Hanehalkı bütçesinden en büyük pay kiraya gitti

Fotoğraf: Pixabay
Fotoğraf: Pixabay
TT

Hanehalkı bütçesinden en büyük pay kiraya gitti

Fotoğraf: Pixabay
Fotoğraf: Pixabay

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), hanehalkı bütçe araştırmasının 2018 sonuçlarını yayınladı.
Veriler Türk halkının tüketim amaçlı harcamalarında en büyük payı yüzde 23,7 ile kira ve konut harcamalarının aldığını ortaya koydu.
Independent Türkçe'de yer alan haber göre, 2017’de yüzde 24,7 olan konut ve kira harcamalarının toplam harcamalardaki payının 1 puan düştüğü görüldü.
En az harcama sağlık ve eğitime
TÜİK verilerine göre, ikinci sırayı gıda ve alkolsüz içecek harcamaları aldı.
Bu harcama kalemi, geçen yıla göre 0,6 puanlık artışla %19,7'den %20,3'e yükseldi
Toplam tüketim harcamalarında en düşük payı alan harcama grupları ise %2,2 ile sağlık ve %2,3 ile eğitim hizmetleri oldu.
Sağlık ve eğitim harcamalarının payı geçen yıla göre değişmedi.

Grafik: TÜİK​
Giyim, ulaştırma ve alkollü içecek harcamaları düştü

Çeşitli mal ve hizmet harcamalarının payı yüzde 4,4'ten yüzde 4,9'a, haberleşme harcamalarının payı yüzde 3,4'ten yüzde 3,8'e, lokanta ve otel harcamalarının payı yüzde 6,2'den yüzde 6,5'e, mobilya ve ev eşyası harcamalarının payı yüzde 6,3'ten yüzde 6,5'e, eğlence ve kültür harcamalarının payı ise yüzde 2,7'den yüzde 2,9'a yükseldi.
Alkollü içecek, sigara ve tütün harcamalarının payı yüzde 4,5'ten yüzde 4'e, ulaştırma harcamalarının payı yüzde 18,7'den, yüzde 18,3'e, giyim ve ayakkabı harcamalarının payı yüzde 5'ten yüzde 4,8'e düştü.

Grafik: TÜİK​
Düşük gelirliler kiraya, yüksek gelirliler ulaşıma harcadı

Gelire göre sıralı %20'lik gruplar itibarıyla tüketim harcamalarının 2018 yılındaki dağılımına bakıldığında; en düşük gelir grubu olan birinci yüzde 20'lik grupta yer alan hanehalkları, konut ve kira harcamalarına gelirlerinin yüzde 31,4’ünü ayırdı, En düşük gelirli bu grubun gıda ve alkolsüz içecek harcamalarının oranı yüzde 28,7, ulaştırma harcamalarının oranı yüzde 9,3 ve mobilya ve ev eşyası harcamalarının oranı ise 5,9 olarak belirlendi..
En yüksek gelir grubu olan beşinci yüzde 20'lik grupta yer alan hanehalkları ise, ulaştırma harcamalarına yüzde 21,6, konut ve kira harcamalarına yüzde 20,3, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 15,4 ve lokanta ve otel harcamalarına yüzde 7,8 pay ayırdı.
Maaş, ücret ve yevmiye ile çalışan hanehalkları, konut ve kira harcamalarına yüzde 22,4, ulaştırma harcamalarına yüzde 19,2 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına ise yüzde 18,7 pay ayırdı. Müteşebbis geliri olan hanehalklarının, harcama oranları ise, ulaştırma yüzde 22,7, konut ve kira yüzde19,7 ve gıda ve alkolsüz içecek ise yüzde 19,5 olarak belirlendi.
Temel gelir kaynağı gayrimenkul ve menkul kıymet geliri olanlar ise konut ve kira harcamalarına bütçesinin yüzde 28,1’ini, ulaştırma harcamalarına yüzde 18,6 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 16,4’ünü ayırdı. Emekliler ise bütçelerinden, konut ve kira harcamaları için yüzde 28,67, gıda ve alkolsüz içecekler için yüzde 25,5 ve ulaştırma için yüzde 13,4 oranında harcama yaptı.



ABD'de tarım krizi: İşçilerin yüzde 70'i gitti

On milyarlarca dolarlık meyve ve sebze, Kaliforniya'daki göçmenler tarafından elle toplanıyor (Reuters)
On milyarlarca dolarlık meyve ve sebze, Kaliforniya'daki göçmenler tarafından elle toplanıyor (Reuters)
TT

ABD'de tarım krizi: İşçilerin yüzde 70'i gitti

On milyarlarca dolarlık meyve ve sebze, Kaliforniya'daki göçmenler tarafından elle toplanıyor (Reuters)
On milyarlarca dolarlık meyve ve sebze, Kaliforniya'daki göçmenler tarafından elle toplanıyor (Reuters)

ABD'de Donald Trump yönetiminin göçmenlere yönelik sınır dışı ve gözaltı uygulamalarını artırması bir yandan protesto gösterilerine yol açarken diğer yandan da ekonomiyi olumsuz etkiliyor. 

Reuters, Kaliforniya tarlalarındaki mahsulün toplanmadan kaldığını bildiriyor. 

Birleşik Krallık merkezli haber ajansına konuşan çiftçi Lisa Tate, Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi'nin (ICE) düzenlediği baskınların etkilerinin sahada hissedildiğini vurguluyor. 

6 nesildir bu işi yaptıklarını belirterek şöyle diyor:

Tarlalarda çalışan işçilerin yaklaşık yüzde 70'i gitti. Eğer işgücünüzün yüzde 70'i yok olduysa mahsulün de yüzde 70'i toplanmaz ve bir günde çürüyüp gidebilir. Amerikalıların çoğu bu işi yapmak istemiyor. Buradaki çoğu çiftçi zar zor geçiniyor. Bunun bardağı taşıran son damla olmasından, pek çok kişinin batmasından korkuyorum.

Adını vermek istemeyen Meksikalı bir tarımcı geçen hafta çilek ektiklerini anlatırken eskiden 300 kişiyle bu işi yaptıklarını ancak bu sene işçi sayısında 80'de kaldıklarını aktardı. 

Bir başkası da önceden tarlada 80 kişiyle çalıştıklarını ama artık sayının 17'ye kadar indiğini vurguladı. 

csdfgthy
Endişeli tarım işçileri, marketlere ABD pasaportuna sahip olan çocukları gönderdiğini söylüyor (Reuters)

İşçiler tarlalarda yakalanırlarsa ailelerini bir daha görememekten korkuyor. Bir tanesi durumlarını şöyle anlattı:

Sabah korkarak uyanıyoruz. Güneş bizi endişelendiriyor, sıcak bizi endişelendiriyor ve artık daha da büyük bir sorunumuz var: Pek çok kişi eve dönemiyor. Sokakta herhangi bir belaya karışmak istemiyorum. Hangi sebeple olursa olsun gözaltına alınanlar sınır dışı ediliyor.

Kongre Bütçe Ofisi'nin eski direktörlerinden Douglas Holtz-Eakin, tarım çalışanlarının yaklaşık yüzde 80'inin ABD dışında doğduğunun, bunların da yarısının kaçak olarak ülkede yaşadığının tahmin edildiğini bildirdi.

Cumhuriyetçi ekonomist, kaçak işçilerin kaybının fiyatları yükselteceğine işaret etti. 

ABD'de sebze hasadının üçte birinden fazlası, meyve ve kabuklu yemiş üretimininse dörtte üçünden fazlası Kaliforniya'da yapılıyor. Eyaletin 2023'te tarımdan elde ettiği gelir 60 milyar doları aştı.

Merkez sol eğilimli Brookings Enstitüsü'nden Wendy Edelberg ve Tara Watson'la muhafazakar Amerika Girişim Enstitüsü'nden (American Enterprise Institute/AEI) Stan Veuger, bir makale hazırlayarak en az 50 yıldır ilk kez görülebilecek bir değişime işaret etmişti: Bu yıl ABD'ye giden göçmen sayısı, ülkeden ayrılanlardan az olabilir. 

Washington Post'un haberinde, ABD dışında doğmuş işçilerin sayısının marttan beri bir milyondan fazla düştüğü aktarılmıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Washington Post