Kurban Bayramı'nda et tüketirken bunlara dikkat!

Kurban Bayramı'nda et tüketirken bunlara dikkat!
TT

Kurban Bayramı'nda et tüketirken bunlara dikkat!

Kurban Bayramı'nda et tüketirken bunlara dikkat!

Et tüketiminin arttığı Kurban Bayramı’nda aşırıya kaçılması durumunda ciddi sağlık sorularının baş gösterebileceğini kaydeden Prof. Dr. Ayşegül Yıldırım Kaplanoğlu, kurban etlerinin en az 24 saat bekletildikten sonra pişirilmesi gerektiğine dikkat çekti.
Kurban Bayramı'nda artacak olan kırmızı et tüketimine karşı uyarılarda bulunan Beykent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Müdürü Prof. Dr. Ayşegül Yıldırım Kaplanoğlu, dinlendirilmeden tüketilen etin sindirim problemlerine yol açabileceğini söyledi. Et tüketiminde öğün aralarının en az 4 saat olması gerektiğini de belirten Prof. Dr. Kaplanoğlu, etin nasıl saklanması ve tüketilmesi gerektiği konusunda önemli uyarılarda bulundu.
“Et en az 24 saat dinlendirilmeli”
Dinlendirilmemiş etin sindirim sorunu yaşanmasına neden olacağından taze kesilmiş et tüketimini önermediğini ifade eden Kaplanoğlu, “Dinlenmiş kırmızı etler 2 saatte sindirilirken, kesilir kesilmez yenen etler 7 saate kadar sindirilemiyor. Ette oluşan ölüm katılığı durumu etin sindirimini zorlaştırıyor. Bu nedenle yeni kesilmiş etler serin ortamda en az 24 saat bekletilmeli. Buna uymayıp, kurbanı kesildiği gün yiyecek olanlar ise sabah mutlaka hafif bir kahvaltı yapsınlar. Kavurmayı yerken de yanında mutlaka salata tüketsinler. Ayrıca sağlıklı bir insanın haftada 750 gram çiğ, 500 gram da pişmiş etten fazla kırmızı et tüketmesini önermiyoruz. Tüketilecek olan et mutlaka sebzelerle, lifli gıdalarla tüketilmeli. Eti sadece ekmek ve herhangi bir karbonhidrat içeren yiyecekle tüketmelerini önermiyoruz” dedi.
“Kurban eti 6 ay içinde tüketilmeli”
Etin uzun süre buzlukta bekletilmemesi gerekliğinin altını çizen Kaplanoğlu,“6 aydan daha fazla buzlukta bekletilen etlerin protein yapısı bozuluyor. Yapılan bir hata da kullanılmak üzere buzluktan çıkarılan eti kesilebilmesi için bir süre dışarıda bekletip, kullanılacak miktarının alınıp geri kalanının ise tekrardan buzluğa kaldırılmasıdır. Protein buzluktan bir kere çıkarıldıktan sonra tekrardan buzluğa konulmaz. Etler 6 aydan daha kısa bir zamanda kullanmak kaydıyla kullanılacak miktarlarda ayarlayıp, dolap poşetleriyle muhafaza edilmeli” diye konuştu.
Kronik hastalığı olanlar dikkat!
Kronik hastalığı olanları öğün aralarına dikkat etmeleri gerektiği konusunda uyaran Kaplanoğlu, “Kırmızı ette öğün arası herkes için en az 4 saattir. Kalp rahatsızlığı, yüksek tansiyonu, damar sertliği olanlar veya diyabet teşhisi konulan hastalar öğün aralarına daha da dikkat etmeli. Bu rahatsızlıkları bulunanlar sık sık yemesinler ve az yesinler. Yemek miktarını avuç içiyle ölçebilirler. Her birey avucunun içi büyüklüğünde porsiyonlar yemeli. Tabii bu porsiyonlar yalnızca et olmamalı. Et zaten başlı başına sindirilmesi zor bir besindir. Buna bayramda diğer ikramlık yiyeceklerde eşlik ettiğinde sindirim problemi yaşanma olasılığı artacaktır. Bu durum da başta safra kesesi bozukluklularına neden olacaktır. Ayrıca sindirilmemiş gıdalar kalın bağırsaklarda birikerek kabızlığa neden olur. Kabızlık da kansere kadar giden başka hastalıklara yol açabilir” diyerek sözlerini sonlandırdı.



Karanlık maddenin kökeni "Karanlık Büyük Patlama"da mı gizli?

Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)
Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)
TT

Karanlık maddenin kökeni "Karanlık Büyük Patlama"da mı gizli?

Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)
Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)

Bilim insanları karanlık maddenin diğer maddelerden sonra, "Karanlık Büyük Patlama" denen bir olayla ortaya çıktığını öne sürdü. 

Standart kozmolojik modele göre 13,8 milyar yıl önce gerçekleşen Büyük Patlama'yla evren bir saniyeden kısa sürede muazzam bir hızla genişledi.

Bu dönemde sıcak plazmayla dolu evrende, karanlık madde de dahil her şeyin, bu plazmanın soğumaya başlamasıyla meydana geldiği düşünülüyor.

Evrenin yüzde 27'sini oluşturduğu öne sürülen karanlık madde, ışıkla etkileşime girmediği için gözlemlenemiyor. 

Var olduğu düşüncesiyse, yarattığı kütleçekim etkisinin normal veya gözlemlenebilen madde üzerindeki etkisine dayanıyor.

Bilim insanları yaklaşık 100 yıldır bu maddenin varlığını doğrulayacak kanıtlar ararken, bazıları da gerçek olmadığını savunuyor. 

Physical Review D adlı hakemli dergide yayımlanan yeni bir makalenin yazarları, bu gizemli maddenin kökenini sorgulamaya açıyor.

Geçen yıl yine aynı bilimsel dergide çıkan bir makalede, karanlık maddenin Büyük Patlama'dan birkaç ay sonra gerçekleşen başka bir patlamayla ortaya çıkmış olabileceği iddia edilmişti. 

Austin Teksas Üniversitesi'nden Katherine Freese ve Martin Winkler, Karanlık Büyük Patlama adını verdikleri bu olayla sıcak ve karanlık plazma patlaması yaşandığını savunuyor. Tıpkı Büyük Patlama'nın normal maddeyi ortaya çıkarması gibi, bu olayın da karanlık maddeyi yarattığı düşünülüyor.

ABD'deki Colgate Üniversitesi'nden Cosmin Ilie ve Richard Casey'nin yeni çalışmasıysa, bu teoriyi destekleyerek karanlık maddeyi saptamaya yönelik yöntemler öneriyor.

Araştırmacılar, mevcut deneysel verilere dayanarak Karanlık Büyük Patlama modelinin geçerli olabileceği senaryoları inceledi. 

Karanlık maddenin kökenine dair yeni ihtimalleri ele alan ekip, bırakmış olabileceği kütleçekimsel dalgaların izini sürerek Karanlık Büyük Patlama teorisinin test edilebileceğini söylüyor. 

Ilie, "Karanlık Büyük Patlama tarafından üretilen kütleçekim dalgalarını tespit etmek, bu yeni karanlık madde teorisine çok önemli kanıtlar sağlayabilir" diyor: 

Uluslararası Pulsar Zamanlama Dizisi (IPTA) ve Kilometre Karelik Dizi (SKA) gibi deneyler ufukta belirmişken, yakında bu modeli daha önce görülmemiş şekillerde test edecek araçlara sahip olabiliriz.

Geçen yıl IPTA bünyesindeki bir araştırma ekibi, Büyük Patlama'dan kısa süre sonra meydana gelmeye başlayan kütleçekimsel dalgalarının sönük yankısı olan kütleçekimsel dalga arka planını ilk kez saptanmıştı.

Bu ve benzeri keşifler, karanlık madde teorilerini test etmenin yanı sıra evrenin ilk dönemindeki gelişiminin daha iyi anlaşılmasına da katkı sunma potansiyeli taşıyor.

Independent Türkçe, Science Alert, Phys.org, Popular Mechanics, Physical Review D