Cezayirli öğrencilerden 'sivil itaatsizlik' çağrısı

6 Ağustos’taki Cezayir’deki gösterilerden bir kare (Reuters)
6 Ağustos’taki Cezayir’deki gösterilerden bir kare (Reuters)
TT

Cezayirli öğrencilerden 'sivil itaatsizlik' çağrısı

6 Ağustos’taki Cezayir’deki gösterilerden bir kare (Reuters)
6 Ağustos’taki Cezayir’deki gösterilerden bir kare (Reuters)

Binlerce Cezayirli öğrenci, yönetim tarafından önerilen diyaloğu kabul etmediklerini göstermek için 6 Ağustos’ta da 24 haftadır devam eden yürüyüşlerini sürdürdü. Eylemciler, rejim sembollerinin var olması çerçevesinde hiçbir adımı kabul etmeyeceklerini ifade etti.
Öğrenciler, tarihi Kasbah mahallesindeki Şehitler Meydanı’nda toplanırken, daha sonra yüzlerce vatandaşın katılımıyla da polis kuvvetlerinin kuşattığı Merkez Postane meydanına doğru yürüdü.
“Utan, utan diyalog çetesi” sloganları atan eylemciler, ülkeyi siyasi ve anayasal çıkmazdan kurtarma girişimlerinde geçici Cumhurbaşkanı Abdul Kadir bin Salih’in önerisini reddettiklerini belirterek, ellerinde de “Çeteyle diyaloğa hayır” yazılı pankartlar taşıdı.
Cezayir’de aday yetersizliği sebebiyle 4 Temmuz’da yapılması kararlaştırılan cumhurbaşkanlığı seçimleri iptal edilmişti. Bu durum, anayasa uyarınca geçici cumhurbaşkanlığı görevi sona ermesi gereken Bin Salih’in devlet liderliğinin uzamasına neden olmuştu. Bu çerçevede “çete” kavramı da (22 Şubat’tan bu yana benzeri görülmemiş bir protesto baskısı altında) 20 yıllık iktidarı sonrasında 2 Nisan’da istifa eden Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika rejiminin sembolleri için kullanılıyor.
Fransız Haber Ajansı’nın (AFP) aktardığına göre 6 Ağustos’ta gösterilere katılan bir öğrenci olan Şekib, “Taleplerimize dair pazarlık yapmıyoruz. Onlar açık. İlk olarak Bin Salih’in gitmesi, daha sonra da kimsenin bizim adımıza konuşan tarafları seçmemesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Cezayir Üniversitesi’nde yabancı dil öğrencisi olan Abdurrahman ise “Salı ve cuma günleri sokaklara çıkan insanlar, aptal değil” şeklinde konuştu.
Buteflika’nın ilk döneminde bakanlık görevinde bulunan eski Ulusal Halk Meclisi Başkanı Kerim Yunus, diyalog komitesine liderlik ediyor.
Üniversitelerin yaz tatilinde olması çerçevesinde öğrenciler, saflarını güçlendirmek için aile bireyleriyle sokaklara çıktı. Bu bağlamda Öğretmenler Yüksekokulu’nda öğrenci Falat Ania, “Annemi, bugün saflarımızı güçlendirmek için dışarı çıkmaya ikna ettim. Sıcağa ve tatile rağmen gösterilere devam edeceğiz” şeklinde konuştu.
Aynı şekilde 6 Ağustos’ta düzenlenen gösteriler sırasında da son cuma gününde atılan “sivil isyan” sloganı kullanılırken, öğrenciler yönetimi, halk hareketinin taleplerinin reddedilmesi halinde tırmanış olasılığına dair uyarmak için “Sivil isyan geliyor” sloganı attı.
Yanan güneşin altında 2 km’lik yürüyüş sırasında eylemcilerin çoğu, duraksamak ve su dağıtmak zorunda kaldı. Bir AFP muhabiri de yürüyüş sırasında iki bayılma vakası gerçekleştiğini ifade etti.
Öte yandan Cezayir Askeri Mahkemesi, 6 Ağustos’ta eski Savunma Bakanı Halid Nizar, oğlu Lutfi Nizar ve iş insanı Ferid bin Hamdin hakkında yakalama emri yayınladı. Cezayir devlet televizyonu tarafından yayınlanan açıklamaya göre 3 şüpheli, orduya komplo kurmak ve kamu düzenine zarar vermekle suçlanıyor.
Birkaç gün önce, Eski Savunma Bakanı Halid Nizar’a ait olduğu düşünülen bir Twitter hesabından şu mesaj yayınlanmıştı:
“Barışçıl hareketler Buteflika’yı istifaya zorladı. Ancak yönetim askerin eline geçti. Yasal olmayan müdahalelerle anayasa ihlal edildi. Cezayir, şu an dördüncü dönemi dayatıp beşinci dönem yönetimine teşvikte bulunan kaba bir adamın elinde. Durdurulması gerekiyor. Ülke tehlikede”.
 
Nizar, ayrıca bu aşamada Cezayir’e girmeyeceğini, çünkü ülkeye girdikten sonra kendisinin tutuklanması yönünde karar verildiğine dair bilgi aldığını belirtti.
Haberler, Halid Nizar’ın tedavi görmek üzere İspanya’ya gittiği yönünde. Eski Savunma Bakanı’nın Paris’te, havaalanındayken görüldüğü bir video da yayınlandı. 
Görüntülerde Halid Nizar’ın kendisini ülkenin yaşadığı kara 10 yıl boyunca kan dökülmesiyle ilgisi bulunduğunu söyleyen Cezayirlilere bastonuyla vurmaya çalıştığı görülüyor.
Aynı şekilde eski Savunma Bakanı, 6 Ağustos’ta Cezayir askeri yargısı tarafından çıkartılan yakalama emrini eleştirerek, “Cezayir’i karanlık günler bekliyor” ifadelerini kullandı.
Nizar, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, ulusal bir güvenlik sorunu haline gelen Genelkurmay Başkanı Ahmed Kayid Salih’in politikasına saldırıda bulundu. Halid Nizar, Salih’in düşüncelerinin sınırlı ve aptal olduğunu da ifade etti.
Devlet televizyonuna göre eski Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika dönemlerine görevli iki Cezayirli bakanın da yolsuzluk suçlamasıyla tutuklu yargılanmasına karar verildi. Söz konusu bakanların, eski Bayındırlık Bakanı Abdulgani Zalan ve eski Çalışma Bakanı Muhammed el-Gazi olduğu belirtildi. Bakanların, görevi suistimal etmek ve haksız kazanç elde etmekle suçlandığı belirtildi.
AFP’nin 6 Ağustos’ta yayınladığı haberine göre sanıklar, dinlendikten sonra geçici olarak gözaltına alındı.
Buteflika’nın geçen Nisan ayında istifa etmesinden bu yana Cezayir’de yolsuzluk çerçevesinde çok sayıda soruşturma başlatılarak, çok sayıda yetkili ve iş adamı gözaltına alındı.



İsrail’in Gazze ve Batı Şeria’da düzenlediği saldırılarda 5 Filistinli hayatını kaybetti

Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)
Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)
TT

İsrail’in Gazze ve Batı Şeria’da düzenlediği saldırılarda 5 Filistinli hayatını kaybetti

Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)
Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)

Gazze Şeridi’nin doğusundaki Şucaiyye Mahallesi’nde İsrail ordusunun bugün (pazar) sabah saatlerinde düzenlediği hava saldırısında üç Filistinli yaşamını yitirdi. Batı Şeria’da ise iki Filistinli, İsrail askerlerinin açtığı ateş sonucu öldürüldü.

Filistin resmi ajansı WAFA’nın sağlık kaynaklarına dayandırdığı habere göre Şucaiyye’de İsrail insansız hava aracının sivillerin bulunduğu bir topluluğu hedef alması sonucu bir kişi hayatını kaybetti.

Aynı kaynaklar, İsrail savaş uçaklarının Mansura Caddesi üzerindeki Şeva akaryakıt istasyonu yakınında iki sivili öldürdüğünü bildirdi.

Bu ölümlerle birlikte, 11 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasından bu yana can kaybı 404’e, yaralı sayısı ise 1108’e yükseldi.

Öte yandan İsrail ordusu, Batı Şeria’nın kuzeyinde yürütülen operasyonlarda iki Filistinliyi öldürdüğünü duyurdu.

Kuzeydeki Kabatiya bölgesinde bir Filistinli gencin askerlere taş attığını belirten ordu, askerlerin ateş açtığını ve gencin öldüğünü açıkladı. Ramallah’taki Filistin Sağlık Bakanlığı, hayatını kaybeden kişinin 16 yaşında olduğunu belirtti.

Diğer yandan Silat el-Harithiya bölgesinde bir Filistinlinin askerlere el yapımı patlayıcı attığı gerekçesiyle öldürüldüğü bildirildi. Filistin Sağlık Bakanlığı, 22 yaşındaki gencin göğsünden vurularak öldüğünü açıkladı.

Gazze Savaşı’nın Ekim 2023’te başlamasının ardından Batı Şeria’daki gerilim belirgin şekilde yükseldi. İsrail ordusu bu süreçte, bölgede faaliyet gösteren silahlı gruplara karşı operasyonlarını yoğunlaştırdı.

Filistin Sağlık Bakanlığı verilerine göre, son iki yılda Batı Şeria’da 1030 Filistinli öldürüldü; bunların 235’i yalnızca bu yıl içinde gerçekleşti.


Iraklı gruplar, silahların devletin elinde sınırlandırılması çağrısına katıldı

Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)
Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)
TT

Iraklı gruplar, silahların devletin elinde sınırlandırılması çağrısına katıldı

Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)
Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)

Iraklı milis gruplarının liderleri son günlerde silahların devletin elinde sınırlandırılması çağrısı yapmaya başladı. Bu gelişme, yerel düzeyde sürpriz, soru işaretleri ve eleştirileri beraberinde getirdi. Zira söz konusu isimler, kısa süre öncesine kadar direniş eksenine mensup oldukları gerekçesiyle silahlarını açıkça sergiliyor, devlete meydan okuyor; ABD karşıtlığını vurgulayarak Amerikan güçlerinin Irak’tan çekilmesini talep ediyordu.

Yerel analizlerde bu olgu, Irak’taki Amerikan baskıları, olası bölgesel dönüşümler ve bu grupların yeni parlamentoda sandalye kazanmalarının ardından siyasi alana yönelme arayışlarıyla ilişkilendiriliyor.

Diğer yandan Ulusal Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim’in çağrısına ek olarak, son iki gün içinde ABD’nin yaptırım ve terör listesinde yer alan, fraksiyonlarla bağlantılı üç tanınmış isimden de silahların devletin elinde sınırlandırılması yönünde çağrılar geldi.

Üç grup

Bu isimlerin başında, yaklaşık 27 sandalyeyle parlamentoda güçlü bir varlık elde eden Asaib Ehli’l Hak Hareketi Genel Sekreteri Kays el-Hazali geliyor. Hazali cuma günü yaptığı açıklamada, “Silahların devletin elinde sınırlandırılmasına inanıyoruz ve bunu gerçekçi adımlarla hayata geçirmek için çalışacağız” dedi. Aynı yönde açıklamalar, Ensarullah el-Evfiya Hareketi Genel Sekreteri Haydar el-Garavi ile İmam Ali Tugayları lideri Şibl ez-Zeydi’den de geldi.

Üç grubun liderlerini ortak paydada buluşturan unsurlar, Şii Koordinasyon Çerçevesi güçleri çatısı altında yer almaları ve ABD’nin terör listesinde bulunmaları olarak öne çıkıyor. Bu durum, söz konusu isimlerin, silahlı gruplara mensup unsurların yeni kurulacak hükümette yer almasına karşı çıkan Washington’a yönelik siyasi manevra arayışında oldukları yorumlarını güçlendiriyor.

Irak’ta en yüksek yargı organının başkanı dün yaptığı açıklamada, silahların devletin elinde sınırlandırılması konusunda silahlı grupların liderlerinin iş birliğine onay verdiğini duyurdu.

Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Faik Zeydan, yayımladığı açıklamada, ‘hukukun üstünlüğünün sağlanması, silahların devletin elinde sınırlandırılması ve askeri çalışmaya duyulan ulusal ihtiyacın ortadan kalkmasının ardından siyasi faaliyete geçilmesi’ yönündeki tavsiyesine olumlu yanıt verdikleri için ‘kardeş fraksiyon liderlerine’ teşekkür etti.

Washington'ın ciddiyeti

İslamcı gruplar üzerine çalışan araştırmacı Nizar Haydar, fraksiyon liderlerinin silahların devletin elinde sınırlandırılmasına yönelik çağrılarının, ‘Şii güçler ve tüm fraksiyonların, fraksiyonları içeren yeni bir hükümetle anlaşmayı reddeden Amerikan tutumunun ciddiyetini hissetmeye başlamasından’ kaynaklandığına inanıyor.

Haydar, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Fraksiyonlar, ABD’nin Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya’nın Bağdat’a gelmesinden önce Washington’a iyi niyetlerini kanıtlamak için şu sıralar zamanla yarışıyor” ifadesini kullandı.

Haydar, silahlı fraksiyonları iki gruba ayırıyor. İlk grup, siyasi ve seçim sürecine çeşitli aşamalarda dahil olan, son olarak da son parlamento seçimlerine katılan ve geçmiş hükümetlerde bir ya da daha fazla bakanla temsil edilen fraksiyonlardan oluşuyor. Bu gruplar, devlet otoritesi dışında silahlı bir güç olmaktan çıkarak, güvenlik başta olmak üzere devlet kurumlarının bir parçası haline gelmeyi hedefliyor.

Haydar’a göre bu ilk grup, ‘uluslararası ve bölgesel toplum nezdinde, özellikle de ABD’de kabul görmek amacıyla bugün silahların devlet elinde sınırlandırılmasını savunan kesim’ olarak öne çıkıyor.

İkinci grup ise son parlamento seçimlerine katılmış olmalarına rağmen kendilerini hâlâ siyasi sürecin içinde görmeyen, ‘direniş’ söylemini kullanmaya devam eden ve devlete tam entegrasyonunu ilan etmeden önce mümkün olan en büyük siyasi, mali ve güvenlik kazanımlarını elde etmeye çalışan fraksiyonlardan oluşuyor.

Aşamalı taktik

Siyasi Düşünce Merkezi Başkanı İhsan eş-Şemmeri de ABD’nin fraksiyonlar üzerindeki baskısının önem ve etkisi konusunda aynı görüşü paylaşıyor ve bu baskının, söz konusu grupları devlet çerçevesi dışında silah taşımaktan vazgeçtiklerini açıklamaya zorladığını belirtiyor.

Şemmeri, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Silahsızlanma çağrıları; ABD’nin silahların dağıtılması ve devlet ile silahlı kuvvetler başkomutanının denetimi altında toplanması yönündeki şartlarıyla ve Savaya’nın Irak’a gelişinin yaklaşmasıyla eşzamanlı olması bakımından ele alınmalı” dedi.

Bu çağrıların aynı zamanda yeni hükümetin kurulmasına yönelik müzakerelerin zamanlamasıyla da bağlantılı olduğunu ifade eden Şemmeri, “Bu gruplar, ABD’nin bu yöndeki itirazlarının boyutunu bilerek yeni hükümete dahil olmayı hedefliyor” değerlendirmesinde bulundu.

defrt
Ketaib Hizbullah üyeleri, Eylül 2024'te Bağdat'ta düzenlenen bir geçit töreninde (Reuters)

Şemmeri, söz konusu çıkışların, ‘ABD’nin bu tür çağrılara vereceği tepkiyi ölçmeyi amaçlayan geçici ve taktiksel bir bağlamda’ gündeme gelmiş olabileceğini, aynı zamanda bu fraksiyonların Washington ile doğrudan müzakerelere girmesi için bir kapı aralayabileceğini de dile getirdi.

Iraklı fraksiyonların çağrılarının, Hizbullah’ın söyleminden bağımsız ele alınamayacağını vurgulayan Şemmeri, bu tutumun Hizbullah’ın silahsızlanmaya ilişkin şartlarıyla örtüştüğünü belirterek, “Amaç, silahsızlanma sürecinin ABD ve dış baskıların sonucu değil, yerel ve iç düzenlemelerin bir parçası gibi görünmesini sağlamak” dedi.


Trump intikam alıyor: Suriye'de DEAŞ'a ait 70 hedef vuruldu

ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
TT

Trump intikam alıyor: Suriye'de DEAŞ'a ait 70 hedef vuruldu

ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)

Başkan Donald Trump, geçen cumartesi günü Suriye çölündeki Palmira'da bir aşırılıkçı tarafından düzenlenen saldırıda üç Amerikalının (iki asker ve bir tercüman) öldürülmesinin ardından DEAŞ'a karşı misilleme tehdidini yerine getirdi. ABD hava saldırıları, cuma sabahı erken saatlerde Deyrizor, Hums ve Rakka çöllerindeki 70 DEAŞ mevzisini hedef aldı. Yaklaşık beş saat süren baskınlara uçaklar, helikopterler ve HIMARS roketatarları katıldı. Ürdün de uçaklarının saldırıya katıldığını açıkladı.

Trump cuma günü “çok güçlü bir misilleme saldırısı”ndan bahsederken, ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, “ABD güçleri, DEAŞ savaşçılarını, altyapısını ve silah depolarını ortadan kaldırmak için Suriye'de Hawkeye Operasyonuna başladı” diyerek, operasyonu üç Amerikalının ölümüne yol açan Palmira saldırısının ardından “misilleme ilanı” olarak nitelendirdi.

Şarku’kul Avsat’ın görüştüğü Şam'daki Suriye Savunma Bakanlığına yakın kaynaklar, ABD saldırılarının süresiz olabileceğini ve günlerce devam edebileceğini söyledi.