​Husiler ilk kez Yafa’ya saldırdı

Husi milisleri (Arşiv - Reuters)
Husi milisleri (Arşiv - Reuters)
TT

​Husiler ilk kez Yafa’ya saldırdı

Husi milisleri (Arşiv - Reuters)
Husi milisleri (Arşiv - Reuters)

Husi milisler, meşru hükümete yönelik gerçekleştirdiği darbeden bu yana ilk kez Lahic ilinin kuzeyinde bulunan Yafa bölgesinde yeni bir cephe açtı.
Sahadaki bu gelişmeler, Yemen ordusunun Sana’da ilerlediği, Beyda ilinde çatışmaların yaşandığı ve milislerin Hudeyde’deki varlıklarını güçlendirmeye devam ettiği bir zamanda gerçekleşti.
Yemen askeri kaynakları tarafından aktarılan bilgilere göre Sana’nın kuzeydoğusunda bulunan Nehm ilçesindeki çatışmalar sırasında çok sayıda milis lideri öldürüldü. Yemen Ordusu'na bağlı Direniş Tugayları Basın Merkezi tarafından yapılan açıklamada, ulusal ordu güçleri tarafından gerçekleştirilen bir dizi saldırının ardından milis saflarında aralarında 10 kadar saha komutanının da bulunduğu çok sayıda kişi öldü ve yaralandı. Kaynaklar, Husi saflarında öldürülenler arasında Arhab ilçesinden 18 milisin bulunduğunu belirtti. Ayrıca geçtiğimiz iki gün içerisinde cephede yaşanan çatışmalarda 36'dan fazla kişinin öldüğü, 69'dan fazla kişinin ise yaralandığı kaydedildi.
Yafa’da bir ilk
Lahic ve Beyda illerindeki kaynakların aktardığı bilgilere göre Husiler ilk kez Lahic ilinin kuzeyinde bulunan Yafa bölgesinde yeni bir cephe açtı. Kaynaklar, güvenlik kuvvetlerinin dün sabaha kadar devam eden milis saldırılarını geri püskürttüklerini ve ayrıca milislerin hala Beyda ilindeki varlıklarını güçlendirmek için buraya yoğun takviyelerde bulunduklarını teyit etti. Kaynaklar, milislerin gizli güvenlik noktasını kontrol altına aldıkları yönündeki haberleri yalanladı. Ancak bölgeye ağır askeri teçhizat seferber etme çalışmalarının yanı sıra milislerin bölgedeki bombalama eylemlerinin devam ettiğini ifade etti. Ayrıca kaynaklar, milisler tarafından Yafa ilinin kuzeydoğusunda bulunan Reyşan bölgesi ve Sabır Dağı’ndaki askeri mevkilere yönelik saldırılar gerçekleştirildiğini ve İran destekli Husi saldırılarını geri püskürtmek için Yafa cephesine güney direnişinden kuvvetlerin sevk edildiğini açıkladı.
Öte yandan sahada yaşanan bir diğer gelişmede ise İran tarafından desteklenen Husi milisler, ana kaleleri olan Saada’da ulusal ordu ve meşruiyeti desteklemek için kurulan Arap koalisyonu güçleriyle yaşanan çatışmalarda milis ve maddi kayıplar verdi. Öte yandan koalisyonun desteğini alan ulusal ordu, milis mevkilerine yönelik gerçekleştirdiği şiddetli saldırıların ardından sahada ilerleme kaydetti.
3. Tugay Sınır Muhafızları Komutanı General Hayel el-Kaşayi, ordu kuvvetleri tarafından ülkenin güneybatısında stratejik bir öneme sahip olan en-Nar Dağı bölgesindeki milis mevkilerine saldırılar gerçekleştirildiği ve el-Ariz Vadisi’nde yeni alanların kontrol altına alındığı açıklamasında bulundu. Yemen Savunma Bakanlığı'na bağlı September Net sitesinde yer alan açıklamada, ordu güçlerinin bu alanlarda sağlamış olduğu kontrolün en-Nar Dağı’nın zirvesine ulaşımı kolaylaştıracağı belirtildi. Öte yandan saldırılarda milislere ait mekanizmaların imha edildiği kaydedildi.
Askeri bir kaynağın aktardığına göre Arap koalisyonu savaşçıları, Saada'nın doğusunda bulunan Kitaf’ta milislere ait askeri araçlardan birini imha etti. Kitaf askeri eksenine bağlı olan basın merkezinden yapılan açıklamada, General Redad el-Haşimi’nin öncülüğündeki ordu güçleriyle İran'ın Yemen’deki kolu olan Husi milisler arasında çatışmalar patlak verdi. Makineli tüfeklerin, ağır silahların ve hava toplarının kullanıldığı çatışmalarda hükümet güçleri, temas hatlarında bulunan bir dizi mevkiyi kontrolü altına almayı başardı.
Bir diğer askeri kaynaktan elde edilen bilgilere göre Saada'nın batısında bulunan Razih bölgesinde ise Ulusal Ordu güçlerine bağlı olan topçu birlikleri tarafından bir dizi milis mevkiinin bombalanmasının ardından, milis saflarında ölüm ve yaralanma olayları yaşandı. Açıklamada, söz konusu bombalamaların, milisler tarafından ordu güçleri pozisyonlarının bombalanmaya başlamasının ardından gerçekleştirildiği kaydedildi.
Öte yandan Beyda ilinin kuzeyinde bulunan ez-Zaher ilçesinde ordu güçleri ile milis unsurları arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. Bu çatışmalar, ordu güçlerinin milisleri geri püskürtmesi ve onları aynı ilçede bulunan bir diğer cepheye çekilmek zorunda bırakmasının ardından yaşandı.
Bunun yanı sıra milisler, Kurban Bayramı’nın ilk gününden bu yana Hudeyde şehrindeki ihlallerini artırıyor ve kontrol altına alınan bölgelerde bulunan ortak güçlerin mevkilerini hedef almaya devam ediyor. Geçtiğimiz saatlerde es-Saleh kentinin doğusunda konuşlanan ortak güçlerin pozisyonları, milisler tarafından top atışları ve ağır silahlarla gerçekleştirilen saldırılara tanık oldu.
Batı Sahil Cephesi'ndeki Amalika Tugayları tarafından yapılan açıklamada, milislerin kontrolleri altında bulunan bölgelerden getirdikleri çeşitli silahlardan oluşan büyük bir teçhizatı, Hudeyde ilindeki farklı cephelere ve bölgelere doğru taşıdıkları kaydedildi. Öte yandan milisler, Tahita ilçesindeki el-Cebeliye bölgesinde bulunan ortak güçlere ait pozisyonların yanı sıra çok sayıda mahalleyi ve yerleşim yerini de ağır silahlarla hedef aldı. Askeri kaynaklar tarafından yapılan açıklamada, Husi milislerinin vatandaşların evlerine top mermileri attığı kaydedildi. 5. Askeri Bölgedeki ulusal ordu güçleri tarafından geçtiğimiz Pazar günü yapılan açıklamada, darbeci Husi milisleri tarafından fırlatılan bir silahlı insansız hava aracının (SİHA) düşürüldüğü kaydedilmişti. Ayrıca düşürülen milis SİHA’sının Hacca ilindeki ulusal ordu güçlerinin pozisyonlarını araştırmaya çalıştığı belirtilmişti.



Suveyda'daki olaylar SDG ile aşiretler arasındaki ittifaklara ışık tutuyor

Suveyda vilayetindeki Bedevi aşiret savaşçıları, 19 Temmuz (AFP)
Suveyda vilayetindeki Bedevi aşiret savaşçıları, 19 Temmuz (AFP)
TT

Suveyda'daki olaylar SDG ile aşiretler arasındaki ittifaklara ışık tutuyor

Suveyda vilayetindeki Bedevi aşiret savaşçıları, 19 Temmuz (AFP)
Suveyda vilayetindeki Bedevi aşiret savaşçıları, 19 Temmuz (AFP)

Suveyda'da yerel Dürzi gruplar ile Şam'daki hükümet güçlerini destekleyen Bedevi aşiretler arasında yaşanan kanlı olaylar ve Arap aşiretlerinin Bedeviler lehine savaşa girmesi, Suriye'nin güneyinde yaşananların ülkenin doğu ve kuzeyinde de tekrarlanabileceği ve ABD destekli Suriye Demokratik Güçleri'ne (SDG) karşı bir aşiret ayaklanması olasılığı spekülasyonlarına yol açtı.

Bu olasılık, Halep, Deyrizor ve Rakka vilayetlerinden gelen binlerce aşiret savaşçısının Suveyda'daki cephe hatlarına ulaşmasının ardından ortaya çıktı. Bu vilayetler, Kürt-Arap ittifakı bağlamında SDG ve Suriye hükümeti tarafından ortaklaşa kontrol ediliyor.

dfrgthyu7
Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG), 2024 yılında Rakka kentindeki Arap aşiretlerinin şeyhleri ve liderleri için bir program düzenledi. (Şarku’l Avsat)

Arap Şammar aşiretinin şeyhi Şeyh Mani Hamidi Deham el-Cerba'ya göre Suveyda'daki olayların Cezire bölgesindeki durumla ilişkilendirilmesi söz konusu olamaz. Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan el-Cerba, “SDG'nin ve lideri Mazlum Abdi'nin bu zor ve son derece hassas aşamada siyasi uzlaşma ve dengelerin sağlanmasındaki rolüne değer veriyoruz. Ortaklığımız sayesinde bölgemiz ve tüm halkımız için tarihi bir başarı olarak kabul edilen mutabakatlara ulaşmayı başardık” ifadelerini kullandı.

Çoğunlukla Suriye'nin kuzeydoğusundaki Haseke vilayetinde bulunan Şammar aşireti, 2013 yılında kurulan ve doğudaki Irak sınırı boyunca Kamışlı'nın doğusundaki Tel Elo ve Tel Tahmis köylerinde konuşlanmış tahmini 7-10 bin savaşçısı olan es-Sanadid güçlerine bağlıdır. Aşiret, Rakka ve Deyrizor kentlerinden yerel Arap gruplarla birlikte SDG'nin kurucu ortakları arasında yer alıyor.

Şeyh el-Cerba sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu yıllar boyunca, kendimizi toprağın kardeşleri olarak adlandırdığımız bir aşamaya ulaştık. Çünkü bizler aynı bölgenin evlatlarıyız ve bu bölgenin tüm bileşenleri arasında kardeşlik ruhuyla birleşen ortak bir davanın sahipleriyiz.”

SDG Ekim 2015'te yayınladığı ilk bildiride kendisini ‘Arapları, Kürtleri, Suriyelileri ve Suriye coğrafyasındaki diğer tüm bileşenleri bir araya getiren, tüm Suriyeliler için ortak bir ulusal askeri güç’ olarak tanımladı. SDG lideri Mazlum Abdi, 10 Mart'ta Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile güçlerini ve sivil idareyi bu yılın sonuna kadar Savunma Bakanlığı ve devlet kurumlarının yapılarına entegre etmek üzere tarihi bir anlaşma imzaladı.

Raman Araştırma Merkezi'nde (Raman Center) Kürt meseleleri konusunda uzmanlaşmış bir araştırmacı olan Bedr Mulla Reşid, SDG'nin kuruluşundan bu yana aşiret niteliğindeki Arap askeri konseyleriyle ittifaklara dayandığını açıkladı. Şarku’l Avsat'a konuşan Reşid, “Suveyda'daki olaylar Suriye'nin kuzeydoğusundaki ittifakları kesinlikle etkileyecek. Şam hükümetinin, Cezire bölgesinde yerel bir aktörün yokluğunda SDG üzerindeki baskısını artırmak için yeni gerçeklikten yararlanmaya çalışması da dahil olmak üzere çeşitli senaryolar ortaya çıkabilir” dedi.

fghyjuı
Suriye'nin kuzeyindeki Rakka kenti el-Velde, Elbu Şaban ve el-Fedaile aşiretlerine ev sahipliği yapıyor. (Şarku’l Avsat)

Reşid, ABD'nin durumu istikrara kavuşturma çabaları, Suriye'ye yönelik ekonomik yaptırımların kısmen kaldırılması ve Türkiye'deki Kürtlerle yürütülen barış sürecine dikkat çekerek mevcut koşullar altında bir aşiret ayaklanması olasılığını dışladı. Reşid, ülkenin kuzeydoğusundaki Suveyda'da yaşananların tekrarlanmasını engelleyen başka faktörlerin de bulunduğuna işaret ederek, Suveyda'daki gibi yerel bir askeri grubun ve bu eğilimi destekleyen bölgesel bir tarafın bulunmadığına dikkat çekti. Reşid sözlerine şöyle devam etti: “ABD Suriye'nin istikrarını korumaya çalışıyor ve Türkiye şu anda PKK ile barış süreciyle meşgul; kendi iç sürecini etkilememek için SDG bölgelerinde tam ölçekli bir çatışmayı desteklemeyecektir.”

Aşiret liderleri, Suriye'nin birlik ve bütünlüğüne vurgu yaptı

Suriye'nin kuzeydoğusundaki Cezire ve Fırat bölgeleri, başta el-Bakara, Tay, Şammar, Cis, el-Akidat, el-Velde ve Elbu Şaban olmak üzere Arap aşiretleriyle doludur. Ancak bu aşiretler savaşın son yıllarında ciddi bölünmeler yaşadılar. Geçen yılın yaz aylarında, el-Akidat aşireti lideri Musab el-Hifl'in kardeşi İbrahim el-Hifl'in, eski Suriye rejimi ve İranlı milislerin desteğiyle SDG'ye karşı yerel aşiretler ve savaşçılarla ittifak kurarak askeri bir isyana öncülük etmesinin ardından kanlı çatışmalar yaşandı. Bu çatışmalarda yüzlerce sivil ve silahlı unsur öldürüldü.

sdfgthy
Suveyda vilayetindeki Bedevi aşiret savaşçıları, 19 Temmuz (AFP)

Ancak Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi İhtiyar Heyeti Başkanı ve Haseke'deki Arap Cabur aşiretinin danışmanı Ekrem Mahşuş ez-Zuba, ister Deyrizor'da ister Rakka'da olsun SDG ile yerel aşiretler arasında herhangi bir çatışma yaşanması ya da aşiret savaşçılarının Suveyda cephesinden Cezire bölgesine hareket etmesi ihtimaline ilişkin şunları söyledi: “Bu çağrılar ve hareketler Arap aşiretlerinin değerlerini temsil etmiyor. Burada Arap, Kürt ve Hıristiyan bölge bileşenlerinin kanı, tarihi direnişte ve DEAŞ terörünün yenilgiye uğratılmasında birbirine karıştı. Hepimiz tek bir halk olarak kalacağız ve ülkemize ve güçlerimize bağlı kalacağız”.

Ez-Zuba, SDG'nin tüm bileşenleri temsil ettiğini belirterek, “Birçok tarafın fitne çıkarma çabalarına rağmen kuzey ve doğu bileşenleri ile askeri güçler arasında çatlak yaratma çabalarını reddediyoruz” dedi. Özyönetim bölgelerini diğer bölge ve vilayetlere kıyasla en istikrarlı bölgeler olarak değerlendiren ez-Zuba, toprağın sahibinin kendileri olduğuna dikkat çekti. Ez-Zuba, “Kaderimizi biz belirleriz, sosyal medya sayfaları değil. Aşiret ya da kabile, bölge dışından kişiler tarafından değil, sahada kim varsa onlar tarafından temsil edilir. Biz Suriye topraklarının birlik ve bütünlüğünü vurguluyoruz… Hiç kimse vatanseverliğimize dil uzatamaz” şeklinde konuştu.

dfrgtyu
Arap el-Velde aşiretinin şeyhi Şeyh Hamid el-Ferac (Şarku’l Avsat)

Tabka ve Rakka vilayetindeki Arap el-Velde aşiretinin şeyhi Şeyh Hamid el-Ferac da Şeyh el-Cerba ve ez-Zuba’nın sözlerine katılarak, özerk yönetim bölgelerindeki Arap aşiret mensuplarının SDG'ye desteğini yineledi. “Buradaki tüm Arap aşiretleri ve bileşenleri, bölgelerimizin güvenlik ve istikrarını bozmaya çalışan tüm gündemlere karşı SDG ile dayanışma içindedir” diyen Şeyh el-Ferac, aşiret mensuplarına şu çağrıda bulundu: “Yönetim bölgelerindeki istikrarı her gün baltalamaya çalışan projelere karşı durmak için herkesin birleşmesi gerekiyor. SDG terörizmi ortadan kaldırdı, bölge halkının güvenliğini koruyor ve mevcut imkanlar doğrultusunda tüm hizmetleri sağlıyor.”

Elbette Arap aşiretlerinin SDG yanlısı tutumları ortak değil. Zira özerk yönetim bölgelerinin dışında yaşayan aşiret üyeleri arasında SDG'nin kontrolünü açıkça reddeden ve bölgelerinin Şam'daki Ahmed eş-Şera hükümetine devredilmesini destekleyenler de var.