​Cebel-i Lübnan krizinde siyasi çözüm askeri seçeneği engelledi

General Joseph Avn
General Joseph Avn
TT

​Cebel-i Lübnan krizinde siyasi çözüm askeri seçeneği engelledi

General Joseph Avn
General Joseph Avn

Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn’ın gözetimindeki uzlaşma toplantılarında ulaşılan siyasi çözüm yolu krize dair askeri çözüm önerilerini boşa çıkardı.
Üst düzey bir bakanlık kaynağı, (Maruni Hristiyan) Özgür Yurtsever Hareketi (ÖYH)’nden bazı kesimlerin Cebel-i Lübnan krizine askeri çözümde ısrar ettiğini ancak ÖYH Genel Başkanı Cibran Basil’in uzlaşı toplantıları sonrası bu talepleri geri çevirdiğini aktardı.
Cumhurbaşkanı Avn, olaydan hemen sonra Yüksek Savunma Konseyi’ne başkanlık etmişti.
Kaynaklar askeri çözüm yerine siyasi çözümü savunmada Lübnan Başbakanı Saad Hariri’nin en başta gelen isim olduğunu belirtti.
Askeri çözüm taraftarlarının bu görüşlerini açıkça telaffuz etmekten kaçındıkları ancak bazı bölgelerde olaya karışanların tutuklanabilmesi için güvenlik şeridinin oluşturulması ya da bölgede ordu devriyelerinin gezmesi gibi önerilerin arkasına saklandıkları belirtiliyor.
Bakanlık kaynağı, Avn’ın askeri çözüme taraftar olmadığı siyasi çözüme odaklanılması gerektiğini düşündüğünü aktardı.
Kaynak, bazı bakanların orduyu siyasi sahaya çekme çabalarında başarılı olamadıkları ve ordunun görevinin istikrar ve huzuru sağlamak olduğunu belirtti ve siyasi nitelikteki diğer önlemlerle desteklenmeyen askeri çözümün de başarısız olacağını vurguladı.
Bazı bakanlar korkuları abartarak Avn’ı çekmek istedikleri yere çekmekte başarılı olamadılar. Özellikle bölgede olay çıkmasını engellemek için konuşlandırılan birliklerden sonra.
Mişel Avn’ın olayın gerçekleştiği ilk andan itibaren diğer bölgelere yayılma olasılığına karşı uyarıda bulunduğunu ve bu nedenle ordunun istikrarı korumak üzerinde yoğunlaştığı ifade edildi.  Cumhurbaşkanı Avn’ın yüksek siyasi kriz seviyesine rağmen ordunun istikrarı koruyan bir seviyede tutulmasını sağlayarak testi geçtiği vurgulandı.
Kaynağın belirttiğine göre bakanlardan biri olayı askeri çözüme taşımak niyetiyle güvenlik güçlerinden olayı araştıracak bir güvenlik komisyonu kurulmasını istemiş ancak bu pek çok sebepten dolayı reddedilmişti.
Cebel-i Lübnan krizi nedir?
Şeyh Nasıruddin el-Garib kendisini Cebel-i Lübnan'daki "Şeyhu’l Akl" (Tüm Dürzilerin Dini önderi) olarak kabul ediyor. ve Canbolat’ın muhalifi olduğu zikredilirken, Lübnan devleti ise Dürzileri temsil eden Dini otorite  Şeyhu’l Akl olarak Canbolat’ın da desteklediği Şeyh Naim Hasan'ı kabul ediyor.
Dürzi tabanlı İlerici Sosyalist Parti (İSP) ile (Dürzi) Lübnan Demokratik Partisi (LDP) arasındaki siyasi kriz, 30 Haziran’da Mültecilerden Sorumlu Devlet Bakanı Salih el-Garib’in 2 korumasının öldürülmesi ve 3 korumasının da yaralanması sonrasında tırmandı. Garib, İSP'nin rakibi LDP mensubu.
Saldırı Maruni Hristiyan tabanlı Özgür Yurtsever Hareket (ÖYH) Genel Başkanı Cibran Basil'in bölgeyi ziyareti esnasında Basil'in konvoyuna düzenlendiiği için Cebel-i Lübnan'daki Hristiyan kesimi de krizin bir tarafı yapıyor.
Cebel-i Lübnan ili, başkent Beyrut çevresindeki Lübnan'ın merkezi bölgesini oluşturuyor. 1 milyon 800 bin nüfuslu dağlık bölgenin yüzde 85'i Maruni Hristiyan, yüzde 10'u Dürzi, yüzde 3'ü Şii ve yüzde 2'si Sünnilerden müteşekkil. Krizin yaşandığı Aley ilçesinde ise Dürzi ağırlıklı olmakla birlikte Hristiyan nüfus da bulunuyor.
Lübnan kamuoyu ve Uluslararası toplum Cebel-i Lübnan'da patlak verecek bir iç çatışmanın tüm ülkeye yayılmasından ve 1975-1990 yıllarında yaşanan iç savaşın tekrarlanmasından endişe ediyor.



Hizbullah, silah teslimi konusunda çelişkili sinyaller veriyor

Hizbullah üyeleri, Mayıs 2023'te Güney Lübnan'da düzenlenen bir askeri tatbikat sırasında roketatarların önünde  (AP)
Hizbullah üyeleri, Mayıs 2023'te Güney Lübnan'da düzenlenen bir askeri tatbikat sırasında roketatarların önünde  (AP)
TT

Hizbullah, silah teslimi konusunda çelişkili sinyaller veriyor

Hizbullah üyeleri, Mayıs 2023'te Güney Lübnan'da düzenlenen bir askeri tatbikat sırasında roketatarların önünde  (AP)
Hizbullah üyeleri, Mayıs 2023'te Güney Lübnan'da düzenlenen bir askeri tatbikat sırasında roketatarların önünde  (AP)

Hizbullah, silahlarını teslim etme konusunda ABD'nin sunduğu taslak metne ilişkin tutumuyla ilgili çelişkili sinyaller veriyor. Örgütün yetkilileri, “baskıya kararlılıkla ve bilinçle karşı koyduklarını” ve “direnişe bağlı kalmanın etkinliğini kanıtlamış tek seçenek olduğunu” belirtiyorlar. Bu arada, Hizbullah'ın milletvekilleri, silah meselesinin görüşülmesinden önce İsrail'in güneyde işgal altındaki bölgelerden çekilmesini ön koşul olarak öne sürdü.

Lübnan, Washington'un temsilcisi Thomas Barrak'a önümüzdeki hafta sunacağı Amerikan belgesine ortak bir yanıt hazırlıyor. Bu belge, Başbakan Nevvaf Selam'ın Cumhurbaşkanı Joseph Avn ile görüştüğü ve Mısır'ın Beyrut Büyükelçisi Alaa Musa'nın da katıldığı toplantıda ele alındı. Musa, Avn'ın “konuya gerçekçi bir yaklaşımı olduğunu” ve “işaretlerin olumlu olduğunu” belirterek, “ele alınması gereken ayrıntılar” bulunduğunu belirtti.

Müzakereler, İsrail'in güney Lübnan'a yönelik askeri baskısının artması, sınır köylerindeki işgal ve saldırıların yeniden başlatılması ve binaların yıkılması gibi adımların atılması üzerine gerçekleşiyor.