Katar ekonomisi alarm veriyor

Katar, enflasyon göstergelerinin yükselmesine neden olan ithalat maliyetlerinin artışıyla ilgili zorluklarla karşı karşıya (Şarku’l Avsat)
Katar, enflasyon göstergelerinin yükselmesine neden olan ithalat maliyetlerinin artışıyla ilgili zorluklarla karşı karşıya (Şarku’l Avsat)
TT

Katar ekonomisi alarm veriyor

Katar, enflasyon göstergelerinin yükselmesine neden olan ithalat maliyetlerinin artışıyla ilgili zorluklarla karşı karşıya (Şarku’l Avsat)
Katar, enflasyon göstergelerinin yükselmesine neden olan ithalat maliyetlerinin artışıyla ilgili zorluklarla karşı karşıya (Şarku’l Avsat)

Katar, önümüzdeki dönemde, başta ticari faaliyetler ve emlak sektörü olmak üzere önemli alanlarda büyüme hızının yavaşlamasına neden olabilecek bir takım ekonomik durgunluklarla karşı karşıya. Hükümetin ekonomik durgunlukla baş edebilmek için aldığı önlemlere rağmen bu durgunluğun orta ve uzun vadede Katar ekonomisi üzerinde yıkıcı etkileri ortaya çıkabilir.
Hükümetin, ülkede geniş kapsamlı bir tasarruf stratejisi uygulayarak yavaşlamanın önüne geçmek için yeni projeleri askıya alması, bundan etkilenen bazı ekonomik faaliyetlerde felç belirtilerinin ortaya çıkmasına neden oldu.
Şarku’l Avsat’a konuşan güvenilir kaynaklar, Katar hükümetinin, iç piyasa ihtiyacını karşılamak için Türkiye ve İran'daki ihracatçılardan ithal edilen malları desteklemeyi bırakması gerektiğini belirtti. Hükümetin ithalatının yaklaşık yüzde 40'ını Türkiye ve İran'dan karşıladığına vurgu yapan kaynaklar, son dönemde Katar’ın özellikle gıda ve inşaat sektöründe alışveriş yaptığı Türk ve İranlı şirketlerin diğer muadillerine kıyasla daha pahalı olması gibi bir takım nedenlerden ötürü bu desteğin Katar hükümetinin omuzlarındaki yükü ağırlaştırdığını kaydetti.
Katar ekonomisindeki durgunluk belirtilerinden biri de emlak piyasasının ticari ve konut birimlerinin boş olması ve fiyatların önemli ölçüde düşük olmasından kaynaklı karşılaştığı bazı zorluklar. Bu durum ülke ekonomisinin genel durumu üzerinde olumsuz bir sinyal verirken emlak sektöründe büyük bir aksaklığa neden oldu.
Adının açıklanmasını istemeyen uluslararası bir emlak komisyoncusu, konut, iş yeri ve mağazalara yönelik taleplerin azaldığını, sözleşmelerin yenilenmediğini ve bu durumun Katar emlak piyasasını etkilediğini söyledi. Katar’da daha önce bir ofisin ortalama aylık 18 bin Katar riyaline (4 bin 943 dolar) kiralandığını belirten emlak komisyoncusu, bugün ise 4 bin riyale (bin dolar) dahi kimsenin bu ofisleri kiralamadığını ve bu yüzden gayrimenkul yatırım sektörüne yönelik önlemler alınmazsa sektörün çöküşün eşiğine gelebileceğini söyledi.
Kaynaklara göre Katar hükümetinin tasarruf amacıyla aldığı önlemler arasında yer alan ödeneklerin askıya alınması, maaşlarda düşüşe neden olurken bu durum, satın alma gücünü ve perakende sektörünün hareketliliğini olumsuz yönde etkiledi. Bununla birlikte hükümet, istihdam olanaklarının neredeyse tamamen yok olduğu bir dönemde vatandaşlarına iş imkânları sunacak çözümler bulamazsa durum daha da baskıcı bir hale gelebilir. Ayrıca maliyetleri önemli ölçüde azaltmak amacıyla kamu ve özel sektörde işten çıkarmalar yapılıyor.  
Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani, iki yıl önce yaptığı bir konuşmada ekonomiyi destekleyecek birkaç sektör oluşturma niyetini açıklamıştı. Ancak gerçekte, endüstriyel stratejik sektörlerin kendi kendine yeterli bir hale gelebilmesi için onlarca yıla ihtiyaç vardır. Bu sektörlerin yurt içinde inşa edilmesinin maliyetinin yüksekliği göz önüne alındığında ve özellikle hükümetin uluslararası imajını geliştirmek için anlık kazanımlar elde etmek amacıyla yüksek dış değişim kanallarına sahip olması nedeniyle yıllara ihtiyaç duyuluyor.
Şarku’l Avsat’a demeç veren ekonomi danışmanı Süleyman el-Assaf’a göre Katar ekonomisi şu anda ithalat maliyetinin yüksek olduğu bazı sektörlerde sıkıntı yaşıyor. Koşulların böyle devam etmesi halinde maliyetin artabileceğini belirten Assaf, bu durumun yakın gelecekte sorunlara neden olabileceğine dikkati çekti.
Sıkıntıların en önemli sektörlerden biri olan ulaşım sektöründeki birçok noktada yeniden yapılandırmaya zorlayan kayıplara neden olduğunu belirten Assaf, yüksek maliyetlerin, bölgesel sorunların yanı sıra deniz taşımacılığına yönelik sigorta ücretlerinin artmasına sebep olduğuna işaret etti.
Katar’ın, borsada en yüksek borcu olan ülkelerden biri olduğunu belirten Assaf, “Katar, doğalgaz satarak bunu karşılamaya çalışıyor” diye konuştu. Assaf, başta Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (ABD) vatandaşları olmak üzere Katar'a en yüksek yatırımı yapan Körfez ülkelerinden yatırımcıların faaliyetlerini durdurması sonucu emlak sektörünün büyük zarar gördüğünü kaydetti. Dört Arap ülkesinin (Suudi Arabistan, BAE, Bahreyn ve Mısır) Katar’a yönelik boykotunun devam etmesinin Katarlılar için çok pahalıya mal olacağını söyleyen Assaf, çevre koşullarından dolayı artan enflasyon rakamlarıyla birlikte boykotun Katar'daki bazı sektörler üzerinde önemli bir baskı yaratacağını söyledi.



FED’in faiz kararını açıklaması beklenirken petrol fiyatları yükselişe geçti

ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki bir petrol sahasında çalışan sondaj kuleleri (Reuters)
ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki bir petrol sahasında çalışan sondaj kuleleri (Reuters)
TT

FED’in faiz kararını açıklaması beklenirken petrol fiyatları yükselişe geçti

ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki bir petrol sahasında çalışan sondaj kuleleri (Reuters)
ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki bir petrol sahasında çalışan sondaj kuleleri (Reuters)

Petrol fiyatları bu sabahki ilk işlemlerde, yatırımcıların ABD Merkez Bankası (FED) faiz kararı öncesinde Rusya'ya yönelik daha katı yaptırımların arz üzerindeki etkisini değerlendirmesi sonucu temkinli kalmasıyla yükseldi.

Brent ham petrol vadeli işlemleri yüzde 0,44 yani 32 sent artarak dünya saatiyle saat 07.30 itibariyle varil başına 73,51 dolara yükseldi. Amerikan Batı Teksas ham petrolü (West Texas Intermediate - WTI) yüzde 0,46 yani 36 sent artışla varil başına 70,40 dolardan işlem gördü.

Analistler, FED’in bugün sona erecek ABD Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısının ardından piyasanın gelecek yılki faiz hamleleri hakkında ipuçları vermesini bekliyor.

IG Piyasa Stratejisti Yeap Jun Rong, petrol fiyatlarını etkileyebilecek bir diğer faktörle ilgili olarak “Batılı ülkelerin (Rusya'ya) ek yaptırımlar uygulaması bugünkü seansta bazı kayıpları sınırlayabilir” değerlendirmesinde bulundu. Ancak Yeap Jun Rong, FED’in bugün yapılacak toplantısına atıfla toplantı öncesinde hala temkinli olunması gerektiğinin altını çizdi.

Yeap Jun Rong, sözlerini şöyle sürdürdü:

“İleriye baktığımızda, petrol fiyatları mevcut dar aralıkta kalabilir. Bu durumun yılsonuna kadar devam etmesi bekleniyor.”

FED’in bugün gevşeme döngüsünün başlamasından bu yana üçüncü kez faiz oranlarını düşürmesi bekleniyor. Düşük faiz oranları borçlanma maliyetini düşürerek ekonomik büyümeyi artırabilir. Böylece petrole talebi de yükselir.

Avrupa Birliği (AB) dün, Ukrayna'yı işgali nedeniyle Rusya'ya karşı 15’inci yaptırım paketini onayladı. Bu pakete Rusya'nın 'gölge filosundaki’ ham petrol ve petrol türevleri taşıyan 33 gemi daha eklendi. İngiltere de Rusya’nın petrolünü yasadışı yollardan taşıdığı gerekçesiyle gölge filodaki 20 gemiye yaptırım uyguladı.

Yeni yaptırım paketi petrol fiyatlarındaki dalgalanmayı daha da körükleyebilir. Buna karşın yaptırımlar, şimdiye kadar Rusya'yı küresel petrol ticaretinden uzaklaştırmayı başaramadı.