esed'in yüzü “özgürlük” kelimesi ve yeni Suriye bayrağı ile kapatılmış (AFP)
Eski Suriye devlet başkanı Hafız Esed'in yüzü “özgürlük” kelimesi ve yeni Suriye bayrağı ile kapatılmış (AFP)

Jerome Drevon'un “Cihattan Politikaya” adlı kitabı, Selefi cihatçı Heyet Tahrir eş-Şam'ın (HTŞ) silahından vazgeçmeden siyasi bir harekete dönüşme yeteneği konusunda bir miktar kesinlik sunuyor. Ancak, bu günlerde gündeme getirilen ve güvenilir yanıtlar elde edilmesi uzun zaman alabilecek sorular, Ebu Muhammed el-Colani'nin geçirdiği dönüşüm süreci ile ilgili. Bu süreç, Bağdat'taki ABD güçlerinin yönettiği hapishanede mi yoksa el-Nusra Cephesi ve el-Kaide liderliğiyle kopuş sonrası dönemde mi başladı? Eski ABD Büyükelçisi Robert Ford, İdlib'de Colani ile yaptığı görüşmeler ile bu dönüşümde aktif bir rol oynadı mı? Yoksa, bu yavaş değişime İdlib Emiri ile dönemin istihbarat başkanı ve halihazırda Dışişleri Bakanı olan Hakan Fidan ve şu anda İstihbarat Başkanı ve o dönemde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın danışmanı olan Profesör İbrahim Kalın’ın yaptığı bir dizi görüşme, diyalog ve düzenleme mi katkıda bulundu?

Hangisi olursa olsun, Colani gerçek adı olan Ahmed eş-Şara’ya geri dönmek için Beşşar Esed rejiminin devrilmesi ile birlikte Şam'a varana kadar bekledi. Şara'nın söylemleri dışında sahada olup bitenler ve olmaya devam edenler, Savunma Bakanlığı'na katılan Selefi cihatçı grupların liderleri ve kadroları arasındaki dönüşümün gerçekliği hakkındaki soruları gündeme getiriyor. Zira bunlardan bazıları azınlıklara karşı katliamlar yaptı, bazıları da restoranlarda, kafelerde, gece kulüplerinde ve kadınların giyimi konusunda sosyal özgürlükleri kısıtladı.  

Düşünce ve ayrıntılardan bağımsız olarak, ABD, Suudi Arabistan, Katar, BAE ve Türkiye’nin desteği, açık bir fırsata ve yaklaşan bir tehdit ile yüzleşmeye bahis oynamaktan başka bir şey değil. Amerikalılar, Araplar, Türkler ve Avrupalıların hemfikir olduğu husus, Başkan Şara'nın istediklerine ve sunabileceklerine güvenmek ve bunlar üç noktada özetlenebilir. Birincisi, İran'ı Suriye'den ve orada herhangi bir etkiye sahip olmaktan uzak tutmak, İran silahlarını Lübnan'daki Hizbullah'a kaçırmak için kullanılan Suriye koridorunu kapatmaktır. Nitekim Suriye güvenlik servisleri, İsrail'in bombalamadığı tüm sevkiyatlara el koyuyor. İkincisi, güvenliği temin etmek, geçiş adaletini sağlamak, Suriye toplumundaki çeşitliliğe açık olmak, deneyim veya yeterlilik sahibi olmayan sadık kişiler yerine nitelikli bireyleri atamaktır. Üçüncüsü, sahte bir “sosyalist ekonomi” kisvesi altındaki “çete ekonomisinden” liberal bir ekonomiye geçiş yapmak, on yıllardır Moskova ve Tahran'ı taklit edip ekonomik abluka ve yaptırımlar kâbusu içinde yaşadıktan sonra Araplara ve Batı'ya açılmaktır. Zira abluka ve yaptırımlar Suriyelilerin yüzde 90'ını yoksulluk sınırında veya altında yaşamaya mahkum etti.

Trump yönetiminin isteklerine gelince, Suriye ile İsrail arasındaki ilişkilerin normalleşmesidir. Yaptırımların kaldırılmasında ve destek sağlanmasında acele edilmesinin nedeniyse, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun Kongre'de yaptırımların kaldırılmasını savunurken söylediği gibi, yeni Suriye yönetiminin başarısız olmasından ve birkaç hafta içinde “kaos ve iç savaş” patlak vermesinin duyulan “korkunun gücü”dür. Ama bundan sonrası yeni Suriye yönetimine bağlı. Etkili bir yargı sistemi ve insan hakları, sosyal özgürlükler ve para transferlerinde özgürlük konusunda güçlü garantiler olmadan, 2011’den önceki durumuna dönmek için yaklaşık 500 milyar dolara ihtiyaç duyan bir ülkeye yatırım akışı olmayacak. Liberal veya neoliberal gibi rejimin türünü açıklayan yasalar olmadan, ortaklıklar ve özelleştirme için verilecek garantiler, Suriyeli, Arap ve uluslararası özel sektör lehine kamu sektöründen ne ölçüde vazgeçileceği açıklanmadan ekonomik kalkınmaya bahis oynanmayacak.

Yeni Suriye yönetiminin, İdlib'deki hükümet deneyimine benzer belirli siyasi, ekonomik ve sosyal seçeneklere sahip olduğu anlaşılıyor. Ancak bu yönetim, daha önce inanmadığı ve yönetme konusunda hiçbir deneyiminin olmadığı başka seçenekleri de takip etmek zorunda. “Ülkeyi özgürleştiren kararları verir” şeklindeki tehlikeli çerçevenin dışındaki yeteneklere ve liyakatli kişilere açılmaktan kaçış yok. Zira yurtdışından ve Suriye kamuoyundan gelen baskı altında açıklanan kararlar, etkili bir komite veya organ olmadan sadece birer başlık olmayı sürdürüyorlar. Bunlara geçiş adaleti, kayıp kişilerin aranması ve toplu mezarların ortaya çıkarılması, sahil bölgesindeki katliamlarının araştırılması, silahı yasa gibi görüp istedikleri gibi hareket eden, çoğunluğun parçası olmayan herkes öldürülmesi gereken bir “kâfir”miş gibi davranan silahlı grupların etkili bir şekilde durdurulması dahildir. Bunun anahtarı, sokaklarda barışçıl, birleştirici devrimi başlatan erkek ve kadınlara, genç erkek ve kızlara iade-i itibarda bulunmaktır. Yani devrimle övünüp son aşamasına odaklanırken, aynı zamanda devrimcilere ve “Suriye halkı birdir” sloganına iade-i itibarda bulunmaktır. Zira devrim, Suriyelilerin tutuklama, öldürülme, yıkım, nüfusun yarısının şehirlerinden, kasabalarından, köylerinden ve evlerinden yerinden edilmesi ile bedelini ödediği bir şeydir. Devrimciler, yalnızca yüz binlerce kişiden oluşan ama bir unsurunun aylık maaşı 10 doları geçmeyen bir ordunun kendisini savunmadığı ve aşamalı olarak çöken bir rejimi devirmek için son darbeyi vuranlar değildir.

Devrimden daha önemli tek şey bir devlet kurmaktır. Troçki'nin ısrarla vurguladığı kalıcı devrim, devletin kurulmasını engeller ve sürekli çatışmalara ve savaşlara giden yolu açar. Devrimin başarılı olduğu herhangi bir ülke için en tehlikeli durum, devrimin ne bir devlet ya da rejim olamayarak, ne de devrim olarak kalamayarak melez bir şeye dönüşmesidir.

Bu makale Şarku'l Avsat tarafından Independent Arabia’dan çevrilmiştir.