Cezayir’de öğrenci protestoları 25. haftasında

​13 Ağustos’ta Cezayir sokaklarındaki gösterilerden bazıları (AP)
​13 Ağustos’ta Cezayir sokaklarındaki gösterilerden bazıları (AP)
TT

Cezayir’de öğrenci protestoları 25. haftasında

​13 Ağustos’ta Cezayir sokaklarındaki gösterilerden bazıları (AP)
​13 Ağustos’ta Cezayir sokaklarındaki gösterilerden bazıları (AP)

Yüzlerce Cezayirli öğrenci, üniversitelerin tatilde olmasına rağmen, yoğun güvenlik önlemlerine rağmen yorulmaksızın rejim değişikliği ve demokrasi talep ederek, 25. haftada da başkent ve komşu şehirlerde gösterilerini sürdürdü.
Fransız Haber Ajansı’nın (AFP) aktardığına göre başkentteki gösterilerde katılımcı sayısı her zamankine göre daha azdı. Ancak eylemciler, Ağustos ayında tüm üniversitelerin ve liselerin tatile girmesine rağmen “her salı günü iktidara karşı baskıyı sürdürme” çağrısı yaptı.
Cezayir Genelkurmay Başkanı Ahmed Kayid Salih’in açıklamalarını protesto eden eylemciler, 1962 yılında ülkenin bağımsızlığından bu yana rejimde etkin tüm politikacı ve bürokratların görevden ayrılmasını talep etti.
Kayid Salih, son olarak 22 Şubat’tan bu yana devam eden ülke tarihinde eşi görülmemiş protesto hareketinin temel taleplerinin tam olarak karşılandığını ifade etmişti.
Öğretim görevlilerinin ve sıradan vatandaşların eşliğinde başkentteki eylemciler, “Rejim defol”, “Tutukluları serbest bırakın”, “Özgür ve Demokratik Cezayir” ve “Halk Bağımsızlık istiyor” şeklinde sloganlar attı. Yetkililer tarafından önerilen diyaloğu reddettiklerini açıklayan eylemciler, Ulusal Diyalog ve Arabuluculuk Heyeti’nin idaresine seçilen, eski Ulusal Halk Konseyi Başkanı ve eski Bakan Kerim Yunus’a karşı da sloganlar dikkaleri çekti.
Yetkililer, söz konusu heyeti 2 Nisan’da istifaya zorlanan eski Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika’nın yerine geçecek ismi belirleyecek olan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin koşullarını sağlamak amacıyla istişarelerde bulunmak için oluşturdu. Ancak protesto hareketi, geçici Cumhurbaşkanı Abdulkadir bin Salih ve General Ahmed Kayid Salih başta olmak üzere Buteflika döneminden (1999- 2019) kalan üst düzey yetkililerin istifasını istiyor.
Eylemciler, başkent sokaklarında 13 Ağustos’ta gerçekleşen protesto gösterileri sırasında medya organlarında çıkan haberleri de eleştirirken, özgürlük, şeffaflık ve halkın yanında durma çağrısı yaptı.
Öte yandan eylemciler, 13 Ağustos’ta askeri kuruluşun ülkedeki siyasi hayattan ayrılmasını talep eden sloganlar attı, protesto hareketi sırasında tutuklanan vicdan mahkumlarının serbest bırakılması hususundaki taleplerini ve sivil isyan çağrılarını yineledi. Söz konusu ayaklanma, Cumhurbaşkanı Abdulkadir bin Salih ve Başbakan Nureddin Bedevi başta olmak üzere eski Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika rejiminin tüm kalıntılarının istifasını hedefleyen taleplerine yanıt verilmesi amacıyla yeni bir baskı adımı olarak nitelendi. Eylemciler, Bin Salih’i Buteflika’nın en yakınındaki isimlerden biri olarak görüyor. Hareket ayrıca, Nureddin Bedevi’yi Buteflika ve partisi Ulusal Kurtuluş Cephesi tarafından kazanılan seçimlerde “sahtekarlık mühendisi” olmakla suçluyor.
Genel İşler Fakültesi’nde öğrenci olan 22 yaşındaki Rania, 13 Ağustos’ta başkent Cezayir’de patlak veren gösteriler sırasında AFP’ye yaptığı açıklamada, “Cezayir gerçekten özgür ve demokratik olana kadar mücadelemizi sonuna kadar sürdürmemiz gerekiyor” dedi. Ulusal İstatistik Koleji öğrencisi olan 19 yaşındaki Sabrina Harbi ise “ifade özgürlüğü ve adaletle gerçek bir bağımsızlığa kadar” eylemleri devam ettireceklerini söyledi.
Şarku’l Avsat’ın haberine göre Eylemciler, Buteflika’dan bu yana ülkede güçlü bir isim olan Ahmed Kayid Salih’e atıfta bulunarak başkentte “İktidardaki askerlere hayır”, “Sivil devlete evet, askeri devlete hayır” sloganları attı.
Cezayir Üniversitesi’nde öğrenci olan 20 yaşındaki Hamid Masbah, “Talepler aynı ve yerine getirilene kadar devam edecek” dedi.



Gazze ateşkesi: Arabulucular garanti krizini nasıl aşacak?

Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)
Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: Arabulucular garanti krizini nasıl aşacak?

Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)
Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump'ın önümüzdeki hafta İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray'da bir araya gelerek Gazze Şeridi'nde olası bir ateşkesle ilgili gelişmeleri ele alması bekleniyor.

Ancak Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanların tahminlerine göre, Netanyahu'nun siyasi geleceğinin parçalanmasından korkarak Gazze'deki savaşı kalıcı olarak durdurmayı reddetmesi ışığında, Hamas'ın ısrar ettiği savaşı durdurma garantisi krizi bir ‘ikilem’ olmaya devam ediyor. Arabulucuların savaşı sona erdirecek tüm fikir ve önerilerin tartışıldığı kısmi bir ateşkese gitmekten başka çareleri olmadığına dikkat çeken uzmanlar, Trump'ın İsrail Başbakanı’yla görüşmesi sırasında bu konuyu çözmek için yapacağı baskıya güveniyor.

Hamas dün bu garantilerin önemini vurguladı.

Hamas Siyasi Büro Başkanı’nın Medya Danışmanı Tahir en-Nunu CNN'e verdiği demeçte, “Ciddiyiz ve bir anlaşmaya varmaya hazırız; savaşı sona erdirmek için gerekli şartlar açık olduğu takdirde her türlü teklifi kabul etmeye hazırız” dedi.

dsfrg
İsrail'in dün Gazze Şeridi'ne düzenlediği bombardıman sırasında yükselen dumanlar (AFP)

Hamas liderlerinden Mahmud Merdavi dün yaptığı açıklamada, herhangi bir anlaşmanın ‘saldırganlığın tamamen durdurulması, işgal güçlerinin geri çekilmesi, insani protokole uyulması ve varılacak herhangi bir anlaşmanın fiilen uygulanmasını sağlayacak açık garantilere’ bağlı olması gerektiğini söyledi.

Garanti ikilemi

Geçtiğimiz ay İsrail ile İran arasındaki çatışmaların durmasının ardından yeniden gündeme gelen garanti talebi, müzakerelerin ivme kazandığı bir dönemde güçlü bir şekilde ortaya çıktı.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati pazar akşamı televizyonda yayınlanan bir röportajda şunları söyledi: “Şu anda masada olan ve üzerinde çalıştığımız şey, bir dizi esirin serbest bırakılması ve ateşkesin sürdürülmesi için gereken ivmeyi yaratacağı umuduyla insani ve tıbbi yardımın mümkün olan en kısa sürede girmesi karşılığında İsrail saldırganlığının 60 günlük bir ateşkesle durdurulmasıdır.”

Abdulati, “İsrail ve İran arasında ateşkes sağlandıktan sonra Gazze Şeridi'ne odaklanmak isteyen bir Amerikan vizyonu var. Gelecekteki herhangi bir anlaşmanın ateşkesin sürdürülebilirliğini sağlamak ve İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırganlığının yeniden başlamasını önlemek için yeterli miktarda garanti içermesi gerektiğine dair bir Amerikan anlayışı var” ifadelerini kullandı.

xscdfgt
Gazze Şeridi'ndeki İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenaze töreninde gözyaşı döken Filistinliler (Reuters)

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre, son ateşkes çabaları hakkında bilgi sahibi olan Filistinli ve Mısırlı kaynaklar, arabulucu rolü oynayan Katar ve Mısır'ın savaşın her iki tarafıyla temaslarını yoğunlaştırdığını, ancak yeni bir görüşme turu için henüz bir tarih belirlenmediğini belirtti.

Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ile dün bir telefon görüşmesi yapan Mısır Dışişleri Bakanı, Gazze Şeridi'ndeki son gelişmeleri ve iki ülkenin ‘ateşkesi yeniden başlatmak, Filistin halkını bu zulümden kurtarmak, esir ve mahkûmları serbest bırakmak ve Gazze Şeridi'ne acil ve engelsiz insani yardım akışını sağlamak’ için ABD ile ortak çabalarını ele aldı.

Hamas, savaşı sona erdirecek bir anlaşmanın parçası olması halinde kalan tüm esirleri serbest bırakmaya hazır olduğunu ifade ederken, İsrail esirlerin serbest bırakılması gerektiğini ve savaşın sona ermesinin Hamas'ın silahsızlanmasına ve Gazze Şeridi'ni yönetmekten uzaklaşmasına bağlı olduğunu savunuyor.

‘Dikenli konular’

Mısır Düşünce ve Stratejik Araştırmalar Merkezi Genel Müdür Yardımcısı Tümgeneral Muhammed İbrahim ed-Duveyri, Hamas'ın talep ettiği garanti krizinin çözümünün kolay olmadığını düşünüyor. Ed-Duveyri, “İsrail'in reddetme ısrarı var. Zira savaşın sona ermesi şu anda Netanyahu hükümetinin yıkılması anlamına geliyor (...) Bu, Filistin hareketinin silahsızlandırılması ve liderlerinin sürgüne gönderilmesi konusundaki ısrarına ek olarak gerçekleşiyor” şeklinde konuştu.

Ed-Duveyri, arabulucuların, fikirlerin ortaya atılacağı, garantiler hakkında tartışmaların yapılacağı ve şartlarının anlaşmada açıkça belirtileceği geçici bir ateşkese gitmekten başka çaresi olmadığına inanıyor. Ed-Duveyri, “Garantiye ihtiyaç duyan tek şey savaşın durması değil; İsrail'in nihai çekilmesi de bir kriz ve Hamas'ın silahları gibi çetrefilli bir konu. Bu ve benzeri konular nihai statü müzakerelerine ertelenmeli” dedi.

fgthy
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'a düzenlenen İsrail saldırısında hayatını kaybeden Filistinlilerin cenaze töreninde gözyaşı döken bir çocuk (Reuters)

Filistinli siyasi analist Eymen er-Rakab, mevcut krizin garantiler ve Washington'un gelecekte savaşı durdurma garantisi konusundaki tutumuna karar vermemiş olmasıyla ilgili olduğuna inanıyor. Er-Rakab, Gazze Şeridi'ndeki zor koşullar ışığında Hamas'ın kabul edeceği geçici bir ateşkesin sonuçlanmasının ardından garantiler krizinin arabulucular tarafından yapılacak sonraki görüşmelerin bir parçası olmasını bekliyor.

Hamas'ın garantiler konusundaki ısrarı, Trump'ın dün yaptığı açıklamada pazartesi günü Beyaz Saray'da Netanyahu ile yapacağı görüşmede Gazze ve İran'daki durumu ele alacağını duyurmasıyla birlikte geldi. Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre Trump, “Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanmasını ve esirlerin geri dönmesini umuyoruz ve bunun önümüzdeki hafta içinde gerçekleşmesini bekliyoruz” dedi.

dfgth
Gazze Şeridi'nin orta kesiminde İsrail tarafından bombalanan bir bölgeyi inceleyen Filistinliler (Reuters)

Netanyahu dün yaptığı açıklamada, geçen ay İran ile 12 gün süren savaşta elde ettiğini söylediği ‘büyük zaferin’ ardından Trump ile görüşmek üzere önümüzdeki hafta ABD'ye gideceğini söyledi.

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt pazartesi günü düzenlediği basın toplantısında, Netanyahu'ya yakınlığıyla bilinen İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer'in Gazze savaşının sona erdirilmesi konusunu görüşmek üzere Beyaz Saray yetkilileriyle bir araya gelmek üzere bu hafta Washington'da olacağını belirtti.

Bilgi sahibi Mısırlı kaynaklar dün yerel medyaya, ‘İsrail ve Hamas'ın sadece geçici bir ateşkes değil, kapsamlı bir takas anlaşması yapmaları için son saatlerde Mısır'ın artan baskısı’ hakkında konuştu.

Kaynaklar, çeşitli taraflardan heyetlerin önümüzdeki 72 saat içinde Kahire'ye gelmesinin beklendiğini, her iki tarafı temsil eden şahsiyetlerin ise anlaşmazlık noktalarını çözmek üzere halihazırda Kahire'de bulunduğunu söyledi.

sdfrgty
İsrail'in Gazze şehri sahiline düzenlediği saldırıda hayatını kaybeden akrabasının cenazesi başında gözyaşı döken Filistinli bir kadın (AFP)

Kaynaklara göre Netanyahu, ‘kapsamlı bir anlaşmaya varma ihtimali olan müzakereleri engellerken, Amerikalı arabulucu tam bir ateşkesi içeren anlaşmayı onaylaması karşılığında Netanyahu'nun siyasi kariyerini hapishanede sonlandırmayacak şekilde İsrail içinde tam bir beraat üzerinde çalışmayı teklif ediyor.’

Trump ile Netanyahu arasında Gazze konusunda yeni bir geçici anlaşmaya varılması için daha fazla görüşme yapılmasını bekleyen ed-Duveyri, ‘Washington'un bu krizi sona erdirmek için oynayacağı büyük bir rol olduğunu, önyargılı olmaması ve krizi mümkün olan en kısa sürede sona erdirmek için Mısır ve Katar ile birlikte çalışması gerektiğini’ belirtti.

Netanyahu'nun Washington ziyaretinin Gazze Şeridi için yeni bir anlaşmaya varılmasında ‘belirleyici’ olacağına inanan er-Rakab, Trump'ın Netanyahu’ya baskı yaparak Washington'dan ateşkes ilan edebileceğini ve bunun gerçekleşmesi halinde Hamas'ın ateşkesi kabul edeceğini ve ABD’nin anlaşmanın uygulanması sırasında garantilerin görüşüleceği sözünü vereceğini düşünüyor.