Alzheimer, kan testi sayesinde erken teşhis edilebilecek

Alzheimer, kan testi sayesinde erken teşhis edilebilecek
TT

Alzheimer, kan testi sayesinde erken teşhis edilebilecek

Alzheimer, kan testi sayesinde erken teşhis edilebilecek

İsveç’teki Lund Üniversitesi ile Roche Uluslararası İlaç Endüstrisi ortaklığında yürütülen araştırmada Alzheimer hastalığının seyrini takibe dair umut verici bir kan testi geliştirildi.
Araştırmacılar, hastaların beyin dokusunda biriken ve ancak Pozitron Emisyon Tomografisi (PET) ve beyin biyopsisi gibi pahalı yollarla tespit edilebilen Amiloid Beta proteinlerinin varlığını kandaki bulgular vasıtasıyla saptayacak bir yöntem geliştirdi.
Alzheimer, iki anormal protein; Tau ve Amiloid betanın beyinde birikerek hasara neden olmasından kaynaklanıyor. Hasara uğrayan bölgedeki hücreler daha sonra ölerek kana karışıyor.
Lund Üniversitesi’ndeki araştırmayı yürüten Doçent Doktor Sebastian Palmqvist, son gelişmeye dair şunları söyledi:
“Alzheimer hastalığını erken teşhis etmek için uzun süredir daha basit bir tanı aracı üzerinde çalışıyorduk. Geliştirilen kan testinin patenti alındığında sağlık ve bakım merkezlerinde kullanımına başlanacak.”
JAMA nöroloji dergisinde yayınlanan araştırmada İsveç’ten 842, Almanya’dan da 267 kişinin kan örneğinin 3 kategoride incelendiği belirtildi. Bu kategorilerin Alzheimer hastalığına yakalananlar, sağlıklı yaşlılar ve algısı zayıf yaşlılar olduğu kaydedildi.
Roche araştırmacıları tarafından geliştirilen test, tüm Amiloid Beta proteinlerini yüksek hassasiyetle doğrudan ölçmeyi sağlıyor.



"Esrarengiz" kehribarda 116 milyon yıllık tsunaminin izleri keşfedildi

Japonya'nın Minamisoma kıyılarına 2011'de tsunami dalgaları vurmuştu (AFP)
Japonya'nın Minamisoma kıyılarına 2011'de tsunami dalgaları vurmuştu (AFP)
TT

"Esrarengiz" kehribarda 116 milyon yıllık tsunaminin izleri keşfedildi

Japonya'nın Minamisoma kıyılarına 2011'de tsunami dalgaları vurmuştu (AFP)
Japonya'nın Minamisoma kıyılarına 2011'de tsunami dalgaları vurmuştu (AFP)

Rachel Clun 

Bilim insanları 116 milyon yıllık bir tsunaminin kanıtını bir kehribar içinde bulduklarını ve bunun muhtemelen bu doğa olayına dair en eski kayıt olduğunu düşünüyor.

Japonya'nın kuzeyindeki Hokkaido Adası'nda derin deniz tortularını inceleyen araştırmacılar Aya Kubota, Yusuke Takeda, Keewook Yi, Shin-ichi Sano ve Yasuhiro Iba, erken Kretase dönemine ait tortularda 114 ila 116 milyon yıl öncesine tarihlenen "olağanüstü zengin kehribar konsantrasyonları" keşfetti.

Nature'ın Scientific Reports'unda yayımlanan bulgulara ilişkin raporda araştırmacılar, kehribarın bir veya daha fazla tsunami tarafından okyanusa sürüklenerek havayla çok az temas etmiş olabileceğini öne sürüyor.

Fosilleşmiş ağaç reçinesi olan kehribar, nispeten hızlı kuruyan bir madde. Araştırmacılar, kehribarın havaya maruz kaldığında genellikle bir hafta gibi kısa bir sürede katılaştığını söylüyor.

Ancak araştırmacıların incelediği tortularda, "belirgin şekilde deforme olmuş" kehribar birikintileri bulundu. Bazıları reçinenin akan su tarafından değiştirildiğini gösteren, alev yapıları denen bir şekilde deforme olmuşken, diğerleri yumuşak reçinenin "akarak deniz tabanına kıvamlı bir şekilde yayıldığına" işaret eden düz kehribar şeritlere sahipti.
 

Araştırmacılar, eski okyanus tortularını inceleyerek tsunamiye dair olası kanıtlar buldu (Aya Kubota/Yusuke Takeda/Keewook Yi/Shin-ichi Sano/Yasuhiro Iba)Araştırmacılar, eski okyanus tortularını inceleyerek tsunamiye dair olası kanıtlar buldu (Aya Kubota/Yusuke Takeda/Keewook Yi/Shin-ichi Sano/Yasuhiro Iba)

Araştırmacılar, "Bu esrarengiz kehribarın derin deniz ortamında bulunmasının en muhtemel nedeni, büyük çaplı tsunamiler" diyor.

Bu reçine deformasyonlarının su altında meydana gelmesi, ormandan pelajik deniz tabanına doğrudan taşındıklarını ima ediyor. Karadan okyanusa bu kadar hızlı ve doğrudan bir taşıma, bir tsunamiyle tetiklenmiş olabilir.

Araştırmacılar, antik tortulardaki diğer kanıtların da bu teoriyi desteklediğini belirtiyor. Bunlar arasında, karadan gelen büyük miktarda bitki kalıntıları ve büyük dalgaların sürüklediği odun parçaları da vardı ve bunların çok az çürüme izi taşıması, açık okyanusa "hızla taşındıklarına" işaret ediyor.

Makalede, "Kiltaşındaki kütüklerin varlığı, çok sayıda odunun bulanık akıntılarla taşınmak yerine kopup sürüklenerek pelajik deniz tabanına battığını gösteriyor" ifadeleri kullanılıyor.

Bilim insanları açık okyanuslardaki diğer tortuların, büyük ölçekli eski tsunamiler veya benzer olaylar hakkında daha fazla kanıt sağlayabileceğini öne sürüyor.

Araştırmacılar, Holosen döneminden, yani yaklaşık 4 bin 200 yıl öncesinden daha eski bir tarihten kalma tsunami tortularının normalde tespit edilmediğini ve bunun da kısmen, yol açtıkları geniş çaplı yıkımdan geriye net belirtilerin kalmamasından kaynaklandığını söylüyor.

Independent Türkçe,independent.co.uk/news