Hindistan ve Pakistan arasındaki çatışma sürüyor

Pakistan sınırındaki Hint güvenlik görevlileri (AFP)
Pakistan sınırındaki Hint güvenlik görevlileri (AFP)
TT

Hindistan ve Pakistan arasındaki çatışma sürüyor

Pakistan sınırındaki Hint güvenlik görevlileri (AFP)
Pakistan sınırındaki Hint güvenlik görevlileri (AFP)

Hindistan ve Pakistan, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) yaklaşık 50 yıl aradan sonra düzenlediği Keşmir oturumunun ardından bugün sınır bölgesinde çatışma yaşadı. Oturum, Yeni Delhi’nin Keşmir’in özerklik statüsünü kaldırması sebebi ile yaşanan gelişmelerin ardından düzenlenmişti.
İki ülkenin 1947 yılında İngiltere’den bağımsızlığını kazanmasının ardından çıkan çatışmalar Keşmir'de halen sürüyor.
Son çatışma, Hindistan hükümetinin 5 Ağustos’ta Keşmir’in özerklik statüsünü kaldırmasından sonra yaşandı. Yerel halk, alınan kararın ardından Pakistan’ın öfkesi ve Çin’in memnuniyetsizliği ile eş zamanlı olarak protesto gösterileri başlattı.
AFP’ye konuşan Hindistanlı üst düzey bir yetkili, çatışmanın halen devam ettiğini belirterek bir Hint askerinin öldürüldüğü bilgisini verdi. Pakistan'dan ise olaya dair bir açıklamayapılmadı.
Hint yetkililer, Başbakan Narendra Mondi’nin özerkliği kaldırma kararından birkaç önce bölgedeki kesilen haberleşme altypayısının bugün tamire başlandığını aktardı. Keşmir'de yaklaşık iki haftadır iletişim ağlarında sorun yaşanıyordu.
Yerel bir polis şefi, AFP’ye yaptığı açıklamada 100 telefon şebekesinden 17’sinin yeniden çalışmaya başladığını belirtti. Cep telefonlarındaki ve internetteki sorunun sürdüğünü söyledi.
İletişim araçları, merkezi hükümetin protesto gösterilerinden ve huzursuzluktan duyduğu endişeyle birlikte kesintiye uğramıştı.
Keşmir halkı, Yeni Delhi’nin özerklik statüsünü kaldırmasından rahatsız.
Hindistan yönetimi, Srinagar’a on binlerce asker takviye etmesinin yanı sıra bölgedeki bazı alanlara da barikat yerleştirdi. Bazı bölgeleri de dikenli tel ile çevirdi.



Çin yapay zekayla “yumuşak gücünü” artırıyor

Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
TT

Çin yapay zekayla “yumuşak gücünü” artırıyor

Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)

Çin yapay zeka yarışında öne geçmek için milyarlarca dolarlık yatırım yapıyor.

Çinli firmalar, 10 yılı aşkın süredir yapay zeka, elektrikli araç ve güneş panelleri gibi stratejik sektörlerde yerli üretimi artırmaya çalışıyor.

New York Times, Çinli şirketlerin Pekin yönetiminin sağladığı fonlarla özellikle yapay zeka alanında ABD’li firmaları geçmek için yatırımları artırdığını yazıyor. 

ABD’de yapay zeka altyapısının büyük ölçüde özel sektör yatırımlarıyla geliştiğine, Çin’deyse veri merkezleri, sunucular ve yarı iletkenler gibi kritik altyapıların devlet tarafından finanse edildiğine dikkat çekiliyor.

Pekin yönetimi, 2014’ten bu yana sadece yarı iletken sanayisine 100 milyar dolar yatırım yaptı. 

Bu yıl nisanda alınan kararla, yeni yapay zeka girişimlerine destek için 8,5 milyar dolarlık fon ayrıldı. 

Bunlara ek olarak ABD merkezli OpenAI ve Google ücretli, kapalı sistemler sunarken, Çinli firmalar açık kaynak sistemlerle dünya genelindeki mühendislerin ilgisini çekmeyi hedefliyor.

Alibaba, ByteDance, Huawei ve Baidu gibi büyük Çinli şirketler, son bir yılda üst düzey açık kaynak modeller yayımladı. Bu stratejiyle sadece teknik ilerleme değil, küresel nüfuz artışı da hedefliyor.

Yapay zeka teknolojilerine yatırım yapan ABD merkezli serbest yatırım fonu Interconnected Capital'in kurucusu Kevin Xu, şunları söylüyor: 

Açık kaynak, teknolojik anlamda yumuşak güçtür. Teknolojinin Hollywood’u veya Big Mac'i gibidir.

Diğer yandan analizde, devlet yönlendirmesinin baskın olması nedeniyle yapay zeka sektörünün bazı teknolojik değişimlere adaptasyonunun geciktiğine dikkat çekiliyor. Çinli şirketlerin uzun süre yüz tanıma gibi geleneksel yapay zeka sistemlerine odaklandığı, üretken yapay zeka modellerindeki sıçramalara ilk etapta yetişemediği aktarılıyor. 

Analizde, iki ülke arasındaki rekabetin ideolojik bir boyutu olduğu değerlendirmesi de paylaşılıyor. Popüler yapay zeka destekli sohbet botlarından ChatGPT’yi tasarlayan OpenAI’ın kurucusu Sam Altman, Amerikan ve Çinli şirketler arasındaki rekabeti “demokratik ve otoriter yapay zeka” mücadelesi gibi gördüğünü söylemişti. 

Independent Türkçe, New York Times, Washington Post