Keşmir’deki çatışmalar devam ediyor

Keşmirli Müslümanlar, Cuma Namazı sonrasında Hindistan hükümetini protesto etti (AP)
Keşmirli Müslümanlar, Cuma Namazı sonrasında Hindistan hükümetini protesto etti (AP)
TT

Keşmir’deki çatışmalar devam ediyor

Keşmirli Müslümanlar, Cuma Namazı sonrasında Hindistan hükümetini protesto etti (AP)
Keşmirli Müslümanlar, Cuma Namazı sonrasında Hindistan hükümetini protesto etti (AP)

Pakistan ile Hindistan arasında Keşmir’deki ayrım hattı boyunca yaşanan çatışmaların ardından bölgede artan gerginlik 16 Ağustos’ta da devam etti. Pakistan ordusu, Keşmir’deki 1 askerinin Buttal kasabasında Hindistan’ın saldırısında öldüğünü duyurdu. Askerin ölümü öncesinde, geçen perşembe günü de Pakistan ve Hindistan arasındaki Cammu Keşmir Kontrol Hattı’nda çıkan çatışmada 5 Hint ve 3 Pakistanlı asker ile 2 sivil ölmüştü.
Pakistan Ordu Sözcüsü Tuğgeneral Asaf Gafur, Hint güçlerin Keşmir’in Pakistan’a ait olan kısmında, şehre ve askeri mevziilere saldırmasını Hindistan hükümetinin “Keşmir’de ateşkes uygulamalarını, Keşmir’in Hindistan kısmında sokağa çıkma yasağını gizleme girişimlerini, yerel halkla iletişimin kesilmesini ve bölgede yüzlerce politikacı ve eylemcinin tutuklanmasını tartışan” Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) toplantısının dikkatini çekme girişimi olarak niteledi.
Keşmir’de çatışmalar yaşanırken Hindistan Savunma Bakanı Rajnath Singh de bölgedeki çatışmaların tırmanması halinde Hindistan'ın nükleer silahını kullanma olasılığına dikkati çekti. Bakan, Pokhran Çölü'nün eski Hindistan Başbakanı Atal Bihari Vajpayee’nin Hindistan’ı nükleer bir güç haline dönüştürme hususundaki ısrarına tanık olduğunu hatırlatırken, “Şu an bu ilkeye bağlıyız. Nükleer silahı kullanan ilk taraf olmama politikasını kararlı bir şekilde uyguluyoruz. Ancak gelecekte neler olacağı şartlara bağlı” ifadelerini kullandı.
Hindistan hükümeti, 1998 yılında Pokhran Çölü'nde, Pakistan’ı yaklaşık 2 hafta sonra benzer denemeler yapmaya zorlayan çok sayıda nükleer deneme gerçekleştirmişti.
Hindistan Savunma Bakanının bu örtülü tehdidi, BMGK’nın Hindistan ve Pakistan arasındaki Keşmir’e dair gergin durumu görüştüğü bir zamana denk geldi. Hindistan hükümetinin Keşmir’in ayrıcalıklı statüsüne son vermesi sonrasında BMGK, uluslararası yasalara aykırı gördükleri söz konusu kararı ele almak üzere kapalı oturum düzenledi.
Hint yazar Arundhati Roy konuya dair açıklama yaparak, Hindistan’ın uygulamalarıyla Keşmirliler için büyük bir cezaevi kurduğuna ve hükümetin haydut haline dönüştüğüne vurgu yaptı. Roy, kararı uluslararası yasalara da aykırı olarak niteledi.
Pakistan Başbakanı İmran Han, “Dünya, Keşmir’de ikinci bir Srebrenitsa benzeri bir diğer katliam ve etnik temizliğe sessizce tanıklık mı edecek?” diye sordu. Twitter üzerinde açıklamada bulunan Han, “Uluslararası toplumu, buna izin vermesi halinde gelişmelerin Müslüman dünyasında radikalleşme ve şiddet döngülerine yol açacak sert yankılar ve tepkiler doğuracağı konusunda uyarmak istiyorum” diyerek bölgede savaş patlak verirse uluslararası toplumun, BM’nin Keşmir hususundaki kararlarının uygulanmasında yaşanan başarısızlıktan sorumlu olacağını ifade etti. İmran Han ayrıca, uluslararası topluma Keşmir’in “Güney Asya’da nükleer bir yanma noktası olduğunu” hatırlattı.
Aynı şekilde 16 Ağustos’ta Srinagar’daki Keşmirliler Alman Haber Ajansı’na (DPA) yaptıkları açıklamada, Hindistan hükümetinin bölgedeki baskın kampanyalarını sürdürmesi dolayısıyla camilere erişimin engellendiğini aktardı.
Keşmir’e 12 gündür kuşatma uygulanıyor. Yetkili makamlar, internet ve telefon iletişimini kesti. Bölgeye çok sayıda barikatlar kuruldurumda. Aynı zamanda Müslüman çoğunluğa sahip bölgenin kendi özel statüsünden çıkarılması sonrasında 500’den fazla yerel lider ve aktivist de gözaltına alındı. 16 Ağustos sabahı Cammu Keşmir’deki en büyük şehir olan Srinagar’daki bir cami kapalı tutulurken ağır silahlarla yüklü bir aracın da cami yakınlarında olduğu görüldü. Bölgede dükkanlar kepenklerini açmadı ve çok sayıda cadde boş kaldı.
Srinagar sakini olan Beşir Ahmed, “Bugün cuma. Ama camiye girip namaz kılmamıza izin vermiyorlar. Bu yüzden birçok sorunla karlı karşıyayız. Bu dini bir mesele ve bu sebeple bunu yapmamalılar” dedi.
Hindistan’daki hükümet yetkilileri, Keşmir’de Hindistan’ın iletişim hatlarında uyguladığı kısıtlamaların 16 Ağustos itibariyle kaldırılacağını duyurmuştu. Hindistan yönetimindeki Keşmir’le ilgili açıklamalarda bulunan Hint yönetici R. Subrahmanyam, Srinagar’daki gazetecilere bölgedeki okulların hafta sonundan sonra yeniden açılacağını bildirdi. Yetkili, telefon hatlarının 16 Ağustos akşamı itibariyle yenilendiğini ve vatandaşlara yönelik kısıtlamaların kademeli olarak kaldırılacağını vurguladı.
Pakistan Başbakanı İmran Han, ABD Başkanı Donald Trump ile BMGK’nın ilgili toplatışı öncesinde Hindistan ile tartışmalı Keşmir bölgesindeki durum hakkında görüştü.
Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi, Fransız Haber Ajansı’na (AFP) yaptığı açıklamada “Bugün (Han), Trump ile görüştü. Bölgedeki ve Keşmir’deki durum hakkında karşılıklı görüş alışverişi yaptılar” dedi.



‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
TT

‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)

Son iki gündür Gazze Şeridi'ne ilişkin dosyada ‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’ gibi yeni isimler öne çıkmaya başladı. Bu gelişme, ABD’nin arabuluculuğu ile Arap ve uluslararası desteğe rağmen İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçişin sekteye uğradığı bir dönemde yaşanıyor.

İsrail basınındaki haberlere göre hükümet, ABD’nin kararına boyun eğerek orduya Refah’ın doğusunda ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik saha çalışmalarına başlaması için izin verdi. İlk hazırlıklar kapsamında ağır iş makinelerinin bölgeye sokularak molozların temizlenmesi ve arazinin düzenlenmesi planlanıyor.

İsrail’in geciktirme girişimleri

İsrail medyasında yer alan bilgilere göre Tel Aviv yönetimi, bu çalışmaların henüz geçiş yapılmamış olan anlaşmanın ikinci aşamasına dahil olduğu gerekçesiyle haftalarca süren bir geciktirme çabasına girişti. Ancak Washington’un artan baskıları sonucunda İsrail, planın bir sonraki etabına yönelik hazırlıkları başlatmak zorunda kaldı.

Bu çalışmalar; işgal altındaki topraklarda Refah’ın doğusunda bir insani bölge ve yeni bir kent inşasını içeriyor. Washington yönetimi, söz konusu adımla Filistinlilere ‘umut şehri’ modelini sunmayı ve ‘Hamas’ın kontrolündeki eski, yıkılmış ve karanlık Gazze’nin’ karşısına ‘yeni, modern ve gelişen bir Gazze’ örneği koymayı hedefliyor.

İsrail, planın ikinci aşamasında atılacak bu tür adımların Refah Sınır Kapısı’nın açılmasına yol açacağı, ayrıca Gazze Şeridi’nin başka bölgelerinden çekilmeyi ve yerlerine uluslararası güçlerin konuşlanmasını gerektireceği gerekçesiyle itiraz etti. Söz konusu ülkeler, İsrail’in taleplerini karşılamanın zorluğu ve bölgedeki işgal koşulları nedeniyle kuvvet göndermeyi reddetti.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kanal 12 televizyonundan aktardığına göre, İsrail’in bu tutumu üzerine Washington yönetimi Tel Aviv’i süreci oyalamakla suçladı ve çok uluslu güce katılmaktan çekilen ülkelerin sorumluluğunu İsrail’e yükledi. Bu baskının ardından İsrail geri adım atarak yeni kentin inşasına başlanmasını kabul etti.

İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, İsrail’in ‘gelecek hafta bölgede geniş çaplı moloz temizliği başlatmak üzere ağır iş makinelerini Refah’a sokmaya hazırlandığını’ ve bunun ‘Hamas unsurlarından arındırılmış yeni insani bölgenin oluşturulması’ amacıyla yapıldığını bildirdi.

Silahlı milislerden destek

Habere göre İsrail ordusu, ‘İsrail’le koordineli çalışan silahlı milislere’ atılacak adımlar konusunda bilgi verdi. ABD planına göre bir sonraki aşama, ‘İsrail’in kısmen kontrol ettiği bölgelerde yabancı bir askeri gücün faaliyete geçmesini’ öngörüyor.

i24NEWS ise İsrail ordusunun Refah’ın doğusunda Filistinliler için ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik geliştirme çalışmalarına fiilen başladığını bildirdi. Kanal, bölgede gelecek hafta kapsamı genişletilecek hazırlıkların sürdüğünü, bunların ‘moloz ve patlayıcı kalıntılarının temizlenmesini’ içerdiğini aktardı.

sdfrt
Gazze Şeridi'nin Refah kentindeki İsrail askerleri (Arşiv – Reuters)

Maariv gazetesinin haberine göre, Refah’ta faaliyet gösteren Yaser Ebu Şebab milisleri, söz konusu yeni kentin bulunduğu bölgede İsrail güçlerinin temsilcileriyle ve ayrıca İsrail’in güneyindeki Kiryat Gat’ta bulunan ABD komuta merkezi adına bölgede bulunan sivil temsilcilerle birlikte görülmeye başladı.

Kabinede itirazlar

Siyasi kaynaklar, İsrail’in bu adımına kabinenin büyük bölümündeki bakanların karşı çıktığını, hatta tepkinin öfkeye dönüştüğünü aktardı. Bakanların, İsrail’in ‘sarı hat üzerinde inşaat yaparak Gazze çevresindeki yerleşimleri tehlikeye atmaması gerektiğini’ savunduğu belirtildi. Bazı sağ görüşlü medya organları haberi ‘utanç’ başlığıyla duyurdu.

Başbakan Netanyahu ise kararını savunarak hazırlık çalışmalarının ‘tünellere büyük miktarda beton dökme ve geniş bölgeleri izole etme’ işlemlerini içerdiğini söyledi. Netanyahu, söz konusu adımların ‘Hamas’ın askeri altyapısını yok etme yönündeki İsrail çıkarlarına hizmet ettiğini’ ifade etti.

gthy
Başbakan Binyamin Netanyahu, Ocak 2025'te İsrail kabine toplantısına başkanlık ediyor. (DPA)

Netanyahu, uluslararası güce katılmaktan vazgeçen Arap ve İslam ülkelerinin tutumunun Katar ve Türkiye’nin çıkarlarına hizmet ettiğini savundu. Bu nedenle İsrail’in ABD yönetiminin taleplerine yanıt vermesi ve Washington’la çatışmaya girmemesi gerektiğini kaydetti.

Filistin Yönetimi ve Hamas’ın itirazları

Filistin Yönetimi, İsrail’in ‘Gazze’yi yeniden inşa’ başlığı altında yürüttüğü çalışmalara karşı çıkıyor. Yönetim, farklı düzeylerde yaptığı açıklamalarda bu dosyadaki rolünü korumakta kararlı olduğunu ve Arap planına desteğini sürdürdüğünü vurguluyor.

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa, perşembe günü bir İtalyan heyetini kabul ederken yaptığı açıklamada, “Gazze Şeridi için bir yeniden imar ve toparlanma planımız var. Bu planın bir icra programı bulunuyor ve Arap ile İslam ülkeleri tarafından benimsendi. Uluslararası toplum da New York Bildirgesi aracılığıyla destek veriyor. Kardeş Mısır’la birlikte Kahire’de bir yeniden imar ve toparlanma konferansı düzenlemek için çalışıyoruz” dedi.

Hamas, söz konusu projeyi ‘İsrail’in ateşkes anlaşmasını açık biçimde ihlal etmesini gerekçelendirmeye yönelik yeni bir aldatmaca’ olarak nitelendirdi. Hareket, yayımladığı açıklamada, “İsrail’in anlaşmayı çiğnediğini ve günlük ihlallerle daha ilk aşamayı ortadan kaldırdığını” belirtti.

Geçtiğimiz salı günü konuya ilişkin bilgi veren Mısırlı bir kaynak, Gazze’nin erken toparlanması ve yeniden inşasına yönelik Kahire Konferansı’nın kasım ayı sonunda yapılmasının planlandığını ancak toplantının erteleneceğini söyledi. Kaynak, “Konferans ay sonunda düzenlenmeyecek; biraz gecikmesi muhtemel. Özellikle şu anda paralel bir çaba yürütülüyor. Görünen o ki ABD, Refah’la ilgili kendi özel girişimini planlıyor” değerlendirmesinde bulundu. Bu açıklama, İsrail’in kontrolündeki bölgelerde oluşturulması öngörülen ‘yeşil bölgeye’ işaret olarak yorumlandı.

Gazze İnsan Hakları Merkezi, ateşkesin başlamasından bu yana geçen 47 günde İsrail tarafından işlenen ihlallerde 350 Filistinlinin öldürüldüğünü açıkladı. Ölenler arasında 130 çocuk ve 54 kadın bulunuyor.

Merkez, aynı dönemde günlük ortalama 11’i aşan 535 ihlal kaydettiğini bildirerek ateşkesin yürürlüğe girdiği ilk andan itibaren ihlallerin sürdüğünü vurguladı.

Açıklamada, İsrail’in insani yardım girişlerini kısıtladığı, günde yalnızca 211 kamyonun geçişine izin verdiği, oysa 600 kamyona izin verildiği yönünde iddialarda bulunduğu aktarıldı. Ayrıca İsrail’in üzerinde mutabık kalınan çekilme haritasına uymadığı ve sivil bölgelere yönelik ateş kontrolünü sürdürerek zaman zaman bölgeye girdiği belirtildi.


İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
TT

İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)

Suriye kaynakları, İsrail devriyesinin bölgeye girmesi sonrası çatışma çıktığını; hava saldırılarının ardından yoğun sivil göç yaşandığını bildirdi.

Suriye medyası, Şam’ın güneyindeki Beyt Cin kasabasına düzenlenen İsrail baskının  ve hava saldırısının ayrıntılarını açıkladı. Suriye kaynakları, saldırılarda en az 9 kişinin öldüğünü aktardı.

Suriye’nin “El-İhbariyye” kanalı, kasabanın İsrail savaş uçaklarının yoğun bombardımanına hedef olduğunu, çok sayıda ölü ve yaralı bulunduğunu bildirdi.

Açıklamalara göre olay, İsrail’e ait bir askeri devriyenin bölgeye kara yoluyla girmesi, sakinlerle çatışma yaşanması ve devriyenin geri çekilmesi sonrası hava saldırılarının başlamasıyla tırmandı. Bölge üzerinde İsrail uçaklarının yoğun şekilde uçtuğu belirtildi.

Saldırıların ardından Beyt Cin’de büyük bir sivil göç hareketi yaşandı; çok sayıda kişi çevre kasabalara yöneldi.


Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
TT

Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)

aIrak'ın kuzeyindeki Süleymaniye'de bir doğalgaz sahasının insansız hava aracıyla (İHA) bombalanması öfkeli tepkilere yol açtı ve ABD'nin silahlı gruplara uyarıda bulunması ve hükümetin faillerin yakalanması için harekete geçmesiyle sonuçlandı.

Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne göre çarşamba akşamı Dana Gas tarafından işletilen Khor Mor gaz sahasını hedef alan bir İHA saldırısı, elektrik santrallerine gaz arzının tamamen kesilmesine neden oldu. ABD'nin Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya, saldırıyı "düşmanca dış amaçlarla hareket eden yasadışı grupları" gerçekleştirmekle suçladı.

Savaya, Bağdat'ı "bu saldırının sorumlularını tespit etmeye ve adalete teslim etmeye" çağırdı ve "tam egemen bir Irak'ta bu tür silahlı gruplara yer olmadığını" vurguladı.

Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur ​​Barzani ise Washington'a "sivil altyapıyı korumak için gerekli savunma ekipmanını sağlama" çağrısında bulundu. Barzani, "Bu tür saldırıların faillerinin geçmişte olduğu gibi cezadan kaçmaması gerektiğini" vurguladı.

Saldırıyı henüz üstlenen olmadı ancak Irak yetkilileri dün saldırıyı araştırmak üzere bir komite kurulduğunu duyurdu ve askeri bir sözcü de saldırıda yer alanların "cezalandırılacağına" söz verdi.