Ulusal Diyalog Komitesi için yeni üyeler ile temasa geçildi

Independent
Independent
TT

Ulusal Diyalog Komitesi için yeni üyeler ile temasa geçildi

Independent
Independent

Cezayir'deki Kapsamlı Ulusal Diyalog Komitesi Koordinatörü Kerim Yunus’un geçtiğimiz perşembe günü istifa eden 2 üyenin ardından geriye kalan 3 üye ile gerçekleştirdiği toplantı normal seyrinde ilerlemedi. Toplantının gerçekleştirildiği Golden Mouflons Hotel’de basından uzak durmaya çalışan Yunus, toplantıya yeni katılan üyelere istifa kararını bildirdi.
Kerim Yunus perşembe sabahı saat 10.00’da Cezayir Ulusal Diyalog Komitesi’nin kalan üyeleriyle bir araya geldi. İsmail Lalmas ve İzzeddin bin İsa komiteden istifa edenler isimler arasında yer alırken, toplantıya sadece Fatiha bin Abu, Buzeyd Lezhari ve Abdülvehhab bin Celul katıldı.
Yunus toplantının başlangıcında komite üyelerine geçen haftadan bu yana kötüleşen sağlık durumundan bahsetti. Sonrasında ise “Maruz kaldığım bu faaliyetin sırrını ve nedenlerini anlamıyorum. Şimdiye dek ulusal ve kutsal bir diyalog çağrısına cevap verdiğimi düşünüyordum” ifadelerini kullandı.  
“İstifasını geri çekmesi için iki saat ikna edilmeye çalışıldı”
Cezayir Ordusu Genelkurmay Başkanı’nın konuşması hakkında fazla yorum yapmayan Kerim Yunus, sadece bazı taleplerin karşılanmaması durumunda halkın önünde utanç verici bir durumla karşı karşıya kalınacağını söyledi. Bundan yaklaşık 40 dakika sonra beraberindekilere Ulusal Diyalog Komitesi’nden istifa ettiğini açıkladı. Üyeler, her ne yapılırsa yapılsın Ulusal Diyalog Komitesi’ne yönelik eleştirilerin durmayacağı gerekçesiyle istifa kararından geri dönmesi için Kerim Yunus’u ikna etmeye çalıştılar.
Independent Arabia’nın edindiği bilgilere göre Yunus ile konuşan bir komite üyesi, sosyal medyada söylenenlere kulak asmaması gerektiğini ve bütün hedeflere ulaşılsa bile eleştirilerin durmayacağını söyledi. Komitenin sarf etmiş olduğu çabalara ilişkin herhangi bir imtiyazı kabul etmeme yönündeki tutumunun devam ettiğini ve kendilerinin ise asıl fikirden ayrılmadıklarını dile getiren üye, yetkililerin taleplere cevap vermesi için ikna edilmeleri gerektiğini söyledi. Böylece üyeler öğle vaktine kadar süren çabaları sonucunda Yunus’u istifa kararından geri adım atması konusunda başarılı oldular.
Yeni üyelerle temasa geçildi
Kerim Yunus zaman zaman gazetecilerin çağrılarına cevap vererek, halihazırda bir toplantının içerisinde bulunduklarını, toplantının sonuçları hakkında kendilerini bilgilendireceklerini söyleyerek, anlayış göstermelerini istedi.
Öte yandan Yunus, komiteye katılması için önerilen bazı üyelerle iletişime geçti ve onlardan toplantı yaptıkları yere gelmelerini talep etti. Independent Arabia’nın edindiği bilgilere göre Avukat Fatıma bin İbrahim ve Gazeteci Hadda Hizam toplantıya dahil oldu. Cezayir Müslüman Alimler Birliği Başkanı Abdurrezzak Kasum ise katılım göstermesi yönünde kendisine götürülen teklifi kabul etti, fakat birtakım meşguliyetleri dolayısıyla katılamadığı için özürlerini iletti.
Diyalog ve arabuluculuk komitesi, toplantının gerçekleştirildiği gün istifasını sunan Kerim Yunus’u bu kararından vazgeçirdi ve ondan, ülkede yaşanan kriz için çıkış kapısı olabilecek ulusal diyaloğa ilişkin hazırlıklara devam etmesini istedi.
Mahkumlar dosyası
Toplantı, iki yeni üyenin katılımıyla öğlenden sonrada devam etti. Yunus, dava dosyalarını yakından takip eden Avukat Fatıma bin İbrahim’i yürüyüşler sırasında tutuklananlarla ilgili detaylı bir rapor hazırlamakla görevlendirdi. Tutuklular arasında geçen Haziran ayında yapılan yürüyüşler sırasında tutuklanan onlarca genç bulunuyor. Bu kimseler her ne kadar kendilerini siyasi mahkum veya düşünce tutukluları olarak isimlendirseler de yetkililer onların bu nitelendirmelerini reddediyor ve onların kamu mallarına zarar vermekten tutuklandıklarını söylüyor.
Yargının, söz konusu mahkumlardan bazılarını ulusal birliğe zarar vermekle itham ettiği, diğer bazılarını ise kamu mallarına zarar vermek veya yasaya aykırı hareket etmekle suçladığı biliniyor.
Bununla birlikte dikkat çeken bir diğer mesele, komite üyelerinin Adalet Bakanı Süleyman İbrahimi’nin görevden alınması ve onun yerine Belkasım Zağmati’nin getirilmesi konusunda konuşmalarıdır. Garip bir şekilde onların bu konuşmaları ‘Kerim Yunus’u memnun etme girişimi’ olarak değerlendirildi.
İlk toplantı pazar günü gerçekleştirilecek
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia kaynaklı haberine göre, ulusal diyalog komitesi, çalışmalarını yürütmek üzere bir merkez belirledi. Komite, Ekonomik ve Sosyal Konsey merkezinde bulunan bir süitin toplantı için kullanılması teklifini kabul etti. Cumhurbaşkanlığına bağlı olan bu kurum, ekonomik ve sosyal alandaki hükümet raporlarına paralel olarak rapor hazırlayan ekonomistleri içeriyor.
Öte yandan diplomat ve eski bir bakan olan Abdülaziz Rehabi başta olmak üzere bir dizi yeni kişinin komiteye katılması bekleniyordu. Yunus, komitenin önümüzdeki pazar günü çalışmalarına resmi bir şekilde başlayacağı kararı üzerine bağımsız kişilerle doğrudan iletişime geçmeye başladı.



Hamas'ın Gazze anlaşmasının ikinci aşamasına ilişkin şartları ilerleme şansını zayıflatıyor mu?

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta devam eden enkaz kaldırma çalışmalarından (AFP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta devam eden enkaz kaldırma çalışmalarından (AFP)
TT

Hamas'ın Gazze anlaşmasının ikinci aşamasına ilişkin şartları ilerleme şansını zayıflatıyor mu?

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta devam eden enkaz kaldırma çalışmalarından (AFP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta devam eden enkaz kaldırma çalışmalarından (AFP)

Gazze Şeridi’nde şu anda tıkanma yaşayan ateşkes anlaşması, Hamas’ın ikinci aşamada öngörülen idari ve güvenlik düzenlemelerine ilişkin çekinceleri ve kamuoyuna yansıyan talepleriyle yeniden gündeme düştü. Bu gelişme, ABD’den ikinci aşamaya geçiş konusunda ‘perde arkasında’ yürütülen çabalara dair açıklamaların yapıldığı bir döneme denk geldi.

Hamas’ın dün açıkladığı ve silahsızlanma, barış konseyi, istikrar güçleri ile Gazze Şeridi’nin yönetimi için bir komite oluşturulmasına ilişkin dört ana başlığı içeren bu çerçeveye dair değerlendirmelerde görüş ayrılığı yaşanıyor. Şarku’l Avsat’a konuşan bazı uzmanlar, söz konusu taleplerin ikinci aşamaya geçişi zorlaştıran krizleri ortaya koyduğunu ve hareketin üzerindeki baskıyı azaltmaya yönelik manevralar olduğunu savunurken, diğerleri ise İsrail kaynaklı engellere rağmen Hamas’ın anlaşmayı uygulama konusunda ciddiyetini yansıttığı görüşünü dile getiriyor.

ABD Başkanı Donald Trump tarafından önerilen ve geçtiğimiz ekim ayında Gazze’de ateşkes sağlanmasına temel oluşturan barış planı, başkanlığını Trump’ın üstleneceği bir barış konseyi kurulmasını, bu konseyin Filistinli teknokratlardan oluşan bir komiteyi denetlemesini, Hamas’ın silahsızlandırılmasını, savaş sonrası Gazze yönetiminde rol almamasını ve istikrar güçlerinin konuşlandırılmasını öngörüyor.

Hamas’ın Gazze’deki lideri Halil el-Hayye, hareketin kuruluşunun 38. yıl dönümünde yaptığı açıklamada, silahın işgal altındaki halklar için uluslararası hukukla güvence altına alınmış bir hak olduğunu belirterek, bu hakkın korunmasını ve bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını güvence altına alan her türlü önerinin incelenmesine açık olduklarını ifade etti.

El-Hayye, Trump planında yer alan ve ABD Başkanı’nın liderliğinde kurulması öngörülen barış konseyinin görevinin, ateşkes anlaşmasının uygulanmasını gözetmek, finansmanı sağlamak ve Gazze Şeridi’nin yeniden imarını denetlemek olduğunu vurguladı. Filistinliler üzerinde ‘her türlü vesayet ve manda uygulamasını’ ise reddettiklerini söyledi.

Gazze Şeridi’nin yönetimi için Filistinli bağımsız isimlerden oluşan bir teknokratlar komitesinin derhal kurulması çağrısında bulunan el-Hayye, Hamas’ın tüm alanlardaki yetkileri bu komiteye devretmeye ve görevlerini kolaylaştırmaya hazır olduğunu kaydetti. Kurulması planlanan uluslararası gücün görevinin ise Gazze sınırlarında ateşkesi korumak olması gerektiğini vurguladı.

El-Hayye ayrıca, arabuluculara ve özellikle ‘temel garantör’ olarak nitelendirdiği ABD yönetimi ile Başkan Trump’a, İsrail’i anlaşmaya saygı göstermeye ve uygulamaya zorlamak için çalışmaları, anlaşmanın çöküşe sürüklenmesine izin vermemeleri çağrısında bulundu.

asdfr
Başlarında yük taşıyan kadınlar, Gazze Şeridi'nin güneyinde yerinden edilmiş Filistinlilere barınak sağlamak için temizlenmiş araziye kurulan çadırların önünden geçiyor. (AFP)

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk geçen hafta yaptığı açıklamada, ateşkesin ilan edilmesinden bu yana Gazze’de sarı hattın gerisinde kalan bölgede 350’den fazla İsrail saldırısının belgelendiğini ve en az 121 Filistinlinin hayatını kaybettiğini söyledi. Öte yandan Hamas liderlerinden Raid Saad, cumartesi günü İsrail’in Gazze’de aracını hedef alan saldırısında öldürüldü.

İsrailli yetkililer, ABD yönetiminin Gazze’de savaşı sona erdirmeyi amaçlayan planın ikinci aşamasını şekillendirmek üzere çalışmalar yürüttüğünü ve çok uluslu uluslararası gücün gelecek aydan itibaren bölgede göreve başlamasının planlandığını belirtti. İsrail Yayın Kurumu’na göre, ABD’li yetkililer bu bilgileri son günlerde yapılan görüşmelerde İsrailli muhataplarına iletti.

İsrail Kanal 14 televizyonu, kasım ayının sonlarında yaptığı bir haberde, ABD’nin uluslararası istikrar gücünün Gazze’de konuşlandırılması için tarih olarak ocak ayının ortasını belirlediğini, nisan ayı sonunu ise bölgedeki silahsızlanma sürecinin tamamlanması için nihai takvim olarak öngördüğünü aktarmıştı. Kanal, bu hedeflerin gerçeklikten kopuk bir beklenti olduğunu ve sürecin yeniden ertelenebileceğini kaydetmişti.

El-Ehram Stratejik Araştırmalar Merkezi’nde İsrail meseleleri uzmanı olan Mısırlı analist Dr. Said Ukkaşe, Hamas’ın ortaya koyduğu çerçevenin ikinci aşamada ilerleme ihtimalinin zayıf olduğunu gösterdiğini ve bunun daha fazla İsrail saldırısını tetikleyebileceğini savundu. Ukkaşe, bu tutumun, tehlikeli koşullar altında ilerleyen ikinci aşama yükümlülükleri öncesinde Hamas üzerindeki baskıyı azaltmaya yönelik ‘manevralar’ olduğunu ifade etti.

Hamas dosyasına odaklanan Filistinli siyaset analisti İbrahim el-Medhun ise İsrail’in anlaşmayı sabote etmeye yönelik tekrarlanan engellerine rağmen ikinci aşamaya geçilmesi ve uygulanmasının kaçınılmaz olduğunu dile getirdi. Silah meselesine ilişkin olarak Hamas’ın, Filistin iç kamuoyunda derinlemesine bir diyalog yürüttüğünü, Kahire’deki arabulucularla da şeffaf ve açık görüşmeler yaptığını belirten el-Medhun, tüm taraflarca kabul edilebilecek bir vizyonun şekillenebileceğini ve hareketin barış güçlerinin varlığına açık olduğunu söyledi.

Hamas’ın ortaya koyduğu bu çerçeveye arabulucuların henüz yorum yapmadığı bir ortamda, Mısır Dışişleri Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati’nin, İngiliz mevkidaşı Yvette Cooper ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde Gazze’de geçici bir uluslararası istikrar gücünün konuşlandırılmasının önemini vurguladığını bildirdi. Abdulati, ateşkesin sürdürülebilirliğinin sağlanması ve Trump planının ikinci aşamasına ilişkin yükümlülüklerin uygulanmasının önemine dikkat çekti.

Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) düzenlenen Sir Bani Yas Forumu’na katılımı sırasında konuşan Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, Gazze anlaşmasının ikinci aşamasına geçilmesinin gerekliliğini ve uluslararası istikrar gücünün oluşturulmasının önemini yineledi.

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, cuma günü gazetecilere Gazze anlaşmasındaki gelişmelere ilişkin yaptığı açıklamada, “Barış anlaşmasının ikinci aşamasına yönelik olarak şu anda perde arkasında çok sayıda sessiz planlama yürütülüyor… Kalıcı ve sürdürülebilir bir barış sağlamak istiyoruz” ifadelerini kullandı.

ABD’nin Wall Street Journal gazetesi, cumartesi günü yetkililere dayandırdığı haberinde, Trump yönetiminin Gazze Şeridi’nde istikrarı sağlamak amacıyla bir ABD’li generalin komutasında 10 bin askerden oluşan çok uluslu bir güç oluşturmayı hedeflediğini aktardı. Haberde, bazı ülkelerin, gücün görev kapsamının Hamas’ın silahsızlandırılmasını da içerebileceğine yönelik çekinceleri nedeniyle henüz asker göndermediği belirtildi.

Gazete ayrıca ABD Dışişleri Bakanlığı’nın, Gazze’de konuşlandırılması planlanan bu güç için yaklaşık 70 ülkeden askerî veya mali katkı talebinde bulunduğunu, ancak yalnızca 19 ülkenin asker göndermeye ya da ekipman ve lojistik destek gibi farklı şekillerde katkı sunmaya istekli olduğunu yazdı.

Ukkaşe, Trump’ın 29 Aralık’ta İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yapacağı görüşmede ikinci aşamanın başlatılması için baskı kuracağını öngörerek, İsrail’in bu aşamaya girmeyi kabul edeceğini ancak çekilmelerin uygulanmasına ilişkin müzakerelerin süresiz biçimde uzayabileceğini söyledi.

El-Medhun ise Kahire’nin İsrail kaynaklı engellerin farkında olduğunu ve anlaşmanın başarısızlığa uğramasına yol açabilecek muhtemel İsrail gerekçelerini ortadan kaldırmak için ikinci aşamaya geçişin hızlandırılmasını talep edeceğini ifade etti.


Tunus'taki protestoların ardından Kayravan'da çatışmalar çıktı

Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)
Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)
TT

Tunus'taki protestoların ardından Kayravan'da çatışmalar çıktı

Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)
Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)

Tunus'un merkezindeki Kayravan şehrinde, cumartesi akşamı, polis ve gençler arasında art arda ikinci gece çatışmalar yaşandı.

Ailesinin ifadesine göre, çatışmalar bir kişinin polisin kovalamacası ve ardından kendisine yönelik şiddet sonucu ölmesinin ardından patlak verdi. Ölen kişinin akrabaları, ehliyetsiz motosiklet kullandığını ve bir polis aracı tarafından takip edildiğini söylüyor. Ardından dövülerek hastaneye kaldırılan adam, hastaneden kaçmayı başardı. Cumartesi günü geçirdiği kafa travması sonucu hayatını kaybetti.

Tunus'ta da yüzlerce kişi, muhalefet dernekleri ve partilerinin çağrısına yanıt olarak, dördüncü hafta üst üste başkentte "özgürlükleri savunmak ve Cumhurbaşkanı Kays Said'in politikalarını protesto etmek" amacıyla gösteri düzenledi.


Lübnan ve İran ilişkileri "hassas" bir aşamada bulunuyor

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)
TT

Lübnan ve İran ilişkileri "hassas" bir aşamada bulunuyor

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)

Lübnan-İran ilişkileri çok hassas bir aşamaya geldi ve şu anda, İran liderliği kararını verip Lübnan işlerine müdahalesini durdurmadığı sürece, kontrolden çıkma ve önlenemez olumsuz sonuçlar doğurma riskiyle karşı karşıya. Önde gelen bir siyasi kaynak Şarku’l Avsat'a durumu böyle aktardı. İran'ın Beyrut'taki elçileri müdahaleyi reddederken, Lübnan'daki resmi makamlar müdahaleyi kanıtlayan delillere sahip olduklarını vurguluyor.

Kaynak, İran'ın müdahalesine örnekler verdi; bunlardan ilki, resmi davet olmadan elçilerin gelmesiydi ve resmi görüşmelerinin çoğunun, Hizbullah, Hamas ve İslami Cihad hareketlerinin önderliğindeki görüşmelerini haklı çıkarmak için siyasi bir kılıf sağlama bağlamında kaldığını vurguladı.