BM: Dünya çapında 820 milyon kişi açlık çekiyor

Venezuela’nın Zulia eyaletinde yetersiz beslenmeden muzdarip çocuklar (AFP)
Venezuela’nın Zulia eyaletinde yetersiz beslenmeden muzdarip çocuklar (AFP)
TT

BM: Dünya çapında 820 milyon kişi açlık çekiyor

Venezuela’nın Zulia eyaletinde yetersiz beslenmeden muzdarip çocuklar (AFP)
Venezuela’nın Zulia eyaletinde yetersiz beslenmeden muzdarip çocuklar (AFP)

Birleşmiş Milletler’in New York’taki genel merkezinden pazartesi günü açıklanan Dünya Gıda Raporu’nda açlık çekenlerin sayısının son üç yılda yavaş da olsa arttığı belirtildi.
Bugün dünyada her 9 kişiden 1’inin açlık çektiği ve toplam sayının yaklaşık 820 milyon olduğu tahmin ediliyor. Rapor, 2030 yılına kadar sürdürülebilir kalkınma hedeflerinden olan açlığı ortadan kaldırmanın “büyük bir zorluk" olduğunu doğruladı.
Dünya'da Gıda Güvenliği ve Beslenme Durumu 2019 raporu, halen New York’ta devam eden BM’nin Sürdürülebilir Kalkınma Yüksek Düzeyli Siyasi Forumu’nun (HLPF) oturum aralarında yayınlandı. Bölgelere göre ayrıntılı istatistikler içeren rapor, Afrika Kıtası’nın alt bölgelerinde yaşanan açlık oranının yaklaşık yüzde 20 arttığını gösteriyor. Burası aynı zamanda yetersiz beslenmenin en yaygın olduğu bölge olarak nitelendriliyor.
Latin Amerika ve Karayipler’de açlık oranları halen yüzde 7'nin altında olmasına rağmen yavaş da olsa bir artış gözlemleniyor. Güney Asya’da son 5 yıldır önemli bir gelişim kaydedilmesine rağmen Asya’da nüfusun yüzde 11’i yetersiz besleniyor. Bazı yerlerde ise bu oran yüzde 15’i bulabiliyor. Alt bölgelerde ise yetersiz beslenme oranları oldukça yüksek.
Raporda açlık oranının yüksek olduğu birçok ülkede gelir eşitsizliğinin ve yoksulluğun arttığı ve bu kişilerin ekonomik büyümedeki yavaşlama ve ekonomik durgunluk ile başa çıkmalarının zorlaştığına işaret edildi. Dünyadaki en yüksek açlık oranının bulunduğu Afrika Kıtası’ndaki duruma dair “derin bir endişe” duyulduğuna dikkat çekilen raporda, en yüksek yetersiz beslenme oranının (500 milyondan fazla insan) büyük bir kısmı Güney Asya ülkelerinde olmak üzere Asya'da olduğu vurgulandı.
Yetersiz beslenme oranları Asya ve Afrika bölgelerinde yoğun olarak görülürken her iki kıtada da 10 çocuktan 9’u gelişim bozukluğu yaşıyor. Tüm dünyada ise yine 10 çocuktan 9’u olması gerekenden daha zayıf ve güçsüz. Güney Asya ve Sahra Altı Afrika’da ise 3 çocuktan biri gelişim bozukluğu çekiyor. Bununla birlikte Asya ve Afrika, gelişim bozukluğu ve aşırı zayıflıktan muzdarip çocukların yanı sıra büyük ölçüde sağlıksız beslenmeden kaynaklı olarak dünyadaki aşırı kilolu çocukların dörtte üçüne de ev sahipliği yapıyor.
BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), ​Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu (IFAD), BM Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Dünya Gıda Programı (WFP) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) başkanları raporun girişinde ortak bir mesaj yayınladılar. Söz konusu mesajda endişe verici gelişmeleri ele alma konusunda sadece kapsam açısından değil, aynı zamanda çok katmanlı iş birliği açısından da daha cesurca davranılması gerektiğini vurguladılar. Bununla birlikte orta gelirli ve temel ihtiyaçlarını yoğun bir şekilde dışarıdan ithal edenler başta olmak üzere ekonomik büyümenin gerisinde kalan birçok ülkede açlık oranlarının arttığına dikkat çektiler. Mesajda ayrıca “Ekonomik güçlükleri azaltmak için yoksulları destekleyici, kapsayıcı ve insan merkezli bir yapısal dönüşüm teşvik edilmeli. Açlık, gıda güvensizliği ve her türlü yetersiz beslenmeyi ortadan kaldırmak için doğru bir rota izlememiz gerekiyor” ifadeleri yer aldı.
Yıllık raporda açlığın ötesinde gıda güvensizliğinin de etkili olduğuna dair daha geniş bir görüş sunulurken ilk kez olarak dünya nüfusunun yüzde 17,2'sinin, yani 1,3 milyar insanın bozulmamış, besleyici ve yeterli gıdaya düzenli olarak erişimi bulunmadığı ortaya konuldu. Raporda açlık çekmeseler dahi yetersiz ve sağlıksızlık besleme nedeniyle yaklaşık 2 milyar çocuğun, kadının ve erkeğin gıda güvensizliğinden farklı şekillerde etkilendiğine dikkat çekildi.
Rapor ayrıca gelişim bozukluğu olan çocukların sayısı ile düşük yapılan doğum oranını azaltma konusundaki çalışmalarda yaşanan yavaşlamaya dikkat çekerken bu durumun BM'nin beslenme hedeflerini kaçırdığı ve ulaşılamaz kıldığı belirtildi.
Söz konusu bölgelerdeki obezite sorununa da dikkat çekilen raporda özellikle okul çağındaki çocuklar ve yetişkinler arasında şişmanlığın yaygın olarak görüldüğü bildirildi. Uluslararası örgütlerin başkanları tarafından yapılan ortak açıklamaya göre kadınlar, erkeklere kıyasla gıda güvensizliğinden daha fazla etkileniyor. Özellikle Latin Amerika'da konuyla ilgili ciddi sorunlar bulunuyor.



Trump gerçekten Venezuela petrolünün mü peşinde?

ABD, Venezuela devletine ait petrol ve doğalgaz şirketi PDVSA'yı da yaptırım listesine almıştı (AFP)
ABD, Venezuela devletine ait petrol ve doğalgaz şirketi PDVSA'yı da yaptırım listesine almıştı (AFP)
TT

Trump gerçekten Venezuela petrolünün mü peşinde?

ABD, Venezuela devletine ait petrol ve doğalgaz şirketi PDVSA'yı da yaptırım listesine almıştı (AFP)
ABD, Venezuela devletine ait petrol ve doğalgaz şirketi PDVSA'yı da yaptırım listesine almıştı (AFP)

ABD'nin Venezuela açıklarındaki petrol tankerine el koyup Karakas yönetimine yeni yaptırımlar getirmesiyle Karayipler'de gerginlik arttı.

ABD Başkanı Donald Trump, çarşamba günü yaptığı açıklamada Venezuela açıklarındaki petrol tankerine "iyi bir gerekçeyle" el koyduklarını savunmuştu. Venezuela Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamadaysa ABD'nin hamlesi "hırsızlık ve uluslararası korsanlık eylemi" diye nitelenmişti.

ABD Adalet Bakanı Pam Bondi, X'ten yaptığı paylaşımda operasyonun görüntülerine yer vermiş, tankerin Venezuela'dan İran'a petrol taşıyarak yaptırımları deldiğini öne sürmüştü.

Amerikan medyasında yer alan haberlerde, el konan tankerin adının Skipper olduğu yazılmıştı. ABD Hazine Bakanlığı, İran Devrim Muhafızları ve Hizbullah arasındaki petrol kaçakçılık ağında rol oynadığı gerekçesiyle Skipper'ı 2022'de yaptırım listesine almıştı.

80 milyon dolarlık petrole el kondu

Wall Street Journal'ın analizine göre el konan tankerde yaklaşık 80 milyon dolar değerinde petrol var, bu da Venezuela'nın aylık ithalatının yaklaşık yüzde 5'ine denk geliyor.

ABD'nin tankere baskın düzenleyerek Venezuela yönetimini ekonomik felce uğratmak istediği yazılıyor. Ham petrol satışları Latin Amerika ülkesinin ihracat gelirlerinin yüzde 90'ından fazlasını oluşturuyor.

Diğer yandan Washington, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro'nun eşi Cilia Flores'in üç yeğenini, Maduro'yla bağlantılı bir iş insanını ve Venezuela petrol sektöründe faaliyet gösteren 6 nakliye şirketini yaptırım listesine eklediğini de dün duyurdu.

ABD'nin son hamleleriyle bölgedeki gerginlik tırmanırken Maduro, dün yaptığı açıklamada ülkede uyuşturucu kaçakçılığından sorumlu Tren de Aragua kartelini etkisiz hale getirdiklerini savunarak, Trump'ın asıl amacının Venezuela petrolünü çalmak olduğu iddiasını yineledi.

Trump petrolün peşinde mi?

ABD Enerji Enformasyon Dairesi'ne göre Venezuela, dünyadaki ham petrol rezervlerinin neredeyse beşte birine sahip. Yaklaşık 303 milyar varil ham petrole denk gelen bu miktar, dünyadaki en büyük ham petrol rezervini oluşturuyor. 

Diğer yandan Karakas yönetimi gerek ABD'nin uyguladığı yaptırımlar gerek de ekipman eksikliği ve devlete ait enerji şirketi PDVSA üzerindeki kontrolün sıkılaştırılması nedeniyle bu potansiyeli tam olarak kullanamıyor.

Ülkede faaliyet gösteren tek Amerikan şirketi olan petrol devi Chevron'un üretimi de Washington'ın yaptırımları nedeniyle düşmüştü.

Beyaz Saray, Karayipler'deki askeri yığınağın uyuşturucu kaçakçılığını ve düzensiz göçmen akışını engelleme amacı taşıdığını, Venezuela'nın petrol kaynaklarıyla ilgisi olmadığını savunuyor.

Ancak BBC'nin analizinde, Venezuela'daki petrol üretimini yeniden artırmanın on milyarlarca dolara mal olabileceğine dikkat çekiliyor. Diğer yandan ABD'nin yaptırımları hafifletmesi halinde Chevron'un kârının hızlıca artabileceği yazılıyor.

Bunlara ek olarak petrolün gelecekte önemini yitirmeye başlayacağı öngörüsü paylaşılıyor. Ekonomi analiz şirketi Capital Economics'ten David Oxley şunları söylüyor:

Petrol talebi bir anda düşüşe geçmeyecek ancak eskisi gibi artmaya da devam etmeyecek. Talebin zayıfladığını görüyoruz ve 2030'ların sonlarında düşüşe geçeceğini tahmin ediyoruz. Venezuela petrol sektörüne yatırım yapan herkes şunu düşünmek zorunda: Buna değer mi?

Trump yönetimi uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele gerekçesiyle Güney Mızrağı Operasyonu'nu başlattığını geçen ay duyurmuştu. Amerikan ordusu, dünyanın en büyük uçak gemisi USS Gerald R. Ford'un da aralarında bulunduğu çok sayıda savaş gemisiyle birlikte 15 bin askerini bölgeye sevk etmişti.

Bölgede eylülden bu yana en az 22 operasyon düzenleyen Amerikan ordusu, uyuşturucu kaçakçılığına karıştığını iddia ettiği 87 kişiyi öldürdü.

Independent Türkçe, BBC, Wall Street Journal, New York Times


İsrail Güvenlik Kabinesi işgal altındaki Batı Şeria'da 19 yeni yerleşim birimini onayladı

İşgal altındaki Batı Şeria'da bulunan Hebron'da, haftalık yerleşimci turuna katılanları korumak için nöbet tutan bir İsrail askeri (Arşiv - Reuters)
İşgal altındaki Batı Şeria'da bulunan Hebron'da, haftalık yerleşimci turuna katılanları korumak için nöbet tutan bir İsrail askeri (Arşiv - Reuters)
TT

İsrail Güvenlik Kabinesi işgal altındaki Batı Şeria'da 19 yeni yerleşim birimini onayladı

İşgal altındaki Batı Şeria'da bulunan Hebron'da, haftalık yerleşimci turuna katılanları korumak için nöbet tutan bir İsrail askeri (Arşiv - Reuters)
İşgal altındaki Batı Şeria'da bulunan Hebron'da, haftalık yerleşimci turuna katılanları korumak için nöbet tutan bir İsrail askeri (Arşiv - Reuters)

İsrail Güvenlik Kabinesi dün  (Perşembe) geç saatlerde, Maliye Bakanı ve Savunma Bakanlığı'nda Yerleşimden Sorumlu Bakan Bezalel Smotriç tarafından sunulan, İşgal altındaki Batı Şeria’da 19 yeni yerleşim biriminin inşası ve mevcut bazı kaçak yerleşimlerin yasallaştırılmasına yönelik planı onayladı.

Aşırı sağ çizgideki Kanal 14, yeni planın onaylandığını ilk duyuran medya kuruluşu oldu. Haberde, yeni yerleşim birimlerinin kurulmasının ve daha önce kaçak statüsünde olan bazı noktaların yasallaştırılmasının yanı sıra, İsrail’in 2005’te Gazze ve Kuzey Batı Şeria’dan çekilme planı kapsamında boşalttığı yerleşimlere geri dönüşün de öngörüldüğü aktarıldı.

Söz konusu yerleşimlerin bir bölümü Batı Şeria’nın merkezinde, bir kısmı ise kuzey ve güney bölgelerinde, Kudüs çevresine kadar uzanıyor.

sddf
İsrail'in aşırı sağcı maliye bakanı Bezalel Smotrich, Batı Şeria'daki Ma'ale Adumim yerleşiminin genişletilmesine ilişkin bir haritayı gösteriyor (Arşiv - AFP)

İsrail Güvenlik Kabinesi onayıyla, daha önce boşaltılan Ganim ve Kadim yerleşimlerinin Cenin yakınlarında yeniden inşa edilmesinin yolu açıldı. Aynı bölgede aylardır devam eden süreçle birlikte Homeş ve Sanur’un da yeniden kurulması kararlaştırılmıştı. Kanal 14, bu gelişmeleri tam anlamıyla kuzeydeki eski yerleşimlere dönüşün tamamlanması şeklinde değerlendirdi ve Smotriç’in hamlesini yerleşim dünyasında gerçek bir devrim olarak nitelendirdi.

Birkaç ay önce de Güvenlik Kabinesi, Batı Şeria’da 22 yeni yerleşimin yasallaştırılması ve inşasına yönelik benzer bir planı kabul etmişti.

Yeni kararla birlikte, her bir yerleşim için hızlandırılmış teknik ve imar hazırlık sürecinin başlatılacağı bildirildi. Kanal 14’ün haberinde, adımın “2005’teki çekilme planıyla ağır darbe alan yerleşim projesinin tarihi bir şekilde düzeltilmesi” olarak görüldüğü ifade edildi.

ds
İsrailli yerleşimciler, işgal altındaki Batı Şeria'da yakınlardaki bir yerleşim karakolunun yakınlarında eşeklere binerek keçi ve koyun sürülerini otlatıyorlar (Arşiv - AFP)

Filistin tarafı karara sert tepki gösterdi.  Filistin'e bağlı Duvar ve Yerleşimlere Karşı Direniş Kurumu Başkanı Müeyyed Şaban, İsrail’in bu adımını “Filistin coğrafyasını ortadan kaldırmaya yönelik kolonyal bir proje kapsamında yürütülen yarış” olarak tanımladı. Şaban, bunun ilhak, ayrımcılık ve toprakların tamamen Yahudileştirilmesi hedeflerini açıkça ortaya koyan tehlikeli bir tırmanış olduğunu söyledi.

ssdc
Kudüs'ün doğusundaki İsrail yerleşimi Ma'ale Adumim'i gösteren bir fotoğraf  (AFP)

İsrail basını da Smotriç’in planlarının kapsamını gündeme taşıdı. Yediot Aharonot birkaç gün önce yayımladığı haberinde, bakanın Batı Şeria’daki yerleşim faaliyetlerini genişletmeyi amaçladığını, 2026 bütçesine bu doğrultuda milyarlarca şekelin ayrıldığını yazdı. Gazeteye göre bütçe, yeni yerleşimler kurulmasını, mevcutların statülerinin düzenlenmesini, altyapı projelerini, yol açmayı ve sağlık, eğitim ile kültür kurumlarının inşasını da kapsıyor.

Aynı haberde, Smotriç’in özellikle Kuzey Batı Şeria’ya yeniden yerleşimi merkez alan bir plan yürüttüğü, çekilme planı kapsamında “yeşil hattın içine” taşınan bazı askeri üslerin yeniden bölgeye taşınmasının değerlendirildiği aktarıldı. Yerleşimci liderlerin hedefinin, 2005’te boşaltılan kuzeydeki yerleşimlere tekrar nüfus yerleştirmek ve uzun vadede Batı Şeria’ya bir milyon yerleşimci taşımak olduğu ifade edildi.


Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
TT

Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bugün Türkmenistan’da düzenlenen uluslararası bir forum kapsamında İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile yaptığı görüşmede, Moskova ile Tahran arasındaki ilişkilerin ‘son derece olumlu bir şekilde geliştiğini’ söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Rus haber ajansı Sputnik’ten aktardığına göre Putin, görüşmede, Rusya’nın Birleşmiş Milletler’de (BM) İran’ın nükleer programı konusunda Tahran ile yakın koordinasyon içinde çalıştığını ifade etti.

dfrgt
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AFP)

Putin, iki ülkenin Buşehr Nükleer Santrali başta olmak üzere çeşitli alanlarda iş birliği yürüttüğünü, ayrıca Uluslararası Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru gibi altyapı projelerinde birlikte çalıştıklarını belirtti. Rus lider, gaz ve elektrik sektörlerinde ortaklık imkanlarının da değerlendirildiğini dile getirdi.

Pezeşkiyan ise görüşmede, Tahran’ın Moskova ile imzalanan kapsamlı stratejik ortaklık anlaşmasının tüm maddelerine bağlı olduğunu vurguladı.