İsrail: Ayrımcılığı protesto eden Falaşalar Hayfa'da yol kapattı

İsrail: Ayrımcılığı protesto eden Falaşalar Hayfa'da yol kapattı
TT

İsrail: Ayrımcılığı protesto eden Falaşalar Hayfa'da yol kapattı

İsrail: Ayrımcılığı protesto eden Falaşalar Hayfa'da yol kapattı

Filistin Hayfa’da oğulları bir İsrail askeri tarafından öldürülen  Etiyopya kökenli siyahi Falaşa Yahudileri eylem yaptı. Göstericiler yolları kapatarak bölgede trafiğin durmasına neden oldu. Polis karşıtı slogan atan protestocular İsrail devletini beyaz ırkçılığı yapmakla suçladılar.
Protestolar gece geç saat saatlerden sabaha kadar sürdü. Falaşalar, İsrail polisinin hayatını tehlike altında hissettiği için genci öldürdüğü açıklamalarını reddederek “beyaz olsaydı öldürülmezdi” dediler.
Ön soruşturma ve görgü tanıklarının anlattıklarına göre öldürülen genç Acre Körfezinin yakınlarında bir mahallede diğer iki arkadaşıyla birlikte duruyordu. Onlara eve gitmek istediğini söyledi ve aralarından ayrıldı. Bölgede oturan Etiyopyalılar olayı şöyle anlattılar: “Küfür ve bağırma sesleri duydum. Beyaz İsrailli gençlerle kavga başlamıştı. Orda eşi ve çocuğuyla tesadüf eseri bulunan bir polis memuru sorumsuz bir şekilde 30 metre öteden ateş açtı.”
Olayın ardından polis memuru tutuklandı soruşturmadan sonra serbest bırakılarak kendisine 15 günlük ev hapsi cezası verildi.
Polis vahşice saldıran gençlerden korunmak için ateş açtığını söyleyerek kendini savundu ve gençler arasındaki kavgayı ayırmaya çalışırken hayati tehlike altında hissettiğini belirtti.
Polis kendini tanıttıktan sonra gençlerin taş atmaya başladığını söyledi. Polis merkezi de bu ifadeyi doğrulayarak memurun yüzündeki yaralanmalardan dolayı hastaneye götürüldüğünü belirtti.
Ancak birden fazla görgü tanığı, şüpheli polis memurunun bir grup gencin yanına gittiği ve onları silahla tehdit ettiği konusunda ısrar etti ve gencin boş yere vurulduğunu belirtti. Görgü tanıkları polisin tehlikede olmadığını ve gençlerle fiziksel bir temasta bulunmadığını söyledi.
Olay, Etiyopyalı toplum arasında, "Etiyopya kökenli gençlere gelince polisin ellerini tetiğe yaklaştırdığı” inancını doğrulayan ve İsrail'deki beyaz polisin siyah vatandaşlara karşı ırkçı zihniyetle yaklaştığını gösteren bir olay olarak değerlendirildi. Bu olay Etiyopyalı azınlık arasında öfkeye yol açtı ve bunun ten renginden dolayı öldürülen ilk olay olmadığını belirttiler.
Polisten sorumlu İsrail İç Güvenlik Bakanı Gilad Erdan, bir polisin bir kişi öldürmesinin tehlikeli bir durum olduğunu belirterek olayın derhal soruşturulması gerektiğini söyledi. İsrail Başbakanı ise akşama kadar olay hakkında bir açıklama yapmayarak sessiz kaldı. Bu durum Etiyopya topluğunu çok kızdırdı ve polis merkezi önünde gerçekleşen protestolar kitlesel eylemlere dönüştü. Eylemde özellikle Netanyahu’nun sessizliğine karşı sloganlar atıldı ve Netanyahu için siyah derililerin hiçbir şey ifade etmediği belirtildi.
Falaşalar, Kuzey Etiyopya kültürü içinde yaşayan etnik bir grup. Falaşaların dünya Yahudileri ile ilk tanışması,  Alliance Israelite Universelle teşkilatı ile oldu. Teşkilat üyesi Joseph Halevi, Alliance tarafından 20.yüzyıl başlarında Paris’ten Etiyopya’ya gönderildi. 1975’de Falaşalar, İsrail hükümeti tarafından resmi anlamda “Yahudi” olarak tanındı ve Geri Dönüş Yasası’na göre İsrail’e göçleri teşvik edildi.  Bu yasa altında İsrail’e gelenler, göçmen değil “geri dönenler” olarak kabul edildi.
Yahudi dini kimliği altında 1980-90 yılları arasında binlerce Falaşa İsrail’e göç etti. Ancak İsrail’de ilk toplandıkları yer olan Göçmen Merkezi’nde (Immigrant Absorption Centers) etnik farklılıkları nedeniyle sosyal-kültürel asimilasyona uğradılar.
1974'te Etiyopya'da iktidardaki Derg rejimi ile Tigre Halk Kurtuluş Cephesi arasında yoğun çatışmaların başlaması sonucu 1977-1983 arasında 6 bin civarında Falaşa Sudan'a ulaşıp, gizli hava ve deniz operasyonlarıyla İsrail'e taşındı.
1984'te ise 10 bin kadar Falaşa İsrail'e gitmek için yola çıktı. Yaklaşık 4 bin Falaşa Sudan'daki mülteci kamplarında açlıktan ve salgın hastalıklardan öldü. Kalan 6 bin Falaşa, Kasım 1984'te "Musa Operasyonu" ile hava yoluyla ve 1991'de "Süleyman Operasyonu" 15 bin Falaşa bir gecede İsrail'e taşıdı.
Siyahi Etiyopyalı Yahudiler, okullarda ve konut projelerinde ayrımcılığa uğruyor. Ayrıca ucuz iş gücü olarak kullanılıyorlar.



Pasifik kıyısındaki ülkeler, Rusya açıklarında meydana gelen şiddetli depremin ardından tsunamiye karşı hazırlık yapıyor

Japonya'da tsunami dalgalarının vuracağı bölgeleri ve dalgaların yüksekliğini gösteren dev ekran (Reuters)
Japonya'da tsunami dalgalarının vuracağı bölgeleri ve dalgaların yüksekliğini gösteren dev ekran (Reuters)
TT

Pasifik kıyısındaki ülkeler, Rusya açıklarında meydana gelen şiddetli depremin ardından tsunamiye karşı hazırlık yapıyor

Japonya'da tsunami dalgalarının vuracağı bölgeleri ve dalgaların yüksekliğini gösteren dev ekran (Reuters)
Japonya'da tsunami dalgalarının vuracağı bölgeleri ve dalgaların yüksekliğini gösteren dev ekran (Reuters)

ABD’li ve Japon yetkililer, Rusya'nın Kamçatka Yarımadası açıklarında meydana gelen 8,8 büyüklüğündeki şiddetli depremin ardından, 3 metre yüksekliğe ulaşan yüksek dalgaların (tsunami) Pasifik Okyanusu'nun batısını, özellikle Japonya, Rusya ve Hawaii takımadalarının kıyılarını vurabileceği konusunda uyarıda bulundu.

Japonya'nın kuzeyindeki Hokkaido adasına bugün ulaşan ilk tsunami dalgalarının yüksekliği 30 santimetreye ulaştı. Japonya Yayın Kurumu (NHK), bu ilk dalgaların ardından başka tsunami dalgalarının da gelebileceği ve bunların çok daha yüksek olabileceği konusunda uyarıda bulundu. Japonya Meteoroloji Ajansı, takımadaların kuzey ve doğu kıyıları boyunca Osaka'nın güneyine kadar 3 metre yüksekliğinde dalgalar beklediğini açıkladı.

Japonya Meteoroloji Ajansı tarafından yapılan açıklamada, “Tsunami dalgaları bölgeyi tekrar tekrar vuracak. Uyarı kaldırılana kadar denize çıkmayın veya kıyıya yaklaşmayın” denildi.

Japonya'nın doğusundaki Fukuşima Nükleer Santrali’ni işleten Tokyo Elektrik Enerjisi Şirketi (TEPCO), 2011 yılında nükleer kaza geçiren bu tesisteki tüm çalışanların tsunami tehlikesi nedeniyle tahliye edildiğini duyurdu.

TEPCO Sözcüsü, “Tüm işçileri ve çalışanları tahliye ettik” diyerek, 2011 yılında tarihi bir deprem ve tsunami nedeniyle hasar gören ve şu anda sökülmekte olan nükleer santralde ‘herhangi bir anormallik gözlemlenmediğini’ vurguladı.

Honolulu Acil Durum Yönetim Kurumu dün, olası bir tsunami tehdidi nedeniyle Hawaii'deki bazı kıyı bölgelerinin tahliye edilmesi çağrısında bulundu. Honolulu Acil Durum Yönetim Kurumu X platformu üzerinden yaptığı paylaşımda, “Harekete geçin! Yıkıcı tsunami dalgaları bekleniyor” ifadelerini kullandı.

ABD Sahil Güvenlik Teşkilatı, Hawaii'deki tüm ticari limanların tahliye edilmesi ve gemi trafiğine kapatılması talimatını verdi.

ABD Tsunami Uyarı Merkezi de önümüzdeki üç saat içinde Rusya ve Japonya kıyılarında ‘tehlikeli tsunami dalgaları’ uyarısı yayınladı ve depremin büyüklüğünün 8,8 olduğunu açıkladı. ABD Tsunami Uyarı Merkezi, Alaska ve ABD'nin Pasifik adası Guam kıyılarının bazı kısımları ile Rusya ve Japonya kıyılarını ‘üç saat içinde’ tehdit edebilecek yüksek tsunami dalgaları riski konusunda uyardı. Merkez, tsunami uyarısının Kaliforniya, Oregon ve Washington'ın yanı sıra Britanya Kolumbiyası ve Alaska Yarımadası’nda da geçerli olduğunu bildirdi.

dfrgthy
Tehlikeli tsunami dalgaları (Arşiv)

Rusya'daki bölge valileri, ‘on yıllardır’ görülen en şiddetli depremin ardından can kaybı olmadığını bildirirken, tsunami uyarısının ardından Sahalin bölgesindeki küçük bir kasaba için tahliye emri verildi. Kamçatka Valisi Vladimir Solodov, Telegram'da yayınlanan bir videoda, “Bugünkü deprem ciddiydi, on yıllardır görülen en şiddetli depremdi” dedi. Solodov, ön bilgilere göre can kaybı olmadığını, ancak bir anaokulunun hasar gördüğünü belirtti. TASS haber ajansı, depremden sonra yaklaşık 2 bin 700 kişinin Kuril Adaları'ndaki güvenli bölgelere tahliye edildiğini bildirdi.

Sahalin Valisi Valery Limarenko, Telegram üzerinden yaptığı açıklamada, depremin ardından verilen tsunami uyarısı sonrasında Severo-Kurilsk adlı küçük kasaba için tahliye emri verildiğini ifade etti. Rusya'nın Kamçatka Yarımadası Acil Durumlar Bakanı Sergey Lebedev, depremin ardından bölgenin bazı yerlerinde üç ila dört metre yüksekliğinde bir tsunami kaydedildiğini bildirdi. Lebedev, sosyal medyada yayınlanan bir videoda, “Herkes dalgalardan uzak dursun” uyarısında bulundu.

Daha sonra Kamçatka Yarımadası yetkilileri, büyük depremin bir dizi yaralanmaya neden olduğunu açıkladı ve sakinlere kıyı bölgelerinden uzak durmalarını ve ‘hoparlörlerden yapılan duyuruları dinlemelerini’ istedi.

Rusya Bilimler Akademisi'nin Kamçatka'daki jeofizik şubesi, depremin 1952'den bu yana en şiddetli deprem olduğunu ve kıyı boyunca tehlikeli tsunami dalgalarına sebep olabileceğini söyledi. Kurum tarafından Telegram üzerinden yapılan açıklamada, “Bu olayın büyüklüğü göz önüne alındığında, 7,5 büyüklüğüne ulaşabilecek güçlü artçı sarsıntılar beklemeliyiz. 7,5 büyüklüğüne ulaşan büyük ve belirgin artçı sarsıntıların en az bir ay daha devam etmesi bekleniyor” denildi.

Filipinler Volkanoloji ve Sismoloji Enstitüsü, Pasifik Okyanusu'na bakan kıyı bölgelerinde bulunan plajlardan uzak durulmasını tavsiye etti. Bu bölgelerde bir metreden daha düşük tsunami dalgalarının görülmesi bekleniyor.

Endonezya Meteoroloji, İklim ve Jeofizik Kurumu da bugün öğleden sonra Endonezya'nın bazı bölgelerinde yarım metreden daha düşük tsunami dalgalarının görülebileceği uyarısında bulundu. Kurum yaptığı açıklamada, tsunami dalgalarının Papua bölgesi, Kuzey Maluku eyaleti ve Güney Sulawesi eyaletindeki bazı kıyı şehir ve kasabalarına ulaşabileceğini belirtti.

Meksika hükümeti bugün Sivil Savunma Kurumu’na, tsunami tehlikesi nedeniyle Pasifik Okyanusu'na bakan kıyı bölgelerinden halkı tahliye etme talimatı verdi. Meksika donanması yaptığı açıklamada, ülkenin batı kıyısı boyunca Baja California (kuzey) eyaletinden Chiapas (güney) eyaletine kadar uzanan ‘liman girişlerinde güçlü akıntılar’ beklediğini belirtti.

Peru da kıyılarının tsunami tehlikesiyle karşı karşıya olduğu konusunda uyarıda bulundu. Peru donanması, X platformundaki hesabında, deprem nedeniyle ‘Peru kıyıları boyunca tsunami uyarısı verildiğini’ bildirdi.

Ekvador yetkilileri de tsunami tehlikesi nedeniyle Galapagos takımadalarındaki plajların ‘ihtiyati olarak tahliye edilmesini’ emretti. Ekvador Ulusal Risk Önleme Kurumu yaptığı açıklamada, ana karadan bin kilometre uzaklıktaki takımadalarda ‘deniz faaliyetlerinin derhal durdurulması ve plajların, rıhtımların ve alçak bölgelerin önlem amaçlı tahliye edilmesi’ talimatı verdiğini duyurdu.

Çinli yetkililer bugün, ülkenin doğu kıyılarındaki birçok bölgede tsunami tehlikesi olduğu konusunda uyarıda bulundu. Çin Tsunami Uyarı Merkezi tarafından yapılan açıklamada, “Son uyarı ve analiz sonuçlarına göre merkez, depremin Çin'in bazı kıyı bölgelerinde hasara yol açması beklenen bir tsunamiye neden olduğu sonucuna varmıştır” denildi.