BM: Dünya çapında 820 milyon kişi açlık çekiyor

Venezuela’nın Zulia eyaletinde yetersiz beslenmeden muzdarip çocuklar (AFP)
Venezuela’nın Zulia eyaletinde yetersiz beslenmeden muzdarip çocuklar (AFP)
TT

BM: Dünya çapında 820 milyon kişi açlık çekiyor

Venezuela’nın Zulia eyaletinde yetersiz beslenmeden muzdarip çocuklar (AFP)
Venezuela’nın Zulia eyaletinde yetersiz beslenmeden muzdarip çocuklar (AFP)

Birleşmiş Milletler’in New York’taki genel merkezinden pazartesi günü açıklanan Dünya Gıda Raporu’nda açlık çekenlerin sayısının son üç yılda yavaş da olsa arttığı belirtildi.
Bugün dünyada her 9 kişiden 1’inin açlık çektiği ve toplam sayının yaklaşık 820 milyon olduğu tahmin ediliyor. Rapor, 2030 yılına kadar sürdürülebilir kalkınma hedeflerinden olan açlığı ortadan kaldırmanın “büyük bir zorluk" olduğunu doğruladı.
Dünya'da Gıda Güvenliği ve Beslenme Durumu 2019 raporu, halen New York’ta devam eden BM’nin Sürdürülebilir Kalkınma Yüksek Düzeyli Siyasi Forumu’nun (HLPF) oturum aralarında yayınlandı. Bölgelere göre ayrıntılı istatistikler içeren rapor, Afrika Kıtası’nın alt bölgelerinde yaşanan açlık oranının yaklaşık yüzde 20 arttığını gösteriyor. Burası aynı zamanda yetersiz beslenmenin en yaygın olduğu bölge olarak nitelendriliyor.
Latin Amerika ve Karayipler’de açlık oranları halen yüzde 7'nin altında olmasına rağmen yavaş da olsa bir artış gözlemleniyor. Güney Asya’da son 5 yıldır önemli bir gelişim kaydedilmesine rağmen Asya’da nüfusun yüzde 11’i yetersiz besleniyor. Bazı yerlerde ise bu oran yüzde 15’i bulabiliyor. Alt bölgelerde ise yetersiz beslenme oranları oldukça yüksek.
Raporda açlık oranının yüksek olduğu birçok ülkede gelir eşitsizliğinin ve yoksulluğun arttığı ve bu kişilerin ekonomik büyümedeki yavaşlama ve ekonomik durgunluk ile başa çıkmalarının zorlaştığına işaret edildi. Dünyadaki en yüksek açlık oranının bulunduğu Afrika Kıtası’ndaki duruma dair “derin bir endişe” duyulduğuna dikkat çekilen raporda, en yüksek yetersiz beslenme oranının (500 milyondan fazla insan) büyük bir kısmı Güney Asya ülkelerinde olmak üzere Asya'da olduğu vurgulandı.
Yetersiz beslenme oranları Asya ve Afrika bölgelerinde yoğun olarak görülürken her iki kıtada da 10 çocuktan 9’u gelişim bozukluğu yaşıyor. Tüm dünyada ise yine 10 çocuktan 9’u olması gerekenden daha zayıf ve güçsüz. Güney Asya ve Sahra Altı Afrika’da ise 3 çocuktan biri gelişim bozukluğu çekiyor. Bununla birlikte Asya ve Afrika, gelişim bozukluğu ve aşırı zayıflıktan muzdarip çocukların yanı sıra büyük ölçüde sağlıksız beslenmeden kaynaklı olarak dünyadaki aşırı kilolu çocukların dörtte üçüne de ev sahipliği yapıyor.
BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), ​Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu (IFAD), BM Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Dünya Gıda Programı (WFP) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) başkanları raporun girişinde ortak bir mesaj yayınladılar. Söz konusu mesajda endişe verici gelişmeleri ele alma konusunda sadece kapsam açısından değil, aynı zamanda çok katmanlı iş birliği açısından da daha cesurca davranılması gerektiğini vurguladılar. Bununla birlikte orta gelirli ve temel ihtiyaçlarını yoğun bir şekilde dışarıdan ithal edenler başta olmak üzere ekonomik büyümenin gerisinde kalan birçok ülkede açlık oranlarının arttığına dikkat çektiler. Mesajda ayrıca “Ekonomik güçlükleri azaltmak için yoksulları destekleyici, kapsayıcı ve insan merkezli bir yapısal dönüşüm teşvik edilmeli. Açlık, gıda güvensizliği ve her türlü yetersiz beslenmeyi ortadan kaldırmak için doğru bir rota izlememiz gerekiyor” ifadeleri yer aldı.
Yıllık raporda açlığın ötesinde gıda güvensizliğinin de etkili olduğuna dair daha geniş bir görüş sunulurken ilk kez olarak dünya nüfusunun yüzde 17,2'sinin, yani 1,3 milyar insanın bozulmamış, besleyici ve yeterli gıdaya düzenli olarak erişimi bulunmadığı ortaya konuldu. Raporda açlık çekmeseler dahi yetersiz ve sağlıksızlık besleme nedeniyle yaklaşık 2 milyar çocuğun, kadının ve erkeğin gıda güvensizliğinden farklı şekillerde etkilendiğine dikkat çekildi.
Rapor ayrıca gelişim bozukluğu olan çocukların sayısı ile düşük yapılan doğum oranını azaltma konusundaki çalışmalarda yaşanan yavaşlamaya dikkat çekerken bu durumun BM'nin beslenme hedeflerini kaçırdığı ve ulaşılamaz kıldığı belirtildi.
Söz konusu bölgelerdeki obezite sorununa da dikkat çekilen raporda özellikle okul çağındaki çocuklar ve yetişkinler arasında şişmanlığın yaygın olarak görüldüğü bildirildi. Uluslararası örgütlerin başkanları tarafından yapılan ortak açıklamaya göre kadınlar, erkeklere kıyasla gıda güvensizliğinden daha fazla etkileniyor. Özellikle Latin Amerika'da konuyla ilgili ciddi sorunlar bulunuyor.



Tayvan’ın Çin stratejisi: Merkeziyetsiz komuta sistemi

Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)
Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)
TT

Tayvan’ın Çin stratejisi: Merkeziyetsiz komuta sistemi

Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)
Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)

Tayvan ordusu, Çin'in olası saldırılarına "merkeziyetsiz komuta sistemiyle" hızlı yanıt vermeyi planlıyor.

Reuters'ın aktardığına göre Tayvan Savunma Bakanlığı, Meclis'e bu hafta sunduğu raporda, ordunun "üst kademeden emir beklemeden merkezi olmayan bir komuta yapısıyla" hareket etmesi için çalışmalar yürütüldüğünü bildirdi.

Raporda, Çin'in adayı hazırlıksız yakalamak için askeri tatbikatları aniden Tayvan'a yönelik bir işgal operasyonuna dönüştürebileceği uyarısında bulunuluyor.

Savunma yetkilileri, Çin ordusunun neredeyse her gün ada çevresinde çeşitli tatbikatlar düzenlediğini, Tayvan Silahlı Kuvvetleri'ni "sürekli tetikte tutarak yıpratmayı amaçladığını" savunuyor.

Raporda, Tayvan ordusunun Çin'den gelebilecek ani bir saldırıya karşı hazırladığı acil durum planı hakkında şu bilgiler paylaşılıyor:

Düşman aniden bir saldırı başlatırsa, tüm birimler emir beklemeden 'dağıtılmış kontrol' uygulayacak ve 'merkezi olmayan' bir komuta sistemi altında savaş görevlerini yerine getirecek.

Diğer yandan bu prosedürün nasıl koordine edileceğine dair detay verilmiyor.

Savunma Bakanlığı'nın çalışmasında, Çin'in tatbikatlar aracılığıyla muhtemel işgal senaryolarına hazırlık yaptığı iddia ediliyor. Çin'e ait savaş gemilerinin Pasifik'teki alışıldık pozisyonlarının değiştirildiği, bunların Avustralya ve Yeni Zelanda'ya doğru konuşlandırıldığı aktarılıyor.

Çin Savunma Bakanlığı'ndan pazartesi günü yapılan açıklamadaysa Tayvan'ın "savaş çığırtkanlığı" yaptığı savunuldu. Tayvan Devlet Başkanı Lai Ching-te'nin "bağımsızlık için savaş" vurgusuyla halkı paniğe sürüklediği görüşü paylaşıldı.

Pekin, "tek Çin" politikası kapsamında Tayvan'ı kendi toprağı olarak görüyor. Son yıllarda askeri baskıyı artıran Çin, adanın anakarayla yeniden birleşmesi için gerekirse güç kullanabileceğini vurguluyor.

Taipei yönetimiyse Çin tehdidine karşı ABD'nin askeri ve siyasi desteğine güveniyor. ABD'de 1979'da yürürlüğe konan Tayvan İlişkileri Yasası kapsamında Washington, olası bir Çin saldırısına karşı Tayvan'a kendini koruyacak askeri teçhizatı sağlamak zorunda.

Ancak ABD Başkanı Donald Trump, Tayvan'ın kendilerine ödeme yapması gerektiğini savunarak Taipei yönetiminde soru işaretleri yaratmıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Taipei Times


Ukraynalıların çoğu Rusya’ya verilecek büyük tavizlere karşı

Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)
Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)
TT

Ukraynalıların çoğu Rusya’ya verilecek büyük tavizlere karşı

Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)
Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)

Ukraynalıların çoğu barış anlaşması kapsamında Rusya'ya büyük tavizler verilmesine karşı.

Kiev Uluslararası Sosyoloji Enstitüsü'nün (KIIS) 547 kişinin katılımıyla yaptığı ankette, Ukraynalıların yüzde 75'inin Kiev yönetiminin büyük toprak tavizleri vermesine karşı çıktığı belirlendi.

Katılımcılar, ABD ve Avrupa Birliği'nden (AB) net güvenlik garantileri alınmadan anlaşma yapılmaması gerektiğini savunuyor. Ayrıca Rusya'nın Ukrayna ordusunun büyüklüğünün sınırlandırılması talebine de karşı çıkıyorlar.

Diğer yandan yüzde 72'lik kesim, cephedeki mevcut durumun korunduğu bazı tavizler içeren bir anlaşmaya sıcak bakıyor.

Kasım sonuyla aralık ortası arasında gerçekleştirilen ankette, Ukraynalıların yüzde 63'ünün savaşı sürdürmeye hazır olduğu aktarılıyor. Katılımcıların sadece yüzde 9'u savaşın 2026'nın başlarında sona ereceğine inanıyor.

ABD arabuluculuğunda gerçekleştirilen görüşmelerde ateşkese dair somut bir adım henüz atılmadı. Ankete göre Ukraynalıların sadece yüzde 21'i ABD'ye güveniyor. Bu oran geçen yıl aralıkta yüzde 41'di.

NATO'ya duyulan güven de aynı dönemde yüzde 43'ten yüzde 34'e düştü.

KIIS direktörü Anton Hruşetski, sonuçlar hakkında şunları söylüyor:

Güvenlik garantileri net ve bağlayıcı olmazsa Ukraynalılar bunlara güven duymaz. Bu da barış planının onaylanmasına yönelik genel istekliliği etkiler.

Hafta sonu Berlin'de düzenlenen toplantıda ABD'li ve Avrupalı yetkililer, Ukraynalı heyetle bir araya gelmişti.

Almanya, Fransa, Birleşik Krallık, İtalya, Polonya, İskandinav ülkeleriyle AB yönetimi tarafından dün yapılan ortak açıklamada, Avrupa liderliğindeki Gönüllü Ülkeler Koalisyonu çerçevesinde oluşturulacak ve ABD tarafından desteklenen "çok uluslu bir Ukrayna gücü" kurulacağı duyurulmuştu.

Bu güç, Ukrayna savunma kuvvetlerinin yeniden yapılandırılmasına, hava sahasının güvenliğinin sağlanmasına ve denizlerin daha güvenli hale getirilmesine destek verecek.

Ayrıca Ukrayna için NATO'nun 5. maddesine benzer güçlü güvenlik garantileri içeren bir "barış paketi" üzerinde önemli ilerleme sağlandığı bildirilmişi.

ABD Başkanı Donald Trump da dünkü açıklamasında Ukrayna'nın talep ettiği güvenlik garantilerinin Avrupa'yla işbirliği içinde şekillendirildiğini vurgulayarak, "Savaşın yeniden başlamaması için güvenlik garantileri üzerinde çalışıyoruz" demişti.

Cumhuriyetçi lider, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye seçim çağrısı da yapmıştı. ABD Başkanı, Kiev'in "seçim düzenlememek için savaşı bahane ettiğini" öne sürmüştü.

Görev süresi geçen yıl sona eren Zelenski ise Batılı müttefiklerin güvenliği sağlaması halinde 90 gün içinde seçime gitmeye hazır olduğunu söylemişti.

Ancak KIIS anketine göre, Ukraynalıların sadece yüzde 9'u çatışmalar sona ermeden seçim yapılmasını istiyor.

Independent Türkçe, Reuters, NBC


Sırbistan'daki protestoların ardından Trump'ın damadı geri adım attı

Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)
Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)
TT

Sırbistan'daki protestoların ardından Trump'ın damadı geri adım attı

Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)
Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)

Sırbistan yönetimi, ABD Başkanı Donald Trump'ın damadı Jared Kushner'ın otel yapmasına yeşil ışık yaksa da ardından gelen protestolar ve bir bakana açılan dava, Belgrad'daki projenin iptaline neden oldu.

Pazartesi günü bir özel savcı, aralarında Kültür Bakanı Nikola Selaković'in de olduğu 4 kişi hakkında, Kushner'ın projesiyle bağlantılı olarak düzenlediği iddianameyi açıkladı. 

Organize Suçlardan Sorumlu Kamu Başsavcılığı'nın sitesinde yayımlanan açıklamada bu 4 kişinin görevin kötüye kullanılması ve belgede sahtecilikle suçlandığı bildirildi. 

Bunun üzerine Kushner'ın firması Affinity Partners hızlıca bir açıklama yayımlayarak Belgrad'ın merkezindeki otel ve apartman kompleksi projesinin iptal edildiğini duyurdu:

Anlamlı projeler ayrışmaya değil, birleşmeye neden olmalı. Sırbistan ve Belgrad halkına saygı göstererek başvurumuzu geri çekiyoruz.

Kushner'ın iki yılı aşkın süredir üzerinde çalıştığı projenin 1999'daki Kosova Savaşı sırasında NATO'nun bombaladığı bir bölgede yapılması öngörülüyordu.

Lüks otel Trump markasını taşıyacağı için projede Cumhuriyetçi liderin oğulları Eric ve Donald Jr. tarafından yönetilen Trump Organization da yer alıyordu.

Ancak yarım milyar dolarlık proje, bombalanan Yugoslav Halk Ordusu karargahının yer aldığı anıt bölgesinde inşa edileceğinden ülkede büyük tartışma yaratmıştı. 

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, bölgenin kültürel koruma statüsünü geçen yıl kaldırmıştı. Ayrıca Kushner'ın firması Affinity Partners'la 99 yıllığına kira sözleşmesi imzalanmıştı. Bunun ardından ülkede büyük protestolar patlak vermişti. 

Vucic'in liderliğindeki Sırp İlerleme Partisi, çoğunluğu elinde bulundurduğu Parlamento'da geçen ay geçirdiği yasayla inşaatın önünü açmıştı. 

Muhalefetten hükümetin kararına sert tepkiler gelmişti. Merkez sol Özgür ve Adalet Parti'den parlamenter Marinika Tepic, Belgrad'ın "Donald Trump'ı memnun etmek uğruna ülkenin tarihini yok ettiğini" söylemişti. 

44 yaşındaki damat, ilk Trump döneminin aksine ABD yönetiminde yer almayacağını açıklasa da Gazze ve Ukrayna savaşlarındaki müzakerelerde önemli roller üstleniyor. 

Diğer yandan da çoğunlukla Ortadoğu yönetimlerinin fonladığı bir özel sermaye şirketi olan Affinity'nin başında. 

Şirket, dünyanın en büyük oyun şirketlerinden Electronic Arts'ın (EA) satışında da gündem oldu. 

Önceki aylarda sağlanan 55 milyar dolarlık anlaşmayla EA'i satın alan konsorsiyumda Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu'yla birlikte Affinity Partners ve bir başka özel sermaye şirketi olan Silver Lake de yer alıyor.

Netflix'in satın alması beklenen Warner Bros. için Paramount'un verdiği teklifte de Affinity'nin adı geçiyor. 

Independent Türkçe, New York Times, Wall Street Journal, AP