20 maddede sıcakta nasıl uyunur?

The Independent
The Independent
TT

20 maddede sıcakta nasıl uyunur?

The Independent
The Independent

İngiltere meteoroloji kurumu Met Office, beklenmeyen bir sıcak hava dalgasının Avrupa’yı vuracağı ve gelecek haftanın sonlarına doğru bazı bölgelerin 35 dereceye ulaşabileceği konusunda uyarılarda bulundu. 
Yayımlanan uyarı sonrası çoğumuz aynı soruyla boğuşuyoruz: Bu sıcaklarda nasıl uyunur?
Silentnight firmasında çalışan uyku uzmanı Dr. Nerina Ramlakhan’a göre, yatak odasındaki ideal uyuma sıcaklığı 16 ila 21 derece arasında olmalı. Ayrıca beyninizin vücudunuzun diğer bölgelerine kıyasla daha serin olması gerekiyor.
The Independent’a konuşan Ramlakhan “İyi bir gece uykusu; bilgiyi daha iyi işleyebilmek, vücudu fiziksel ve zihinsel olarak onarabilmek ve dengede tutabilmek için hayli önemli” dedi. 
Peki bu durumda vücudumuzu soğutmak ve o değerli uykuyu almak için neler yapabiliriz?
İşte aşırı sıcaklarda uyumaya yardımcı olacak 20 tüyo:
1.Örtünüzü  soğutun
Yatak örtünüzü (tabi önce plastik bir torbaya koyarak) birkaç dakikalığına dondurucuya koyun. Eğer buzdolabınızda ya da dondurucunuzda fazla yer yoksa sadece yastık kılıfınızı ve pijamalarınızı koymak bile işe yaracaktır. 
2. Buz torbası kullanın
Bir sıcak su torbasının içini buzlu suyla doldurun ve bunu dizler, ayak bilekleri, bilekler, boyun, kasık ve dirsekler gibi vücudunuzun “soğuma noktalarına” yerleştirin. Aynı şekilde bir sıcak su torbasını soğuk suyla doldurup buzluğa atıp dondurabilir ve yatarken onu yanınıza alabilirsiniz.
3. Cildinizi nemlendirin
Yatmadan önce mümkünse buzdolabında sakladığınız bir aloevera bazlı kremle vücudunuzu nemlendirin.
4. Kendinize su püskürtün
Boş bir parfüm şişesini soğutulmuş suyla doldurun ve yatağınızın yanında tutun. Serinlemek için yüzünüze, boynunuza ve dizlerinize püskürtün.
5. Pamuklu giyin
Pamuklu pijamalar ve ince, saf pamuklu çarşaflar kullanın. Yüksek kaliteli pamuklu ürünler, nefes alabilme özelliği sayesinde sizi serin tutar ve uyumak için ideal yatak malzemesidir.
6. Proteini azaltın
Çok fazla proteinli gıda tüketmediğinizden emin olun. Uyku uzmanı Dave Gibson’a göre, protein metabolizma hızınızı artırarak vücudunuzu çok ısıtabilir.
7. Baharatları doğru kullanın
Baharatlı yiyecekleri yiyin, ancak yatmadan en az üç saat önce. Bu vücudunuzu soğutacak bir terlemeye yardımcı olur. 
8. Egzersiz yapmayı unutmayın
Vücudunuzun çok ısınmasını önlemek için akşam yerine sabah egzersiz yapın.
9. Soğuk değil ılık duş alın
Vücut sıcaklığınızı düşürmek için akşam duşunuzu ılık tutun. Dondurucu soğuklukta bir suyla duş almayın, çünkü vücudunuz sıcaklıktaki ani değişime ısı muhafaza ederek tepki verir.
10. Pencereleri açmayın
Yaygın düşüncenin aksine Gibson, evi daha serin tutmak için gün boyunca pencereleri kapalı tutmamız gerektiğini söylüyor. Perdeleri de kapalı tutun.
11. Elektrikten kaçının
Yatak odasında bulunan tüm elektrikli cihazları kapatın, çünkü ısı yayarlar. Soketleri de kapatın.
12. Ayaklarınızı örtmeyin
Ayaklarınızı ya örtünün dışına çıkararak ya da bir buz torbası içinde dinlendirerek soğuk tutun.
13. Buzlu pervane icat edin
Pervanenin önüne gece havayı serinletmesi için bir kova dolusu buz bırakın.
14. Suyu doğru şekilde tüketin
Gün boyu düzenli olarak su için ama gece çok içmeyin. Yatmadan önce içeceğiniz bir bardak su size gece boyu yetecektir ve tuvalete gitmek için yataktan çıkmanıza da sebep olmayacaktır.
15. Tek yatın
Eşinizden ayrı uyuyun. İki vücut, iki katı vücut ısısı demektir!
16. Üst katta uyumaktan kaçının
Sıcaklık artarsa alt katlarda uyumaya çalışın.
17. Nemli kıyafetler tercih edin
Serin, nemli çoraplarla ve hatta nemli bir tişörtle uyuyun.
18. Eller ve ayaklar soğumalı
Yatmadan önce el bileklerinizi ve ayaklarınızı soğuk suyla yıkayın.
19. Mentol kullanın
Dr. Ramlakhan gece uyanırsanız alnınızı bir mentol çubuğu ile ovalamanızı tavsiye ediyor. 
20. Ateşiniz çıkmış gibi davranın
Yatmadan bir saat kadar önce buzdolabına ıslak bir pazen kumaş koyun ve uykuya dalarken bunu alnınıza yerleştirin.



Bilinç, beynin neresinde? Öne çıkan iki teori de sınavı geçemedi

Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
TT

Bilinç, beynin neresinde? Öne çıkan iki teori de sınavı geçemedi

Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)

Bilincin beynin hangi bölümünde olduğunu araştıran bilim insanları ilginç sonuçlara ulaştı. 

Kişinin kendisini, etrafını, deneyimlerini, duygularını anlamasını sağlayan bilinç, insan varlığının temel bileşenlerinden biri. 

Bilim insanları uzun zamandır bilincin beynin hangi bölümünde, nasıl meydana geldiğini anlamaya çalışıyor. Pek çok fikir ortaya atılırken halihazırda 30'a yakın teori olduğu tahmin ediliyor. 

Bunlar arasında en çok öne çıkan ikisiyse Küresel Çalışma Alanı Teorisi (GWT) ve Bütünleşik Bilgi Teorisi (IIT). Bunlardan ilki bilincin, beynin ön kısmında olduğunu ve buradaki kilit bölgeler duyusal bilgileri tüm beyne yaydığında bilinçli deneyimin ortaya çıktığını savunuyor. 

IIT ise beyindeki bilginin son derece entegre ve bütünleşik olduğunu ve bu şekilde bilinçli bir deneyimin mümkün olduğunu öne sürüyor.

Önde gelen hakemli dergi Nature'da 1 Mayıs Perşembe günü yayımlanan çalışmada bilim insanları, bu iki teoriyi test ederek hangisinin geçerli olduğunu bulmaya çalıştı. Bulgular, ikisinin de yetersiz olduğuna işaret ediyor. 

Max Planck Enstitüsü'nden Dr. Lucia Melloni ve ekip arkadaşları, ABD, Avrupa ve Çin'deki 12 laboratuvarda 256 kişiye çeşitli görüntüleri izleterek beyinlerindeki elektrik ve manyetik aktiviteyi ve kan akışını ölçtü. 

Katılımcıların bilinçli farkındalığını ölçmek için onlara çeşitli yüzler, nesneler ve semboller gösterildi. Katılımcılar ekranda belirli görüntüler belirdiğinde bir düğmeye bastı. Ekip katılımcıların beynini üç farklı yöntem kullanarak izledi.

Bulgular bilincin, beynin düşünmeyle ilişkili ön kısmından ziyade, görme ve işitmeyle bağlantılı duyusal bölgeleri içeren arka kortekste ortaya çıktığına işaret ediyor. 

Çalışma, beynin arka kısmındaki nöronlarla öndeki bölgeler arasındaki önemli bağlantılar saptasa da bilincin ana merkezinin arka kortekste olduğu fikrini destekliyor.

Araştırmada ayrıca IIT'nin öne sürdüğü gibi bilincin, beynin çeşitli bölümlerinin etkileşimi ve işbirliğiyle oluştuğunu destekleyen güçlü kanıtlar da bulunmadı. 

Makalenin başyazarlarından Christof Koch, "Burada kanıtlar kesinlikle arka korteks lehine. Bilinçli deneyimle ilgili bilgiler ön loblarda ya yoktu ya da arka kortekse kıyasla çok daha zayıftı" diyerek ekliyor: 

Bu durum, ön lobların zeka, yargılama, muhakemede kritik önem taşımasına karşın görme, bilinçli görsel algılama gibi konularda kritik bir rol oynamadığı fikrini destekliyor.

Araştırmacılar yeni çalışmanın komadaki veya bitkisel hayattaki hastalar açısından da önem taşıdığını ifade ediyor.  

Bu durumdaki hastalar birkaç gün boyunca yanıt vermediği zaman genellikle bilinçlerini kaybettikleri varsayılarak yaşam destek ünitesiyle bağları kesiliyor. Ancak geçen yıl yayımlanan bir çalışmada tepkisiz hastaların yaklaşık 4'te birinin bilinci olabileceği tespit edilmişti.

Bu araştırmaya gönderme yapan Koch "Bilincin beyindeki temelini bilmek, sinyal vermeden 'orada olmanın' bu gizli biçimini daha iyi saptamamızı sağlar" diyor. 

Independent Türkçe, Reuters, New York Times, SciTechDaily, Nature